Andrzej Kokowski,Wanda
Kozak-Zychman
Masłomęcz, gm. Hrubieszów, woj.
zamojskie. Stanowisko 15
Informator Archeologiczny : badania 15, 146-147
146
w kierunku r z e k i Sokołów ki. Jego o b sza r w w ię k s z o ś c i zajm uje obecnie cm en tarz rz y m sk o -k a to lic k i. B adania m ia ły ch arak ter ratow n iczy. P o d c z a s w ykopalisk przeprow adzonych na sk ło n ie w zg ó rza o d sło n ięto o b sza r 3 ,5 a ra , na którym odkryto 6 zachow anych grobów p opielnicow ych, a po nadto dużą ilo ś ć ułamków naczyń o ra z pojedyncze p rzed m ioty m etalow e. G roby odkrywano na g łę b o k o śc i 2 0 -5 0 cm od p ow ierzch ni z ie m i /b r z e g i p op ieln ic pojaw iaiy s ię p rzew a żn ie ju ż w w a r stw ie h u m u su /. W szy stk ie p o p ieln ice byty pochowane w c z y sty m piasku. Kie zaobserw ow ano z a r y sów jam grobow ych, ani te ż szczą tk ó w sto su . W yposażenie zm a rłych , w sk a zu ją ce na pochówki k o b iece, n ie znajdowało s ię w ew nątrz p opieln ic, p rzed m ioty m etalow e były w w ię k s z o ś c i p rzep alon e, n iek tóre z nich -
celow o w y g ięte, k o ś c i c z y s te , bez w ę g li d rzew nych. Na uw agę zasłu g u je k ilka dołków o ra z w ięk szy c h jam o śr e d n ic y k ilk u d z ie się c iu cm /ty lk o je d na z n ich m ia ła ś r e d n ic ę pow yżej 2 m / , w ypełnionych c ie m n ie jsz y m p ia sk ie m z z a w a r to śc ią w ę g li d rzew n ych . W n iek tóry ch odkryto pojedyncze ułam ki naczyń lub znikom e il o ś c i dróbnych, p rzepalon ych k o ści ludzkich.
Do n ajciek a w szy ch n a leży grób wojownika w yposażonego m , in. w m ie c z o b o sie c z n y , rytualn ie w ygięty, um bo, z a w ie sz k ę pochwy m iec za , g r o t o sz c z e p u , duże n o życe że la zn e. M iecz l e ż a ł na p o p ieln icy , inne p rzed m ioty zn a lezio n o crbok n iej.
Odkryto ta k że c z a s z k ę ludzką, z e sto ją c ą p rzy niej m is e c z k ą to c z o ną na k o le, na p o zio m ie ok. 130 cm od p ow ierzch n i z ie m i.
Zabytki m etalo w e oraz ce ra m ik a , w śród której w y stęp u je znaczna i l o ś ć ułam ków naczyń wykonanych na k ole g a rn ca r sk im , jak rów n ież ok. 40 ułam ków naczyń " terra sig illa ta " - datują przebadaną c z ę ś ć cm en ta r z y sk a na Ш w iek n, e .
Badania powinny b yć kontynuowane.
MASŁO MĘCZ, gm . H rubieszów w oj. za m o jsk ie
Stanow isko 15
U n iw ersytet im . M arii C u rie- Skłodow sk lej
w L ublinie.
B adania p ro w ad ził m gr Andrzej K okow ski, p rzy w sp ółp racy z an tropologam i: m gr Wandą K ozak- Z ychm an z UMCS i dr dr B r ig itte Senut, E v elin e P a y re z M uzeum C złow ieka w P aryżu . F in an sow ał Urząd W ojewódzki w Z a m o ściu . T r z e c i se z o n badań. C m entarzysk o b irytualne. Kultura czern ia ch o w sk a , faza C jb /? / - C /D o k resu wpływów rz y m sk ic h . Osada /? / kultury w o ły ń sk o -lu b elsk ie j ce ra m ik i m alow anej,
2
Badania przeprow adzono na p ow ierzch ni 112, 5 m . Odkryto d a l s z y c h 25 grobów . W śród nich za rejestro w a n o tr z y ciało p a ln e, tr z y sy m b o
-147
lic z n e /b e z k o ś c i / 1 19 o obrządku inhum acyjnym , Na sz c z e g ó ln e p od k reś le n ie za słu gu je duża ilo ś ć grobów m łodych osobników . Odkryto d a lsz y ch 7 pochówków n iem ow ląt w osobnych jam ach i dwoje pochowanych z m atką. Jedno d zieck o złożo n o prawdopodobnie na płytkim k oszu w g r o b ie typu n iszow ego.
In teresu jąco p rze d sta w ia ją s i ę d a lsz e m a te r ia ły do obrządku p o g r z e bow ego. Stw ierdzono: w tr z e c h przypadkach z ło ż e n ie do grobu jedyn ie d o l nych c z ę ś c i zw łok kobiet /m ie d n ic a l kończyny d o ln e /, w dwóch k o ś c i b e z ładnie w jam ach o w ym iarach odpow iadających standardow ym sz k ie le to m osobników d o ro sły ch , w jednym przypadku tułów zastąp ion o k o śćm i m łodej krow y, zachow ując naturalny układ c z ę ś c i dolnej sz k ie le tu z m a r łe j, w je d nym z m a rła "trzym ała" c z a s z k ę i drobne k o ś c i tu łow ia w ręku na brzuchu - to w a r z y sz y ły je j j e s z c z e dw ie inne c z a sz k i oraz w jednym żuchwę z a s t ą piono fragm en tem żuchwy konia.
Nad grobem nr 15 stw ierd zo n o o b ecn o ść budowli typu szałasow ego^ oblepionej glin ą - za r eje stro w a n o k ilk a set fragm entów polepy z o d c iś n ię tym i elem en ta m i k onstrukcyjnym i.
P o tw ierd zają s i ę zaob serw ow an e w c z e śn ie j regufy co do w y p o sa ż e - -nia. Na s z c z e g ó ln ą uwagę za słu g u je z e s p ó ł n a rzęd zi tk ack ich wykonany z
k o ś c i. W g ro b ie nr 36 na żelazn ych elem en ta ch str o ju zachow ały s i ę r e s z t ki tkaniny o p ro sty ch sp lotach .
W jednym przypadku układy str a ty g r a fic z n e su g eru ją w yrabow anie pochówku. Wkop rabunkowy u szk o d ził le w ą str o n ę klatki p ie rsio w ej z m a r łe j, a w je g o o b ręb ie zn alezio n o p ojed yn cze p acio rk i z naszyjn ika, który z e r w a ł s i ę prawdopodobnie w c z a s ie k ra d zieży 1 c z ę ś ć paciorków z a tr z y m ała s i ę rów n ież na k ręgach szyjn ych .
Na stan ow isku w ystępu ją m a te r ia ły kultury w o ty ń sk o -lu b elsk iej c e ram ik i m alow anej.
M ateriały przechow yw ane s ą w Z ak ła d zie A r ch eo lo g ii UMCS, B adania będą kontynuowane.
MODŁA, gm . W iśniew o M uzeum Z iem i Z aw k rzeńsk iej woj. ciech a n ow sk ie * w M ławie
Badania p row ad ził m gr Andrzej G rzym kow skl. F i nansow ał WKZ w C iech a n ow ie. S zó sty sez o n badań. C m entarzysk o ciało p a ln e i s z k ie le to w e . O kres rz y m sk i, 1-1V w . / z d om inacją pochówków w c z e s n y c h /. Kultura p rzew o rsk a o ra z elem en ty kultury w ie lb a r sk ie j.
