Stanisława Hoczyk-Siwkowa,Irena
Kutyłowska,Andrzej Kutyłowski
Szczebrzeszyn, woj. zamojskie
Informator Archeologiczny : badania 13, 269-270
269
/ g r u b o ś c i do 10 c m / r u m o в zu w a p ie n n e g o m o ż n a h ip o te ty c z n ie p r z y ją ć , 4 e o d s ło n ię to w e w n ę trz n e z b o c z e s z tu c z n ie p r z e k o p a n e j fo s y . P o w y ż e j z a l e g a j ą p r z e m i e s z a n e w a r s tw y g ru z u z m a t e r i a ł e m n o w o ż y tn y m . N a k r a w ę d z i o b n iż e n ia w id o c z n y j e s t w k o p po s łu p ie , d r u g i w k o p po s łu p ie z n a jd u je s i ę w o d le g ło ś c i 40 c m o d w s c h o d n ie j ś c ia n y w ie ż y i 260 c m od k r a w ę d z i o b n iż e n ia - fo s y . B yć m o ż e s ą to p o z o s ta ło ś c i po s łu p a c h s ta n o w ią c y c h dw a r z ę d y p a lis a d y m ię d z y w ie ż ą a f o s ą . D a ls z y c ią g o b n iż e n ia - fo s y p r z e ś l e d z i ć b ę d z ie m o ż n a n a t e r e n i e p r y w a tn e j p o s e s j i .
A d . 2. W ykop 11 o w y m ia r a c h 4 x 2 ,6 m z a ło ż o n o p r z e d w e jś c ie m do w i e ży w o d le g ło ś c i 1 ,5 m o d j e j p ó łn o c n o - z a c h o d n ie g o n a r o ż n ik a . O d s ło n ię to w n im l i c a fu n d a m e n to w e p ra w e g o i le w e g o m u r u n ie is tn ie ją c y c h o s k a r p o - waA p r z e d w e jś c ie m do w ie ż y . M u ry te w y k o n a n e s ą z g łazó w z le p ie ń c a w rz u c o n y c h i z a le w a n y c h z a p r a w ą w e w k o p ach p r z e c in a ją c y c h n a w a r s t w i e n ia w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e g r ó d k a . S to p ę fu n d a m e n to w ą o b a m u r y m a j ą p o sa d o w io n ą n a s t r o p i e n a s y p u g r ó d k a / w a r s t w a I V / . N a s t r o p i e w a r s tw y IV z a le g a b ru k k a m ie n n y , n ad n i ą w a r s tw a III z a w ie r a ją c a w y łą c z n ie ę i a t e r i a ł za b y tk o w y X I - X I I l- w ie c z n y z w ią z a n y z u ż y tk o w a n ie m g r ó d k a . P o w y ż e j z a le g a w a r s tw a II p r z e m i e s z a n e j s y p k ie j z ie m i, w k t ó r e j obok m a te r ia łó w X I-X III- w ie c z n y c h w y s tę p u ją m a t e r i a ł y m ło d s z e i n o w o ż y tn e . W o d le g ło ś c i 1 m o d ś c ia n y z a c h o d n ie j w ie ż y na o d c in k u d łu g o ś c i 2, 4 m o d s ło n ię to ru m o w is k o p r z e p a lo n y c h b e le k i g r u d s p ie c z o n e g o m a r g l u . R u m o w is k o to le k k o z a g łę b io n e j e s t w w a r s tw ie III, a n a sw o ic h o b r z e ż a c h p r z y k r y w a s t r o p te j w a r s tw y . J e s t to p o z o s ta ło ś ć k o n s tr u k c ji d re w n ia n y c h b y ć m o ż e z w ią z a n y c h z p o d s ta w ą p o d u m o c n ie n ie d re w n ia n e g o w e jś c ia n a p i e r w s z ą k o n d y g n a c ję w ie ż y , O d s a d z k a fu n d a m e n to w a w ie ż y z n a jd u je s i ę na ty m s a m y m p o z io m ie ^ c o w w y k o p ie 9, to j e s t n a p o z io m ie 10, 5 0 - 10, 70 m /w gr w a r to ś c i p o m ia ró w f o t o g r a m e t r y c z n y c h / . N a je j p o z io m ie w n a s y p ie g ró d k a /w a r s tw a IV / z a le g a w a r s tw a b u d o w la n a / w .V2/ z a w ie r a ją c a d u ż ą i l o ś ć z a p r a w y , g r u z c e g la n y i p o tłu c z o n e p ły tk i c e r a m i c z n e z g l a z u r ą b r ą z o w ą , z ie lo n ą i ż ó łtą . Ś w ia d c z y to , ż e p r a c e p r z y b u d o w ie górnych p a r t i i w ie ż y /Ш k o n d y g n a c ja lic o w a n a c e g ł ą / tr w a ły w o k r e s i e k ie d y n a s y p g r ó d k a o s ią g n ą ł p o z io m o d - e a d z k i fu n d a m e n to w e j w ie ż y . Do c ie k a w s z y c h z n a le z is k n a le ż y m a ły f r a g m e n t d e ta lu a r c h ite k to n ic z n e g o z n a le z io n y w w a r s tw ie II p ra w d o p o d o b n ie p o c h o d z ą c y z w y s tr o ju III k o n d y g n a c ji w ie ż y , co m o ż e p o m ó c p r z y j e j d a to w a n iu . M a te r ia ły z n a jd u ją s i ę w z b io r a c h Z a k ła d u A r c h e o lo g ii P o ls k i UM CS. B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . S Z C Z E B R Z E S Z Y N w o j. z a m o js k ie B a d a n ia p r o w a d z iła d r S ta n is ła w a H o c z y k -S iw k o w a / a u t o r s p r a w o z d a n i a / p r z y w s p ó łu d z ia le m g r m g r I r e n y i A n d r z e ja K u ty ło w s k ic h . F in a n s o w a ł W KZ w Z a m o ś c iu . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . S ta n o w isk o w ie lo k u ltu ro w e . U n iw e r s y te t im . M a r i i Ekłodow a k ie j - Cu r i e w L u b lin ie Z a k ła d A r c h e o lo g ii P o ls k i
270 P r a c e w y k o p a lis k o w e p ro w a d z o n o w p ó łn o c n e j c z ę ś c i w z g ó r z a z a m k o w e g o , P r z e b a d a n o p o w ie r z c h n ię 1 a r a . N a j s t a r s z e ś la d y z a s ie d le n ia w z g ó r z a p o c h o d z ą z n e o litu / u ł a m k i n a c z y ń k u l t u r y p u c h a ró w le jk o w a ty c h /. Z w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y m p o z io m e m u ż y tk o w a n ia ł ą c z y ć n a le ż y : a / w o rk o w a tą ja m ę z a s o b o w ą / ś r e d n i c a w y lo tu 78 c m , g łę b o k o ś c i 95 c m /, d r ą ż o n ą w le s s o w y m p o d ło ż u , z a w i e r a j ą c ą m ię d z y i n n y m i u ł a m k i n a c z y ń g lin ia n y c h z V II-V III w .,
b / z ie m ia n k ę o z a r y s i e p r o s to k ą tn y m / 3 , 4 0 m x 3, 70 m /, z o r ie n to w a n ą ś c i a n ą d ł u ż s z ą z a c h ó d -w s c h ó d . Z a g łę b io n a w p o d ło ż e o k o ło 1 m . Ś c ia n y s z a lo w a n e d r e w n e m . Ê lad y t r z e c h słu p ó w z n a jd u ją c y c h s i ę n a l i n i i w s c h ó d - z a c h ó d e k s p lo r o w a n o : je d e n p o ś ro d k u ś c ia n y w s c h o d n ie j i dw a p o z o s ta łe w o b r ę b ie b u d y n k u . N a p o z io m ie p o d ło g i w ro g u p ó łn o c n o -z a c h o d n im o d k r y to r u m o w is k o k a m ie n n e g o p ie c a , w y ż e j p a le n is k o p ła s k ie n a ty m s a m y m m ie js c u u ło ż o n e z n ie w ie lk ic h k a m ie n i. U ła m k i n a c z y ń z c h a ty i p ie c a d a tu ją j ą n a X w iek ; с / c m e n t a r z y s k o s z k ie le to w e . E k s p lo r o w a n o s ie d e m pochów ków z o r i e n t o w a n y c h w s c h ó d - z a c h ó d /g ło w ą n a w s c h ó d / . W ię k s z o ś ć z n ic h w k o p a n a b y ła w w y p e łn is k o c h a ty . W g r o b ie n r 2 o d k r y to w y tła c z a n e z b l a s z k i b r ą z o w e j g u z k i, b ę d ą c e o z d o b ą g ło w y , w g r o b ie n r 5 p i e r ś c i o n e k t d r u tu b r ą z o w e g o i w g r o b ie n r 7 к a b łą c z k i s k ro n io w e /p o t r z y z k a ż d e j s t r o n y c z a s z k i / w y k o n a n e z b rą z o w e g o d r u tu , d / s k u p is k o c e r a m i k i w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j /Х - Х Ш w ie k / w n a tu r a ln y m z a g łę b ie n iu w w y k o p ie V . Ś r e d n io w ie c z n a w a r s tw a k u ltu r o w a w y s tę p o w a ła w e w s z y s tk ic h w y k o p a c h o s ią g a ją c m i ą ż s z o ś ć 2 0 - 6 0 c m , a w n a tu r a ln y c h z a g łę b ie n ia c h s i ę g a ją c do g łę b o k o ć c i 1 ,2 0 m . O p r ó c z z n a c z n e j i l o ś c i c e r a m i k i , s z c z ą tk ó w k o s tn y c h i p r z e d m io tó w m e ta lo w y c h n a u w a g ę z a s łu g u ją : n o ż y k ż e la z n y z p ię k n ie z d o b io n ą ro g o w ą r e k o j e ś c i ą , b a r d z o d o b r z e z a c h o w a n a o s tr o g a i u ła m k i n a c z y ń s z k la n y c h . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . T A R C Z Y N Y , g m . L id z b a r k W e ls k i U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i w o j. c ie c h a n o w s k ie I n s ty tu t A r c h e o lo g ii B a d a n ia p r o w a d z ił m g r W a ld e m a r M o s z c z y ń s k i, k o n s u lto w a ł d o c . d r h a b . J e r z y G ą s s o w s k i. F i n a n s o w a ło T o w a r z y s tw o M iło śn ik ó w Z ie m i C ie c h a n o w s k ie j. T r z e c i s e z o n b a d a ń . O s a d a w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n a V II-Х Ш w . K o n ty n u o w an o b a d a n ia z l a t 1975, 1977 n a o s a d z ie p o d g ro d o w e j o z n a c z o n e j ja k o s ta n o w is k o II. O d s ło n ię to a r 6 i 7. W w yniku e k s p lo r a c j i z a r e j e s t r o w a n o 17 ja m r ó ż n e j w ie lk o ś c i i 8 s k u p is k c e r a m i k i b e z m o ż liw o ś c i p o w ią z a n ia ic h z ja k im k o lw ie k o b ie k te m . W ś ró d j a m w ie lk o ś c i ą s w o ją o d b ie g a ły o b ie k ty o z n a c z o n e n u m e r a m i: 1, 3 , 6 , H i 12. Ś r e d n ie ic h w y m ia r y w y n o s iły 3 i 2 m , Z a o b s e rw o w a n o , ż e o b ie k ty te u k ł a d a ły s i ę w d w ó ch c ią g a c h w z d łu ż o s i W - E . J a m y 1, 6, 12 z o r ie n to w a n e
