WPROWADZENIE
Czw arty zeszyt „Turyzmu" pośw ięcony jest niemal w całości osadnictwu turystycznem u, a bliżej tym formom osadniczym, które związane są ze strefam i nadmorskimi. Turystyczne osadnictwo n ad m orskie należy do najlepiej w ykształconych i zarazem najbogatszych w rozwiązania funkcjonalne i układy przestrzenne. Różna jest także jego geneza. Obok now ych turystycznych jednostek osadniczych p o w stałych na „surow ym korzeniu", w znacznym stopniu wywodzi się ono z daw nych osiedli rybackich w różnym stopniu przekształconych i przygotow anych do pełnienia nowej funkcji.
Zróżnicowanie turystycznego osadnictwa nadmorskiego, orook p rzy czyn gospodarczych czy społecznych w ystępujących w różnych pań stw ach i regionach, związane jest bardzo silnie z czynnikami geogra ficznymi a zwłaszcza ze strefami klimatycznymi, które w arunkują długość sezonów kąpielow ych, a tym samym rentow ność 'eksploata cji zarówno poszczególnych urządzeń, jak i całych jednostek osadni czych.
Zeszyt otw ierają dw a artykuły prezentujące przykłady tu ry sty c z nego osadnictwa nadm orskiego we Francji i W łoszech. J. Janneau, prof. U niw ersytetu w A ngers (Francja) przybliża jeden ze starszych kom pleksów turystycznych Półwyspu Bretońskiego — La Baule, a prof. С. Ciaecio (U niw ersytet w Palermo — W łochy) omawia turyzm dużych w ysp włoskich.
Dalszą część zeszytu w ypełniają a rty k u ły pośw ięcone różnym a- spektom osadnictw a turystycznego Półw yspu Helskiego. S. Liszewski p rezentuje metodę określania funkcji turystycznej miejscowości nad
morskich, E. Dziegieć omawia w yniki badań nad przem ianam i wsi Chałupy i Kuźnica pod wpływem turystyki, a R. W iluś analizuje roz wój przestrzenny, morfologię i fizjonomię typowego nadm orskiego osiedla letniskow ego — Jastrzębią Górę.
Problemom osadnictwa turystycznego poświęcona jest również no tatka naukow a S. Iwickiego om aw iająca rozwój różnych form osad
niczych na M ierzei W iślanej. N ależy zaznaczyć, że zarów no arty k u ły dotyczące osadnictwa na Półwyspie Helskim, jak i notatka dotycząca Mierzei W iślanej pow stały w qparciu o referaty przygotow ane na II seminarium terenow e organizowane przez Zakład Geografii M iast i Turyzm u U niw ersytetu Łódzkiego w 1985 r.
Zeszyt zam ykają tradycyjnie spraw ozdania i recenzje. Te ostatnie dotyczą dwóch prac o charakterze teoretycznym , które ukazały się ostatnio we Francji i Czechosłowacji i prezentują dorobek geografów w badaniach nad tu rystyką i rekreacją.