• Nie Znaleziono Wyników

Nie znany portret rodziny Dohnów pędzla Augusta Enge

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Nie znany portret rodziny Dohnów pędzla Augusta Enge"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

Bartoś, Magdalena

Nie znany portret rodziny Dohnów

pędzla Augusta Enge

Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3-4, 477-481

1987

(2)

Magdalena Bartos

NIE ZNANY PORTRET RODZINY DOHNÓW

PĘDZLA AUGUSTA ENGE

W z b i o r a c h M u z e u m W a r m i i i M a z u r w O l s z t y n i e z n a j d u j e s ię X I X - - w i e c z n y p o r t r e t r o d z i n y D o h n ó w z Ł a w e k 1 ( D o h n a z u L a u c k ) . N i e b y ł o n p u b l i k o w a n y i n i e j e s ^ z n a n y b a d a c z o m . Z a s ł u g u j e n a w z m i a n k ę ze w z g l ę d u n a t r e ś c i i k o n o g r a f i c z n e , j a k i n a z w i s k o a u t o r a , z w ł a s z c z a że z a c h o w a ł o s ię s t o s u n k o w o m a ł o s y g n o w a n y c h d z i e ł m a l a r z y p o c h o d z ą ­ c y c h z d a w n y c h P r u s . O b e c n i e o b r a z j e s t e k s p o n o w a n y w O d d z i a l e M u z e u m W a r m i i i M a ­ z u r w M o r ą g u , w d a w n y m p a ł a c u D o h n ó w , i s t a n o w i i s t o t n y e l e m e n t w y p o s a ż e n i a s a l i w s t y l u b i e d e r m e i e r . D u ż y c h r o z m i a r ó w p ł ó t n o p r z e d s t a w i a p a r ę m a ł ż e ń s k ą z d z i e c k i e m n a k o l a n a c h , s i e d z ą c ą n a k a n a p i e , n a t l e k o t a r y i f r a g m e n t u p e j z a ż u z p a ­ ł a c e m . K o l o r y s t y k a u t r z y m a n a r a c z e j w c i e m n e j t o n a c j i , w y n i k a j ą c e j z n a s y c e n i a d u ż y c h p l a m b a r w n y c h , n i e j e s t p o z b a w i o n a k o n t r a s t ó w c z y i n t e r e s u j ą c y c h z e s t a w i e ń ( b ł ę k i t - z i e l e ń ) c z y o d m i a n t e g o s a m e g o k o l o r u ( z i e l e ń ) . J a s n a k a r n a c j a c i a ł a k o b i e t y k o n t r a s t u j e z j e j c z a r n ą , a k s a m i t ­ n ą s u k n i ą o d e l i k a t n y c h f i o l e t o w o s z a r y c h r o z j a ś n i e n i a c h . C z a r n ą p ł a s z ­ c z y z n ę s u k n i r o z b i j a c y n o b r o w a p l a m a s z a l a n a k o l a n a c h . M ę ż c z y z n a w c i e m n o n i e b i e s k i e j m a r y n a r c e i c i e m n o s z a r y c h o o l i w k o w y m o d c i e n i u s p o d n i a c h . D z i e c k o u b r a n e w b i a ł ą s u k i e n k ę , s t a n o w i ą c ą z n a c z n y k o n ­ t r a s t k o l o r y s t y c z n y d l a c i e m n y c h , n a s y c o n y c h s t r o j ó w r o d z i c ó w . K a n a p a j e s t t a p i c e r o w a n a t k a n i n ą w k o l o r z e c h r o m o w e j z i e l e n i , a p o w y ż e j z n a j ­ d u j e s i ę d r a p e r i a w c i e m n e j z i e l e n i o z i m n y m o d c i e n i u . K r a j o b r a z w r ó ż ­ n y c h o d c i e n i a c h z i e l e n i , n i e b o w n a s y c o n y m , c i e m n y m b ł ę k i c i e . Z e w z g l ę d u n a i k o n o g r a f i ę p o r t r e t o w a n y c h o s ó b , i s t o t n y m e l e m e n t e m j e s t p a ł a c w t l e . J e d n o p i ę t r o w y , j e d e n a s t o o s i o w y z w y s o k i m , m a n s a r d o ­ w y m d a c h e m i t r ó j b o c z n i e z a m k n i ę t y m r y z a l i t e m ś r o d k o w y m , z w i e ń ­ c z o n y m t r ó j k ą t n y m s z c z y t e m . P o ł o ż o n y n a l e k k i m w z n i e s i e n i u . S c h o d y n a o s i, p r o w a d z ą k u s a d z a w c e . P r z e d f a s a d ą t a r a s o w o z a k o m p o n o w a n a 1 O l e j , p ł ó t n o , w y m i a r y 135X152, i n w . M N O 396 O M O . K o m u n i k a t y M a z u r s k o - W a r m i ń s k i e , 1987, n r 3 - 4 (1 7 7 -1 7 8 )

(3)
(4)
(5)

4 8 0 M a g d a l e n a B a rt o s z i e l e ń , w o k ó ł n i e r e g u l a r n y p a r k k r a j o b r a z o w y . W o d r ó ż n i e n i u o d p o s t a c i t e n f r a g m e n t o b r a z u m a l o w a n y j e s t d o ś ć s c h e m a t y c z n i e , j e d n a k ż e z z a ­ c h o w a n i e m d e t a l i . P o r t r e t s t a n o w i d o b r y i t y p o w y p r z y k ł a d m a l a r s t w a s t y l u b i e d e r m e i e r . O k r e ś l e n i e t o z w y k ł o s ię s t o s o w a ć s z c z e g ó l n i e d o s z t u k i d e k o r a c y j n e j i w y p o s a ż e n i a w n ę t r z w l a t a c h 1 8 1 5 — 1 8 5 0 w E u r o p i e ś r o d k o w e j i w s c h o d n i e j . O d n o s i s i ę o n o t a k ż e d o p e w n e g o w z o r c a k u l t u r y t e g o c z a ­ s u 2. P o r t r e t o d d a j e w p e ł n i g u s t a t e j e p o k i , a t m o s f e r ę s p o k o j u , d o s t a t k u . P r z e d s t a w i a p r a w d z i w i e r o d z i n n ą , i n t y m n ą , c h o c i a ż n i e w ą t p l i w i e p o z o ­ w a n ą , s c e n ę . O d k r y c i e a u t o r a p o r t r e t u j e s t w y n i k i e m p r a c k o n s e r w a t o r s k i c h . O b r a z z a b e z p i e c z o n o p o 1 9 4 5 r . B y ł o n z n a c z n i e u s z k o d z o n y , s z c z e g ó l n i e w p a r ­ t i a c h t w a r z y p o s t a c i . P o z d j ę c i u p o ż ó ł k ł e g o w e r n i k s u u k a z a ł a s ię s y g ­ n a t u r a a u t o r a — A . E n g e p i n x . i m . M a y A n o : 1 8 3 8 ., u m i e s z c z o n a n a b a ­ l u s t r a d z i e t a r a s u p o p r a w e j s t r o n i e . K o n s e r w a c j ę o b r a z u p r z e p r o w a d z i ł a E m i l i a M r ó z 3. N a z w i s k o a u t o r a j e s t o d n o t o w a n e w l i t e r a t u r z e 4. A u g u s t E n g e , u r o d z o n y w 1 7 9 7 r . w K r ó l e w c u , b y ł m a l a r z e m i l i t o g r a f e m . S t u ­ d i o w a ł w l a t a c h 1 8 3 0 — 1 8 3 2 w w i e d e ń s k i e j A k a d e m i i S z t u k P i ę k n y c h w k l a s i e m a l a r s t w a h i s t o r y c z n e g o . O d n o t o w a n e są t e ż n a s t ę p u j ą c e j e g o p r a c e : „ P o r t r e t ” ( a u t o p o r t r e t ? ) , „ S w . C e c y l i a ” o r a z „ P o r t r e t m ł o d e j k o ­ b i e t y s i e d z ą c e j n a s o f i e ” , d a t o w a n e n a 1 8 3 4 r . N i e s t e t y n i e u d a ł o s ię u s t a l i ć d a t y ś m i e r c i m a l a r z a a n i s t w i e r d z i ć w i ę k s z e j l i c z b y j e g o s y g n o w a n y c h d z i e ł . W i a d o m o , że „ P o r t r e t r o d z i n y D o h n ó w ” j e s t j e d y n y m d z i e ł e m E n g e g o w n a s z y c h z b i o r a c h R o z p o z n a n i e s p o r t r e t o w a n y c h p o s t a c i u z y s k a n o d z i ę k i n a p i s o m n a o d ­ w r o c i e o b r a z u : „ F r e i d r i e h C a r l A l e x a n d e r G r a f z u D o h n a L a u k . / P h i l i p - p i n e R u d o l p h i n e G r z u D o h n a L a u k / g e b : G r : z u W a l d b u r g T r u c h s e s s . • W i l h M a t h i l d e = H e i n r i G r : z u D o h n a L . / A n o 1 8 3 8 ” . P a ł a c z i d e n t y f i k o w a ł m g r A n d r z e j R z e m p o ł u c h . U w a ż a o n , że j e s t t o e l e w a c j a o g r o d o w a b a r o k o w e g o p a ł a c u w L i p o w i n i e k o ł o B r a n i e w a . W l i t e r a t u r z e , d o t y c z ą c e j a r c h i t e k t u r y p a ł a c u , n i e w y m i e n i a s i ę j e d n a k D o h n ó w j a k o w ł a ś c i c i e l i . P o d a j e s i ę j e d y n i e r o d z i n ę v o n R e s t o r f f 5 o r a z k o l e j n y c h w ł a ś c i c i e l i L i p o w i n y : w l a t a c h 1 5 6 7 — 1 7 0 4 v o n K a l n e i n , d o r . 1 7 3 9 v o n B r e d o w , o d 1 76 8 r . A l b e r t Z y g m u n t Z e i g u t S t a n i s ł a w s k i , n a t u -2 W . G e i s m e i e r , B i e d e r m e i e r , L e i p z i g 1982. 3 E . M r ó z , D o k u m e n t a c j a k o n s e r w a t o r s k a o b r a z u o l e j n e g o n a plo tn ie : « P o r t r e t r o d z i n y D o h n ó w » M N O 396 O M O , 1985, M u z e u m W a r m i i i M a z u r , m a s z y n o p i s , f o t o g r a f i e . 4 T h i e m e - B e c k e r , A l l g e m e i n e s L e x i k o n d e r B i l d e n d e n K ü n s t l e r, L e i p z i g 1914, B d . 10, s . 526. 5 R . D e t h l e f s e n , S t a d - u n d L a n d h ä u s e r i n O s t p r e u s s e n , M ü n c h e n 1918, s. 38, t a b l . 49; C . E. L . v o n L o r c k , L a n d s c f t i ö s s e r u n d G u t s h a ü s e r i n O s t - u n d W e s l p r e u s s e n , F r a n k f u r t a m M a i n 1972, s . 267.

(6)

N i e z n a n y p o r t r e t ro d z i n y D o h n ó w

481

r a l n y s y n A u g u s t a I I M o c n e g o , d o 1 7 7 3 r . j e g o ż o n a A l b e r t y n a H o l s t e i n - - B e c k , p ó ź n i e j j e g o d a l s z a r o d z i n a , o d r . 1 8 2 0 v o n W o ł k i , d o r . 1 8 3 5 v o n R e s t o r f f 6. S p o s t r z e ż e n i e A . R z e m p o ł u c h a p o t w i e r d z a n o t a b i o g r a f i c z n a p o r t r e t o w a n e g o C a r l a F r i e d r i c h a A l e x a n d r a z u D o h n a - L a u c k 7. U r o d z o ­ n y w 1 7 9 9 r . , a z m a r ł y w 1 8 7 3 , b y ł o n , w e d ł u g t e j n o t y , w ł a ś c i c i e l e m L i p o w i n y ( L i n d e n a u ) w l a t a c h 1 8 3 6 — 1 8 6 4 . P o n a d t o t ę w ł a s n o ś ć D o h n ó w p o t w i e r d z a f o t o g r a f i a f i l i ż a n k i z e s p o d k i e m 8, p r z e d s t a w i a j ą c a n a p o d ­ s t a w c e n a p i s „ L i n d e n a u ” , a n a f i l i ż a n c e p a ł a c w L i p o w i n i e , n a m a l o w a n y w ł a ś n i e o d s t r o n y o g r o d o w e j . F i l i ż a n k a z b e r l i ń s k i e j p o r c e l a n y z p o ­ c z ą t k u X I X w . z n a j d o w a ł a s i ę w z b i o r a c h D o h n ó w s ł o b i c k i c h . P o r t r e t o l s z t y ń s k i p o z w a l a p o s z e r z y ć n a s z ą w i e d z ę o j e s z c z e j e d n o n a z w i s k o m a l a r z a z X I X w . , d z i a ł a j ą c e g o n a t e r e n i e d a w n y c h P r u s , a t a k ż e u ś c i ś l a d a n e d o t y c z ą c e L i p o w i n y . 6 K a t a l o g Z a b y t k ó w S z t u k i w P o l s ce . W o j e w ó d z t w o e l b l ą s k i e , r e d . M . A r s z y ń s k i , M . K u t z - n e r , t . 2, z. l . B r a n i e w o , F r o m b o r k , O r n e t a i o k o l i c e w o p r a ć . t y c h ż e , W a r s z a w a 1980, s s . 133— 134. 7 G e n e a l o g i s c h e s H a n d b u c h d e r G r ä f l i c h e n H ä u s e r , B d . 10, w : G e n e a l o g i s c h e s H a n d b u c h d e s A d e l s , L i m b u r g a n d e r L a h n 1981, s . 67. 8 F o t o g r a f i a w p o s i a d a n i u a r c h i w u m D z i a ł u S z t u k i D a w n e j M u z e u m W a r m i i i M a z u r w O l s z t y n i e .

Cytaty

Powiązane dokumenty

Krótka historia pochodzenia mihrabów oraz om ów ie­ nie, na podstaw ie licznych przykładów, konstrukcji m ihrabów na ziem i węgierskiej, które zachow ały się z

The results show that the cumulative energy harvesting over 20 years from a geothermal doublet for injection rate 4800 (m 3 /day), is 2660 GWh which is much bigger than the

W badaniu zmienności kursu USD/PLN z zastosowaniem niegaussowskich modeli stochastycznej zmienności tupu Ornsteina-Uhlenbecka ponownie wykorzystano dwa rozkłady stacjonarne

Nie jest więc tak, jak niestety wydaje się niektórym chrześcijanom, że ideał chrześcijańskiej rodziny jest li tylko jakim ś nierealnym , wygó­ rowanym żądaniem

• die Gleichzeitigkeit von Forschungsansätzen, die sich in der westlichen Frauen- und Geschlechterforschung nacheinander herausgebildet haben, dabei auch die

Badaniem objęto zbiór czynników związanych z dostawą produktu (ryzyko uszkodzenia w dostawie, konieczność poniesienia kosztów dostawy, długi czas dostawy, niewłaściwa

Based on the above literature review, it is clear that the safety risks of employees from CICCs in Africa can be classified into risk sources (including uncontrollable original risk