FOLIA OECONOMICA 261, 2011
Jacek Kalinowski
WYCENA LICENCJI WOLNEGO I OTWARTEGO
OPROGRAMOWANIA (GNU GPL) NA PRZYKàADZIE SYSTEMU OPERACYJNEGO LINUX
1. WPROWADZENIE
Rynek oprogramowania komputerowego jest jednym z najszybciej rozwija-jących siĊ obecnie rynków towarów i usáug, co jest ĞciĞle związane z nowymi technologiami, które są immanentną cechą informatyki. Nie dziwi zatem fakt, Īe producenci zaskakują nas juĪ nie tylko nowymi rozwiązaniami, ale równieĪ sposobami ich sprzedaĪy i przenoszenia lub nie przenoszenia praw wáasnoĞci.
Jednym z przykáadów takiego rozwiązania jest General Public License (GNU1 GPL) – tj. licencje wolnego i otwartego oprogramowania, które coraz czĊĞciej są stosowane w praktyce i które rodzą szereg problemów zarówno w obszarze przeniesienia praw wáasnoĞci, jak równieĪ, a moĪe przede wszyst-kim, w obszarze wyceny programów zbudowanych za pomocą narzĊdzi uzyska-nych poprzez licencjĊ GNU GPL.
Celem artykuáu jest przedstawienie specyfiki licencji GNU GPL oraz zasad jej wyceny z trzech punktów widzenia: prawa bilansowego w Polsce, MSR/MSSF2 oraz polskiego prawa podatkowego. Prezentowane zagadnienie opisane zostaáo na przykáadzie systemu operacyjnego Linux, który jest przeka-zywany uĪytkownikom w formie licencji GNU GPL.
Dr, Katedra RachunkowoĞci, Wydziaá Zarządzania Uniwersytetu àódzkiego.
1
Skrót GNU oznacza „uniksopodobny” system operacyjny – z ang. GNU'sNot Unix. Termin ten powstaá w wyniku realizacji projektu GNU – przedsiĊwziĊcia mającego na celu stworzenie kompletnego, wolnego, uniksopodobnego systemu operacyjnego GNU, zapoczątkowanego w styczniu 1984 r. przez Richarda Matthew Stallmana. Szerzej zob. w: http://www.gnu.org (odczyt 04.10.2011).
2
MiĊdzynarodowe Standardy RachunkowoĞci (MSR), od 2001 r. okreĞlane równieĪ jako MiĊdzynarodowe Standardy SprawozdaĔ Finansowych (MSSF) to miĊdzynarodowe regulacje rachunkowoĞci. Zmiana nazwy (z MSR na MSSF) związana jest z ukonstytuowaniem siĊ w 2001 r. Rady MiĊdzynarodowych Standardów RachunkowoĞci (IASB), która zastąpiáa Komitet MiĊdzyna-rodowych Standardów RachunkowoĞci (IASC). W związku z tym wszystkie standardy wydawane przez IASB nazywane są MSSF, zaĞ standardy wydane wczeĞniej przez IASC pozostaáy przy nazwie MSR – szerzej zob. w: R. Ignatowski, Zmiany w MSR i Dyrektywach Unii oraz ich wpáyw
2. CHARAKTERYSTYKA LICENCJI GNU GPL
General Public License (GNU GPL) to tzw. licencje wolnego i otwartego
oprogramowania. Ich autorami są Richard Stallman i Eben Moglen, którzy rozpoczĊli projekt w 1984 r., zaĞ pierwsza licencja Emacs General Public
License powstaáa w roku 1989. Celem licencji GNU GPL jest przekazanie
uĪytkownikom swobody do uruchamiania, kopiowania, rozpowszechniania, analizowania, zmian i ulepszania programów. Jak wskazano na oficjalnej stronie internetowej Free Software Foundation3, zastosowanie licencji GNU GPL ma na celu danie ich uĪytkownikom czterech podstawowych wolnoĞci (swobód):
x uruchamiania programu w dowolnym celu (wolnoĞü 0);
x analizowania, jak program dziaáa i dostosowywania go do swoich po-trzeb (wolnoĞü 1);
x rozpowszechniania niezmodyfikowanej kopii programu (wolnoĞü 2);
x udoskonalania programu i publicznego rozpowszechniania wáasnych ulepszeĔ, dziĊki czemu moĪe z nich skorzystaü caáa spoáecznoĞü (wolnoĞü 3)4.
JeĪeli tylko program speánia wszystkie cztery wolnoĞci jednoczeĞnie, wów-czas, wedáug Free Software Foundation, moĪe byü uznany za Wolne Oprogra-mowanie.
3. PROBLEMY DOTYCZĄCE WYCENY OPROGRAMOWANIA LINUX BAZUJĄCEGO NA LICENCJI GNU GPL
System operacyjny Linux jest rozpowszechniany na zasadzie licencji GNU GPL, co oznacza, jak wskazano wczeĞniej, Īe daje uĪytkownikom cztery podstawowe wolnoĞci przy korzystaniu z niego. Jest to oprogramowanie wolne i otwarte, zatem jest ono wolne od ograniczeĔ. PoniewaĪ Linux, jako system operacyjny, jest bazą podstawową dla innych programów komputerowych pisanych w tej technologii, w praktyce czĊsto pojawią siĊ problemy z jego wyceną w firmach, które wykorzystują go do dziaáalnoĞci biznesowej. Mamy tu bowiem do czynienia z korzystaniem z darmowego oprogramowania, które potem jest w pewnym sensie dalej sprzedawane wraz z nowo powstaáym produktem. W tabeli 1 przedstawiono najczĊĞciej spotykane problemy dotyczące wykorzystania systemu Linux w dziaáalnoĞci gospodarczej.
3 FundacjaWolnego Oprogramowania (FreeSoftwaere Foundation FSF) to gáówna instytucja
sponsorująca opracowanie i rozwój licencji GNU GPL. Zostaáa zaáoĪona w 1985 r. przez Richarda Stallmana, który jest jednym z autorów GPU GPL. Szerzej zob.: www.fsf.org oraz www.gnu.org.
4
Tabela 1. NajczĊĞciej wystĊpujące problemy dotyczące wykorzystania systemu Linux
Lp. Opis
Problem 1 Brak faktury (lub innego dokumentu) potwierdzające zakup licencji Linux Problem 2 WartoĞü niematerialna wyceniana w cenie zakupu ma wartoĞü 0
Problem 3 WspóámiernoĞü kosztów do przychodów – korzystając ze skáadnika aktywów o wartoĞci zero wytwarzane jest nowe oprogramowanie, które nastĊpnie jest sprzedawane wraz z licencją GNU GPL na system Linux. WartoĞü w cenie zakupu systemu Linux wynosi zatem 0 (koszt), zaĞ przychodem jest czĊĞü ceny sprzedaĪy finalnego oprogramowania.
Problem 4 Wycena w innej niĪ cena nabycia wartoĞci systemu Linux ħródáo: opracowanie wáasne.
Jak wskazano w tab. 1, podstawowym problemem dotyczącym wyceny jest fakt, Īe system Linux sprzedawany jest za 0 PLN, zatem nie posiada ceny zakupu, czyli jego wycena na tym poziomie jest niemoĪliwa. Jednak jego wykorzystanie przynosi jednostce wymierne korzyĞci, zatem dyskusyjną staje siĊ kwestia, czy byü moĪe nie naleĪaáoby go wyceniü w inny sposób i na tej podstawie ujmowaü dalej dla celów bilansowych i podatkowych. PoniewaĪ problem ten moĪe byü róĪnie rozumiany ze wzglĊdu na regulacje, które zostaną wziĊte pod uwagĊ, w dalszej czĊĞci artykuáu rozwaĪania podzielono na trzy grupy: polskie prawo bilansowe, standardy miĊdzynarodowe MSR/MSSF oraz polskie prawo podatkowe.
4. POLSKIE PRAWO BILANSOWE A WYCENA SYSTEMU LINUX
Wedáug art. 3 ust. 1 pkt. 14 ustawy o rachunkowoĞci5 przez wartoĞci niema-terialne i prawne rozumie siĊ (z wyáączeniem inwestycji) nabyte przez jednost-kĊ, zaliczane do aktywów trwaáych, prawa majątkowe nadające siĊ do gospo-darczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej uĪytecznoĞci dáuĪszym niĪ rok, przeznaczone do uĪywania na potrzeby jednostki, a w szcze-gólnoĞci:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje; b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów u Īyt-kowychoraz zdobniczych;
c) know-how.
Ponadto, w art. 28 ust. 1 pkt 1 tejĪe samej ustawy wskazano, Īe wartoĞci niematerialne i prawne wycenia siĊ wedáug cen nabycia lub kosztów wytworze-nia albo wartoĞci przeszacowanej (po aktualizacji wyceny Ğrodków trwaáych),
5 Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowoĞci, tekst jednolity Dz. U. 2009, nr 152,
pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a takĪe o odpisy z tytuáu trwaáej utraty wartoĞci.
Wskazane zasady wyceny dotyczą równieĪ Ğrodków trwaáych, dlatego teĪ we wspomnianej definicji pojawia siĊ moĪliwoĞü wyceny w koszcie wytworze-nia. Wydaje siĊ to jednak niemoĪliwe w zestawieniu z definicją wartoĞci niematerialnych i prawnych, gdzie definiuje siĊ je jako aktywa „nabyte przez jednostkĊ”, a nie wytworzone we wáasnym zakresie. Podobny problem moĪna zauwaĪyü przy kolejnej moĪliwoĞci wyceny – wartoĞci przeszacowanej, gdzie w nawiasie dopisano wprost, Īe chodzi tu o aktualizacjĊ wyceny Ğrodków trwaáych.
Podsumowując, do wyceny wartoĞci niematerialnych i prawnych wedáug polskiego prawa bilansowego pozostaje nam tylko jedna metoda: cena nabycia pomniejszona o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a takĪe o odpisy z tytuáu trwaáej utraty wartoĞci.
Jak wspomniano wczeĞniej, cena zakupu systemu Linux wynosi 0, nato-miast wszystkie inne skáadniki, które róĪnią cenĊ zakupu od ceny nabycia6, teĪ zazwyczaj w praktyce wynoszą 0. MoĪna wiĊc przyjąü uproszczenie, Īe cena nabycia systemu Linux wynosi 0. Wyjątkiem moĪe byü np. sytuacja, gdy system ten kupowany jest na páycie CD doáączonej do jakiegoĞ czasopisma i taki komplet kosztuje wtedy 15 PLN. W takim przypadku zasadne wydaje siĊ potraktowanie jako cenĊ nabycia wartoĞü 15 PLN. JednakĪe niezaleĪnie od tego, jakie bĊdą dodatkowe koszty zakupu, nie zmienia to faktu, Īe system Linux sprzedawany jako licencja GPU GLU bĊdzie miaá wartoĞü 0 lub bliską 0. PoniewaĪ jednak speánia on pozostaáe kryteria definicji wartoĞci niematerialnej i prawnej (przy zaáoĪeniu, Īe okres licencji jest dáuĪszy od jednego roku), powinien, wedáug autora, zostaü zaklasyfikowany jako tego typu skáadnik aktywów o wartoĞci 0 lub bliskiej niej.
5. WYCENA SYSTEMU LINUX WEDàUG MSR/MSSF
Aby objaĞniü zasady ujĊcia i wyceny licencji wolnego i otwartego oprogra-mowania (GNU GPL), naleĪy przeanalizowaü przede wszystkim MSR 38 WartoĞci niematerialne. Wedáug definicji tego standardu, licencja jest przykáa-dem wartoĞci niematerialnej, czyli moĪliwego do zidentyfikowania niepieniĊĪ-nego skáadnika aktywów, nie posiadającego postaci fizycznej (por. par. 8, MSR 38, MiĊdzynarodowe Standardy SprawozdawczoĞci Finansowej (MSSF), (2007), t. I, s. 1164–1166). UjĊcie danego skáadnika jako wartoĞci niematerialnej
6
Chodzi tu o wszystkie koszty związane z doprowadzeniem w tym przypadku wartoĞci nie-materialnej i prawnej, jaką jest system Linux, do postaci i miejsca, w którym zostaá przyjĊty do uĪytkowania – por. definicja ceny nabycia zawarta w at. 28 ust.8 ustawy o rachunkowoĞci.
dopuszczalne jest wyáącznie wtedy, gdy (par. 21, MSR 38, MiĊdzynarodowe Standardy SprawozdawczoĞci Finansowej (MSSF), (2007), t. I, s. 1170):
1) istnieje prawdopodobieĔstwo osiągniĊcia przez jednostkĊ przyszáych ko-rzyĞci ekonomicznych, które bĊdzie moĪna przyporządkowaü temu skáadnikowi; 2) jednostka jest w stanie wiarygodnie ustaliü cenĊ nabycia lub koszt wy-tworzenia danego skáadnika.
MSR 38, podobnie jak pozostaáe standardy, wyraĨnie rozdziela dwa mo-menty wyceny: początkowe ujĊcie oraz wycena na dzieĔ bilansowy. W przypad-ku pierwszym (ujĊcie początkowe) par. 24 MSR 38 jednoznacznie wskazuje, Īe wycena odbywa siĊ w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Zatem wystĊpu-jąca tu sytuacja bĊdzie analogiczna do tej, jaką opisano w poprzednim punkcie objaĞniającym zasady wyceny systemu Linux obowiązujące w polskim bilan-sowym.
Wycena na dzieĔ bilansowy (dokáadnie wedáug MSR 38 – wycena po po-czątkowym ujĊciu) moĪe zostaü dokonana na podstawie jednego z dwóch modeli:
a) model oparty na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, b) model oparty na wartoĞci przeszacowanej.
Ze wzglĊdu na opisaną wczeĞniej specyfikĊ sytemu Linux dystrybuowanego na podstawie licencji GNU GPL, w dalszej czĊĞci artykuáu przeanalizowano model drugi (wartoĞü przeszacowana), w celu wykazania, czy jego zastosowanie moĪe zmieniü wycenĊ początkową tego skáadnika wartoĞci niematerialnych.
WartoĞü przeszacowana to, wedáug par. 75 MSR 38, wartoĞü godziwa na dzieĔ przeszacowania pomniejszona o póĨniejsze umorzenie i áączną kwotĊ póĨniejszych odpisów aktualizacyjnych z tytuáu utraty wartoĞci. Z kolei wartoĞü godziwa to kwota, za jaką na warunkach rynkowych dany skáadnik aktywów mógáby zostaü wymieniony pomiĊdzy zainteresowanymi i dobrze poinformowa-nymi stronami transakcji (por. par. 8 MSR 38). WyraĨne jest tutaj odniesienie do wartoĞci rynkowej, dodatkowo jeszcze wzmocnione przez zapis par. 75 wskazu-jący jednoznacznie, Īe wartoĞü godziwą dla celów przeszacowania ustala siĊ poprzez odniesienie do aktywnego rynku. PodejĞcie to jest odmienne od podejĞcia stosowanego np. dla Ğrodków trwaáych, gdzie w par. 33 MSR 16 Rzeczowe aktywa trwaáe wskazano, Īe w przypadku braku ewidencji transakcji rynkowych wartoĞü godziwą moĪna ustaliü metodą dochodową lub metodą zamortyzowanego kosztu zastąpienia. Gdyby taka ewentualnoĞü byáa przewi-dziana dla wartoĞci niematerialnych w MSR 38, to – zdaniem autora – moĪna by siĊ zastanawiaü, czy licencji Linux nie naleĪaáoby przeszacowaü do wartoĞci uzyskiwanych korzyĞci (dochodów) z tego tytuáu. Jednak, jak wskazano wczeĞniej, MSR 38 wyraĨnie odwoáuje siĊ do wartoĞci rynkowej, a Linux jest systemem, który taką wartoĞü niewątpliwie ma – wynosi ona zero, gdyĪ system ten jest powszechnie dystrybuowany za darmo w formie licencji GNU GPL.
Podsumowując, wedáug MSR 38, zdaniem autora, nie ma moĪliwoĞci aby wyceniü licencjĊ sytemu Linux opartą na licencji wolnego i otwartego oprogra-mowania (GNU GPL) w innej wartoĞci niĪ cena nabycia – czyli w wartoĞci 0 lub bliskiej 0.
6. WYCENA SYSTEMU LINUX W ĝWIETLE POLSKICH REGULACJI PODATKOWYCH
W przedstawionych dotychczas rozwaĪaniach jednoznacznie wyjaĞniono, Īe regulacje bilansowe, zarówno polskie jak i miĊdzynarodowe, są zgodne i wska-zują, Īe licencje wolnego i otwartego oprogramowania (GNU GPL) naleĪy wyceniaü w cenie nabycia. Jednak regulacje podatkowe czĊsto odbiegają w swojej konstrukcji i treĞci od prawa dotyczącego sprawozdawczoĞci finanso-wej, dlatego teĪ w dalszej czĊĞci artykuáu przeanalizowano zapisy oraz oficjalne interpretacje organów skarbowych do ustaw o podatku dochodowym7 oraz ustawy o podatku od towarów i usáug8dotyczące objaĞnianego w artykule problemu. Dodatkowo analizie poddano równieĪ ustawĊ o podatku od spadków i darowizn9, gdyĪ jedną z moĪliwych interpretacji jest potraktowanie licencji GNU GPL jako darowizny, co spowodowaáoby okreĞlone konsekwencje związane z podatkiem od darowizn.
Przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób praw-nych10 uznaje za przychody m.in. wartoĞü otrzymanych nieodpáatnie lub czĊĞciowo odpáatnie ĞwiadczeĔ, a takĪe wartoĞü otrzymanych nieodpáatnie lub czĊĞciowo odpáatnie rzeczy i praw. Natomiast w ust. 6 tego samego artykuáu wskazano sposoby ustalania wartoĞci nieodpáatnych ĞwiadczeĔ. Są to m. in.:
• cena stosowana wobec innych odbiorców – jeĪeli przedmiotem Ğwiad-czenia są usáugi wchodzące w zakres dziaáalnoĞci gospodarczej dokonującego Ğwiadczenia,
7 Ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowoĞci,tekst jednolity Dz. U. 2009, nr 152, poz. 1223
z póĨn. zm.; Ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tekst jednolity Dz. U. 2011, nr 74, poz. 397 z póĨn. zm.
8
Ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usáug, tekst jednolity Dz. U. 2011, nr 177, poz. 1054 z póĨn. zm.
9
Ustawa z 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn, tekst jednolity Dz. U. 2009, nr 93, poz. 768 z póĨn. zm.
10 Przedstawione wyjaĞnienia dotyczące skutków podatkowych związanych z korzystaniem
z nieodpáatnych programów komputerowych mają odpowiednie zastosowanie do podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących pozarolniczą dziaáalnoĞü gospodarczą (art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
• cena rynkowa stosowana przy udostĊpnianiu praw tego samego rodzaju, z uwzglĊdnieniem w szczególnoĞci ich stanu i stopnia zuĪycia oraz czasu i miejsca udostĊpnienia – w innych niĪ wskazane w art. 12 ust. 6 pkt 1–3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przypadkach.
ZaáóĪmy, Īe system Linux „nabywany” lub „otrzymywany” za darmo na podstawie licencji wolnego i otwartego oprogramowania (GNU GPL) jest przykáadem nieodpáatnego otrzymania praw majątkowych. NaleĪaáoby wtedy wyceniü przychód z tego tytuáu wedáug ceny rynkowej „stosowanej przy udostĊpnianiu praw tego samego rodzaju”. Pojawia siĊ zatem pytanie – co to są „prawa tego samego rodzaju”? Czy bĊdzie to system Linux „nabywany” lub „otrzymywany” w inny sposób? Ale w jaki, skoro jest on dystrybuowany za darmo? A moĪe naleĪaáoby wykonaü szersze porównanie – do róĪnych syste-mów operacyjnych, jak np. Windows? Ale jeĞli tak, to do jakiej wersji i do jakiego sposobu licencjonowania (OEM, BOX, Proffesional itd.)?
Analizując przedstawione regulacje, naleĪy stwierdziü, Īe przepisy podat-kowe nie przewidują sytuacji, gdy wskazane Ğwiadczenie jest z zaáoĪenia bezpáatne dla wszystkich zainteresowanych podmiotów. MoĪliwoĞü ustalenia wartoĞci „porównywalnych" ĞwiadczeĔ wskazanego rodzaju w przypadku bezpáatnych programów komputerowych, takich jak system Linux, które są dostĊpne dla wszystkich na jednakowych (nieodpáatnych) zasadach, nie moĪe byü przeprowadzone. WystĊpuje zatem brak podstaw do ustalenia wartoĞci przychodu. Taką interpretacjĊ potwierdzają wyjaĞnienia organów skarbowych w związku z indywidualnymi zapytaniami podatników11. W interpretacjach tych jednoznacznie wyjaĞniono równieĪ, Īe licencja GNU GPL nie jest formą darowizny, zatem nie naleĪy stosowaü tutaj podatku z tego tytuáu.
JeĪeli zatem z punktu widzenia podatku dochodowego oraz podatku od spadków i darowizn licencja na system Linux nie powoduje konsekwencji podatkowych, to czy podobnie bĊdzie w przypadku podatku od towarów i usáug? Inaczej – czy nabywanie bezpáatnego – powszechnie dostĊpnego oprogramowa-nia stanowi tytuá do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT?
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usáug podlegają (art. 5 ust. 1 usta-wy o podatku od towarów i usáug):
1) odpáatna dostawa towarów i odpáatne Ğwiadczenie usáug na terytorium kraju;
2) eksport towarów; 3) import towarów;
11 Por. np. skutki podatkowe związane z korzystaniem z bezpáatnych programów
kompute-rowych – „Biuletyn Skarbowy MF” 42(68)/2006, sygn. PB3/GM-8213-12/06/144 lub odpowiedĨ MF na zapytanie posáa Tadeusza Syryjczyka z 6.02.2001 r. lub Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego sygnatura DG/415-IX/71-19/07 z 13.06.2007 r.
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na teryto-rium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Aby odpowiedzieü na postawione wczeĞniej pytania dotyczące naliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usáug, naleĪy ustaliü, czy nabycie systemu Linux na podstawie licencji GNU GPL mieĞci siĊ w katalogu tych czynnoĞci.
Jak wskazano w pkt 1 powoáanego wczeĞniej przepisu(art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usáug), przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usáug jest odpáatna dostawa towarów i odpáatne Ğwiadczenie usáug na terytorium kraju. Rozumie siĊ przez to, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak wáaĞciciel. Natomiast przez Ğwiadczenie usáug (por. pkt 2) rozumie siĊ kaĪde Ğwiadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowoĞci prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym równieĪ:
x przeniesienie praw do wartoĞci niematerialnych i prawnych, bez wzglĊdu na formĊ, w jakiej dokonano czynnoĞci prawnej;
x zobowiązanie do powstrzymania siĊ od dokonania czynnoĞci lub tolero-wania czynnoĞci lub sytuacji;
x Ğwiadczenie usáug zgodnie z nakazem organu wáadzy publicznej lub podmiotu dziaáającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa (art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usáug).
Podstawowym kryterium do identyfikacji czynnoĞci, które podlegają opo-datkowaniu – tj. dostawa towarów oraz Ğwiadczenie usáug – jest ich odpáatnoĞü. Oznacza to wykonanie ich za wynagrodzeniem. „Nabycie” za 0 PLN licencji typu GNU GPL nie bĊdzie zatem stanowiáo tytuáu do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT. Podobne stanowisko moĪna znaleĨümiĊdzy innymi w interpreta-cji indywidualnej Ministra Finansów z 29.06.2010 r. (sygn. IPPP3/443-452/10-4/LK).
7. PODSUMOWANIE
Wycena licencji wolnego i otwartego oprogramowania (GNU GPL) jest problemem, który w praktyce budzi róĪne kontrowersje, pytania i implikuje przyjmowanie odmiennych rozwiązaĔ. Wiedza w tym zakresie wyraĨnie ewoluuje, co widaü szczególnie w interpretacjach i praktyce podatkowej. Związane jest to z niewątpliwie trudnym do wyjaĞnienia dla czĊĞci osób zagadnieniem nieodpáatnego (darmowego) przekazywania uĪytkownikom swobody do uruchamiania, kopiowania, rozpowszechniania, analizowania, zmian i ulepszania programów. Jak wskazano w treĞci artykuáu, pomimo Īe tego
typu licencje są związane z bezpoĞrednią „korzyĞcią” dla korzystającego z nich, to zarówno regulacje podatkowe, jak i bilansowe (polskie i miĊdzynarodowe) wskazują, Īe programy takie, jak np. Linux, naleĪy wyceniü w cenie nabycia, w tym przypadku równiej bądĨ bliskiej zeru, zaĞ wskazane „korzyĞci” nie stanowią tytuáu do dodatkowego ich opodatkowania. Jest to zgodne z podstawą logiką licencji GNU GPL – weĨ licencjĊ za darmo i rozwijaj ją dalej.
BIBLIOGRAFIA
Free Software Foundation, Inc., (2007), GNU GENERAL PUBLIC LICENSE, Version
Ignatowski R., Zmiany w MSR i Dyrektywach Unii oraz ich wpáyw na rozwiązania krajowe, „Zeszyty Teoretyczne RachunkowoĞci”, 18 (74)/ 2004.
MiĊdzynarodowe Standardy SprawozdawczoĞci Finansowej (MSSF),2007, t. I, IASCF.
OdpowiedĨ sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na zapytanie posáa Tadeusza Syryjczyka z 6.02.2001 r., http://orka2.sejm.gov.pl/IZ3.nsf/main/5F255EB4 (odczyt 08.10.2011). Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkoweg, sygn. DG/415-IX/71-19/07
z 13.06.2007 r.
Skutki podatkowe związane z korzystaniem z bezpáatnych programów komputerowych, „Biuletyn
Skarbowy MF” 42(68)/2006, sygn. PB3/GM-8213-12/06/144.
Ustawa z 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn, tekst jednolity Dz. U. 2009, nr 93, poz. 768 z póĨn. zm.
Ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jednolity Dz. U. 2010, nr 51, poz. 307 z póĨn. zm.
Ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tekst jednolity Dz. U. 2011, nr 74, poz. 397 z póĨn. zm.
Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowoĞci, tekst jednolity Dz. U. 2009, nr 152, poz. 1223
z póĨn. zm.
Ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usáug, tekst jednolity Dz. U. 2011, nr 177, poz. 1054 z póĨn. zm.
Interpretacja indywidualna Ministra Finansów z 29.06.2010 r. (sygn. IPPP3/443-452/10-4/LK). Strona internetowa Free Software Foundation:www.fsf.org.
Strona internetowa GNU Operating System: www.gnu.org.
Jacek Kalinowski
THE EVALUATION OF LICENCE FREE AND OPEN SOFTWARE (GNU GPL) ON EXAMPLE THE OPERATING SYSTEM LINUX
The aim of the article is to present specific of license type General Public License (GNU GPL) andrules of its evaluation of three points of view: /polish accounting low, International Financial Reporting Standards and Polish tax low.Presented problems was described on example of operating system Linux, which is deliverto users in such form.
