Szacowanie potencjału energetycznego biomasy roślinnej pochodzenia rolniczego w województwie kujawsko-pomorskim

(1)

:2-&,(&+ĩ$56.,

SZACOWANIE POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO BIOMASY ROLINNEJ POCHODZENIA ROLNICZEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM

6WUHV]F]HQLH

W pracy oszacowano potencjał energetyczny biomasy roĞlinnej pozyskiwanej z produkcji rolniczej, której nadwyĪki mogą byü wykorzystane na cele energetyczne. Przeprowadzone badania umoĪliwiły wyznaczenie wartoĞci potencjału energetycz-nego biomasy na poziomie teoretycznym, technicznym oraz ekonomicznym w woje-wództwie kujawsko-pomorskim. Wyniki badaĔ odniesiono do rocznego zapotrzebo-wania na energiĊ w skali analizowanego województwa.

Słowa kluczowe: RGQDZLDOQHĨUyGáDHQHUJLL2=(ELRPDVDSRWHQFMDáHQHUJHW\F]Q\ 1. Wprowadzenie

: RVWDWQLFK ODWDFK SU]\ZyGF\ SDĔVWZ 8QLL (XURSHMVNLHM ]DWZLHUG]LOL REV]HUQ\ SDNLHW G]LDáDĔ VáXĪąF\FK ]DSRELHJDQLX ]PLDQRP NOLPDWX RUD] ]DSHZQLHQLX (XURSLH QLH]DZRGQ\FK LZ\VWDUF]DMąF\FK GRVWDZ HQHUJLL 3DNLHW VWDQRZLąF\ QDMV]HU]HM GRW\FKF]DV ]DNURMRQą UHIRUPĊ HXURSHMVNLHM SROLW\NL HQHUJHW\F]QHM PD QD FHOX ]DSHZQLHQLH 8QLL SR]\FML ĞZLDWRZHJR OLGHUD ZG]LHG]LQLH HQHUJLL RGQDZLDOQHM L WHFKQRORJLL QLVNRHPLV\MQ\FK :\QLNLHP W\FK XVWDOHĔ PD E\ü RJUDQLF]HQLHHPLVMLJD]yZFLHSODUQLDQ\FKRSURFHQWGRURNXZSRUyZQDQLX]URNLHP 8QLD]DPLHU]DRVLąJQąüSRZ\ĪV]\FHOSU]HGHZV]\VWNLPRJUDQLF]DMąF]XĪ\FLHHQHUJLLL]ZLĊNV]DMąF Z\NRU]\VWDQLH HQHUJLL RGQDZLDOQHM 3U]\MĊW\ SODQ G]LDáDQLD SR]ZROLü PD PLQ QD ZLĊNV]H XQLH]DOHĪQLHQLH VLĊ RG LPSRUWX URS\ QDIWRZHM L JD]X RUD] PD SRPyF FKURQLü JRVSRGDUNĊ SU]HG VNXWNDPLZ]URVWXFHQHQHUJLLLQLHSHZQRĞFLąFRGRVWDELOQRĞFLGRVWDZ

: UDPDFK ]RERZLą]DĔ HNRORJLF]Q\FK 8QLL (XURSHMVNLHM SUyF] Z\PLHQLRQHJR ]PQLHMV]HQLD HPLVMLJD]yZFLHSODUQLDQ\FKRGRFHOyZLQG\NDW\ZQ\FKW]ZÄ[´]DOLF]DVLĊUyZQLHĪ ]PQLHMV]HQLH ]XĪ\FLD HQHUJLL R Z SRUyZQDQLX ] SURJQR]DPL GOD 8( QD U RUD] ]ZLĊNV]HQLHXG]LDáXRGQDZLDOQ\FKĨUyGHáHQHUJLL2=(GRFDáNRZLWHJR]XĪ\FLDHQHUJLLZ8( Z W\P ]ZLĊNV]HQLH Z\NRU]\VWDQLD RGQDZLDOQ\FK ĨUyGHá HQHUJLL Z WUDQVSRUFLH GR 3RVWDQRZLHQLD8QLL(XURSHMVNLHMZ]JOĊGHPUR]ZRMX2=(PDMąRG]ZLHUFLHGOHQLHZSU]\JRWRZDQ\P Z0LQLVWHUVWZLH*RVSRGDUNLGRNXPHQFLHSQÄPolityka energetyczna Polski do 2030 roku”1_NWyU\ ZGQLXOLVWRSDGDU]RVWDáSU]\MĊW\SU]H]5DGĊ0LQLVWUyZ=DZDUWHVąZQLPJáyZQHFHOH GRW\F]ąFHUR]ZRMXZ\NRU]\VWDQLDRGQDZLDOQ\FKĨUyGHáHQHUJLLREHMPXMąFHPLQ>@

• Z]URVW XG]LDáX RGQDZLDOQ\FK ĨUyGHá HQHUJLL Z ILQDOQ\P ]XĪ\FLX HQHUJLL FR QDMPQLHM GRSR]LRPXSURFZURNXRUD]GDOV]\Z]URVWWHJRZVNDĨQLNDZODWDFKQDVWĊSQ\FK • RFKURQĊ ODVyZ SU]HG QDGPLHUQ\P HNVSORDWRZDQLHP Z FHOX SR]\VNLZDQLD ELRPDV\ RUD]

]UyZQRZDĪRQHZ\NRU]\VWDQLHREV]DUyZUROQLF]\FKQDFHOH2=(ZW\PELRSDOLZWDNDE\QLH

1

Dokument ten stanowi załącznik do uchwały Rady Ministrów nr 202/2009 z dnia 10 listopada 2009 r. pn. „Polityka ener-getyczna Polski do 2030 roku.”

(2)

GRSURZDG]Lü GR NRQNXUHQFML SRPLĊG]\ HQHUJHW\Ną RGQDZLDOQą L UROQLFWZHP RUD] ]DFKRZDü UyĪQRURGQRĞüELRORJLF]Qą

• Z\NRU]\VWDQLHGRSURGXNFMLHQHUJLLHOHNWU\F]QHMLVWQLHMąF\FKXU]ąG]HĔSLĊWU]ąF\FKVWDQRZLą F\FKZáDVQRĞü6NDUEX3DĔVWZD

• ]ZLĊNV]HQLHVWRSQLDG\ZHUV\ILNDFMLĨUyGHáGRVWDZRUD]VWZRU]HQLHRSW\PDOQ\FKZDUXQNyZGR UR]ZRMXHQHUJHW\NLUR]SURV]RQHMRSDUWHMQDORNDOQLHGRVWĊSQ\FKVXURZFDFK

3U]\MĊWH SRVWDQRZLHQLD VWZDU]DMą SRWU]HEĊ RV]DFRZDQLD SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR SRV]F]HJyOQ\FK ]DVREyZ RGQDZLDOQ\FK HQHUJLL ,FK Z\QLNLHP D WDNĪH ]H Z]JOĊGX QD SUDZR HQHUJHW\F]QH QDNáDGDMąFH RERZLą]HN VSRU]ąG]DQLD ORNDOQ\FK SODQyZ ]DRSDWU]HQLD Z HQHUJLĊ LFLHSáR_{RSUDFRZ\ZDQH Vą UDSRUW\ NWyUH ]DZLHUDMą GDQH R DNWXDOQ\P Z\NRU]\VWDQLX HQHUJLL}

RGQDZLDOQHMDWDNĪHSURJQR]\VWRSQLDMHMZ\NRU]\VWDQLDZSU]\V]áRĞFL:LHOXDXWRUyZZVND]XMHQD WUXGQRĞüZGRNáDGQ\PRV]DFRZDQLXSRWHQFMDáXHQHUJHW\F]QHJR]DVREyZRGQDZLDOQ\FK]ZáDV]F]D QD SR]LRPLH HNRQRPLF]Q\P L U\QNRZ\P : GXĪHM PLHU]H ZSá\Z QD WR PD EUDN SRZDG]HQLD Z3ROVFHV\VWHPDW\F]QHMHZLGHQFMLRGQDZLDOQ\FK]DVREyZHQHUJLLLLFKUR]PLHV]F]HQLD

:HGáXJ GDQ\FK *áyZQHJR 8U]ĊGX 6WDW\VW\F]QHJR >@ Z URNX ]H ĨUyGHá RGQDZLDOQ\FK SR]\VNDQR Z 3ROVFH 7- HQHUJLL =GHF\GRZDQLH QDMZLĊFHM HQHUJLL ± SRFKRG]LáR ]ELRPDV\VWDáHM(QHUJLDSR]\VNLZDQD]ELRSDOLZFLHNá\FKZ\QLRVáDRGSRZLHGQLR]ZRG\ ]ELRJD]XHQHUJLDZLDWUXSRPS\FLHSáDLHQHUJLDJHRWHUPDOQD:LHOH ĨUyGHáZVND]XMHQDIDNWLĪZZDUXQNDFKJHRJUDILF]QRNOLPDW\F]Q\FK3ROVNLWRZáDĞQLHELRPDVDMHVW QDMZDĪQLHMV]\P RGQDZLDOQ\P ĨUyGáHP HQHUJLL D MHM Z\NRU]\VWDQLH Z QDMEOLĪV]\FK ODWDFK EĊG]LH Z]UDVWDü

2. Metoda szacowania potencjału energetycznego odnawialnych ródeł energii

:\]QDF]HQLH LORĞFL PRĪOLZHM GR SR]\VNDQLD HQHUJLL ]ZDQH MHVW V]DFRZDQLHP SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR : SUDF\ SRWHQFMDá HQHUJHW\F]Q\ ELRPDV\ SRFKRG]HQLD UROQLF]HJR RV]DFRZDQ\ ]RVWDá]DSRPRFąW]ZPHWRG\NDVNDGRZHMF]\OLPHWRG\NDVNDGRZHJRSU]HFKRG]HQLDRGSRWHQFMDáX WHRUHW\F]QHJRSRSU]H]SRWHQFMDáWHFKQLF]Q\HNRQRPLF]Q\QDU\QNRZ\PNRĔF]ąF0HWRGDWDMHVW F]ĊVWR VWRVRZDQD Z UyĪQHJR URG]DMX RSUDFRZDQLDFK ]ZLą]DQ\FK ] V]DFRZDQLHP PRĪOLZHM GR SR]\VNDQLDHQHUJLL]UyĪQ\FKURG]DMyZ2=(QLHW\ONR]ELRPDV\3RZ\ĪV]ąPHWRGĊSU]\MĊWRPLQ SU]\RSUDFRZDQLXHNVSHUW\]\SQÄ0RĪOLZRĞFLZ\NRU]\VWDQLDRGQDZLDOQ\FKĨUyGHáHQHUJLLZ3ROVFH GRURNX´NWyUąZ\NRQDQRQD]DPyZLHQLH0LQLVWHUVWZD*RVSRGDUNLSU]H],QVW\WXW(QHUJHW\NL 2GQDZLDOQHM SU]\ ZVSyáSUDF\ ] ,QVW\WXWHP QD 5]HF] (NRUR]ZRMX D WDNĪH Z RSUDFRZDQLX Z\NRQDQ\P SU]H] .XMDZVNR3RPRUVNLH %LXUR 3ODQRZDQLD 3U]HVWU]HQQHJR L 5HJLRQDOQHJR ZH :áRFáDZNX SW Ä2GQDZLDOQH ĨUyGáD HQHUJLL ± ]DVRE\ L PRĪOLZRĞFL Z\NRU]\VWDQLD QD WHUHQLH ZRMHZyG]WZDNXMDZVNRSRPRUVNLHJR´

3RQLĪHM ]QDMGXMH VLĊ RJyOQD FKDUDNWHU\VW\ND SRV]F]HJyOQ\FK SR]LRPyZ SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR RGQDZLDOQ\FK ]DVREyZ HQHUJLL RSUDFRZDQD QD SRGVWDZLH OLWHUDWXU\ ]ZLą]DQHM ]WHPDWHP5yĪQLDXWRU]\ZSRGREQ\VSRVyENODV\ILNXMąNROHMQHSR]LRP\SRWHQFMDáX:HGáXJQLFK SRG Z]JOĊGHP SUDNW\F]QHJR Z\NRU]\VWDQLD X]\VNDQ\FK Z\QLNyZ V]DFRZDQLD SRWHQFMDá HQHUJHW\F]Q\RGQDZLDOQ\FK]DVREyZHQHUJLLVNODV\ILNRZDüPRĪQDQDVWĊSXMąFR

2

Obowiązek taki na jednostki samorządu terytorialnego nakłada ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Dz.U. Nr 54 poz.348 z 4 czerwca 1997r. ze zmianami.

Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management Nr 44, 2011

(3)

Wojciech ĩarski

Szacowanie potencjału energetycznego biomasy roĞlinnej pochodzenia rolniczego w województwie kujawsko-pomorskim

• 327(1&-$à 7(25(7<&=1< ± LORĞü HQHUJLL PRĪOLZD GR Z\NRU]\VWDQLD ] ELRPDV\ SRG ZDUXQNLHPSRVLDGDQLDRGSRZLHGQLFKXU]ąG]HĔRVSUDZQRĞFLQLHXZ]JOĊGQLDVLĊQLHGR VNRQDáRĞFLSURFHVXDWDNĪHSU]\]DáRĪHQLXĪHFDáNRZLW\GRVWĊSQ\SRWHQFMDáMHVWZ\NRU]\VWD Q\W\ONRQDFHOHHQHUJHW\F]QH:LHONRĞüWDPDPDáH]QDF]HQLHSUDNW\F]QH]HZ]JOĊGXQDNR QLHF]QRĞü XZ]JOĊGQLHQLD V]HUHJX RJUDQLF]HĔ Z LORĞFLRZ\P L SRUyZQDZF]\P V]DFRZDQLX ZLHONRĞFLGRVWĊSQ\FK]DVREyZRGQDZLDOQ\FKHQHUJLL>@

• 327(1&-$à7(&+1,&=1<±WRWDF]ĊĞüSRWHQFMDáXWHRUHW\F]QHJRNWyUDPRĪH]RVWDüZ\ NRU]\VWDQDSRPQLHMV]RQD]SRZRGXUHVWU\NFMLWHFKQLF]Q\FKVSUDZQRĞüGRVWĊSQ\FKREHFQLH QDU\QNXXU]ąG]HĔF]DVDPLSRWU]HE\ZáDVQHSURFHVXSRáRĪHQLHJHRJUDILF]QHPDJD]\QRZD QLH HQHUJLL 2NUHĞODQ\ ]D]Z\F]DM QD SRGVWDZLH V]F]HJyáRZ\FK DQDOL] WHFKQLF]Q\FK >@ =NROHL :LĞQLHZVNL >@ Z HNVSHUW\]LH RSUDFRZDQHM SU]H] ,QVW\WXW (QHUJHW\NL 2GQDZLDOQHM GRáąF]DGRRJUDQLF]HĔWHFKQLF]Q\FKRJUDQLF]HQLDĞURGRZLVNRZHRUD]SU]HVWU]HQQH:HGáXJ QLHJRÄZLHONRĞüSRWHQFMDáXWHFKQLF]QHJRRNUHĞODLORĞüHQHUJLLMDNąZFLąJXURNXPRĪQDSR]\ VNDü]NUDMRZ\FK]DVREyZ]DSRPRFąQDMOHSV]\FKWHFKQRORJLLSU]HWZDU]DQLDHQHUJLL]HĨUyGHá RGQDZLDOQ\FKZMHMNRĔFRZHQRĞQLNLDOH]XZ]JOĊGQLHQLHPRJUDQLF]HĔSU]HVWU]HQQ\FKLĞUR GRZLVNRZ\FK 3RPLPR ĪH Z SUDNW\FH ]H Z]JOĊGX QD V]HUHJ RJUDQLF]HĔ HNRQRPLF]Q\FK U\QNRZ\FKQLHMHVWPRĪOLZHSHáQHZ\NRU]\VWDQLHSRWHQFMDáXWHFKQLF]QHJRWRMHGQDNZLHO NRĞü WD MHVW XĪ\WHF]QD Z RV]DFRZDQLDFK MDNR Z]JOĊGQLH VWDELOQD Z GáXĪV]\P RNUHVLH RUD] ]ZLą]DQD]DNWXDOQ\PSR]LRPHPUR]ZRMXWHFKQRORJLLSRV]F]HJyOQ\FKĨUyGHá´

• 327(1&-$à(.2120,&=1<±RNUHĞORQRMDNRF]HĞüSRZ\ĪHM]GHILQLRZDQHJRSRWHQFMDáX WHFKQLF]QHJRMDNDPRĪHE\üZ\NRU]\VWDQD]XZ]JOĊGQLHQLHPNU\WHULyZJRVSRGDUF]\FK>@ • 327(1&-$à5<1.2:<±MHVWWRRSW\PDOQLHZ\NRU]\VWDQ\SRWHQFMDáHNRQRPLF]Q\NWyU\

RSLHUD VLĊ QD PRĪOLZ\P WHPSLH UR]ZRMX U\QNX SU]\ ]DáRĪHQLX SUDZLGáRZHJR G]LDáDQLD ZV]\VWNLFKPHFKDQL]PyZZVSDUFLDV]\ENLHJRXVXZDQLDEDULHULQIUDVWUXNWXUDOQ\FKSU]\]D FKRZDQLX]DVDG]UyZQRZDĪRQHJRUR]ZRMX>@,QDF]HMSRWHQFMDáU\QNRZ\GHILQLXMH*DMHZ VNL>@:HGáXJQLHJRZSU]\SDGNXRGQDZLDOQHJR]DVREXHQHUJHW\F]QHJRMDNLPMHVWELRPDVD SRWHQFMDáU\QNRZ\VWDQRZLÄELRPDVD]QDMGXMąFąVLĊDNWXDOQLHQDU\QNXPRĪOLZDGRQDE\FLD QSQDJLHáGDFKZVNáDGDFKLWS´

: SU]\SDGNX ELRPDV\ NDĪG\ MHM URG]DM ]H Z]JOĊGX QD UyĪQLFH Z\QLNDMąFH ] RGPLHQQ\FK ZáDĞFLZRĞFL IL]\F]QRFKHPLF]Q\FK ]UyĪQLFRZDQHM GRVWĊSQRĞFL D WDNĪH UyĪQ\FK WHFKQRORJLL SU]HWZDU]DQLD Z\PDJD Z\NRU]\VW\ZDQLD RGPLHQQHJR VSRVREX V]DFRZDQLD SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR 6áDERĞü PHWRG\ V]DFRZDQLD SROHJD QD NRQLHF]QRĞFL VWRVRZDQLD XSURV]F]HĔ LSU]\EOLĪRQ\FKZDUWRĞFLQLHNWyU\FKZVSyáF]\QQLNyZ

:RSUDFRZDQLXV]DFRZDQLHSRWHQFMDáXHQHUJHW\F]QHJRELRPDV\RJUDQLF]RQRGRQDVWĊSXMąF\FK URG]DMyZELRPDV\SRFKRG]HQLDUROQLF]HJR

• ELRPDV\ SRFKRG]ąFHM ]H VáRP\ HZ LQQ\FK SURGXNWyZ WRZDU]\V]ąF\FK W\SRZHM SURGXNFML UROQLF]HM

• ELRPDV\FXNURZRVNURELRZHMSU]H]QDF]DQHMQDSURGXNFMĊELRHWDQROX • ELRPDV\Z\NRU]\VW\ZDQHMSU]\SURGXNFMLELRGLHVOD

(4)

3.1. Wyniki szacowania potencjału energetycznego słomy

:RSUDFRZDQLXSRGMĊWRSUyEĊZ\]QDF]HQLDPRĪOLZHMGRSR]\VNDQLDLORĞFLHQHUJLL]NLONXW\SyZ ELRPDV\ Z VNDOL ZRMHZyG]WZD NXMDZVNRSRPRUVNLHJR 3RWHQFMDá HQHUJHW\F]Q\ QD SR]LRPLH WHRUHW\F]Q\P]RVWDáRV]DFRZDQ\QDSRGVWDZLHGDQ\FKZHMĞFLRZ\FKNWyUHVWDQRZLá\JáyZQLHGDQH VWDW\VW\F]QHWDNLHMDNDUHDá\XSUDZVWUXNWXUD]DVLHZyZSORQRZDQLH3U]\V]DFRZDQLXSRWHQFMDáX WHFKQLF]QHJR Z\NRU]\VWDQR LQIRUPDFMH ]ZLą]DQH ] SURFHVDPL NRQZHUVML HQHUJLL FKHPLF]QHM ELRPDV\DGRNáDGQLHM

• NRQZHUVMLQDGURG]HVSDODQLDSURGXNWHPMHVWFLHSáRZSRVWDFLJRUąFHMZRG\ • NRQZHUVMLQDGURG]HIHUPHQWDFMLDONRKRORZHMSURGXNWHPMHVWELRHWDQRO

• NRQZHUVML QD GURG]H MHGQRF]HVQHM K\GUROL]D WáXV]F]X L HVWU\ILNDFML NZDVyZ WáXV]F]RZ\FK SURGXNWHPMHVWELRGLHVHO

1D SRGVWDZLH DQDOL]\ OLWHUDWXU\ SU]HGPLRWX SU]\MĊWR UyĪQHJR URG]DMX ZVSyáF]\QQLNL PLQ ZDUWRĞFL RSDáRZ\FK VXURZFyZ VSUDZQRĞFL SURFHVX NRQZHUVML VWUDW QLH]EĊGQH GR GDOV]\FK REOLF]HĔ $VSHNW\ HNRQRPLF]QH UR]SDWU\ZDQH SU]\ V]DFRZDQLX SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR QD SR]LRPLH HNRQRPLF]Q\P GRW\F]\á\ JáyZQLH GRVWĊSQRĞFL SRV]F]HJyOQ\FK W\SyZ ELRPDV\ LPRĪOLZRĞFL LFK SU]H]QDF]HQLD QD FHOH HQHUJHW\F]QH Z V\WXDFML LFK SULRU\WHWRZHJR Z\NRU]\VW\ZDQLDZUROQLFWZLHLJRVSRGDUFHĪ\ZQRĞFLRZHM3RQLĪHMV]F]HJyáRZRRSLVDQRSU]HELHJ V]DFRZDQLDSRWHQFMDáyZHQHUJHW\F]Q\FKSRV]F]HJyOQ\FKW\SyZELRPDV\

3RWHQFMDáWHRUHW\F]Q\RV]DFRZDQ\]RVWDáQDSRGVWDZLHUDSRUWXZ\JHQHURZDQHJR]ED]\GDQ\FK UHJLRQDOQ\FK *áyZQHJR 8U]ĊGX 6WDW\VW\F]QHJR ]DZLHUDMąFHJR GDQH GRW\F]ąFH SRZLHU]FKQL XSUDZ LSORQyZ SRV]F]HJyOQ\FK JDWXQNyZ URĞOLQ Z ZRMHZyG]WZLH NXMDZVNRSRPRUVNLP Z ODWDFK ± WDEHOD 'R REOLF]HĔ Z\NRU]\VWDQR SDUDPHWU\ FKDUDNWHU\]XMąFH IL]\F]QH ZáDĞFLZRĞFL SRV]F]HJyOQ\FK W\SyZ ELRPDV\ SRFKRG]HQLD URĞOLQQHJR WDEHOD RUD] ZVSyáF]\QQLNL FKDUDNWHU\]XMąFHVWRVXQHNSORQX]EyĪGRSORQXVáRP\WDEHOD

Tabela 1. Wybrane parametry róĪnych rodzajów słomy

5RG]DMVáRP\ _{VáRP\VXFKHM0-NJ}:DUWRĞüRSDáRZD :LOJRWQRĞüVáRP\_ĞZLHĪHM :DUWRĞüRSDáRZDVáRP\ĞZLHĪHM 0-NJ 3V]HQQD -ĊF]PLHQQD 5]HSDNRZD .XNXU\G]LDQD ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQHQDSRGVWDZLH>@>@

Tabela 2. Stosunek plonu zbóĪ do plonu słomy wybranych gatunków roĞlin

5RG]DMURĞOLQ\ 6WRVXQHNSORQX]EyĪGRSORQXVáRP\ 3V]HQLFD ĩ\WR -ĊF]PLHĔ 2ZLHV .XNXU\G]D 5]HSDN ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQHQDSRGVWDZLH>@>@

(5)

Wojciech ĩarski

3RWHQFMDá WHFKQLF]Q\ RV]DFRZDQR QD SRGVWDZLH SRWHQFMDáX WHRUHW\F]QHJR ]PQLHMV]DMąF JR ]H Z]JOĊGX QD VWUDW\ ]ZLą]DQH ]H VSUDZQRĞFLą SURFHVX NRQZHUVML ELRPDV\ QD FLHSáR OXE FLHSáR LHQHUJLĊHOHNWU\F]QąQDGURG]HVSDODQLDDWDNĪHXZ]JOĊGQLDMąFPRĪOLZRĞü Z\VWąSLHQLDVWUDWSU]\ ]ELRU]H WUDQVSRUFLH L PDJD]\QRZDQLX ELRPDV\ -DNRĞü VáRP\ MDNR SDOLZD RUD] MHM URG]DM PD ]DVDGQLF]\ ZSá\Z QD HIHNW\ZQRĞü SURGXNFML FLHSáD :HGáXJ 'HQLVLXND >@ QLH]DOHĪQLH RG PRĪOLZRĞFL WHFKQLF]Q\FK VSDODQLD VáRP\ ]DZLOJRFRQHM QLH PD WR X]DVDGQLHQLD HNRQRPLF]QHJR SRQLHZDĪZUD]]HZ]URVWHP]DZDUWRĞFLZRG\ZVáRPLHSU]H]QDF]RQHMGRVSDODQLD

• VSDGDFLHSáRVSDODQLDRUD]MHMZDUWRĞüRSDáRZD • VSDGDVSUDZQRĞüWHFKQLF]QDXNáDGXFLHSáRZQLF]HJR

:REOLF]HQLDFKQDSR]LRPLHWHFKQLF]Q\PSU]\MĊWRSU]\EOLĪRQąZDUWRĞüVSUDZQRĞFLNRQZHUVMLQD FLHSáR Ș SU]\ VSDODQLX ELRPDV\ QD SR]LRPLH =H Z]JOĊGX QD IDNW Z\NRU]\VWDQLD GDQ\FK KLVWRU\F]Q\FK ] ODW ± GRW\F]ąF\FK VWUXNWXU\ ]DVLHZyZ Z ZRMHZyG]WZLH NXMDZVNR SRPRUVNLP QD W\P HWDSLH V]DFRZDQLD SRWHQFMDáX WHFKQLF]QHJR QLH XZ]JOĊGQLRQR RJUDQLF]HĔ ]ZLą]DQ\FK]HĞURGRZLVNRZ\PLLSU]HVWU]HQQ\PLDVSHNWDPLSURGXNFML2JUDQLF]HQLDWHSRZLQQ\E\ü XZ]JOĊGQLRQH Z SU]\SDGNX Z\NRQ\ZDQLD SURJQR]\ PRĪOLZRĞFL Z\NRU]\VWDQLD SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJRELRPDV\ZNROHMQ\FKODWDFKFRQLHMHVWFHOHPWHJRRSUDFRZDQLD

:\QLNL V]DFRZDQLD SRWHQFMDáX WHRUHW\F]QHJR RUD] WHFKQLF]QHJR VáRP\ ] UyĪQ\FK JDWXQNyZ VáRP\]HVWDZLRQRZWDEHOL

Tabela 3. Powierzchnia zasiewów i plony zbóĪ wybranych gatunków roĞlin w województwie kujawsko-pomorskim.

8SUDZ\

UROQLF]H 3RZLHU]FKQLDW\VKD ĝUHGQLDZDUWRĞü]ODWSU]\MĊWD GRGDOV]\FKREOLF]HĔ 3ORQGWKD 3V]HQLFD 3RZLHU]FKQLD 3ORQ ĩ\WR 3RZLHU]FKQLD 3ORQ -ĊF]PLHĔ 3RZLHU]FKQLD 3ORQ 2ZLHV 3RZLHU]FKQLD 3ORQ 3V]HQĪ\WR 3RZLHU]FKQLD 3ORQ 5]HSDNL

U]HSLN 3RZLHU]FKQLD_3ORQ

ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQHQDSRGVWDZLHEDQNXGDQ\FKORNDOQ\FK*86>@

3U]\V]DFRZDQLXSRWHQFMDáXHNRQRPLF]QHJRSU]\MĊWR]D*UDG]LXNLHP>@VWRSLHĔZ\NRU]\VWDQLD VáRP\ QD ĞFLyáNĊ SU]\ KRGRZOL ]ZLHU]ąW QD SR]LRPLH GRVWĊSQHJR VXURZFD RUD] ]DSRWU]HERZDQLDQDSDV]ĊQDSR]LRPLHFDáNRZLWHJRSORQXVáRP\ZZRMHZyG]WZLHNXMDZVNR SRPRUVNLP8Z]JOĊGQLRQRWDNĪHVSRVyE]DJRVSRGDURZ\ZDQLDVáRP\MDNRQDZR]XRUJDQLF]QHJR

:\QLNL V]DFRZDQLD SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR SRV]F]HJyOQ\FK URG]DMyZ VáRP\ ]RVWDá\ ]HVWDZLRQH QD Z\NUHVLH :HGáXJ DXWRUD SRZ\ĪV]H ]DáRĪHQLD QLH Z\F]HUSXMą ]DNUHVX DVSHNWyZ

(6)

JRVSRGDUF]\FK PDMąF\FK ZSá\Z QD Z\]QDF]HQLH PRĪOLZHM GR SR]\VNDQLD LORĞFL ELRPDV\ NWyUHM Z\NRU]\VWDQLH QDFHOHHQHUJHW\F]QHE\áRE\UDFMRQDOQHHNRQRPLF]QLH:REHFF]HJRSUH]HQWRZDQD ZRSUDFRZDQLX ZDUWRĞü SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR QD SR]LRPLH HNRQRPLF]Q\P PD FKDUDNWHU RULHQWDF\MQ\ 'REyU NU\WHULyZ NRQLHF]Q\FK GR GRNáDGQLHMV]HJR RV]DFRZDQLD SRWHQFMDáX HNRQRPLF]QHJR D WDNĪH VSRVyE V]DFRZDQLD SRWHQFMDáX U\QNRZHJR ELRPDV\ EĊG]LH RELHNWHP GDOV]\FKEDGDĔDXWRUD

Tabela 4. Potencjał teoretyczny i techniczny róĪnych gatunków słomy

8SUDZ\ UROQLF]H 6]DFRZDQD LORĞüVáRP\Z ZRMHZyG]WZLH NXMDZVNR SRPRUVNLP± >W\VWRQ@ 3RWHQFMDá HQHUJHW\F] Q\VáRP\QD SR]LRPLH WHRUHW\F] Q\P>3-@ 6SUDZQRĞü NRQZHUVML QDFLHSáR Ș ,QQHVWUDW\]ZLą ]DQH]H]ELRUHP PDJD]\QRZD QLHPLWUDQVSRU WHP 6 3RWHQFMDá HQHUJHW\F]Q\ VáRP\QD SR]LRPLH WHFKQLF]Q\P >3-@ 3V]HQLFD ĩ\WR -ĊF]PLHĔ 2ZLHV 3V]HQĪ\WR 5]HSDNL U]HSLN àąF]QLH ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQH Rysunek 1. Zestawienie wartoĞci potencjału energetycznego słomy

w województwie kujawsko-pomorskim. ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQH

(7)

Wojciech ĩarski

3.2. Wyniki szacowania potencjału energetycznego biomasy rolniczej przetwarzanej na drodze fermentacji alkoholowej oraz biomasy wykorzystywanej do produkcji biodiesla

: RSUDFRZDQLX SRGMĊWR SUyEĊ RV]DFRZDQLD SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR QD SR]LRPLH HNRQRPLF]Q\PELRPDV\UROQLF]HM±FXNURZRVNURELRZHMSU]H]QDF]RQHMQDSURGXNFMĊELRHWDQROXQD GURG]H IHUPHQWDFML DONRKRORZHM RUD] PRĪOLZHM GR X]\VNDQLD HQHUJLL ] ]LDUQD U]HSDNX SU]HWZDU]DQHJRQDELRGLHVOD=DáRĪHQLDSU]\MĊWHZREOLF]HQLDFK]RVWDá\SU]HGVWDZLRQHZWDEHOLL 1DZ\NUHVLHQUZDUWRĞüZ\]QDF]RQHJRSRWHQFMDáXUyĪQ\FKURG]DMyZELRPDV\RGQLHVLRQRGR ĞUHGQLRURF]QHJR ]XĪ\FLD HQHUJLL HOHNWU\F]QHM Z JRVSRGDUVWZDFK GRPRZ\FK ZRMHZyG]WZD NXMDZVNRSRPRUVNLHJRNWyUHZODWDFK±Z\QRVLáRĞUHGQLR*:K=DXZDĪ\üPRĪQD ĪHSRWHQFMDáHNRQRPLF]Q\VDPHMVáRP\SU]HNUDF]DSRQDGGZXNURWQLHWR]DSRWU]HERZDQLH&DáNRZLWH ]XĪ\FLH HQHUJLL ZH ZV]\VWNLFK VHNWRUDFK JRVSRGDUF]\FK Z ZRMHZyG]WZLH NXMDZVNRSRPRUVNLP Z\QRVLáRRGSRZLHGQLR*:KZURNX*:KZURNXL*:KZURNX >@

Tabela 5. ZałoĪenia przyjĊte do wyznaczania potencjału energetycznego biomasy rolniczej przetwarzanej na drodze fermentacji alkoholowej

8SUDZ\ UROQLF]H 3RZLHU]FKQLD W\VKD ĝUHGQLD_]ODW 'RVWĊS VWĊS QRĞü >@ 3URGXNFMD ELRHWDQROX 6 >GP_āW_@ :DUWRĞü RSDáRZD :G >0-āGP_@ 6SUDZQRĞü NRQZHUVML QDFLHSáR Ș>@ 3ORQGWKD =LHPQLDNL 3RZLHU]FKQLD 3ORQ %XUDNL 3RZLHU]FKQLD 3ORQ =LDUQR

]EyĪ 3RZLHU]FKQLD_3ORQ

ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQHQDSRGVWDZLH>@>@>@RUD]>@

Tabela 6. ZałoĪenia przyjĊte do wyznaczania potencjału energetycznego biodiesla produkowanego z rzepaku 8SUDZ\ UROQLF]H 3RZLHU]FKQLD W\VKD ĝUHGQLD_]ODW 'RVWĊS VWĊS QRĞü >@ 3URGXNFMD ELRGLHVOD 6 >NJāW_@ :DUWRĞü RSDáRZD :G >0-āNJ@ :VSyáF]\Q QLNNRQZHUVML Ș>@ 3ORQGWKD 5]HSDN 3RZLHU]FKQLD 3ORQ ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQHQDSRGVWDZLH>@>@RUD]>@

(8)

Rysunek 2. Potencjał ekonomicznych róĪnych typów biomasy na tle Ğredniorocznego zuĪycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych, w województwie kujawsko-pomorskim

ħUyGáR2SUDFRZDQLHZáDVQH

4. Wnioski

=D SRPRFą PHWRG\ V]DFRZDQLD SRWHQFMDáX HQHUJHW\F]QHJR RGQDZLDOQ\FK ]DVREyZ HQHUJLL Z\]QDF]RQRSRWHQFMDáHQHUJHW\F]Q\Z\EUDQ\FKURG]DMyZELRPDV\URĞOLQQHMSRFKRG]HQLDUROQLF]HJR :DUWRĞü V]DFRZDQHJR SRWHQFMDáX FKDUDNWHU\]XMH LORĞü PRĪOLZHM GR SR]\VNDQLD HQHUJLL ] 2=( LVWDQRZLFHQQHĨUyGáRLQIRUPDFMLZV\WXDFMLRFHQ\PRĪOLZRĞFL]DVSRNDMDQLDSRWU]HEHQHUJHW\F]Q\FK QDGDQ\PREV]DU]H

: RSUDFRZDQLX RV]DFRZDQR SRWHQFMDá HQHUJHW\F]Q\ ELRPDV\ GOD ZRMHZyG]WZD NXMDZVNR SRPRUVNLHJRLRGQLHVLRQRJRGR]DSRWU]HERZDQLDQDHQHUJLĊZVNDOLURNX:\QLNLEDGDĔZVND]XMą QD GXĪą ]DVREQRĞü ZRMHZyG]WZD Z ELRPDVĊ PRĪOLZą GR Z\NRU]\VWDQLD QD FHOH HQHUJHW\F]QH 'RW\F]\ WR SU]HGH ZV]\VWNLP QDGZ\ĪHN VáRP\ NWyUD Z SU]\SDGNX Z]PDFQLDQLD RGSRZLHGQLHM LQIUDVWUXNWXU\PRĪHVWDüVLĊSRZV]HFKQLHZ\NRU]\VW\ZDQ\PĨUyGáHPHQHUJLL

=DSUH]HQWRZDQH Z\QLNL SRZLQQ\ VWDQRZLü ED]Ċ GR GDOV]\FK SUDF EDGDZF]\FK PDMąF\FK QD FHOXXGRVNRQDOHQLHPHWRG\V]DFRZDQLDSRWHQFMDáXHQHUJHW\F]QHJRRGQDZLDOQ\FK]DVREyZHQHUJLL 6]F]HJyOQLH GRNáDGQHM DQDOL]LH SRZLQLHQ ]RVWDü SRGGDQ\ GREyU NU\WHULyZ HNRQRPLF]Q\FK Z\NRU]\VW\ZDQ\FK SU]\ EDGDQLX PRĪOLZRĞFL Z\NRU]\VW\ZDQLD ELRPDV\ QD FHOH HQHUJHW\F]QH DWDNĪH DVSHNW\ WHFKQLF]QRHNRQRPLF]QH SURFHVX SURGXNFML L SU]HWZDU]DQLD ELRPDV\ QD XĪ\WHF]QH IRUP\HQHUJLL

$QDOL]RZDQDPHWRG\NDPRĪHVWDQRZLüFHQQHQDU]ĊG]LHZWZRU]HQLXLZHU\ILNDFMLIDNWyZED]\ ZLHG]\ V\VWHPyZ ZVSRPDJDQLD GHF\]ML QLH]EĊGQHM GR RV]DFRZ\ZDQLD ]DáRĪHĔ SROLW\NL HQHUJHW\F]QHM UHJLRQX L NUDMX MDN UyZQLHĪ Z VNDOL PLNUR GR Z\]QDF]DQLD VWUDWHJLF]Q\FK FHOyZ UR]ZRMX SU]HGVLĊELRUVWZ UROQ\FK G\ZHUV\ILNXMąF\FK SU]H]QDF]HQLH Z\WZDU]DQ\FK VXURZFyZ SRFKRG]HQLDURĞOLQQHJR

(9)

Wojciech ĩarski

Bibliografia

>@ 'HQLVLXN:Słoma – potencjał masy i energii,QĪ\QLHULDUROQLF]DV >@ 'HQLVLXN:0DMDoĞwiadczenia wykorzystania słomy w ciepłownictwie.>2QOLQH@

'RVWĊSQHKWWSZZZHNRORJ]HFFRPSOPDWHULDO\SGI]DPRVFSGI

>@ Energia ze Ĩródeł odnawialnych w 2009*áyZQ\8U]ąG6WDW\VW\F]Q\:DUV]DZDV >@ *DMHZVNL 5., Potencjał rynkowy biomasy z przeznaczeniem na cele energetyczne Ä&]\VWD

(QHUJLD´±QU:DUV]DZD

>@ *UDG]LXN3Biopaliwa$5/XEOLQ37%:DUV]DZDV±

>@ *86 0DM Bank danych lokalnych. Rolnictwo – uprawy roĞlinne. >2QOLQH@ KWWSZZZVWDWJRYSOEGODSSGDQHBSRGJUXSKLHU"SBLG SBWRNHQ >@ *860DMBank danych lokalnych. Rynek materiałowy i paliwowo-energetyczny –

ZuĪycie energii elektrycznej wg sektorów ekonomicznych. >2QOLQH@ KWWSZZZVWDWJRYSOEGODSSGDQHBSRGJUXSKLHU"SBLG SBWRNHQ >@ /HZDQGRZVNL:Proekologiczne odnawialne Ĩródła energii:DUV]DZDV >@ MoĪliwoĞci wykorzystania odnawialnych Ĩródeł energii w Polsce do roku 2020 ,QVW\WXW

(QHUJHW\NL2GQDZLDOQHM:DUV]DZDV±

>@Odnawialne Ĩródła energii – zasoby i moĪliwoĞci wykorzystania na terenie województwa ku-jawsko-pomorskiego” .XMDZVNR3RPRUVNLH %LXUR 3ODQRZDQLD 3U]HVWU]HQQHJR L 5HJLRQDO QHJRZH:áRFáDZNXV±

>@Polityka energetyczna Polski do 2030 roku. =DáąF]QLNGRXFKZDá\QU5DG\0LQL VWUyZ=GQLDOLVWRSDGDUV

>@Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 7 grudnia 2007 r. w sprawie wartoĞci opałowej poszczególnych biokomponentów i biopaliw ciekłych. 0DM >2QOLQH@ KWWSLVDSVHMPJRYSO'HWDLOV6HUYOHW"LG :'8

>@6LHMND . L LQ Koncepcja szacowania potencjału energetycznego biomasy na przykładzie wybranej gminy województwa opolskiego,QĪ\QLHULD5ROQLF]DV± >@6]HZF]\N . 0DM Zarys moĪliwoĞci wykorzystania etanolu jako odnawialnego

Ĩródła energii. >2QOLQH@KWWSZZZPLJRYSOILOHV HWDQROMDNRRGQDZLDOQHUGRH QHUJLLSGI

(10)

ESTIMATION OF AGROBIOMASS ENERGY POTENTIAL IN KUYAVIAN-POMERANIAN VOIVODSHIP

6XPPDU\

The study estimated the energy potential of plant biomass derived from agricul-tural production, which surplus may be used for energy purposes. The studies ena-bled the determination of potential energy at the theoretical, technical and economi-cal level for selected types of biomass in the Kujawsko-Pomorskie region. The results were compared to annual demand for energy in the scale of the analyzed region. Keywords: ELRPDVVUHQHZDEOHHQHUJ\VRXUFHVHQHUJ\SRWHQWLDOSRWHQWLDODVVHVVPHQW :RMFLHFKĩDUVNL .DWHGUD,QĪ\QLHULL=DU]ąG]DQLD :\G]LDá=DU]ąG]DQLD 8QLZHUV\WHW7HFKQRORJLF]QR3U]\URGQLF]\Z%\GJRV]F]\ DO3URI6.DOLVNLHJR%\GJRV]F] HPDLOZRMFLHFK#XWSHGXSO