Joanna Krauze-Karpińska
"Teatr polskiego renesansu.
Antologia", Oprac. J.Lewański,
Warszawa 1988 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 32/3-4 (114-115), 370
T E A T R P O L S K I E G O R ENE SANS U. A n t o logia . Oprać. 3. Lewański'. W a r s z a w a 1988, PIW, ss. 692, zł 17 00,- B i b l i o t e k a Poezji i Prozy.
A n t o l o g i a jest próbę o d t w o r z e n i a , na p o d s t a w i e z j a w i s k l i t e r a cki c h, o b r a z u teatru r e n e s a nso wego. Z a m i e s z c z o n e w niej t e k s t y o b e j m u j ę w s z y s t k i e g a t u n k i s c e n i c z n e tego okresu: t r a g e die, k o m e d i e d w o r s k i e i r y b a ł t o w s k i e , dramat m i s t e r y j n y , dialog p o l e m i c z n o - r e l i g i j n y , i nte rmed ia i w i d o w i s k a p a r a t e a t r a l n e , a p o n a d t o t eksty z a w i e r a j ą c e sędy t e o r e t y k ó w X V I - w i e c z n y c h , a także uwa gi w s p ó ł c z e s n y c h b a d a c z y s t a r o p o l s k i e j l i t e r a t u r y i teatru. W s t ę p jest pró bę s y n t e t y c z n e g o u jęcia r ó ż n o r o d n e g o g a t u n k o w o m a t e r i a ł u , p r e z e n t o w a n e g o w a n t o l o g i i , u m i e s z c z o n a zaś na k o ńc u k s i ę ż k i “K r o ni ka spraw" i n f o r m u j e o za s i ę g u i c z ę s t o ś ci f a k t ó w t e a t r a l n y c h . B P / 1 1 4 - 1 1 5 / 1 3 1 3.K.-K. T E R L E C K I T y mon: Ant y n o m i a d i o n i z y j s k o - a p o l l i ń s k a we w c z e s nej p o e z j i K a z i m i e r z a W i e r z y ń s k i e g o . Tłum. R. P a w l U k i e - w i cz . " P r z e g l ę d H u m a n i s t y c z n y " 1988 nr 7 s. 55-73. S t u d i u m s t a n o w i p r ó b ę ud o w o d n i e n i a , iż w e w c z e s n e j p o ezji W i e r z y ń s k i e g o - z w ł a s z c z a w p i e r w s z y c h z b i o r a c h jego w i e r s z y
("Wiosna i w i n o " 1 91 9 i " W r óbl e na dachu" 1920) i s t nieje a n t y nomia d i o n i z y j s k o - a p o l l i ń s k a . A u t o r c h a r a k t e r y z u j e pojęcia po e z j i d i o n i z y j s k i e j i d i o n i z y j s k o ś c i w l i t e r a t u r z e , w y w o d z ę c je z t e o r i i N i e t z s c h e g o . N a s t ę p n i e ś l e d z i z w i ę z k i W i e r z y ń s k i e g o z n i e t z s c h e a n i z m e m s t o s u j ę c dwie me tody: b a d a n i a g e n e t y c z n e i k r y t y k ę i n t e r p r e t a c y j n ę . Pie rwsza p r o w a d z i do h i p o t e t y c z n e g o t w i e r d z e n i a , iż W i e r z y ń s k i z n a ł d o b r z e idee N i e t z s c h e g o w c z a sie, g d y p o w s t a w a ł y jego p i e r w s z e z b i o r y p o e t y c k i e . K r ytyka in t e r p r e t a c y j n a p o z wa la zaś na z a s t o s o w a n i e n i e t z s c h e a ń s k i e j a n t y t e z y d i o n i z y j s k i - a p o l l i ń s k i do i n t e r p r e t a c j i tych utworów. A n a l i z a p o t w i e r d z a tezę, że a n t y n o m i a d i o n i z y j s k o - a p o l l i ń s k a i s t n i e j e na w s z y s t k i c h p o z i o m a c h b a d a n y c h tekstów.