Jan Zieliński
"Wokół poglądów filmowych Karola
Irzykowskiego", Zbigniew Wyszyński,
"Ruch Literacki" nr 6 (1976) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/2 (64), 210
/11/ W YSZYŃSKI Zbigniew: Wokół poglądów filmowych K arola Irzy kow skiego, "Ruch L ite rac k i" 1976 nr 6 s , 379-386,
Autor wysoko ocenia teoretyczno filmowe prace Irzykow skiego, wysuwa te z ę , iż "D z ie sią ta muza" to "p ie rw szy w skali światowej i jedyny tego ro d zaju traktat filozoficzny o film ie ". Artykuł polemizuje ze stanowiskiem A. Kumora, który w te o rii filmu Irzykow skiego d o strze g ał przede w szy st kim zainteresow anie form ą. Zdaniem au tora, Irzykow ski bada film jako jednolitą stru k tu rę, " tr e śc io - fo r m ę ", której zadaniem je s t p en etracja św iata w jego przejaw ach fizycznych i duchowych o raz przekazyw anie s ą dów o rz e c zy w isto śc i,
B P /6 4 /5 3 J .Z .
/11/ ZABŁOCKI S te fan : Od p rere n esan su do ośw iecenia, Z dziejów in sp ira c ji klasycznych w lite ratu rze p o lsk ie j. W arszaw a 1976, PWN,
s s . 275, zł 5 0
,-K siążk a składa się z ośmiu studiów powstałych w latach 1969-1974. Autor podejmuje w nich rozw ażania o ro li trad ycji antycznej w ciągu czte ry stu bez mała* lat rozw oju lite ratu ry sta ro p o lsk ie j. Interesuje go nie tyle skatalogow anie zapożyczeń, ile w skazanie zmienności sposobów in terpreto wania antyku. W c z ę śc i I scharakteryzow ano zjaw isko polskiego p rere n e san su (XIV i XV w .) o ra z omówiono zachodnioeuropejskie przekłady z li te ratu ry p o isk o -łaciń sk ie j w XVI i XVII w. W c z ę śc i II, pośw ięconej wie kom XVII i XVIII, zaw arto próbę w yjaśnienia genezy stylu barokowego i ośw ieceniow ego klasycyzm u, a także rozpraw ki o manieryzmie i sarm aty- zmie o ra z o in sp iracjach antycznych na dworze S tan isław a Augusta.