S
P
R
A
W
O
Z
D
A
N
I
A
____________________________________________________________
ROCZNIKI NAUK SPOECZNYCH Tom 5(41) numer 4 — 2013
JOANNA KOTLAREK
Katedra Filozofii Spoecznej KUL
SPRAWOZDANIE
Z PREZENTACJI KSI
AZ
KI
KS. PROF. STANISAWA KOWALCZYKA
PERSONALIZM – PODSTAWY, IDEE, KONSEKWENCJE
Prezentacja ksi azki odbya sie 12.03.2013 roku w czytelni bibliotecznej Instytutu Socjologii KUL. Organizatorami spotkania byy: Wydzia Nauk Spoecznych Towa-rzystwa Naukowego KUL oraz Instytut Socjologii KUL. Jako pierwszy gos zabra ks. prof. dr hab. Edward Walewander. Podziekowa wszystkim zgromadzonym za tak liczne przybycie. Studentom, którzy nie mieli mozliwos´ci poznania Autora osobis´cie podczas wykadów, przyblizy osobe ks. prof. Kowalczyka, dziekuj ac mu za jego pos´wiecenie oraz sumienn a prace w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Podkres´li równoczes´nie, iz Autor prezentowanej pozycji jest was´ciwym czowiekiem w odpo-wiednim czasie; wykorzystuj ac swój talent oraz pracowitos´c´, zaangazowa sie w rozwój lubelskiej szkoy filozoficznej.
Nastepnie przemówi abp dr Wacaw Depo, metropolita czestochowski. W swoim wyst apieniu zawar podziekowanie dla ks. prof. Kowalczyka za wieloletni a, owocn a wspóprace oraz wsparcie naukowe i duchowe. Swoj a wdziecznos´c´ wyrazi równiez Dziekan Wydziau Nauk Spoecznych – ks. dr hab. Stanisaw Fel, prof. KUL. Pod-kres´li on znaczenie twórczos´ci Autora dla caego uniwersytetu, a takze podziekowa za nieustann a wartos´ciow a wspóprace.
Kolejnym punktem spotkania byo wyst apienie dra hab. Arkadiusza Jabon´skiego, prof. KUL. Uczen´ ks. prof. Kowalczyka – obecny kierownik Katedry Filozofii Spo-ecznej, a takze dyrektor Instytutu Socjologii – o swoim mentorze wyraza sie w samych superlatywach. Uznanie dla osoby Autora i jego osi agniec´ naukowych za-war w krótkim przemówieniu, które stanowio jednoczes´nie wprowadzenie do dal-szych rozwazan´ nad prezentowan a ksi azk a. Prof. Jabon´ski podj a próbe osadzenia Autora w szerszym konteks´cie mys´li personalistycznej, co nie byo atwym zadaniem ze wzgledu na róznorodny charakter twórczos´ci ks. Kowalczyka. Dyrektor Instytutu
166 SPRAWOZDANIA
Socjologii stwierdzi, iz dziaalnos´c´ Autora mozna byoby uznac´ za personalizm zwi azany z pojeciem narodu (a wiec nacjonalistyczny, ale o pozytywnym wydz´wieku pojecia).
Nastepnie mgr Joanna Kotlarek, doktorantka Katedry Filozofii Spoecznej, przed-stawia krótki referat dotycz acy tres´ci prezentowanej ksi azki. Mia on na celu pokazanie, jak omawiana pozycja moze byc´ odebrana z perspektywy socjologicznej. Zauwazya ona, ze Kowalczyk, podejmuj ac rozwazania nad spoecznos´ciami, w któ-rych zyje czowiek, stale podkres´la, iz was´ciwa interpretacja osoby stanowi warunek konieczny dla prawidowego funkcjonowania kazdej wspólnoty. Wedug Autora spo-ecznos´c´ nie konstytuuje osoby, poniewaz czowiek w prenatalnym okresie zycia jest juz osob a. Mimo iz czowiek nie zawdziecza swojego statusu osoby innym, jego powoaniem jest zycie we wspólnocie, wspóegzystowanie z innymi ludz´mi. Takie spojrzenie na problem rozumienia osoby oraz relacji czowieka i spoecznos´ci, w której zyje, sprawia – zdaniem Kotlarek – ze pozycja Personalizm – podstawy, idee, konsekwencje stanowi nie tylko wazn a pomoc dydaktyczn a dla studentów filo-zofii oraz nauk spoecznych, lecz jest równiez wsparciem w ksztatowaniu u modych ludzi wrazliwos´ci na drugiego czowieka.
W dalszej czes´ci spotkania gos zabra Autor prezentowanej publikacji. Ks. prof. Kowalczyk odda sie filozoficznej refleksji nad kategori a narodu. Bardzo mocno podkres´li jego nieocenion a role w zyciu kazdego czowieka. Jednakze, jak sam zauwazy, obecnie pojecie to jest ironizowane, pozbawiane wartos´ci. Takie dziaanie – zdaniem ks. prof. Kowalczyka – stanowi s´wiadomy cios wymierzony przeciwko spoeczen´stwu. Autor potepi praktyki zmierzaj ace do zmniejszenia liczby godzin przeznaczonych na lekcje historii w szkoach lub zast apienia polskich klasyków literatur a obc a, nierzadko miernej jakos´ci. Wedug Kowalczyka czowiek pozbawiony mocnego zakorzenienia w narodzie traci swoj a podpore, atwiej nim manipulowac´, gdy nie wie kim jest. Autor posuzy sie alegori a drzewa – korzenie pieknego, wielkiego drzewa siegaj a geboko i tak samo silny naród jest geboko zakorzeniony w swojej tradycji. Gdyby to wyst apienie trzeba byo podsumowac´ jednym zdaniem, brzmiaoby ono w sposób nastepuj acy: dziaania przeciwko tradycji czy narodowi szkodz a wszystkim czonkom danego spoeczen´stwa.
W dyskusji, która wywi azaa sie po przemówieniu ks. prof. Kowalczyka, wzi a udzia ks. prof. dr hab. Roman Dzwonkowski. Poruszy on kwestie róznicy pomiedzy liberalizmem a komunizmem. Stwierdzi, iz powszechnie uwaza sie, ze obie ideologie s a ze sob a sprzeczne. Jednakze, jego zdaniem, maj a one równiez pewne cechy wspól-ne. Dzwonkowski okres´li je mianem dwóch wrogo nastawionych do siebie braci. Na-stepnie gos zabra ks. dr Maciej Huas. Skierowa on pytanie do Autora prezen-towanej publikacji, prosz ac o wyjas´nienie kwestii zwi azanych z trwaniem narodu w historii, pomimo wielorakich trudnos´ci. Ks. prof. Kowalczyk stwierdzi, iz temu problemowi mozna by pos´wiecic´ osobny cykl wykadów i poleci pytaj acemu swoj a publikacje pt. Naród – pan´stwo – Europa. Do dyskusji w aczy sie równiez ks. prof. dr hab. Krzysztof Guzowski, stwierdzaj ac, iz ksi azka ks. prof. Kowalczyka znako-micie wpisuje sie w tradycje personalistyczn a, zapocz atkowan a na Katolickim Uni-wersytecie Lubelskim m.in. przez ks. prof. Wincentego Granata.
167
SPRAWOZDANIA
Na zakon´czenie spotkania ks. prof. Walewander podziekowa raz jeszcze ks. prof. Kowalczykowi i zaznaczy, ze dzien´ prezentacji jego ksi azki jest wyj atkowy równiez i dlatego, ze jest dniem rozpoczecia konklawe.
KS. MAREK WÓDKA
Katedra Katolickiej Nauki Spoecznej i Etyki Spoeczno-Gospodarczej KUL
SPRAWOZDANIE Z KONFERENCJI
KS. ANTONI SZYMAN´SKI (1881-1942).
REKTOR – UCZONY – DZIAŁACZ SPOŁECZNY
(LUBLIN, 9 PAZ´ DZIERNIKA 2012 R.)
Siedemdziesi ata rocznica s´mierci ks. prof. Antoniego Szyman´skiego staa sie okazj a do modlitewnej pamieci i naukowej syntezy pracy akademickiej pi atego z kolei rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. 9 paz´dziernika 2012 roku Katedra Katolickiej Nauki Spoecznej i Etyki Spoeczno-Gospodarczej KUL zorga-nizowaa konferencje pos´wiecon a osobie i mys´li rektora tej uczelni w latach 1933-1939. Tytu konferencji brzmia: Ks. Antoni Szyman´ski (1881-1942). Rektor – Uczony – Działacz społeczny. Konferencje poprzedzia Msza s´wieta w intencji s´p. ks. Szy-man´skiego, pod przewodnictwem o. prof. Andrzeja Derdziuka OFMCap, prorektora KUL. On tez dokona otwarcia konferencji. Moderatorem sesji naukowej by ks. prof. Stanisaw Fel, dziekan Wydziau Nauk Spoecznych i kierownik Katedry Katolickiej Nauki Spoecznej i Etyki Spoeczno-Gospodarczej KUL.
Ks. Antoni Szyman´ski urodzi sie 27 paz´dziernika 1881 roku w Praszce koo Wie-lunia. Po ukon´czeniu Diecezjalnego Seminarium Duchownego we Wocawku (1900-1904) i przyjeciu s´wiecen´ kapan´skich, kontynuowa nauke z zakresu filozofii i nauk spoecznych w Katolickim Uniwersytecie w Louvain (1905-1908). Doktoryzowa sie na podstawie rozprawy La démocratie chrétienne en France. Po studiach by wyka-dowc a w Diecezjalnym Seminarium Duchownym we Wocawku (1908-1918) i wspóredaktorem „Ateneum Kapan´skiego”. W 1918 roku zosta zatrudniony na Uniwersytecie Lubelskim (póz´niejszy KUL). Rok póz´niej uzyska habilitacje na Wy-dziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellon´skiego. Bed ac rektorem KUL, 9 listopada 1939 roku zosta aresztowany przez wadze okupacyjne i wieziony na Zamku w Lu-blinie. Po uwolnieniu wyjecha do Bezyc, sk ad nadal kierowa Uniwersytetem. Zmar 9 paz´dziernika 1942 roku w Bezycach. Po wojnie jego doczesne szcz atki zostay
