Zygmunt Ziątek
"Na manowcach "Powrotu do
natury", Tomasz Burek, "Twórczosć"
R.XXVII (1971) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/42, 244
/11/ WAŚKUWICZ Andrzej K .: Mity kolektywne i świadomość m ityczna. "Ruch L ite r a c k i" R.XII:1971 s. 2 s- 99-111. Szkic o przedwojennej p o e z ji Jana Brzękowskiego /fragment większej c a ło ś c i/ , upatruje j e j podstawową cechę w c ią g łe j o p o zy c ji języka faktów społecznych i języka marzeń sennych, c z y li mitów zbiorowych i mitów indywidualnych-Rozwój twórczo ś c i Brzękowskiego p rzeb ie g a ł od utożsamienia " j a " indywidual nego z rze czy w is to ś cią społeczną, jako prostą i poddającą s ię r a c jo n a liz a c ji, poprzez rozszczep ien ie na " j a " indywidualne i zbiorowe, nietożsame, do i r r a c jo n a liz a c ji h i s t o r i i jako ży wiołu nie poddającego s ię poznaniu rozumowemu- Te przemiany wynikały z narastania niebezpieczeństwa kataklizmu h is to ry c z
nego.
BP/42 Ł .Z .
/11/ BUREK Tomasz: Na manowcach "Powrotu do na tury**. "Twór czość" R. XXVU:1971 nr 6 s. 87-100.
Szkic k rytyczny, poświęcony "K u s ic ie lo w i" E-Brocha»sytuu je powieść wobec poglądów estetycznych pisarza i w kontek ś c ie w ie lk ie j pow ieści e u ro p e jsk ie j p ierw szej połowy XX wie—
ktu. "K u s ic ie l" je s t rodzajem pow ieści "epistem ologicznej*.Spra wa poznania /identyczność świadomości pozn ającej i obiektu poznawanego/ określa sposób n a rr a c ji i rzu tu je na sposób odr- b ioru p ow ieści. Utwór, poświęcony problemowi poznan ia »poprze dzał w zamysłach p isarsk ich Brocha powieść " t o t a ln ą " , która wynikała z je g o poglądów na zadania s ztu k i. " K u s ic ie l" j e s t jedną z p ow ieści an alizu jących kryzys ku ltu ry m ieszczańskiej Sachodu i rodzenie s ię ten d en cji prefaszystowskich-Pozycja p i sarska Brocha je s t "międzypokoleniowa” : mięazy pokoleniem Mso- na, R ilk e g o , Musila /kontemplacyjna a n aliza rozkładu k u ltury/ i generacją S a r tr e 'a , Camusa, Malraux /potrzeba aktywiamu/* BF/42
