Marian Płachecki
"Ironia i harmonia. Szkice o
najnowszej literaturze polskiej",
Stanisław Barańczak, Warszawa
1973 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 16/50, 154
( I I ' BARANOWSKA Małgorzata': Dwa p e j z a ż e z a n io ła m i. " T e k s t y " 1 9 7 2 nr 5 s. 108-119«
P r z e z nowoczesne dośw iad czenia su rrea lizm u próbuje a u t o r ka s p o j r z e ć na dwa k ie r u n k i p o e z j i rom an tyoznej, z a z n a c z a ją c e
s i ę , między innymi, stosunkiem do pe*jzażu p o e t y c k ie g o . Bardzo c z ę s t o w p e jz a ż a c h romantycznych p o j a w i a j ą s i ę a n i o ł y . !C zęść tyc h p e j z a ż y , w ys tę pu jąc y ch w p o e z j i L e n a r to w ic za i Słowac k i e g o z o s t a ł a zan a liz ow a n a . U L e n a r t o w ic z a a n i o ł p o ja w ia s i ę g łó w n ie jako skonwencjonalizowany motyw ik o n icz n y - może być p o w ie la n y , a l e n i e d a je m o ż liw o ś c i r o z w o ju . P e j z a ż S ło w a c k ie go j e s t otw a rty i p o e z j o t w ó r o z y , p r z e n i k n i ę t y sw ebenborgiań- ską id e ą co rr e s p o n d e n c e s , podobny p o e z j i tych rom antyków,któ r z y p a tro n u ją s u r r e a l iz m o w i. ’
BP/50/37 M.B.
( I I ' BARAlJcZAK S ta n is ła w : I r o n i a i ha rm o n ia.S zkice o n a j nowszej l i t e r a t u r z e p o l s k i e j . Warszawa 1973, C z y t . , ss.217, n l b . 2 , z ł 2 0 .
-Zaangażowanie l i t e r a t u r y : j e j aktywność wobeo w s p ó łc z e s n e j s y t u a c j i k u l t u r a l n e j , w yra ża ją ca s i ę n i e poprzez d e k l a r a c j e czy wybór z a le c a n e g o tematu, l e c z w samej l i t e r a c k i e j m a t e r i i - o t o właściw y p r zed m io t szkiców zebranych w k s i ą ż c e . A u t o r a k c e p tu je postawy p i s a r s k i e a s y m ilu ją c e k o n f l i k t y w s p ó ł c z e s n e j k u l t u r y , p r z en o sz ą c e spór w obręb d z i e ł a (s t ą d pochwała t- r o n i i i s t y l i z a c j i ) . O dsłania pozorność rozw ią za ń "bu ntow ni c z y c h " , sy tu u ją cy ch s i ę po je d n e j s t r o n i e s p o r u .Is to tn y m w ą t kiem k s i ą ż k i j e s t egzekwowanie od l i t e r a t u r y n i e u f n o ś c i wobec k u lt u r y masowej i związanych z n ią m i t o l o g i i p o t o c z n e j św ia domości - w szystk o t o na m a t e r ia le p o e z j i (R ó żew icza , G rocho- w ia k a , B r y l l a , Kubiaka, Bursy, Woja czka, Jastruna, W o r o s z y l
s k i e g o , U . K o z i o ł , J .H a r t w ig , P r z y b o s i a , H erb erta i innych o r a z l a u r e a t ó w konkursów p o e t y c k ic h ^ , p o w i e ś c i " n e o p r o d u k c y jn e j" i prozy B i a ł o s z e w s k ie g o , P io t r o w s k i e g o , P a r n ic k i e g o , Bocheń s k i e g o , M ię d z y r z e c k ie g o .