Piotr Kowolik
Warto przeczytać : informacje o
nowościach wydawniczych
Nauczyciel i Szkoła 3-4 (28-29), 232-238
Piotr Kowolik
Warto przeczytać - informacje o nowościach
wydawniczych
Od tego w łaśnie num eru półrocznika „N A U CZY CIEL I SZK O ŁA ” w ydawanego przez G órnośląską W yższą Szkołę Pedagogiczną im ienia K ardynała A ugusta Hlonda w M ysłow icach - redakcja w ram ach działu „R ecenzje” w prow adza bieżące inform acje o now ościach w ydaw niczych, które ukazały się na polskim rynku w ydaw niczym z adnotacją „Warto przeczytać” . Inform acje te m ają ułatwić Państwu w ybór poszukiwanych tytułów. Pom ocne okażą się w tym z pew nością rzeczow e opisy - opinie w ybranych pozycji z pedagogiki, psychologii i organizacji zarządzania oświatą. Z pow ażaniem P io tr Kow olik Redaktor Naczelny P ed ag o g ik a, psychologia, socjologia A licja Kargulowa O T E O R II I P R A K T Y C E PO R A D N IC T W A
O d m ia n y p o rad o zn aw czeg o d y sk u rsu . P o d ręczn ik a k ad em ick i; W arszawa 2005; ss. 232.
Podręcznik w yjaśnia podstawow e pojęcia z zakresu poradnictw a i porado- znaw stw a, pokazuje rów nież złożoność praktyki poradniczej i jej niejednozna czność w różnorodnym podejściu do problem u pom ocy przedstaw icieli nauk społecznych, organizatorów poradnictw a i osób zainteresow anych uzyskaniem porady. Zw raca uw agę zarów no na pozytywy, ja k i zagrożenia, ja k ie m oże nieść ze sobą rozwój tej dyscypliny. A utorka w prow adza w zagadnienia em piryczne istotne dla osób zajm ujących się poradnictw em , doradztw em czy terapią lub przygotow ujących się do tej pracy oraz przedstaw ia znane kierunki badań nad poradnictw em , naw iązując m.in. do teorii dystansu pokoleniow ego. Prezentuje także chronologie w rozw oju badań tej dziedziny.
Piotr Kowolik - Warto przeczytać - informacje o nowościach wydawniczych 233 Jan Průcha
P E D A G O G IK A P O R Ó W N A W C Z A
P o d staw y m ięd zy n aro d o w y ch b a d a ń ośw iatow ych. P o d rę c z n ik a k a d em ick i. Tłum . M aria Politowicz. Red. Bogusław Sliw crski; W arszawa 2005; ss. 378.
Aktualny podręcznik akadem icki do kształcenia w zakresie pedagogiki poró w nawczej. Przedstaw ia kom plem entarną w iedzę na tem at naukow ych podstaw tej dziedziny oraz struktur i funkcjonow ania różnych system ów ośw iatowych (zw łaszcza szkolnych) w c w spółczesnym , zm ieniającym się św iecie. Profesor Jan Průcha, uznany autorytet w m iędzynarodow ym środow isku reprezentantów nauk o w ychow aniu, om aw ia aktualne trendy, problem y i perspektyw y edukacji w skali m iędzynarodow ej, m.in. problem rów ności szans w edukacji, kształcenia na rynku pracy. Prezentuje najnow sze tendencje w ogólnośw iatow ej debacie nad prow adzeniem badań porów naw czych w ośw iacie i dla oświaty, form ułuje problem y badaw cze sięgając do m etodologii badań obow iązującej w Unii Europejskiej.
K azim ierz Pospiszyl
P R Z E S T Ę P S T W A SE K S U A L N E
Seria: Resocjalizacja; W arszawa 2005; ss.224.
Autor prezentuje analizę now oczesnego podejścia do przestępstw seksualnych będącą efektem zarów no jeg o w ieloletnich zainteresow ań resocjalizacją, ja k i poszukiw ań m ateriałów dotyczących oddziaływań psychokorekcyjnych na przestępców seksualnych. O m aw ia intruzyw ne, czyli naruszające nietykalność osobistą, przestępstw a seksualne (seksualne w ykorzystyw anie dzicci, gw ałty oraz zabójstw a na tle lubieżnym). W swoich rozw ażaniach skoncentrow ał się głów nie na najistotniejszych w łaściw ościach przestępców seksualnych, sposobach od działyw ań psychokorekcyjnych oraz resocjalizacji przestępców seksualnych. Pracę zam yka rozdział pośw ięcony sposobom occny niebezpieczeństw a pow ro- tności do przestępstw seksualnych oraz sposobom zabezpieczenia społeczności lokalnych przed osobnikam i pow racającym i z zakładów resocjalizacyjnych.
Michael Fullan
O D P O W IE D Z IA L N E I S K U T E C Z N E K IE R O W A N IE S Z K O Ł Ą Tłum. K rzysztof Kruszewski
Nauczyciel i Szkoła 3-4 2005
Książka prezentuje sposoby skutecznego i odpowiedzialnego kierow ania szko łą, w yposażając czytelnika w niezbędną wiedzę i umiejętności. Autor, jeden z najbardziej uznanych na świecie teoretyków zmian oświatowych pokazuje co zrobić, aby funkcje kierownicze w szkole były bardziej pasjonującymi i m ożli wymi do skutecznego sprawowania. O mawia zagadnienia dotyczące powinności moralnych ludzi oświaty od szczebla rządowego poprzez dyrekcje szkół po nau czycieli. Przekonuje, że zmiany na poziom ie kierownictwa szkół m ają kluczowe znaczenie dla transformacji systemu jako całości, gdyż we w szystkich szkołach tw orzą i podtrzym ują m oralny w ym iar kształcenia, którego celem jest m.in. podno szenie i w yrównywanie osiągnięć uczniów. K siążka przeznaczona dla studentów pedagogiki, administracji i zarządzania, politologii. N iezbędna kadrze zarządzającej w oświacie.
Bożena M atyjas (red.)
P R O B L E M Y T E O R II I P R A K T Y K I O P IE K U Ń C Z E J ; K ielce 2004; ss. 232.
Opieka i w ychowanie są ze sobą nierozerwalnie związane. N ie ma opieki bez wychowania. Książka pośw ięcona jest problemom teorii i praktyki opiekuńczej. W czterech częściach poruszone zostały: opieka i w ychowanie w doświadczeniach historycznych; rodzina jako środowisko opiekuńczo-wychow awcze i jej w spo m aganie; pozarodzinne środowiska opiekuńczo-wychowawcze oraz rodzinne i instytucjonalne formy opieki zastępczej - całkowitej. O pracowanie bardzo inte resujące kierowane jest do studentów pedagogiki oraz nauki o rodzinie.
Ann Birch
PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA W ZARYSIE. Od dzieciństwa do dorosłości.
Tłum . Jan Ł uczyński, M arian O lejnik
Seria: K rótkie w ykłady z psychologii; W arszawa 2005; ss. 308.
Nowe, znacznie zmienione i rozszerzone, wydanie popularnego podręcznika wpro wadzającego w zagadnienia psychologii rozwoju człowieka. Autorka w zwięzły i czytelny sposób przedstawia w swojej książce nie tylko klasyczne teorie, ale i naj nowsze wyniki badań empirycznych w tej dziedzinie. Prezentuje aktualne dyskusje, odnosząc wiedzę o rozwoju do praktyki społecznej. W ciekawy i całościowy sposób umożliwia zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej psychologii rozwojowej. Rozszerzono treści dotyczące analizy wpływów na rozwój ekologii rozwoju oraz różnic kulturowych i etnicznych w badaniach nad rozwojem. Omówiono wczesne interakcje społeczne z rodzicami, dziadkami i rodzeństwem. Zawarto najnowsze
Piotr Kowolik - Warto przeczytać - informacje o nowościach wydawniczych
235
badania dotyczące międzykulturowych różnic w wychowaniu dzicci oraz tematykę opieki nad dzieckiem w ciągu dnia. Rozbudowano informacje o podejściu poznawczo- rozwojowym oraz tematykę rozwoju moralnego. Dla studentów psychologii, peda gogiki, kierunków nauczycielskich i pielęgniarstwa.
Edw ard N ęcka, Jarosław O rzechow ski, Błażej Szym ura P S Y C H O L O G IA PO ZN A W C Z A
Seria: Biblioteka Psychologii W spółczesnej; W arszawa 2005; ss.l 100. N ow oczesny podręcznik zarów no w sposobie ujęcia, ja k też w obudow ie dydaktycznej. Zapoznaje z podstaw ow ym i problem am i, pojęciam i i m etodam i psychologii procesów poznaw czych.
O m aw ia nie tylko „klasyczne” problemy psychologii poznawczej, ale także jej najnowsze koncepcje. Autorzy pokazują, że czynności pozornie proste i zrozumiałe (np. czytanie, rozpoznawanie twarzy ludzkiej lub koordynacja czynności jedno czesnych) są kontrolowane przez niezwykle złożony i wyrafinowany mechanizm poznawczy. Demistyfikują uproszczone sądy i pseudoteorie na temat procesów poznawczych człowieka. U kazują zastosowanie pojęć i metod psychologii pozna wczej do analizy wielu zjawisk, zwykle nie rozpatrywanych w tym kontekście, np. zjawisk społecznych lub zaburzeń psychicznych. Dla studentów i wykładowców psychologii.
Rudolph H. Schaffer
P S Y C H O L O G IA D Z IE C K A
Tłum. A leksander W ojciechowski. Red. A nna Brzezińska
Seria: Biblioteka Psychologii W spółczesnej; W arszawa 2005; ss.408. Podręcznik prezentuje kluczowe zjawiska rozwojowe charakterystyczne dla okresu dzieciństwa. Autor, jeden z najbardziej uznanych psychologów rozwojowych na świecie, przedstaw ia, co dzieje się w okresie dzieciństwa i jakie to ma znaczenie dla funkcjonowania w dalszym życiu. W komplementarny sosób om aw ia rozwój emocjonalny, poznawczy, poznawczo-społeczny oraz rozwój języka dziecka. Omawia ich znaczenie dla funkcjonowania w ciągu cyklu życia. Dzięki bogatemu materiałowi empirycznemu podręcznik pozwala na zrozum ienie sensu zmian rozwojowych w różnych obszarach funkcjonowania dziecka. Dla studentów psychologii i pedagogiki, kierunków nauczycielskich oraz medycyny.
236
P iotr Sztom pka
S O C J O L O G IA W IZ U A L N A . F o to g rafia ja k o m e to d a b ad aw cza. W arszawa 2005; ss.184.
Pierwsza na rynku polskim analiza możliwości zastosow ania fotografii w bada niach socjologicznych. Autor - socjolog, profesor U niwersytetu Jagiellońskiego, wielokrotny wykładowca największych światowych uczelni, przew odniczący M iędzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego (ISA) - podejm uje próbę w ypracowania metodologii badań ilościowych i jakościow ych operujących obrazem fotograficznym. Pokazuje również dylematy poznawcze, psychologiczne i etyczne związane z zastosowaniem fotogragfii w badaniach. To lektura obow iązkow a nie tylko dla socjologów, ale dla wszystkich interesujących się w izualnym aspektem współczesnej kultury. Dla studentów socjologii i innych nauk społecznych, a także osób zajmujących się fotografią i obrazem w w ym iarze społecznym.
Ruth Maxwell
D Z IE C I. A L K O H O L . N A R K O T Y K I. Tłum.: Jadw iga W ęgrodzka. G dańsk 2004; ss. 208.
A utorka - terapeutka w yspecjalizow ana w zakresie pom ocy uzależnionym nastolatkom i ich rodzinom . Założycielka M axwell Institute w N ow ym Jorku. N a kartach książki uzyskam y odpow iedź na pytania: ja k rozpoznać, że dziecko używ a narkotyków ; na czym polega uzależnienie od alkoholu; ja k w spierać dziecko w terapii. K siążka interesująca. Winni przeczytać nauczyciele, rodzice, studenci.
Peter D. Rogers, Lea G oldstein
N A R K O T Y K I I N A ST O L A T K I. Tłum.: Leon M arian K alinow ski. Gdańsk 2004; ss. 224.
Książka ta stanowi znakomity poradnik dla rodzin zmagajacych się z problemem używania narkotyków czy alkoholu. Mówi o zagrożeniach, zapobieganiu i leczeniu. Książka zawiera listę narkotyków, po które sięgają nastolatki oraz rozdziały traktujące o rozwoju osobowości u młodzieży oraz sposobach komunikowania się z młodymi ludźmi. Stanowi ona pożyteczny poradnik dla każdego, kto chce sprostać temu angażującemu emocjonalnie wyzwaniu.
Piotr Kowolik - Warto przeczytać - informacje o nowościach wydawniczych 237 Jacek Jarosław Błeszyński
K L U C Z O W E Z A G A D N IE N IA P R Z Y S P O S O B IE N IA I F U N K C JO N O W A N IA R O D Z IN A D O P C Y JN Y C H . K raków 2005; ss. 272. Zamiarem autora książki było przybliżenie wybranych aspektów związanych z adopcją. Praca prezentuje historię adopcji na podstawie interdyscyplinarnej literatury dotyczącej USA, Wielkiej Brytanii, Kanady i Austrii i może być przyczynkiem do analizy trendów światowych w tej dziedzinie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na oddziaływania pedagogiczne. Przedstawiono działalność ośrodków katolickich, fundacji i organizacji społecznych zaangażowanych w proces niesienia pomocy dziecku porzuconemu i osieroconemu oraz rodzinie. W analizie empirycznej zaprezentowano wyniki badań dotyczące funkcjonowania ośrodków zajmujących się proccscm adopcji. Autor w sposób obiektywny, przystępny i wyczerpujący przedstawił problem funkcjonowania rodzin adopcyjnych.
„ P R O B L E M Y P R O F E S J O L O G II“ - pólrocznik pośw ięcony proble mom rozw oju zaw odow ego człowieka. N r 1/2005; Zielona G óra; ss. 200. W ostatnim czasie na rynku wydawniczym ukazał się nowy tytuł wydawniczy. Jest nim pólrocznik - „PROBLEM Y PROFESJOLOGII“ , który m a pchlić funkcję synchronizująco-harm onizującą trud i dorobek przedstawicieli wielu różnych dyscyplin szczegółowych zajm ujących się określonymi fragmentami pracy człowieka, kładąc szczególnie mocny akcent na szerokopasm ow ą problematykę pracy zawodowej, tak aby w konsekwencji poczynionych zabiegów uzyskać efekt współbrzmienia oraz maksymalizację osiągnięć pracy w służbie człowieka jako jej sprawcy i twórcy zarazem.
Komitet Redakcyjny i Rada Redakcyjna postanowiła inaugurując specjalnym numerem nowego pisma rozpocząć trudną drogę w pełni świadomego, aktywnego i odpowiedzialnego budowania trans - i ponaddziedziny wiedzy teoretycznej i praktycznej, zwanej „nauką o pracy“ . Jestem przekonany, iż oba te gremia dopełnią zarówno merytorycznie, jak i kontckstualnic zc wszech m iar szacow ną „naukę o człowieku“ , pozostającą ciągle jeszcze w stadium stanowienia.
N iewątpliwie w jej ram ach interpretacyjnych winny znaleźć się niekwestionowane kamienie milowe, stanowiące solidne filary sygnalizowanej wyżej dziedziny. Tym niemniej sporo kluczowych aspektów, skądinąd zapoznanych lub zgoła nieznanych, dopiero co odkrywanych - nierzadko na nowo, nadal czeka na ich dostrzeżenie i wyłącznie do składu podstawowego tejże „multinauki“ .
Sądzę, że propozycja pólrocznika „PROBLEM Y PROFESJO LOG II“ będąca w fazie refleksji naukowej i zmierzająca ku ujęciu koncepcyjnemu, ściśle korespo ndować będzie z w izją przyszłości pozytywnych nauk społecznych w wydaniu
238
Seligmanowskim, koncentrujących się na tym, co najlepsze w ludziach, na silnych stronach człowieka, jego potencjale rozwojowym i osobistym.
Twórców now ego czasopism a interesuje zgłębienie teoretycznych podstaw oraz praktyczne położenie tej wyjątkow ej dziedziny. O znacza to zogniskow anie uwagi na strategiach aplikacyjnych, rozw iązaniach innow acyjnych, debiutach w drożeniow ych, pracach badaw czo-rozw ojow ych, studiach projektow ych i na radzeniu sobie z rozlicznym i im plikacjam i.
Urealnione, usensownione i odpowiednio ukierunkowane działania m ożnanazw ać konstruktywnymi działaniami transgresyjnymi, przekraczającymi dotychczasowe granice możliwości i sukcesów jednostkow ych w świecie wewnętrznym, m ate rialnym, sym bolicznym (poznawczym) i społecznym, które m ają szanse stać się źródłem nowych i ważnych wartości pozytywnych, umocowujących nowe znacze nie pracy przyszłości.
Sądzę, że Redakcja zdaje sobie sprawę z tego, iż w sytuacji podejmowania tru dnych wyzwań i próby wyjścia poza to, co zostało zastane w interesującej dziedzinie, narażać się może na konflikt, z tzw. polem, zespołem instytucji i ekspertów, występu jących w roli sędziów, decydujących o konstrukcji konkretnej dziedziny i rodzajach cenionych w niej wytworów.
K onstrukcja „PRO BLEM Ó W PRO FESJO LO G II“ złożona je st z: artykułów i rozpraw,
prac badawczych,
rozw iązań praw no-organizacyjnych, dośw iadczeń zagranicznych, recenzji,
sprawozdań i komunikatów, oraz inform acji o autorach.
Głównymi obszarami wywodów i dociekań prezentowanych na łamach półroczni- ka są: miejsce, rola i znaczenie pracy we współczesnych koncepcjach teoretycznych i praktycznych; dysonans pomiędzy nabytymi koncepcjami w systemie kształcenia i doskonalenia zawodowego a potrzebami wewnętrznego i zewnętrznego rynku pracy; zawód i jego wpływ na rozwój życiowy, zawodowy, karierę życiową i zawodową człowieka; rclacjc pomiędzy pedagogiką pracy, rozwojem zawodowym, zawodo- znawstwem, kształceniem i doskonaleniem zawodowym; czy rozwój zawodowy człowieka jest monitorowany, kształtowany i modyfikowany.
Sądzić należy, że „PROBLEM Y PRO FESJO LO G II“ zachęcą do tw órczych po szukiwań, kw estionow ania ortodoksyjnych poglądów, w ychodzenia poza utarte schematy, z now ym i propozycjam i i pomysłami.
