Stefan Moysa
"Glaube als Mut", Karl Rahner,
Zürich-Einsiedeln-Köln 1976 :
[recenzja]
Collectanea Theologica 47/3, 188
1 8 8 R E C E N Z JE
K siążka stan o w i pożyteczne zestaw ienie poglądów n a fu n k cję P iotrow ą w teologii trzech w ielkich odłam ów ch rz eśc ija ń stw a.
ks. H e n ry k Bc{gacki S J, W arszaw a
K arl RA H NER, G laube als M u t, Z ü rich -E in sie d eln -K ö ln 1976, B enziger V erlag, s. 37.
A u to r p rzep ro w ad z a m a łą filozoficzno-teologiczną m e d y tację nad znacze niem pojęcia „odw aga”. U w aża, że je st ono 'bliskie pojęciu nadziei gdyż za k ła d a konieczność d ziała n ia m im o, że nie w szystko d aje się ta k przew idzieć i obliczyć, aby w yelim inow ać w szelkie ryzyko z tym działaniem zw iązane. T en m arg in es niepew ności jest podobny do tego, k tó ry istn ie je w postaw ie nadziei, gdyż i o n a n ie je st a b s o lu tn ą pew nością o sią g n ię cia celu.
O dw aga, w edług a u to ra , należy do tych postaw , w k tó ry ch za angażow a n a jęfet ca ła eg zy sten cja człow ieka. N ie chodzi w n ie j bow iem o te n c^y inny szczegół życia, ale o pod staw ę, k tó r a spraw iła, że cała eg zystencja ludzka będzie u d an a, że ostoi się w obec tego, co n o rm aln ie je st załam an iem w szy st kiego, a m ianow icie w obec śm ierci. Tego ro d za ju o dw aga m ożliw a je st je d y n ie w ów czas, gdy człow iek m a n ad z ie ję n a przyszłość a b so lu tn ą otrzy m an ą jak o czysty dar.
A u to r s ta r a się w ykazać, że tego ro d za ju ra d y k a ln a o dw aga już jest w ia rą i to w ia rą c h rz eśc ija ń sk ą. D okonuje się o n a bow iem tam , gdzie czło w iek idzie za głosem sw ego sum ienia, gdzie p r a k ty k u je p raw d ziw ą miłość, k tó r a je st czym ś w ięcej niż sp lo tem egoistycznych interesów , gdzie mim o w szystkich ro zc zaro w ań o p o w iad a się za dobrem.. W tych w szystkich i w ielu innych w y p ad k a ch człow iek rz u c a sw oją egzystencję na szalę absolutu, a n g a żuje się oały, jed n y m słow em o d d a je się Bogu mim o, że nie p osiada o tym św iadom ości re fle k sy jn e j. T a k i a k t n ie m oże się obyć bez ła sk i Bożej, gdyż p rze k ra c z a ra m y doczesnej w ym ierzalności. Z isto ty sw o jej je st więc .w ia rą czyli za ak c ep to w a n iem w ezw ania, z k tó ry m Bóg zw raca się do człow ieka w sw oim o b ja w ien iu . P o trz e b u je on je d n a k jeszcze ro zw o ju i uw yraźnienia, aby dojść do p ełn ej postaci.
N ietru d n o znaleźć w tym szkicu poglądy R a h n e r a o anonim ow ym ch rześcijań stw ie, ja k ie a u to r ro z w ija w w ielu innych a rty k u ła c h . W iemy, że poglądy te w yw ołały ożyw ioną d yskusję, k tó ra m oże p rzyczyniła się nieco do ro zja śn ie n ia problem u, jeżeli nie do jego rozw iązania, O becna m e d y tac ja je st rów nież k ro k iem w ty m k ie ru n k u i b ędzie z w dzięcznością p rz y ję ta zw łaszcza przez ludzi, k tó rz y z d obrą w olą i u siln ie p o sz u k u ją p ra w d y c h rz e ś cijań sk iej.
ks. S te fa n M oysa SJ, W arszaw a
J ü rg e n MOLTM ANN, I m G espräch m it E rnst Bloch. Eine theologische
W egbegleitung, M ünchen 1976, C hr. K aiser V erlag, s. 95.
E rn s t B l o c h należy do ty c h m yślicieli, któ rzy m im o iż są niew ierzący bardzo- w płynęli na teologów w spółczesnych. Od niego bow iem b ie rz e począ te k dzisiejsza teologia nadziei, k tó re j . głów nym przed staw icielem je st a-utor recen zo w an ej książki. W dziew ięćdziesięciolecie u rodzin filozofa z F ra n k fu r tu m a ona- być w y razem w dzięczności M o l t m a n n a za n a u k ę ja k ą u B l o c h a zaczerpnął, mim o, że te n o sta tn i w cale nie zam ierzał uczyć teologii.
K siążka za w iera ró żn e w y p o w ied z i■ M o l t m a n n a o B l o c h u , w ypow ie dzi fra g m e n ta ry c z n e i nie dając e o b ra z u jego filozofii nie m niej pozw alające się nieco w niej zorientow ać. F ilozofia ta jest ca ła p rz e n ik n ię ta m yśleniem b ib
