Maria Dąbrowska,Mirosława
Gajewska,Jerzy Kruppé
Frombork, woj. elbląskie. Stanowisko
4. Kaplica św. Anny i szpital św.
Ducha
Informator Archeologiczny : badania 12, 224-225
224
wany к kam ienia, badany w ub. roku p rz e z M uzeum Żup K rakow skich W ieliczka. P rz ed m io te m badań wykopaliskowych prow adzonych w b ie żącym roku był o b sz a r w zgórza m iejsk ieg o, z którego znane dotąd m a te ria ły pow ierzchniow e w skazują na istn ien ie osady p ra h is to ry c z nej w ielokulturow ej o ra z średniow iecznych założeń m iejsk ich z k o ś ciołem pod wezwaniem świętego Jana C h rzciciela i fra g m en ta ry c z n ie zachowanym i m u ra m t obronnym i.
2
Założono 4 wykopy sondażowe o łączn ej p ow ierzchni 57 m , które zlokalizowano w południowej, północnej 1 zachodniej p a r tii w zniesienia /w schodnia c z ę ś ć w zgórza m iejskieg o była badania p rz e z archeologów w lata ch 1 9 6 0 -6 3 /. W b r . wykonano także szczegółow e poszukiw ania powierzchniow e w obrębie m urów Starego M iasta.
Stw ierdzono, że n a js ta rs z e ślady osadnictw a w tym m iejscu po · chodzą z neolitu 1 łą c z ą s ię z lud no ścią kultury len d z le lsk ie j /d ro b n e skorupy na w tórnym z ło ż u /. Z nacznie b o gatsze osadnictw o rozw ijało s ię n ato m iast pod koniec epoki brązu i głównie w o k re s ie h a lsztack im /k u ltu ra łu ży c k a /. Zachowała s ię z tego czasu gruba w arstw a k u ltu ro wa zarówno na północnym jak i południowym stoku w zgórza z dużą Ilo śc ią c e ra m ik i, m . in . naczyń z chropowatym b rz u śc e m , c z a re k i placków glinianych. Równie intensywne osadnictw o istn iało tutaj w o k re sie późno lateń sk im i rzy m sk im /c e ra m ik a g ra fito w a /. Zabytki w czesnośredniow ieczne spotykane s ą rz a d z ie j i na w tórnym złożu, n a to m iast system atyczny rozw ój osady obserw ujem y od śred nio w iecza, głównie od XIII/XIV wieku.
DRZEWICA, gm. Bytnica p a trz
w o j.zielo n o g ó rsk ie o k re sy b rązu Stanowisko 6
FROMBORK W ojewódzki K onserw ator w oj. elb ląskie Zabytków
Stanowisko 4 w Elblągu
Kaplica Éw.Anny i sz p ita l św .D ucha
Badänia prow adzili m g r M arla D ąbrow ska, m g r M irosław a Gajewska 1 J e rz y Krupp é /a u to r sp ra w o z d a n i^ Finansow ał WKZ w E lbląg u . C zw arty sezon badań. W nętrze sz p ita la i kaplicy o ra z te re n przy szp italn y XV - XX wiek.
Badania nadal koncentrow ały s ię we w nętrzu obiektu. Objęto nim i w schodnią c z ę ś ć nawy, boczne cele północne, t j . budynek daw nego s z p ita la św .D ucha o ra z p re z b ite riu m ■ dawną k ap licę Éw,A nny.
225
Zarów no w nawie jak i p rez b ite riu m natrafiono na 18 pochówków. Na sp e cja ln ą uwagę zasługują sz c z ą tk i dwóch dziewczynek pogrzebanych prawdopodobnie jednocześnie w zachodniej c z ę ś c i p re z b ite riu m . T r u m ienki, w których je pochowano pomalowane były na żółto o ra z ozdo bione stylizow anym i kw iatam i lilji, w ianuszkam i, k rzy żam i o ra z l i t e ra m i IHS wykonanymi czerw oną i c z a rn ą fa rb ą . Dziewczynki m iały na głowach wianki z papierow ych kwiatków. Na siln ie zetlałych kościach szkieletów zachowały s ię re s z tk i bardzo cienkich tkanin, a na p rz e g u bach rą k kokardki z grubo tkanych w stążek przetykanych złotą n icią . W jednej z tru m ie n natrafiono na drew niany krzyżyk ze s trz ę p a m i m a te ria łu , którym był pierw otnie obszyty. Jedynie na podstaw ie ornam en" tyki tru m ien ek oba pochöwki datować m ożna w stępnie na XVIII wiek lub schyłek XVII wieku.
W wyniku badań ustalono, iż pochówki w p re z b ite riu m ułożone były w zasadzie w trz e c h poziom ach, a do grzeban ia zm arłych wyko rzystyw ano praw ie całe jego w n ętrze. Na ślady pierw otnej ceglanej po sad zk i natrafiono jedynie w apsydzle za głównym o łta rz e m o ra z p rzy północnym o łta rzu bocznym . Pochówki pochodziły z o kresu od XV po koniec XVIII wieku. Pod łuklem tęczowym odsłonięto tzw . ro lk ę sta n o w iącą pierw otny próg ceglany. Był on częściow o zniszczony p rz e z póź n ie jsz e wkopy grobow e. Od stro n y nawy dochodziła do niego posadzka ceglana z początku XVI wieku, k tó rej istn ien ie w innych je j m iejscach stw ierdzono już w sezon ie poprzednim .
Wkop usytuowany pośrodku nawy pozwolił na precyzyjn e zlokali zowanie Istniejących piw nic, prawdopodobnie gotyckich o ra z na poczy nienie o b se rw ac ji odnośnie sposobu ich wybudowania. Ustalono także pierw otny poziom użytkowania terenu w te j c z ę ś c i obiektu. W wykopie w c e li północnej stw ierdzono n ato m iast dwa poziomy posadzek ceg la nych o odmiennym układzie. Pod n im i w arstw y kulturow e o c h a ra k te rz e nasypiskowym wykazywały silny spadek w kierunku północnym . Na nich te ż , a nie na calcu, posadowiono fundament północny zew nętrznej ś c ia ny dawnego s z p ita la . N iższy poziom posadzki w iązać należy z ok resem wznoszenia tego pom ieszczen ia, n ato m iast wyższy pochodzi z tego s a mego czasu co posadzka w nawie.
W wykopie założonym na zew nątrz korpusu sz p ita la , opodal j e go południowo zachodniego narożnika, odsłonięto re s z tk i płytko sadow io nego fundamentu ceglanego o ra z rum owisko być m oże paleniska. Sądzić n ależy , iż s ą to p o z o sta ło śc i budynku gospodarczego Istniejącego w tym m iejscu w drugiej połowie XVII wieku. Poniżej zalegała w arstw a kultu rowa z frag m entam i c e ra m ik i z XV wieku.
Z naleziska w p o sta c i ułamków naczyń glinianych, k afli, n ie lic z nych fragm entów wyrobów szklanych, m etalow ych i tekstylnych pochodzą z ok resu XV - XX wieku.