Andrzej Kosiorek,Zbigniew
Mostowski,Jerzy Paruszewski
Bocheń, gm. Łowicz, woj.
skierniewickie, st. 1
Informator Archeologiczny : badania 22, 90-91
W C Z E S N E ŚRED N IO W IEC ZE
Be b o ró w k o , gm · S z a m o t u ły , M u zeu m A rcheologiczne K onscrw a-w oj. p o z n a ń s k ie , l o r Z a b y tk ó w A r c h e o lo g i c z n y c h
I
s t . I b . с _________________________ w P o z n a n iu _________________________ B ad an ia prow adziła m gr I la n n a Paw iaczyk. F inansow nlo M uzeum A rchco- logiczne w P o zn an iu . Trzeci sezon b a d a ń . O s a d a w czesnośredniow ieczna. P rzep ro w ad zo n o b a d a n ia rato w n icze w c e lu z a d o k u m e n to w a n ia zn isz c z o n y c h o b iek tó w wc w sc h o d n ie j p a rtii s ta n o w is k a (lc ) o ra z zabezpieczenia c e n tra ln e ] części o sa d y ( lb ).P rz e b a d a n o o b s z a r o p o w ierzch n i 75 m 2 z a k ła d a ją c S w ykopów . Z a re je stro w a n o o b e c n o ść 4 o b iek tó w , z czego dw a uległy p o w ażn em u z n iszczen iu . W d w óch w y p a d k a c h w ym iary l z a w a rto ś ć k u ltu ro w a ja m pozw ala n a In te rp re ta c ję Ich Jak o p o z o sta ło śc i o b iek tó w m ie sz k a l n y c h . J e d e n o b ie k t to k a m ie n n o p a le n isk o Jam ow e. S ta n z a c h o w a n ia o sta tn ie g o o b ie k tu nie d a je p o d sta w do bliższej c h a ra k te ry s ty k i.
P o d s p ą g ie m c ie m n o b r u n a t n e j p r ó c h n ic y w d w ó c h w y k o p a c h z a r e je s tr o w a n o b r u n a l n o s z ą гц w a r s tw ę O d u ż y m u d z ia le in te n s y w n y c h w y tr ą c e ń ie la z ls ty c h . P r z y k ry w a ła o n a c ie m n o s z a r ą w a r s tw ę o b o g a te j z a w a r to ś c i k u ltu r o w e j. W d w ó c h w y p a d k a c h z d o ła n o u c h w y c ić z d e c y d o w a n ą g r a n ic ę JcJ w y s tę p o w a n ia .
W śród m a te ria łu w ydzielonego z a re je stro w a n o o b ecn o ść zd obionej o p raw k i rogowej, p ra- żn lc y o ra z k am ien i zc ś la d " iii obi ib id .
M a te ria ł ru c h o m y pozw ala w yznaczyć dw ie fazy fu n k c jo n o w a n ia o sad y : 1 · p ó źn a faza В o ra z 2 la z a С w czesn eg o śred n io w iecza.
D w u k ro tn ie z a n o to w a n o w y stąp ien ie s k u p is k ceram ik i.
M ateria ł źródłow y z n a jd u je się w M u zeu m A rcheologicznym w P o z n a n iu . B a d a n ia w in n y b y ć k o n ty n u o w a n e .
I
B isk u p in , gm . G ąsaw a, woj. bydgoskie, st. 2 a - p a trz e p o k a b rązu .B ło tn ica S trz e le c k a , gm . S trzelce O polskie, woj. opolskie, st. 1 - p a lrz o k re s wpływów rzy m sk ich .B o c h e ń , g m . Ł o w ie c , 1 K o n s e rw a to r Z a b y tk ó w A rc h c o lo -w o j. s k i e r n ie -w ic k ie ,
I
g lczn y ch w S k ie rn ie w ic a c h ___________B a d a n ia prow adził m g r A ndrzej K oslorek, p rzy w sp ó łp ra c y m gr m gr Z bigniew a M ostow skiego I Jerzeg o P a ru szew sk i ego, F in an so w ało BB IDZ S k iern iew ice. Pierw szy sezo n b a d a ń . G rodzisko
S tan o w isk o , z n a n e z llle r a tu r y ja k o "grodzisko z ΙΠ o k resu w czesnośrcdnlow lccznego" z n a jd u je się n a lewym brzegu rzeczki Bobrów ki (dopływ Bzury), ok. 5 0 0 m n a północ od w si. J e s t to
piaszczyste w yniesienie w kształcie nieregularnej elipsy o pow ierzchni ok. 2 ,5 h a 1 w ysokości od 2 -3 m . Od zach o d u ograniczone Je s t starorzeczem Bzury, od p o łu d n ia - Bobrów ką.
P ra c e m laly c h a r a k te r ratow niczo so n d ażo w y . W ytyczono I w y ek s piórow a no Θ w ykopów o łącz n ej p o w ierzch n i 75 m2 . U chw ycono w sc h o d n i 1 pó łn o cn y z a się g o b ie k tu . Była to fosa u m o c n io n a fa sz y n ą 1 d re w n ia n y m i b alam i u ło żo n a poziom o. P o n a d to z a re je stro w a n o relik ty g lin ian o -ziem n eg o w ału , k tó ry u m o c n io n y był k o n s tru k c ją d re w n ia n ą , s p a lo n ą w bliżej n ie o k re ś lo n y m czasie. W w ykopie założonym w c e n tr u m s ta n o w is k a o d sło n ięto dw a rzędy dołków
Utformntor A rch eo lo g iczn y I9 S 8
91
p o słu p o w y c h o ra z p a le n isk o . M aterial ru c h o m y w p o sta c i u łam k ó w c e ra m ik i d a to w a n y J e s t w s tę p n ie n a VII - XIII /X IV w.
Ze w zględu n a so n d a ż o w y z a k re s p ra c sp recy zo w an ie c h a r a k te r u s ta n o w is k a j a k 1 pow ią z a n ie n a js ta rs z e j c e ra m ik i z k o n k re tn y m i o b ie k ta m i n a s trę c z a d u ż e tru d n o śc i. K o n ie c z n e s ą d a ls z e w le lo p łs s r c r y m o w e b a d a n ia w la ta c h n a s t ę p n y c h . B o g u s ła w ic e , g m . W o lb ó rz , w o j. p io tr k o w s k ie , s t . 7 M u zeu m A rcheologiczne 1 E tn o g ra ficzne w Łodzi
B a d a n ia m i k iero w ała d r A ldona C h m ielo w sk a. F in a n so w a ł WKZ w P io trkow ie T ry b u n a ls k im . Pierw szy sezo n b a d a ń . O s a d a z XI - ΧΠ1 w.
S ta n o w is k o o d k ry te z o sta ło w k w ie tn iu 1980 r. p o d czas b a d a ń p ow ierzchniow ych w r a m a c h ΛΖΡ. P ołożone Je s t n a k raw ęd zi w ysoczyzny. Językow a to w rz y n a ją c e się w lew obrzeżny d o lin ę W olbórkl. w odległości około 2 0 0 m n a pó łn o cn y zach ó d od c m e n ta rz a , I o,5 k m n a półn o c od W olborza. Od s tro n y połu d n io w ej w ysoczyzna o g ra n ic z o n a J e s t d o lin g rzeki, a od s tro n y z a c h o d n ie j w ą slm o b n iż e n ie m sta n o w ią c y m śla d płynącego ta m tę d y niew ielkiego s t r u m y k a - dopływ u W olbórkl. R óżnica poziom ów - d o lin y rzeki a k u lm in a c ją w ysoczyzny w lym rejo n ie p rz e k ra c z a 10 m . O b sz a r n a k tó ry m z n a jd u je się sta n o w isk o J e s t w ła sn o ś c ią P a ń s tw ow ego S ta d a O gierów w B o g u sia wica eh.
W m ie js c u najw iększego w y stęp o w an ia u łam k ó w ccram lk l, n a p o w ierzch n i pola, w y k o n an o o d w ierty św id re m geologicznym do głęb o k o ści ok. 7 0 cm . Z lokalizow ano w te n s p o s ó b 4 Jam y o sa d n ic z e o raz u s ta lo n o |*>zlom z ale g an ia w a rstw y k u ltu ro w ej. Z ałożono w ykop 20 x 2 0 m; n a tej p rz e s trz e n i o d k ry ło 9 Ja m o s a d n ic z y c h , w k tó ry c h w y p e łn ls k u zn ale zio n o liczne u ła m k i n a c z y ń g lin ia n y c h z XI-XIII w ., żu żle żelazne, frag m en ty p rzed m io tó w żela zn y ch , przçéllkl g lin ia n e , g ru d k i polepy. Z arów no w Ja m a c h , j a k 1 w w arstw ie k u ltu ro w ej w ystępow ały w ęgielki d rzew n e.
W ja m ie n r I . n a głęb o k o ści około 70 c m od pow ierzchni, zn alezio n o krzyżyk z brrjzu z p o s ta ć li] U krzyżow anego.
M a te ria ły p rzech o w y w an e s ą w M uzeum A rcheologicznym I E tn o g raficzn y m w Lodzi. B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e .
I
B ra ń s k , woj. b iało sto ck ie, s t. 2 2 - p a trz e p o k a b rązu .B rzeście, gm . S ław n o , woj. słu p s k ie , s t. 13 - p a trz o k re s h a ls z ta c k i.
B r z ę z o w a , Ц M u zeu m O kręgow e w K ro śn ie
g m . N ow y Ż m ig ró d , w o j. k r o ś n i e ń s k i e , s t . 1
B a d a n ia prow adzili: m gr A nna M uzyczuk l m g r Je rz y G ln alsk l. Fi n a n so w a ł WKZ w K rośnie. Trzeci sezo n b a d a ń . G rodzisko w c z e sn o śre d n io w iecz n e (VIII -IX w.).
B a d a n ia były k o n ty n u a c ją w y k o p alisk p ro w ad zo n y ch w 1987 ro k u . C elem legorocznych p ra c było ro z p o z n a n ie śla d ó w o sa d n ic tw a na m a jd a n ie o ra z sp o s o b u k o n s tru k c ji w alu w ew n ę trz n e g o w p a rtii w sc h o d n ie j g ro d zisk a. O tw arto 8 w ykopów w części półn o c n o -w sch o d n iej m a jd a n u o łącznej p o w ierzch n i 189 m a , a ta k ż e poszerzono w ykop 1/86, k tó ry o b jął część n a s y p u w a łu w ew nętrznego 1 stre fy przyw alow e) od s tro n y m a jd a n u (42,5 m 2].
S tra ty g ra fia pionow a w ykopów n a m a jd a n ie p rz e d s ta w ia ła się n a s tę p u ją c o : pod w arstw y h u m u s u (2 0 -3 0 cm ) zao b serw o w an o m iejscam i n ik le śla d y w a rstw y k u ltu ro w ej zalegającej b ezp o śred n io n a ca lc u - zbitej, żółtej glinie z d u ż ą Ilością k a m ie n i piaskow cow ych. O d sło n ięto 4 o b ie k ty (w ty m 2 częściow o) o raz 32 d o łk i posłupow e. W o b ie k ta c h 3 I 4 o w y m iarach 4 ,6 x 3 m I 6,4 x 4,2 m zagłębionych około 2 0 -2 5 cm , zn alezio n o niew ielką Ilość s k o r u p p ra h isto ry c z n y c h I w czesn o śred n io w ieczn y ch , żelazn y h aczy k do w ęd k i (?). fra g m e n t k a m ie n ia Żarnow ego; w c ie m n o sz a ry c h w y p e łn ls k a c h stw ie rd z o n o p o n a d to w y stęp o w an ie p rze p a lo n y c h k am ien i, polepy, w ęgli d rzew n y ch - być m oże re s z te k u rz ą d z e ń ogrzew czych, Były to p o zo stało ści b u d y n k ó w n azie m n y ch , p r a w ) o p o d o b n ie o c h a ra k te rz e m ieszk aln y m . Po w y ek sp lo ro w an iu o b ie k tu 4 n a tra fio n o n a 10 dołków p o słu p o w y ch tw o rzący ch dw a rzędy, zw iązan y ch j a k się w ydaje z w cześn iejszy m o sa d n ic tw e m .
U kład w a rstw n a s y p u w ału w ew n ętrzn eg o n ie ró żn ił się z a sa d n ic z o od u k ła d u w cześniej p rz e b a d a n y c h o d cinków . W n asy p ie ziem n y m o d sło n ięto dw a p o k ład y belek u ło żo n y ch p o p rz e c z n ie w s t o s u n k u do biegu w alu . O d s tro n y m a jd a n u og ran iczały go pionow o w b ija n e slu p y z p rze b ie g a ją c ą m ięd zy nim i p lecio n k ą. W w a rstw a c h pod p o d staw ą w ału 1 w strefie przy- w ałow ej o d k ry to k ilk a d z ie s ią t d ro b n y c h frag m en tó w n aczy ń , frag m en ty p rz e d m io tu żelaznego
