Joanna
Podgórska-Czopek,Sylwester
Czopek
Białobrzegi, woj. rzeszowskie.
Stanowisko 5
Informator Archeologiczny : badania 18, 65-66
BACZ YU, gm .Ll& zkl
woj, 1er a ko w ekle w K ra k o w i»Muzeum A rcheologiczne
Badania prow adzili m gr Janina Kt-auss i d r Adam K rause, F inan sowało Muzeum A rcheologiczne - K onserw ator Zabytków A rcheo logicznych w Krakowie, Dwunasty aezon badań. Cm entarzysko kultury łużyckiej z o k resu halsztackiego.
Kontynuowano badania n a cm en tarzy sk u , k tó re znajduje się na pohidniowym skłonie w zniesienia opadającego ku rz e c e fiance, na polach objętych upraw ą.
Ogółem odkryto 7 p łask ich grobów o m ieszanym obrządku grzebalnym / n r 386 -3 8 2 /, spośród których w yróż niono 2 szkieletow e, 3 ciałopalne popielnicow e 1 2 ciałopalne Jamowe,
G roby szk ieleto w e, spod ró d których jeden był uszkodzony rabunkiem , znajdowały s ię na poziom ie BO 1 LńO cm , Oba p o sia d ały częściow o obw arow ania. a jeden dość zw artą kam ienną nakryw ę, Z m a rli, usytuow anlna o si S-N o ra z SW-NE, leżeli w pozycji w yprostow anej, na wznak, głowami na południe, W jednym przypadku zachował się uk lad-rąk: praw ej zgiętej w łokciu 1 a kierow anej'ku tw arzy, a lew ej ułożonej pod kątem p rostym , Do w yposażenia nieuszkodzonego grobu n ależały 4 brązow e kółka, znajdujące s ię p rz y głowie zm arłego.
G roby ciałopalne popielnicow e, z a w ierające urn y z przepalonym i kośćm i, znajdowały się tia głębokości· 46, 70 1 80 cm . Były one pozbawione oakryw l obwarowań, z w yjątkiem jednego, którego obstawę stanowił pojedynczy k a m ie ń Do w yposażenia lcb n ależał c z e rp a k łub kółka brązow e.
Groby ciałopalne Jamowe« nie p o sia d ające rów nież kam iennej obudowy, sięgały głębokości 30 i 50 cm. Jeden -z nich w yróżniał się ow alną Jam ą, wydłużoną na osi 5-N , w k tó rej północnej części znajdowało s ię k o liste skupisko
przepalonych kości a brązow ym kółkiem 1 sz p ilą , a w połuckilowej - ułam ki czerp ak a. M a teriały zo stały złożone w Muzeum A rcheologicznym w Krakowie,
P rz ew id u je się kontynuację badań.
i
BAR TLE W O, gm* Lisew o p a trz woj. to ru ń sk ie neolit Stanow isko 21
BIAŁOBRZEGI Muzeum Okręgowe woj, rzesz o w sk ie w Rzeszow ie Stanow isko I '
Badania prow adził m gr Sylw ester Czopek* Flnanaow sło Muzeum Okręgowe w R zeszow ie. T rz e c i sezon badań. O sada grupy ta rn o b rz e sk ie j k u ltu ry łużyckiej z okresu halsztackiego L lateńskiego. ÊSlady o sa chi etwa me zoli tycznego orfez kultury pom orskiej,
2
E k sp lo ra c ji poddano ok, 134« 5 m w 'c z ę śc i A stanow iska /kontynuacja c z ę śc i już przebadanej w kierunku południow ym /. O dkryto l w y eksplorow ano dalszy ch 13 obiektów« w tym В śladów po słupach /4 z nich m o te t Łączył w jeden budynek słupow y o w ym iarach 2 ,4 x 2 ,7 m /. P o z o sta łe obiekty to jam y o nieokreślonym bliżej ch a ra k te rz e /ty p u odpadkowego? / . S tra ty g ra fia te j c z ę śc i stanow iska je s t n astępująca!
1. W arstw a humusowa /d o 0 ,2 5 m /,
2. W arstw a kulturow a t> jednolitym c h a ra k te rz e /m ią ż s z o ś ć do w w yższych p a rtia c h stanow iska w arstw a ta n ie w y stę p u je/.
3. P ia se k calcow y, w k tó ry wkopane aą obiekty«
R óżnicą w stosunku do ubiegłych sezonów je s t w ystąpienie bogatej w arstw y kulturow ej ze znaczną ilo śc ią ceram iki 1 kości zw ierzęcych. C e ram ik a Jest jed n o lita - p rzew ag a naczyń typu "g arn ek z dziurkam i pod k raw ęd zią” * r e p r e z en tu jąca Ш fazę rozw oju grupy ta rn o b rz e sk ie j /k u ltu ry łu ż y c k ie j/. Na uwagę zasługują fragm enty 2 figurek p tasz ków glinianych / eg ze m p la rz e p u ste w ew nątrz/ o ra z s k rę ty brązow e, w tym } śH macznicow ety,
W badaniach tegorocznych uzyskano także c e ra m ik ę , k tó rą można wiązać t k ulturą p om orską o ra z m ateriał k rzem ien n y z o k resu m ezolitu.
M a teriały 1 dokum entację z badań złożono w Muzeum Okręgowym w R zeszow ie. Badania będą kontynuowane.
BIAŁOBRZEGI Muzeum Okręgowe woj. rz e sz o w sk ie w Rzeszow ie Stanow isko 5
Badania pro w ad zili m g r m gr Joanna Fodgórska-C zopek 1 Sylw ester Czopek, Finansow ało Muzeum Okręgowe w R zeszow ie. P l e r wazy sezcci badań. O sada grupy ta rn o b rz e sk ie j /k u ltu ry łu ż y c k ie j/ z o k resu halsztack ieg o , osada w czesnośredniow ieczna, ślady o sa d · nlctw a k u ltury pucharów lejkowatych.
— O ö —
Stanowisko położone Jest na w y вок) «i, p ia s z c z y ste j wydm ie, oV. l , J f c m n a wschód ad stan o w lska 11 ok. «00 m n t pótaoc od obecnego k o ry ta W isłoka /p ie rw o tn i· г и к а ta płynęła znacznie b liżej stanow iska/· Z ostało ono o d kryte w c z a s ie badań powierzchniowych AZP w 19 §2 roku. J u t wtedy było znacznie zn iszczo n e p rz e z w ybieranie p łask o . P o d jęte badania m iały c h a ra k te r ratowniczy*
szych p a rtia c h stanow iska pod w arstw ą hum usu wyst«>l) c a le c , n a to m iast na stoku pool t e l uchwytna była w ar etwa kulturow a o różnej m iąższości /d o 1 m /, m ająca najpraw dopodobniej c h a ra k te r spływowy. Zdecydowana w iększość m a te ria łu zabytkowego /c e ra m ik a , p rz ę śli k i/ należy do grupy ta rn o b rz e sk ie j /k u ltu ry łu ż y c k ie j/ z EtLfazy je j c h ro - oologicznego rozwoju / garnki t dziurkam i pod kraw ędzią, guzkam i Ust wam! p la sty c z n y m i/. Z n ią ta k i e należy w ią zać 8 odkrytych otdektdw o niejasnym c h a ra k te rz e .
W w arstw ie kulturow ej / r a z e m z m aterialem "łu ż y c k im .^ / znaleziono c e ra m ik ę pucharów lejkowatych /c h a ra k te ry sty c z n ie zdobione c z ę ś c i b rzegow e/ o ra z m a te ria ł krzem ien n y , także tej kultury. N atom iast z p o w ie rz c ie nl stanow iska zebrano ceram ik ę w czesnośredniow ieczną z X II-ХШ wieku.
Dokumentację I m ater u ły z badali zło to n o w Muzeum Okręgowym w Rzeszow ie; P lanuje się kwitynuację badali.
BIAŁOGARD p a t r z
woj. koszalińskie o k re* wpływów rzy m sk ich
Badania m iały c h a ra k te r sondażow o-ratow nlczy, a ich celem było rozpoznanie zasięg u , c h a ra k te ru i chrono logii w arstw y kulturow ej zachowanej na niew ielkim odcinku o sa d y i w niew ielkim stopniu zbadanej * ju t w sezonie ubiegłym . 2alo±ono ogółem S wykopów / n r îO tV -ХХЕХ/, w lin ii północ-południe., o łączn ej pow ierzchni 2 0 .5 O dkryta w arstw a kulturow a o ra z ślad y kon stru k cji drew nianych znajdowały się 2 6 f 3 Ь с т -pod w arstw ą o r o ^ bogatą w arte fa k ty c e ra m ic z n e 1 k rzem ien n e o ra z kości zw ierzęce. Zachowały s ię więc tylko Ic h elem en ty spągow e, z a le g ające je s z c z e 5-20 c m p o n iżej, w tó łly m plasku /c a l e c / . Z asad n iczą c z ę ś ć w arstw y stanow i jej ok. 33 щ odcinek nasycony c z a rn a p ró ch n icą 1 spalenizną. Ku południowi przechodzi on w w arstw ę brunatnej 1 brązow ej p ró ch n icy , nteco Się w ypłycając. P ie rw sz e Ślady po kon stru k cjach drew nianych w ystąpiły n a północnych k ra ń c a c h c z a rn e j w a r stw y, je sz c z e w je j o b ręb ie. Stanowiły je śla d y po z rę b ie spalonej ch aty / ? /* D rugi tego typu ślac^ sła b ie j zacho wany, uchw ycoto ok. ś , 5 m na północ, juz poza jej ob ręb em . Między nim i to a jd o w iły s ię n a jb a rd z ie j in te re su ją c e 1 naj lic tn ie jo ze próchnlczne ślad y k onstrukcji. Stanowiły je , ułożone na calcu w kieru n k ach N - S l W -S , d ra n ic e 1 belki. Zarówno niew ielki zasięg wykopów, ja k 1 tylko śladow e zachow anie s ię tych k o n stru k cji i to tylko w swoich n*k>Uszycb p a rtia c h , nie pozw alają na zdecydowane 1 p recy zy jn e o k re śle n ie ich funkcji 1 re la c ji względem sie b ie i po coûtai oj c z ę śc i osady. N ajpraw dopodobniejsza w ydaje s ię być in te rp re ta c ja o k re śla ją c a w arstw ę c z a rn e j p ró c h nicy jako w arstw ę niw elacyjną po spalonych konstrukcjach drew nianych /z a b u d o w an ia?/ , a w ystępujące w Jej pó ł nocnej c z ę śc i 1 na północ od n ie j Ślady J a to n aro żn ik i 2 chat o kon stru k cji zrębow ej o r«z pocftogę znajdującej się m iędzy nim i następnej chaty lob, co m o le b a rd z ie j prawdopodobne, r e sz tk i u lic y je p rz e d z ie la ją c e j.
Z wydobytego z w arstw y kulturow ej i k o nstrukcji, t z w. m a te ria łu ruchom ego n a jlic z n ie js z e były fra g m e n ty
ce ra m ik i /w zdecydowanej m ierze o "kuchennym* c h a r a k te r z e /, do ść liczne fra g m e n ty kości zw ierzęcych 1 p ó łp ro dukty, odpady o r«z n a rz ę d z ia k rz e m ie n n e . P ró c z tego znaleziono n ie lic z n e 1 niew ielkie fra g m e n ty polepy, kilka r o z c ie r a czy kam iennych I fragm ent wypalonego c ię ż a rk a / 7 / glinianego. N1* znaleziono wyrobów m etalow ych.
P rz y o k reślan iu chronologii odsłoniętych obiektów posłużyć się m ożna było jedynie c e ra m ik ą . W stępnie je j datow anie u sta lić biożna na с sam odpow iadający dotychczasowym wynikom. Tak też o k re śla ć m ożna c z a a pow stania L użytkowania odkrytych kon stru k cji drewnianych*
M ateriały znajdują się w Muzeum O kręgowym w Bydgoszczy, Badania będą kontynuowane.
S tan o w isk o 1?
BORZENKO WO, gm. O sie lsk o woj. bydgoskie
Stanowisko 1
Muzeum O kręgowe w Bydgoszczy
Badania prow adził m gr J e rz y Z e g a r liń sk i. F tnansow ało M uteom Okręgowe 1 B01DZ w Bydgoszczy, C z w a rty aezon badać. O sada 1 cm en tarzy sk o k ultury łużyckiej z IV o k resu epoki brązu - ok resu halsztackiego.
BŁOTNICA STRZELECKA, gm. S trz e lc e O polskie woj. opolskie Stanowisko A p a tr z o k re s wpływów rz y m sk ic h 8YTOM ODRZAŃSKI woj. zielonogórskie Stanowisko 32 p a trz
