Marek Jachimowski, Marian
Gierula
IV Ogólnopolskie Prasoznawcze
Seminarium Naukowe "Prasa
młodzieżowa w Polsce w latach
1918-1939": Katowice 11-12 maja
1981 r.
Kwartalnik Historii Prasy Polskiej 21/3-4, 131-132
S P R A W O Z D A N I A
131
IV OGÓLNOPOLSKIE PRASOZN AW CZE SEMINARIUM NAUKOWE „P R A S A M ŁOD ZIEŻOW A W POLSCE W LAT A C H 1918— 1939” ,
KATOW ICE 11— 12 M A JA 1981 R.
Po raz czwarty odbyło się w Katowicach Ogólnopolskie Prasoznawcze Semi narium Naukowe, zorganizowane przez Zakład Dziennikarstwa Uniwersytetu Ślą skiego oraz Zarząd W ojew ódzki ZSM P w Katowicach. W tegorocznym spotkaniu poświęconym prasie postępow ych nurtów ruchu m łodzieżowego w latach 1918— 1939, uczestniczyli przedstawiciele większości ośrodków akademickich z całej; Polski, wyraźnie jednak dom inow ały Kraków , W arszawa i Katowice.
Program Seminarium ułożono tak, by możliwe było całościow e spojrzenie na problem atykę stanowiącą jego temat i cel. W przedstawionych pracach w yróżnić można dwa bloki problem ow e: pierwszy dotyczył nurtów m iędzyw ojennego ruchu m łodzieżowego, drugi zaś m łodzieżow ej prasy środow iskow ej i regionalnej.
Otwarcia Seminarium dokonał Dziekan W ydziału Nauk Społecznych U niw er sytetu Śląskiego doc. dr hab. Jerzy Szydłowski. Następnie o aktualnej sytuacji W ruchu m łodzieżowym m ów ił dr Jerzy ’ Jaskiernia, przewodniczący ZG ZSMP.
Część merytoryczną rozpoczął referat prof, dr hab. Jana Kantyki, nie doty czący prasy m łodzieżowej sensu stricto, lecz ruchu m łodzieżowego w latach m ię dzywojennych. .
Prasoznawczą część konferencji zainaugurował dr Józef Mądry, który głów ną uwagę skupił na sprawach term inologicznych oraz siatki p ojęciow ej w badaniach nad prasą m łodzieżową. Zaproponow ał on następujące kryteria systematyki ty pologicznej prasy m łodzieżow ej w Polsce w latach 1918— 1939: częstotliwość uka zywania się; zasięg terytorialny pisma; organizacyjno-instytucjonalne podporządko wanie; przygotowanie zawodow e i wykształcenie caytelników oraz ich płeć i wiek; p rofil zawartości oraz ideow o-polityczne oblicze; sposoby i techniki wypow iedzi dziennikarskiej; technika poligraficzna. Sprawom definicyjnym i typologicznym pierwszą część swego referatu pośw ięcił też red. Sylwester Dziki.
Doc. dr hab. Jerzy Jarowiecki przedstawił główne kierunki rozw oju prasy m łodzieżow ej w Polsce w okresie m iędzyw ojennym , charakteryzując jednocześnie czynniki rozw ój ten pobudzające i hamujące. Kom unistyczna prasa młodzieżowa w dwudziestoleciu m iędzyw ojennym była tematem referatu dr Marii M eglickiej, zaś doc. dr hab. Eugeniusz Rudziński scharakteryzował ideow o-polityczne oblicze czasopism m łodzieżowego ruchu socjalistycznego.
Prasa harcerska była tematem wystąpienia mgr Bożeny Pietrzyk i mgr W ła dysław y W ójcik. Jakkolwiek brak jest całościow ych opracowań dotyczących tej problem atyki, dotychczasowy stan badań pozw olił stwierdzić, że w omawianym okresie ZHP w ydał 115 tytułów, w tym 65 pism o różnej częstotliwości, 42 jedn o dniówki, 8 pism zlotowych. Czasopisma .szkolne 1918— 1939 om ów ione zostały w re feracie dr Ireny Sochy. Autorka wskazała na bogactw o prasy m łodzieżowej, zróż nicow anej nie tylko ze względu na program, cele, zawartość, kategorię wydaw cy, ale głównie ze względu na pełnione funkcje. Tematem rozważań dr Z ofii Sokół b y ły inicjatyw y wydawnicze, a także etapy rozw oju ZM W RP „W ici” i ich w pływ na prasę.
O gazetkach fabrycznych K ZM P, ich rozmieszczeniu terytorialnym , form ach dru ku, m etodach redagowania m ów ił red. Andrzej Zieliński.
Charakterystyką prasy szkolnej i m łodzieżowej w P łocku w dwudziestoleciu m iędzyw ojennym , której dokonał mgr W iesław Koński, rozpoczęto blok tem atycz ny Seminarium pośw ięcony m łodzieżowej prasie regionalnej. O problem ach prasy m łodzieżow ej szkolnej w K ielcach m ów iła Danuta Adam czyk. Form y w ykorzysta nia i zakres upowszechniania prasy lew icow ej w działalności K ZM P w okręgu
1 3 2 S P R A W O Z D A N I A
kielecko-radom skim w latach 1922— 1938 były przedmiotem refleksji dr. Janusza Jarosińskiego. Prasa szkolna na Śląsku Cieszyńskim, oraz w Zagłębiu Dąbrowskim; wątki zawarte w treści dodatków m łodzieżowych do prasy śląskiej, a także syl wetki m onograficzne kilku pism m łodzieżowych Śląska to tem aty wystąpień absol w entów i studentów dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego. W ramach tego b lo ku tem atycznego przedstawiono m.in. następujące komunikaty naukowe: m ono grafia „M łodego K rajoznaw cy Śląskiego” — mgr E. Jonkisz; m onografia „Na tro pie” — mgr J. Chrost; Prasa szkolna w Zagłębiu Dąbrowskim — D. Bienek; m o nografia „M łodzieży Śląskiej” — G. Goszcz; Wątki treściowe w dodatkach m ło dzieżowych do prasy śląskiej — Z. Madej, monografia „Śląskiej M yśli A kadem ic k iej” — J. Wicherski.
M ateriały Seminarium zostaną opublikowane.