Klasyfikacja przemysłowa rud darniowych oraz ich geneza

JOZ~ MIĘ.OLAJTIS

·.

KLASYFIKACJA·PRZEMYSŁOWA

RUD DARNIOWYCH ORAz ICH GENEZA

·

.

0

.

P DAWNA znane i ekSploatowane rudy

· .. !iarn:iowe żela2la nie mają mtal<;mej klasy- .

··f:iJkacji, acZkolwdek ich użytecznDść iP~ysło-· Wa. nie budzi wą1lp1;i.wa§cL Olo:a§lenie stopnię

· użyteczności przemysłowej tych rud wiąże się

..

z

ich klasyfikacją, co z kolei wpływa n!i- sp·os6b .: ich eksploatacji, dlatego kionieczne je$ ipOZIla-· nie zasadniCZEgo podz:iałlu. rud darniowych.

. Rudy· darniowe występują yv niewielikicll

· zlóżach na. całym obsrz'.a:r:ze Niżu Polskiego.

W póklsocnych ł"egi.onach

Polski

znajdujemy je cz~o w towarzys.twiepoklcidów torfu. Ponad-to występują one w gruntaćli piaszczystych i leśnych, w mdk.radłach i 1bagnacl1, twot'"lllc'

większe Ibryły (karnie), pdkłady ciągłe !bądź też

oCLosObnione buły. Czasami serie 2~

pokla-dów

mają miąższośĆ od 2 do 100 cm i więcej . z przerootem torfu do 50 cm. Głębdilrość wyst.ę­

pP'I,vania rud darniowych w utwOł"ach

czwarto-I"'1lędowych wynosi od

i!ti1k:u

do kilkudziesięciu

517

cm, Choć zda.rzają się Przypadki,' że ' ruda leży,' oksydacji, h~olizy i . :r<YAda4u~iez.nycli na.głębokOOc.i 2-2,5 Dl. ' . z.wią21k6w żeltlża" (K. 'SmulikQW9ki ~ ~e-'

.

Sklad

chemiczny rud ~wych jeSt ~ ~.

Wa:rszarwa

1952)~ '. , . . . "

· zmienny i waha się od 24% 00 620/0 ,Fe, '0,7% ' Cał!kowlite wyjaśnienie roli ~~w

., do 240/0 SiOa, 0,20/0'0060/0 Mn,OpOfo do 150/0~' ,w ,tworzeniu się .rud darniowyQh 'w śl-odowis-Pj!O/S, ze stałą domieszką , substancji orgariicz- ~ch:bagiennyob: iprzyjeziornY,ch może tpOtwie:r- . nyoh. Ciężar właściwy

:rudy

darniowej o buc1o-dzić tezę, Ze "ruda

.

:nar&$ta'.'w

n:uejscach ..

wy-wie włólmistej lub Zbitej wynooi 3',5 do 3,96, Jbrii,nych prZ:ed Jaty. .:... . . ' . '., ,', ' " imtQm:iast . ciężar nasypoWy '!l"l1d.' darniowyCh ' .Pomijając "jednak ,2'.Iigadn.ienie geneźy.',rilij

wynosi: sytpkich 0,7 do 0,8 a kawałkowYch 1,0 ' damiov.rych~'W dotych~stanie

ekSploa-,do 1,1. 'j . . ' , , tac~ir~ó7miamy _aillląi rodZajów

z.ui

'~

. Złoże uważane jest j&ko prZemysłOwe, jed:eli wyc~. , ' . . . . ... .. .. ' .'.

· jego miąZs~ość przekracza 5 'cmi posiada pO'-: , 1:'R u d a . s f p'k a,' CZyli

mWIka,

wyg1ą'.. · wierrehnlę

me

mniejsząnLż

2Q

ml,a oalkoWity · deill.

swym

dO złU~ pI'ZY1J;Xmina , zwykłą

'oblzar ~a'Ilia :rud wynosi 5 do ·10 ha' kawę mieloną, o ba.rwli.ęibrunatnej; żółtawobril.-i leży w rejonie Jrorz~ do eksploatacji. " natnej,czarniawpbrunatnej. Leźy ona w pokia": , Dalszym warunkiem złoża przemysłowego jest dach o znaeznęj niekiedy Torr.aiąglości i '0'

ró}-

.

,mi,nima1na mwaI'1n9ć Fe 24°/~ i maksimUm"240/0 nej miążsUllŚci. " . . ' ' '. ," ,

· . SiOj!. Spotykanych' częstokroć gniazd rudy, le- Ruda sypką 'jest najrilb:lszą rudą da:r-.n:ibW4:, · żących paza rejonem eksplootacyjnym, nie ża-' MOże ona ~w~ 2; roku

narolk:,

wWarUn-

'

1ic2JamY do złóż przem:ysłowych;, . kach. Sprzyjającyohriagromadzaniu się ZWiąz": ,Rudy darniowe stanowią' cenny suroWiec, ' ków :Żelaza.' Zwią:zJk.i te, Wytrącając' Się Wr8ZZ'

. odkąd htitn.idwo zast:a;owaloproces 'ł.oolasoW.,j . domieSzkami . koloiq.alnej . Gtrzemion.ki, . ~:.. ski do' otrżymywania stali. Ogólne 'zas(jby rud cji i~h d fosforanów, ·spaja.ją okruchy mine-aar:nioWych w iPoh;ce sięgają licżJbyokoło2,5 raIne i szczątJkiorganirmnóW. W procesach biO-inil.iona tonn

+

200/0 ~ ·na

straty

eksploa.;. chemi~ych rolę dOminującą ' OdgrywQJ~ mi-tacyjne. iRudy darniowe są

surowcem:

warto.;. dm>organizmy; 'z których najważniejsZe są 00-ściowym rue tylko dla prmmysłti hutnicżęgo, kterie żeLa.zaste i tpewne ·glony d2ialające utle';' .

lecz ;również dla pI7Jel1lysłu Chemicmego. Dla- n~jąOO" d~riru.jące hydroUzy i :rorz.kładu orga.-tego ~e g8nęzy 1'flIJd tdam.iowycll pj!W:" . mcmych zwiąZków ż.elaza, mang~u ...:. oraz ' stających 2'.arÓwno na' drodże rnieorganicinej, , gromadtz.ą6e na swej powierzohrii i w ~

jak również na drodze biochemic:zm.ej, 'jest

za-

kach 'Wpdorotl~ tych me~. ~

życ:io-,gadnieniem ważnym.. Prof.M. Strzemski przy-:- . we OWYci; orgal11i:mnów, ~l~Jące procesy

-

~-

~~:~~~~h~r~!ćw~:

-

-

-

-~

.

==:~~~~~ew~~i

"

-jąee w różnyCh okolicach piaski sandrowe. Za- . masy lepkiej i podd>ny jest do iłu. "

gadnienie to jest jednak: nie 7Jbadane. Nie wie- 2. R u d a k a x ID .1 !k'o W a. ;lub' łysalk:owa my r6wniei, 'jaką rolę w procesach tworzenia ' wyglądem z~~ jest oo:i>orowatego ŻW1iril .

się 'rudy speŁniają · droIlmoustroje i jaki jest (gruzełki, groszek), przy czym średn,ica ziareri, ilościowy stosunek pro~ orgarticznych do (granulacja) waha się imhlej więcej od 3 dO .nieorganiczn.ych. . , , 10 mm. Leży ona "luźno 'W .osdbnyoh gniazldlach , Wiemy, że glebB jest SWlOistym śfOO.ow.iBkiem aJJbo ra0emz,'ruOą sypką. Występujeona mo- .

gęocilemiczny.m, pośredttliczącym w wędxówoe . ~.rycl1 1;erenach .przyrz,ecznych i W starych lo-ró~nych pierwiastlków ohetnicznych {np. iMg, Ca, zyskach rzek. . ' ,.

Fe i wielu j,imych) między litosferą a biosferą. 3. R u d a z b i t'a., czyli kawałkowa naz,;.

SWiUlt

orgąniczny przeprowadza selek~ję pi&-' wę sWą, Zawdmęcza charakteroWii wys1;ępową-'

wi~ów chemicmych, skupiając je i nadałjąc . nia .. Występuje· w'~' bryl'lUib !PłYt o po-.im srzcrzJególny bieg w geochemicznej ·wędrówce.· 'wierzohn.j killku lJu!b !kilkunastu meIbr6w ~a'" '

,$zcz:ególnie doniosłą rolę odgryw;ają przy tymdratOwych. Bryły rudy.zbitej przyeksptoatacji ipeWlIle organi'zmy .ni:ższe z. grupy bakterii Opa- są rorzJbijane; wSIru~ CZ€3> powstają kawalIld

nowują. one w sprzyjających warunikachtak o :róZnych wymiarach. S~d poohodzli. ~

dalece obieg !Iliek;tó~"yoh pierwiastkóW, że SJtają rudy zibitej, :zwanejjedrioCześniekawałikoWą.

· się 'dla ich geochemii czytnn.ilkd;em zasadniczyln, Le:ży ona na terenach suchych i tworzy

pdlda-np. lbalkterie awtowe, produlrująoe a?JOtany i dy me ciągłe, przerywane, tzw. gniazda. Znaj ...

'zwiąZki amonowe - bakterie żelaziste, groma- . dują się one niejednokrotnie głęboko !pOd war;.;

· dzące wodorotleIllkd. :Żelaza -lbakterie

sia:reza-

stwą piasku. Mią:ż:.s'ZlOść lich dochoQzi do 1 m.

Wy-·

ne,

wywiązujące siarlk:owOOór i oSadzające ~- $ł;ępowanie tego rodzaju rudy jak rownieri; 'Nr-'

!kę ~". Można w.obec tego ~ć, dy karniJkowej niekiedy

w

terenie pagórkoWa ...

iż pOldad:y rud, darniowych twori,ą się przy po-,' tym, suchym alJbo nawet wśród lotnych' lPia"

mocy drobnoustrojów, którę wytrącają wodoro- Sków, oraz' z dala od potoków wymaga wy jaś'"

tlenki żelaza. "Pr2y talkim rprocesie Wytrąca- nienia. Ruda darniowa, jako !pl'IOdiukt procesów ma .wodorotlenku żelaza 'bardro w8!Ż'ną. rolę gra- . wietrzenia i sedymenłacjd;, rpowstała ogólnie

ją lbakterie żelaziste j, peW\lle glony, dolron;q:jllc biorąc' w' terenie mokrym. IZ . czasem jednalk,

teren, na" którym zachodził'

proces

:osadzania się' .

rudy, uległ .. :przekIsIzbalceniu, uniemoZliwiająoe­

mu dalsze lIworzende się l'udy, lecz. z .zacho-waniem . złój; j'lltŻ dstniejących. . Przeważnie

!Ml-· da

ta

:l~. ~ębotko, w niektórych. przypadkach·

jest

jeCf:Il.*.

ria,'powierzclmJ..Występuje

ona·rów-nież WO~l'aCh pól upNlwnyohna. OOsyć

du-żej' -'glębalt~i, .

np.

na terenie PGR Modła,

.po-.:wiat (BoleS~eC. . . '~"':"

· .. ' 4. IR uda' w li VI i

a·n

i t ow a,'iOlkonsys~

· tencji' sypkiej lub 21brylonej, charakteryz:uje' ~.

· barwą.1Febieskavvą, pochodzącą od· wiwianitu.'

Wiwianit;

:0-

w~orze chemicznym:: Fe3(POd2 .. ' .. ' 8H~,'.·w stanie pierwotnym bywa bezbarWny'

lub jasnożi,elony, w zetJknd.ęciu się z powietrzem

jednak .. skJutkiemczęścioviego utlenienia staje

Sięmebieskli.- Jego skład chemiczny jest

nastę-· pujący:. 43,o%FeO; '28,3~/0 P201S; 28,7°/0 HiO.

· Wiwianity barwy .-niebieskiej zawierają. fusfo- .

,ran· żelaza, trójwal'tościotwego ws1ruJteIk: wt6rn,e-.

go ut1enW.nda .. Wiwianit majdujemy wpOpiD-.

- łach starycl:1 paleniSk węgLa kamiennego,

w

ru-dach lbagiennych iw .torf~; nieldedy w·

ipOBtaciwarstewek o iniążst.ości·od 2 do kililru-.

nastu· om.

,O.

tworzeniu się wiwianitu pisze prof. Smuliko\Vsld w "Geochemii": "W warunkach niedos1:altlk:u . lub .

bmkJu

jonów WalpIliowych przy

. 'organOgeni,cżnej konCentracji fosforu powstać

'. muszą inne materiały fosforowe. Zdarza się to

. np. w' w~ bagiermych, w torfowliskach, gdzie głóWnym ikattionem staje się że!lam i grlrzie

dochodZi wslrutek tegO do tWorzenia się

Wiwia-nitu Fe:r(ro')2" 8H!O. Twor:zyC on może a:1Jbo

własne złoża 'W' ~ drobnych wkładek, aLbo

jako minerał dodatlkiOwy towaT'ZyLSZy rudzie

dal'-niowej". , '

W IIlIiektórych poikłarladh gliny wYstępuje

wi-Wianit ziemisty zaniec~y alibo mity o

przełomie·~. W zetknięciu

z ·powietriembardzo szybko. niebieszczeje, a na- .

stępnie błękiJtnieje.

!POc'Iczas.

dłurż.smgo

działa-· nia powietrza wtwianit przylbWra lbarwę

ciemnO>-niebieSką, ~ następnie wietrżejąc prŻechDdzi

w

fasrforan barwy Ibr.unatnej, 7Jb1:i2;ony do berau-n,itu, .

o

wzorze chemicznym FeII_{, Fem ' (P04)3}

(OH)ó ~ 3H20. " ' . -5. R u d a b i a

l

a·;

W środow.i$:ach

ba-giennych/żeIaro :majduje się

w

roz1lworze w

po-'

staci dwuwęglanu IŻela1Zawego Jn.fu soli Ol'ganacz-iLych poWStałych w.wynilru rooldadu substancji organicznej. Wskutek utraty C02 z' dwuwęgla­

nu wytrąca się węglan' żelaza. J€żeiLi środowisko

· powsf;awan.ia' węglanu żelaza jest odcięte od

ut1eniająoo.go d.ziałiaJn.ia a1mOsfery, wówczas

· węglan ~ ·zachowuje się· jako ruda biała.

· W ~. silnde redJu'k~nyoh; j8ik.i.md są torfow.iska, nie dochodzi.

IbIowiem

do wytrąoa­

nla'wodorotlendru żelaza: Wytrącający się wę­

glan że1mm twDI'Ży pdldad serow-8Itego brudn~

, ,białego syderytu bagiennego. Tego' rodzaju

utbwory

powstają

me

tyJlko w torfowiskach

czwartorzędiOWyoh, tworzyły ·się one TÓW1Ilież

w dawniejszych' okresach gealog:iC'llIlYoh; np.' w

kti~bonie, gdzie .zdB.rzająSię nawet .~łady· sy-.

dery1;9we . () zn~u g<JSpodarezym. Znane są' _ ·.ope roW11.ie2.· wśród . utworów słodkowodnych.

PrzybrrzJeżnych i lagunowyoh. Na naszych

tere-nach rudę .białą' spOlty'kamy jaJko :rudę

niezapia-szczon.ą, koloru IbrudIlObialego. W w~'

ut1en:i.ającyrch przekształca się

ona

IW 'Utwór·

gąb-czasty, jasnobru!rultny, w limonit.· . .

.0próCz

wymieniÓl1yeh

rodzad6w .

naleiiałQby'

jęSZcreWyróżili.ć rudę pttyjerziomą, os3JdZającą' się

W

tefenie grząsik.im,w wammlk.ach odmien-'

nych od tych,

w·

których powstaŁa ruda

jezior-na, osadzająca się w basenach wOdnych za

8Pl"a-wą czyimik6w główmie ni.ęotgaruem.ycih. W

prZe- .

ciwieństwie do rudy' przyj€'Liornej ruda

jezior-m·

osad:żJa się na głębokOOci od: 1 do5 :metrów'

na:

,dnie

jezior. Znane 'U nas występow.aniaru­

dy jezioI".hej i przyjeziornej nie przedstawiają'

w.a.rtości prżemysłbwej, jednak celowe' jest.prO- .

wadZenie w rty:rh lkieruriku pcszUkilwań. W:po-,

'. s7JUikli;wahiach tych' powmni wziąć udlział

rew':"'-nież. biogeochemicy, którzy pOwinni 'określić

stopiefi, żywotności rudy przyjeziornej.

I ,

•

..

..

.\ ' .. --'-.,- '-.' "-,

Wydobywanie i pr7Jerabianie

rud

darn~ch

sięga czasów zamierzchłych.

Z

okręgów tych nie' .

mamy jedn'ak o nich ddkładnyoh wiadomości, .. a dbserIwacje dDtycbcozasOwe :przedstarwiają

ma-teriał haz:dro sZCZILllply i nie wystaIi'czający. Opde~

rając się na głOSach liUdzi,; Iktórzy.w nieda:-wnej

prz:eszlDści, to jest czasu pierWszej wojny świa­

toWej? wydobywali i"Uc1ę darniową, można by

sądzić, lj;Ż ruda "na:rasta", gdyż tam, gdzie ją już

raz wydobywano, dtzisiaj

znDwru

m<1Żna ją

eks-ploat.ować. Ralbu:nkowe wybieranie złÓŻ w ciągu .

osta~niej wojny polegające na wydobywaniu .

najlepszych miąższościowo i jakościowo złóż

rud, . nie spOwodowało 'zniszczenia otaczającego

środowiska i . pozwoliło na ponowne rozpoczę~ie

procesu biogeochemicznego tworzenia się rudy. Dotychczas jednak ·te zagadnienia nie zostały·

J:102iOaIle.'

. '

" .

"Nai:'Bstamu"

rudy aprzyj'a char.alkt:er

stagna-cyjny terenru. Rudy ooadzają się

w

rz!aSięgli .w&i .

gruntowych łąk, mpkradeł i lbagien;

w

strefie

wegetacyjnej Tallin przy powiernclmi, pie

wytrącanie się wodarotlenikiu żelaza !Zach<dzi

róW'illeż na :Irorzen!i:ach' 1. łodygach l'QŚlin. Osiad

. po-- Skoagulowaniu j stwardnieniu tworzy po-klad limori.itu o ibudow:ie IJ?Ol:owatej, z ~ami roślin . .zwany jest o()IIl ll"Udą darniOvVą, łąkową llUib

bagiienną~ W wa.rtmkaoh Sprzyjającycl1, _ przy

udziale mikroorganizmów, w obecności kwasów humusOwych'

proces

,,narastania"

mooe

d~._

wadzić do utWlOrZetlia się poważnych dlości.

ru-dy już

w

ciągu lkilku.lrulb kiJIk:ounastu 'lat. W

wa-rn.mkach mniej 8pt"ZY1jaiącYch n'lOŻJe ~ć

się na dziesiątki i seIJki lat. W iprzebiegu procesu .

żelażO strąca· się jako wodorOtlenetk, żelaza wraz

z dużą ilością krzemionki koloidalnej, P20ó, i

drobnym ilości· Mn,

Ca,

Mg. Tworzy się osad

.i1asty, miękki j8Jkciasto, wiążący, li spa:taJący

',składnilk.i organicm.e oraz mineralne. 'Po

wy-sUs7Jeniu ooad staje się porowatY' i , twardy per, .

-doimy do żu01a 1ryszerskli.ego ,JruJb gąNd.' '

" Miejscem występowania rud darn.iJOwychna .

obszaroze Polski są doliny polodowcowe i

bagn:i-,ste o~ ,dorzecŻa Wi6ly, Sailu, Bugu,

Wa:r-ty, Pramy i ihnych rzek. Rudy leżą na łąkach

i w glebie, pod nakładem darni, a, częstokroć w

spągu pokładów rtor.fowych. W przeciw;i~

do rud jeziomych, k1:órepo 'wybraniu nie

twe>-ł'Zą się ponowPie, :rudy łąlkowe mogą dalej

pow-starWać. Je2e1i. Skały otaczające złoża nie !będą .. podczas eksplioataojli. Poważniej, UfRJkod2Jone lub_ _

-całkowicie wylbra.ne, proces, ,,naraStania"

!Iłowe-, go -rzlorż.a rudy 'w

tym

samym miejsw może

d0-konać się

w

ciągu Lat ikiiJlk:Ua1as1lu, a nawet kilku,

za.le2lriie

od :intensywności dzlialaaliaczynn.ików

. biogeochemicznyoh . .stąd wniooek: 'bardzo '

istxlt-_ ny, że e!ksplootacja

odIki:Y1Wllrowa

rnd

dai:nio-wych może trwać tak' długo, jak długo nie

~ wy.br.ane 100 llfJZlrod:rone Skal,y

ot8cza-jącę' ich, złoża, koniecznie potrzebne do

wytwo-~ potnown:ie rwaI'lUIlków biogenetycm~h

w

'dalszych procesach organicznego osadz8:nia się

rudy. _ ' .

.Jeżeli chodzi: o· sposób występowania rtUd

dar-ridowych, obecna majOtm<iść zagadnienia

pozwa-'la ~ć .iStnienie następujących typów l2ióż:

Typ I - Pokłady o' znacznej r07;ciągłości,

cha;rakteryzujące się niewielką

sto-sunkowo, lecz 'prawie jedtnakową

lllliążS2'a3cią na całym

()hszar'ze

-

wy-stępowania, od 13 do 25 cm i wię­

cej. Za!rtik

poicladu

rudy darniowej

n:astęptilje stopniowo

przez

wyklino-'wanie się. Niejed~dkrort;nie pokład

rudy d.a!Nlliowej :wychodzi na

po-wierzchinię.

Typ II - Pokłady o nieznaeznej rozciągłości i

. o dość zmiennej miąższości od kilku

do kiJJnmasrtnl orno Gdy np. pdkład typu I l€fŻy na ()!~e

kiJlkrurlzie-sięciu ha-, pąkład ty1pu U, mająCy

od 3 do' 12 cm llli.ążsoości, leży na,

pI7JeSlazenj jednego hek:tara, a

na-_ wet mniej.· , ' '

Typ

III'~ Pokłady typu gnia2JdowegQ składa­

ją się z

rudy

karnilkowej lub

21bi-tej. Twardość' rudy' i jej zwięzłość

są 'W1i.ętksze od ·twaroOści skały płon­

nej otaczającej. Charnk:terystycmą

cechą jest ,ł.!ńwość oddzielania się

rudy ,od . sikały płonnej podC2I8B

- wietrzenia. Gniazda leżą mniej wię­

cej na jednakowej głę.boko§Ci, a

. .rozmieszczenie ich

w

p.t2'estrzenli

jest nierównomierne.

, W wyniien~onyoh typach -złm' rud darniowych

'. spotylkamy bardzo często :przerosty torfu,

wa-pienia, dochOdzące ni,ej~e od 1k!i11ru ',' do kiiJ!lrudziesięciu centymetrów. W taikich

przy-padkach pokłady rudy leżą jeden nad drugim

,520

-w

:

-

f.oirnnieclągiejalbo

pl'ZelJ1'WeLtlej

,~~

talk' ~nąseI'lię rudniową (zwykle z 2.:..:...s

-po-;.

~kJacU>w). '

.

.

..

'

Qwe serierudniowe 'świadczą ogenetLie

bio-geochemicznej.' Chara.kterystyczną ponadto ce.;·

,

cl1ą złóż ,rud

daTnD.owych

jest, tp, że w jeqnym

,obszarze nie występują wszystkierodZa:j~ tych

rud .. Miejscem tworzenia: się pokładów' rudy

darniow.ej wskutek procesów ·

biogeochemiC'"~-. nych' są podmokłe łąki, moczary i bagna. Przed-,

stawiają one 'właściwe wiwaria: i spełniają. rolę'

w)"twórni rudy żelaza pod

warunkiem:;

żena.­

leżycie _ 1będą ~tl"7Xme

W

surowiec; !który

mik.roorganizmy '!pI'Z6l'OWą we właściwy robie ,

gposób.

G

EN1EZA RUD DARNJ.OWYCH· pow:inna '

jak najprędzej $ać' się . obiektem ,badań'

naUikowych._ ,Poznanie " mi.kr~i2lmów, .. , ich

procm6w. żYciawyCh,p<mianie ich' zmienności

w czasie i wreszICie tUBtalell(ie ich rmaczenia.' -

to

zagadnienia , wymagające dłu:ż'mJego

czasu

/ba-dańbiogeochemicznych, pro~ych, w

wa-mn.kach szczególnlie ddbra:nyoh' oraz

w

wyod-rębniO!!1)"ch do tycll celów Wiiwariach

tereno-wych .łąlWwyoh, 'bagiennych, moczarowych -i

pr'zyj€fl.!iarnycll. ' -, '

iPraca badawCza nad m.ik1roorganizmami wód

gruntowych i bagiennych· ~ włiaBclwej

podstaiwy do ' xOzwa:2:Qń na i:eImat genezy ,rud

darnli.owych, co w konsekwencji może

doprowa-dzić w !PI"ZYsrzłości dio!kderowania proceSami

tWOrnenia

'się tych 'rud przez stwałTlJ8:r.l.ie

odpo-wiednfuh warorików rozwojowych.

Badania' tego zjawiska powinny obejmować:

- 1) dobór taklich terenów rtlidona9ny~ które

. zapewnialyby właściwy prdoieg _ ibadail

ibi<>geochemicznyoh W wiwariach ~

wyoh; , , , '

2) wstępne analizy wód

w

wliw81"iach, które powinny wykazać, crzy ilo$ć żelaza w tych wodach- jM dost.atec2Ina; " '

3) :ustaleme, ezy badany teren jest środo­

_ wiskiem IStaty~nym, czy też

dynan:licz-nyr.n; " .

4)· ustalenie, czy

w

badanym

tez:en.ie

proces

, , powstawania rud jest ciągły; czy

okreso-wy; , ' .

5) jak naj ściślej sza współpraca z Instytutem_

GleJbOrzm.aJwIstIwa;

6) prace mikrobiologów powinny wYkazać,

-' czy możliJWe Ijest stwo:rrz:enLie talki ego śroc1o­

' wiska, które odtworzyłoby właściwości

życia wiwarium;

7)·!badiania Inhltrobiologów pC>wWnnydopt'O"o

wadzić do !takiego stadilum. , ~eby' móc ,

stworiyć sztuczne śrIodow.is1roj zastępuj~ce

w:iJwarium natunalne.

Tak~admrie !badania pOzwolącsta­

teczriie'l.lStalić, czy możmwe' jest

doprowadze-nie z \biEgiem CzasU ruu.alożellia ~,

w

której

można by

na

,podstawach :nauilrowych

Ikultywo-wać ,hoQow1ę wysokowartościowej darniowej