A C T A U N I V ER SIT A T I S L O D Z IE N S IS
FOLIA BOTANICA 15 219-226 2000
(Acta Univ. Lodz., Folia bot.)
B a rb a r a R a k o w s k a
O K R Z E M K I R Z E K I D O B R Z Y N K I W P A B IA N IC A C H (P O L S K A Ś R O D K O W A )
D IA T O M S O F T H E D O B R Z Y N K A R IV E R A T T H E T O W N O F P A B IA N IC E , C E N T R A L P O L A N D
ABSTRACT: The Dobrzynka River is a left tributary o f the 21.5 km long Ner River. Benthos samples were collected at the town o f Pabianice, where the river is affected by communal-industrial sewage inflowing from a sanatorium at the village o f Tuszynek, from the southern part of Pabianice and the „Pamotex” Cotton Mill. On the basis o f 15 samples 97 diatom taxa were identified (Tab. I). Table II presents 5 dominant taxa (above 5%) and 9 subdominant taxa (2-5%). 18 constant species (81-100% o f samples) were distinguished. Saprobity was determined for 84 species ( H o f m a n n 1994, L a n g e - B e r t a l o t 1994). On the basis o f sapro-biological analysis the Dobrzynka River water at Pabianice may be characterized as a-/S-mesosaprobic, which attributes the water to Water Purity Class II ( T u r o b o y s k i 1979). T r e ś ć 1. Wstęp 2. M etoda pacy 3. Teren badań 4. Wyniki badań 5. Piśmiennictwo 6. Summary 1. WSTĘP
R zeka D o b rz y n k a - lew obrzeżny dopływ N e ru - należy do rzek silnie zanieczyszczonych w w ojew ództw ie łódzkim , szczególnie w sw oim dolnym biegu poniżej Pabianic. R zeka D o b rz y n k a nie była d o ty chczas p rzedm iotem b ad ań algologicznych, z w yjątkiem staw u w p a rk u im . J. Słow ackiego
w P abian icach, zasilanego przez tę rzekę ( K a d ł u b o w s k a 1964). Celem pracy była analiza jakościow a i ilościowa okrzem ek w ystępujących w bentosie rzeki D ob rzy n k i w P abianicach, gdzie rzeka p o zo staw ała po d wpływem ścieków z san a to riu m w T uszynku, z P ab ianickich Z ak ład ó w Przem ysłu B aw ełnianego „ P a m o te x ” o raz ścieków k o m u nalny ch pochod zący ch z p o łu dniow ej części m iasta.
2. METODA PRACY
P ró b y b e n to su p o b ie ra n o w n a stę p u ją c y c h te rm in a c h : 01.07.1988; 27.08.1988; 10.09.1988; 17.09.1988; 01.10.1988; 18.10.1988; 29.10.1988; 08.11.1988; 18.11.1988; 28.11.1988; 08.12.1988; 22.12.1993; 14.01.1994; 14.02.1994. A nalizy m ateria łu d o k o n a n o n a p od staw ień p re p a ra tó w stałych zaw ierających okrzem ki w yprażone i zato p io n e w pleu raksie ( S i e m i ń s k a 1964). O bserw acji m ikroskopow ej d o k o n a n o m ik ro sk o p em P Z O M B -30 stosując pow iększenia 10 x 12,5, 40 x 12,5, 100 x 12,5. Z d jęcia zb io ro wisk okrzem ek (tab. 1, 2) w y k o n a n o ap a ratem P rac tic a L T L stosując powyższe pow iększenia. O krzem ki oznaczono n a p od staw ie Süssw asserflora von M itte le u ro p a, t. I - I I I ( K r a m m e r, L a n g e - B e r t a l o t 1986, 1988, 1991). Przy b a d a n ia ch ilościow ych liczono okrzem ki w 30 p o lach w idzenia m ik ro s k o p u o p o w ięk sz en iu 12,5 x 100 (p o 10 p ó l w je d n y m p asie) rozm ieszczonych n a 1/4, 1/2, 3/4 wysokości szkiełka nakry w ko w eg o o wy m ia ra c h 20/20 m m ( S t a r m a c h 1969). G a tu n k i w ystępujące w p ró bie w ilości powyżej 5% ogólnej liczby okazów ok reślo n o ja k o d om inujące, gatu n k i w ystępujące w granicach 2 -5 % u zn an o za su b d o m in an ty ( T r o j a n 1975). Stałość w ystępow ania g atu n k ó w obliczono w edług p ięcio sto p niow ej skali B ra u n -B la n q u e ta ( B o h r 1962): gatu n k i stałe to g atu n k i w y stęp u jąc e w 8 1 -1 0 0 % p ró b (V k lasa); g a tu n k i częste w y stęp u jąc e w 6 1 -8 0 % p ró b (IV klasa); g atu n k i średnioczęste w ystępujące w 4 1 -6 0 % p ró b (III k lasa); g a tu n k i niezb y t częste w ystęp ujące w 2 1 -4 0 % p ró b (II klasa); g atu n k i rzadkie lub sporadyczne w ystępujące w 1 -2 0 % p ró b (I klasa).
S aprobow ość okrzem ek (S) określano n a p o dstaw ie propozycji H o f - m a n n (1994) i L a n g e - B e r t a l o t a (1994).
i - Nitzchia palea, 2 - Surirella brebissonii, 3 - Navícula lanceolata, 4 - Fragilaria ulna, 5 - Gyrosigma acuminatum, 6 - Diatoma vulgaris, 7 -Navícula reinhardtii, 8 - Stephanodiscus
1 - Surirella brebissonii, 2 - Surirella minuta, 3 - Navícula lanceolata, 4 - Nitzschia communis, 5 - Nitzschia capitellata, 6 - Navícula gregaria, 7 - Navícula reinhardtii, 8 - Navícula capitata var. capitata, 9 - Fragilaría ulna, 10 - Stephanodiscus hantzschii, 11 - Achnanthes minutissima
Spis taksonów okrzemek znalezionych w Dobrzynce List o f the diatom taxa identified in the Dobrzynka River
Lp. Takson Taxa
01.07 27.08 10.09 17.09. 01.10. 18.10. No
1998 1988 1988 1988 1988 1988
1 Achnanthes bioretii Germain
2 A. clevei Grun 2
I
3 A. delicatula (Kütz.) Grun. 2 3 !
4 A. exiqua Grun.
5 A. hungarica Grun. 1 1
6 A. lanceolata (Breb.) Grun. 4 8 8 14 3 7
7 A. minutissima Kütz. var. minutissima 5 3 4 2
8 Amphora ovalis Kütz. 1
9 A. pediculus (Kütz.) Kütz 3 3 1 2
10 A. veneta Kütz
11 Aulacoseira ambigua (Grun.) Simonsen 3 4 23 6 10 5
12 Caloneis amphisbaena (Bory.) CI. 1 1
13 C. bacillum (Grun.) CI. 1
14 Cocconeis placeniula Ehr. 27 1 8 2 4 9
15 C. placentula var. euglypta (Ehr.) Grun. 3 2
16 Cyclolella meneghiniana Kütz. 1 13 4 5 2
17 Cymatopleura solea (Breb.) W. Sm. I
1
1
18 Cymbella caespitosa (Kütz.). Brun 1
19 C. cistula (Ehr.) Kirchn. 2
20 C. cuspidata Kütz. 1
21 C. lanceolata (Ehr.) Kirchn.
22 C. prostrata (Berkeley) CI.
8 1
23 C. silesiaca Bleisch 8 1 7 5
24 Denticula tenuis Kütz. 1 I
25 Dialoma vulgaris Bory 1 1 1
26 DipIoneis elliptica (Kütz.) CI. 1 1 1
2? Epithemia adanta (Kütz.) Breb. 1
28 Fragilaria capucina var. vaucheriae (Kütz.)
Lange-Bertalot 2
29 F. conslruens (Ehr.) Grun. 3 16 43 12 21
30 F. conslruens var. binodis (Ehr.) Grun. 6
31 F. fasciculala (Ag.) Lange-Bertalot 3
32 F. leplostauron var. leptostauron (Grun.) Hust.
33 F. leptostauron var. m artyi (Herib)
1 1
Lange-Bertalot 1
34 F. pinnata Ehr. 16 3 7 3 7 8
35 F. ulna var. ulna (Nitzsch) Lange-Bertalot 1 2 2 2 2 4
36 Frustulia vulgaris (Thw.) D e Toni
37 Gomphonema acuminatum Ehr. 2
38 G. angustatum (Kütz.) Rabh. 3 1 1 2
39 G. angustum Ag. 2
40 G. olivaceum (Horneman) Breb. 1 2 1
41 G. parvulum (Kütz.) Kütz 2 7 10 8 1 7
42 G. truncatum Ehr. 1 2 2
43 Gyrosigma acuminatum (Kütz.) Rabh. 1 1
44 Hantzschia amphioxys (Ehr.) Grun. 1 2
45 Melosira varians Ag. 4
46 Meridion circulare (Grev.) Ag.
47 Navicula accomoda Hust. 9 2
48 N. atomus (Näg.) Grun.
49 N. capitata Ehr. var. capitata 5 3 10 3 5
50 N. capitoradiata Germain 1 51 N. cincta (Ehr.) Kütz. 4 3 5 4 52 N. cryptocephala Kütz. 5 2 3 1 2 4 53 N. cryptotenella Lange-Bertalot 3 3 54 N. cuspidata (Kütz.) Kütz. 3 3 2 55 N. decussis Destr. 1 56 N. gregaria Donk. 3 7 17 7 18 11 57 N. integra (W. Sm.) Ralfs 11
58 N. lanceolata (Ag.) Ehr. 11 10 16 7 7
59 N. menisculus Schum. 1 4 3
60 N. minima Grun. 17 4 3 11 2 7
61 N. mutica Kütz.
62 N. mutica var. ventricosa (Kütz.) CI. & Grun. 1
63 N. pupula Kütz. 3 3 64 N. radiosa Kütz. 1 6 9 65 N. reinhardtii Grun. 4 3 66 N. rhynchotella Lange-Bertalot 1 67 N. saprophila Lange-Bertalot 2 1 68 N. slesvicensis Grun.
69 N. tripunctata (O. F. Müll.) Bory 8 1 3
70 N. trivialis Lange-Bertalot 2 1 71 N. veneta Kütz. 6 7 10 15 42 21 72 Nitzschia acicularis (Kütz.) W. Sm. 73 N. acuta Hantzsch 74 N. amphibia Grun. 3 75 N. capitellata Hust. 5 1 6 1 31 10 76 N. communis Rabh. 1 20 23 38 198 16 77 N. dissipata (Kütz.) Grun. 1 3 ; 20 7 78 N. frustulum (Kütz.) Grun. 4 1 2 79 N. hantzschiana Rabh. 3 2 80 N. hungarica Grun. 1 81 N. linearis (Ag.) W. Sm. 82 N. palea (Kütz.) W. Sm. 10 15 20 40 195 21 83 N. paleacea Grun. 2 3 2 84 N. recta Hantzsch 2 1 85 N. sigmoidea (Nitzsch) W. Sm.
86 iV. umbonata (Ehr.) Lange-Bertalot 1
87 Pinnularia maior (Kütz.) Rabh.
88 P. microstauron (Ehr.) CI. 1
89 Stauroneis anceps Ehr.
90 S. phoenicentron (Nitzsch.) Ehr.
91 Stephanodiscus hantzschii Grun. 11 17 91 79 112 69
92 5. minutulus (Kütz.) CI. 14 18 44 25 62 28
93 Surirella angustata Kütz. 1
94 5. biseriata Breb.
95 S. brebissonii Krammer & Lange-Bertalot 3 3 5 1 4
96 S. linearis W. Sm. 2
97 S. minuta Breb. 1
D ata poboru prób Date 20.10. 1988 08.11. 1988 18.11. 1988 28.11. 1988 08.12. 1988 18.12. 1988 22.12. 1994 14.01. 1994 14.02 1994 A B S 1 1 2 2 os/bms 3 2 3 7 bms 2 5 ams 3 1 2 4 ams 5 4 4 11 ams 13 14 8 5 10 7 10 22 11 15 154 ams 3 6 6 7 31 bams 2 1 3 4 7 bms 1 5 10 bms 6 4 3 4 6 5 6 28 ps 14 10 7 5 8 11 6 24 13 15 147 os/bms 2 3 4 bams 1 1 bms 2 5 3 4 5 4 2 3 14 79 bms 1 5 4 11 bams 4 1 8 1 9 39 bms 1 1 4 4 ams 1 3 3 bams 3 3 2 3 1 2 7 16 bms 1 1 os/bms 1 1 2 2 bms 1 1 3 3 bms 8 1 5 8 9 51 ams 1 3 3 os/bms 1 4 4 bams 1 1 1 6 6 os/bms 1 2 2 os/bms 3 1 1 1 2 2 9 8 21 ams 22 19 10 18 12 8 9 30 28 14 251 bms 1 2 7 bms 3 5 2 1 5 14 bams 3 1 3 -2 4 5 -19 20 18 12 14 7 14 39 16 15 203 bms 5 5 11 8 4 8 9 4 9 15 76 ams/ps 1 1 2 2 bdms 6 8 5 1 2 6 24 bms 2 4 5 2 1 9 21 os/bms 2 3 3 7 -7 2 5 4 2 1 4 10 29 bams 9 5 3 1 4 2 2 4 4 15 69 ps 1 4 6 bms 1 1 1 5 5 bams 2 3 5 -1 9 3 4 17 os/bms 15 9 12 2 9 2 41 20 8 110 bms 4 5 2 5 22 ps 3 2 2 5 ps 14 4 3 3 3 5 7 6 13 78 ams 1 1 1 4 4 bams 2 11 6 9 10 2 10 56 ams 2 3 1 2 1 2 12 28 ams 10 3 16 bms 9 2 1 6 20 ams 2 2 3 4 8 bms 17 34 25 38 65 2 13 11 14 268 ams 1 1 1 bms 19 121 60 56 39 78 61 54 49 15 599 bams 2 4 2 3 1 1 1 1 11 23 bams/ams 5 16 14 20 5 6 13 5 8 15 128 ams/ps 9 4 10 8 2 1 6 34 bams 3 2 4 1 6 10 4 2 8 8 9 45 ams 11 5 9 13 4 3 12 10 73 bms 2 1 3 2 1 7 16 bms 1 1 3 3 bams 2 3 5 ps 2 1 2 3 bms 3 2 1 2 7 20 bms/bams 3 1 1 1 9 6 ams 11 9 23 30 2 4 9 9 8 15 206 ps 1 1 2 2 ams 2 3 2 5 bams 1 3 ams 3 7 11 7 3 12 19 3 7 15 126 ps 24 18 31 19 21 19 35 16 13 15 492 ams 3 4 3 4 5 6 2 11 58 bams 4 3 2 1 4 1 3 5 3 12 33 bams 2 1 2 5 10 bms/bams 5 2 6 ams 3 1 2 4 bams 18 29 25 18 29 18 15 10 7 15 470 ps 2 1 2 2 3 1 1 1 11 20 ams 4 2 2 2 2 1 8 16 bms 1 1 1 1 4 4 bams 3 3 1 2 5 6 15 ams/ps 1 1 1 -3 1 2 4 7 bms 1 1 1 os/bms 1 1 1 bms 46 239 190 210 98 47 30 12 15 15 1266 bams 15 34 39 40 31 7 7 8 6 15 378 bams 1 2 4 4 8 ams 1 2 1 1 4 5 -3 44 38 41 24 12 30 9 10 14 227 ams 1 2 -1 2 14 4 18 ams
A - liczba prób, w których występował takson (number of samples on which a ¿nen taxon occurred); B - liczba okryw w próbach (number individuals in samples); S - saprobowość (saprobity); os/bms - oligosaprob/j?-mezosaprob (oligosaprobes//?-mesosaprobes); bms - 0-mezosaprob (/f-mesosaprobes); bams — /?-a-mezosaprob (/1-a-mesosaprobes); ams - a-mezosaprob (a-mesosaprobes); ps - polisaprob (polysaprobes); ■ - brak klasyfikacji (non classified).
3. TEREN BADAŃ
S tanow isko p o b o ru p ró b położone jest w P abian icach n a terenie p ark u im. J. S łow ackiego.W ody rzeki są tu taj pod wpływem ścieków k o m u n aln o - -przem ysłow ych pochodzących z san ato riu m przeciw gruźliczego w T uszyn- ku, z południow ej części P abianic o ra z z Z ak ład ó w Przem ysłu B aw ełnianego „P a m o te x ” . M iasto położone jest w środkow ej części reg io nu łódzkiego w odległości ok o ło 17 km n a południow y zachód od Łodzi. P od względem geograficznym P abianice leżą n a W ysoczyźnie Łaskiej w sąsiedztw ie z a ch o d niej kraw ędzi wzniesień łódzkich. W spółrzędne geograficzne śro d k a m iasta w ynoszą 51°40’ szerokości geograficznej północnej i 19°21 ’ długości g eo g ra ficznej w schodniej. M iasto rozciąga się n a obszarze ró w n in n y m , nieznacznie obniżonym w dolinie D o b rzy n k i, przypływ ającej przez jego cen trum . R zeka D o b rz y n k a jest lew obrzeżnym dopływ em rzeki N er. P o czątek bierze w o k o licy wsi G ra b ó w n a w ysokości 256 m n.p .m . n a p o zio m ie P a g ó rk ó w T uszyńskich. D o N eru uchodzi n a w ysokości 167 m n.p.m . D ługość jej w ynosi 21.5 k m , p o w ierzch n ia zlewni je st o kształcie asy m etrycznym , w y d łu żo n y m w k ie ru n k u p o łu d n io w o -w sc h o d n im i w y n o si 132,6 k m 2. Z tego oko ło 41 k m 2 p rzy p ad a n a dopływ y praw e, k tó ry ch jest niewiele. Jeden z nich uchodzi d o D ob rzy n k i w okolicy wsi P raw d a, d ru g i w okolicy wsi Laskow ice. P ozostałe 91,6 k m 2 p rz y p ad a na lewą część zlewni. D o b rz y n k a p o sia d a k ilk a lew obrzeżnych dop ły w ów bez nazw y, k tó ry c h u jścia k o n c e n tru ją się w rejonie wsi R ydzyny i C zyżem inka. N ajdłuższy z nich (8 km ) wypływ a z okolic H u ty D łutow skiej.
W górnym biegu rzeki D o brzynka jest odbiornikiem ścieków z san ato riu m przeciwgruźliczego w Tuszynku, w dolnym - ścieków z Pabianickich Z akładów Przem ysłu B aw ełnianego „ P a m o te x ” , P abianick ich Z ak ła d ó w T k a n in T ec h nicznych, Pabianickich Z akładów Środków O patrunkow ych „P aso ” , Z akładów M ięsnych w P abianicach, F a b ry k i P ap ieru w P ab ian icach o ra z P ab ianickich Z ak ła d ó w F arm aceutycznych „ P o lfa ” .
T a b e l a II Dominanty i subdominanty Lp. N o Taksony Taxa A B C S w (in) %
1 Stephanodiscus hantzschii 1266 20 • bams
2 Navícula lanceolata 599 9,5 s bams
3 Nitzschia communis 492 7,6 • ams/ps
4 Nitzschia palea 470 7,4 r ps
5 Stephanodiscus minutulus 378 6,0 • bams
6 Navícula gregaria 268 4,2 t ams
7 Fragilaria construens 251 4,0 t bms
8 Surirella brebissonii 227 3,6 t ams
9 Navícula veneta 206 3,3 r ps
10 Fragilaria pinnata 203 3,2 t bms
11 Achnanthes lanceolata 154 2,4 t ams
12 Aulacoseira ambigua 147 2,3 • os/bms
13 Navícula mínima 128 2,1 t ams/ps
14 Nitzschia capitellata 126 2,0 r ps
A - liczba okryw w 15 próbach (number of individuals in 15 samples); B - średni udział ilościowy (mean abundance percentage); C - stosunek do zanieczyszczeń (relation to pollution); S - wrażliwy (sensitive), r - odporny (resaistant), t - tolerancyjny (tolerant); S - saprobowość (saprobity); • - brak klasyfikacji (non classified).
4. WYNIKI BADAŃ
W bentosie rzeki D ob rzy n k i w P abianicach o zn aczono 97 tak so n ó w okrzem ek (ta b . I). D o g a tu n k ó w d o m in u ją cy ch (pow yżej 5 % ) należały (ta b . II); S tephanodiscus h a n tzsch ii (2 0 % ), N avícula lanceolata (9 ,5 % ), N itzschia com m unis (7,8% ), N itzschia palea (7,4% ), Stephanodiscus m inutulus (6,0% ). D o su b d o m in an tó w (2 -5 % ) należały: Navícula gregaria (4,2% ), Fragilaria construens (4,0% ), Surirella brebissonii (3 ,6 % ), N avícula veneta (3,3% ), Fragilaria pinnata (3,2% ), A chnanthes lanceolata (2 ,4 % ), Aulacoseira ambigua (2,3% ), N avícula m inim a (2,0% ) i N itzschia capitellata (2,0% ).
B iorąc p o d uw agę sezonow ość w ystępow ania g atu n k ó w , d o tak so n ó w w ystęp ujących najliczniej w poszczególnych p ró b a c h należały: w lipcu 1988 r. Cocconeis placentula, w październiku 1988 r. N itzschia com m unis i N itzschia palea, od w rześnia d o połow y g ru d n ia 1988 r. Stephanodiscus hantzschii, w gru d n iu i listopadzie 1988 r. N avícula lanceolata. N ajw iększą liczbę tak so n ó w i okryw za n o to w an o w październiku - 55 tak so n ó w i 776 okryw o raz w listopadzie - 52 tak so n y i 737 okryw . Z g atu n k ó w d o m in u jący c h n ajw iększą liczbę okryw n o to w a n o u: Stephanodiscus hantzschii
- 239 w listopadzie, u Navícula lanceolata - 121 w pierw szej dekadzie listo p a d a, u N itzschia com m unis - 198 i u N itzschia palea - 195 w p a ź dzierniku. D o g atu n k ó w stałych, tzn. w ystępujących u p o n a d 80% p ró b , należały: Achnanthes lanceolata, Aulacoseira ambigua, Cocconeis placentula, Fragilaria construens, F. pinnata, F. ulna, G omphonema parvulum , N avícula capitata var. capitata, N. gregaria, N. lanceolata, N. m inim a, N. veneta, N itzschia capitellata, N . com munis, N . palea, Stephanodiscus hantzschii, St. m inutulus, Surirella brebissonii. U w zględniając podział okrzem ek n a podstaw ie ich tolerancji n a stopień zanieczyszczenia organicznego ( L a n g e - B e r t a l o t 1994), w śród tak so n ó w d om inujący ch w yróżniono jeden g a tu n e k wrażliwy - N avícula lanceolata (w ystępujący w strefie /i-a-m e zo sap ro b o w ej), d o g atu n k ó w tolerancyjnych (w ystępujących w strefie od /?-m ezosaprobow ej do a-m ezosaprobow ej) należały: Achnanthes lanceolata, Fragilaria construens, F. pinnata, Navícula gregaria, N . minima, Surirella brebissonii i d o g atu n k ó w o d p o rn y c h (w ysoka to leran cja na zanieczyszczenia, liczne w strefie po lisap - robow ej) należały: Navícula veneta, N itzschia capitellata i N itzschia palea.
N a 97 oznaczonych taksonów , d la 89 określono ich stopień saprobow ości według H o f m a n n (1994) i L a n g e - B e r t a l o t a (1994). 25 ta k so n ó w to /i-m ezasoproby, 22 - a-m ezosaproby, 19 - /?-a-m ezosaproby, 9 - oligo/ß - m ezasoproby , 8 - p o lisaproby. B iorąc p o d uw agę sap ro b o w o ść g atu n k ó w dom inujących stwierdzono, że trzy gatunki to polisaproby, 3 - a-m ezosaproby, 3 - /J-a-m ezosaproby, 2 - /?-m ezasoproby zaś jed en g atu n ek był o\igo /ß- m ezasoprobem . N a p odstaw ie analizy biologicznej w odę rzeki D o b rzy n k i w P abianicach m o żn a scharakteryzow ać ja k o a-/J-m ezasaprobow ą, co według T u r o b o y s k i e g o (1979) kw alifikuje ją d o II klasy czystości.
5. PIŚMIENNICTWO
B o h r R. 1962. Socjologiczne badania peryfitonu roślinnego w jeziorze Mamry. Stud. Soc. Scient. Tor., 6: 1-44.
H o f m a n n G. 1994. Aufwuchs-Diatomeen in Seen und ihre Eignung als Indikatoren der
Trophie. Bibi. Diatomol. 30. J. Cramer, Berlin-Stuttgart: 1-241.
K a d ł u b o w s k a J. Z. 1964. Glony zbiorników wodnych Łodzi i okolicy. ŁTN, Łódź: 1-162. K r a m m e r K . , L a n g e - B e r t a l o t H. 1986. Bacillariophyceae. 1. Naviculaceae. Süsswasserllora
von Mitteleuropa. VEB G. Fischer Verl. Jena: 1-876.
K r a m m e r K., L a n g e - B e r t a l o t H. 1988. Bacillariophyceae. 2. Epithemiaceae, Surirellaceae. Süsswasserflora von Mitteleuropa. VEB G. Fischer Verl. Jena: 1-596.
K r a m m e r K., L a n g e - B e r t a l o t H. 1991. Bacillariophyceae. 3. Centrales, Fragilariaceae,
Eunotiaceae, Achnanthaceae. Süsswasserflora von Mitteleuropa. VEB G. Fischer Verl.
Stuttgart-Jena: 1-595.
K r a m m e r K. , L a n g e - B e r t a l o t H. 1991. Bacillariophyceae. 4. Achnanthaceae. Kritische
Ergänzungen zu Navicula (Lineolatae) und Gomphonema Gesamtliteraturverzeichnis. 1-4.
L a n g e - B e r t a l o t H. 1994. Benthische Diatomeen-Gesellschaften im Zuge veränderter Was
serqualitäten in Rhein zwischen Ludwigshafen und Lorch von 1974 bis 1993. Diplomarbeit
im fachbereich Biologie der J. W. Goethe-Universität Frankfurt a. Main: 1-157. S i e m i ń s k a J. 1964. Chrysophyta. 2. Bacillariophyceae. Okrzemki. Flora słodkowodna Polski.
6. PWN, Warszawa: 1-610.
S t a r m a c h K. 1969. Hildenhrandtia rivularis i glony towarzyszące w potoku Cedronka kolo
Wejherowa (województwo Gdańsk). Fragm. Flor. Geobot., 15(3): 387-398.
T r o j a n P. 1975. Ekologia ogólna. PWN, Warszawa: 1-419.
T u r o b o y s k i L. 1979. Hydrobiologia techniczna. PWN, Warszawa: 1-444.
The Dobrzynka River, 21.5 km in length, is a left tributary o f the Ner River. Benthos samples were collected in Pabianice, where the river is affected by domestic-industrial sewage from a sanatorium in Tuszynek, southern part o f the town and the Cotton Fabric Plant „Pamotex” . On the basis o f 15 samples, 97 diatom taxa were identified (Tab. 1). Table II presents 5 dominant (above 5% o f total diatom abundance) and 9 subdominant (2-5% ) taxa. 18 constant species (in 81-100% o f all samples) were determined. The saprobity o f 84 species was evaluated ( H o f m a n n 1994, L a n g e - B e r t a l o t 1994).
On the basis o f a sapro-biological analysis o f the Dobrzynka River in Pabianice its water may be characterized as a-/?-mesosaprobic, which ascribes it to Purity Class II ( T u r o b o y s k i
6. SUMMARY 1979). Dr Barbara Rakowska Katedra Botaniki Uniwersytetu Łódzkiego ul. Banacha 12/16, 90-237 Łódź Wpłynęło do Redakcji Folia botanica 12.05.1998
