Percepcja regionalnej przestrzeni turystycznej przez uczniów szkól licealnych Łodzi

(1)

NOTATKI NAUKOW E - NOTES SCIENTIFIQUES -

SCIENTIFIC CONTRIBUTIONS

„TU R Y ZM ” 1996, t. 6, z. I

Andrzej Matczak

PERC EPC JA REG IO N A LN EJ PRZESTRZENI TU R Y STY CZN EJ PRZEZ UCZN IÓ W SZK Ó L LICEALNYCH LODZI

LA PERC EPTIO N DE L'ESPA C E TO U R ISTIQ U E CHEZ LES LY C ÉEN S DE LÓDŹ

T H E R EG IO N A L T O U R IST SPA CE AS PERCEIVED BY LÓDŹ SECO N D A R Y SCH O O L STUDENTS

B adania percepcji regionalnej przestrzeni turystycznej przeprow adzono w śród m łodzieży licealnej Łodzi w roku szkolnym 1990/1991 m etodą kw estio nariuszow ą. W yw iady przeprow adzili studenci III roku specjalizacji z geografii turyzm u U niw ersytetu Łódzkiego. W zakresie m erytorycznym kw estionariusz zaw ierał trzy pytania. Pierw sze dotyczyło faktycznie odbytych dotychczas po dróży do m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow ych znajdujących się w regio nie łódzkim , drugie - m iejscow ości, które respondent chciałby odw iedzić, trze cie - m iejscow ości, w których respondent nie był i nie chce być, ale słyszał o nich ja k o o m iejscow ościach turystyczno-w ypoczynkow ych. K w estionariusz uzupełniała m etryczka zaw ierająca charakterystykę dem ograficzną, pochodzenie społeczne i zam ożność rodziny respondenta. W ybór osób do badań był losowy. B adaniam i objęto 413 uczniów i uczennic.

1. C H A R A K TER Y STY K A BAD A N EJ POPULACJI

Pod w zględem struktury dem ograficznej i społecznej badana grupa m ło dzieży nie w ykazyw ała w iększego zróżnicow ania. W iek badanych licealistów zam ykał się w przedziale 14-19 lat. Przew ażały dziew częta (60,8% udziału

(2)

w śród badanych osób). K ażdy poziom nauczania (I, II, III, IV klasa) był repre zentow any niem al w jednakow ym stopniu. M łodzież w yw odziła się generalnie z trzech klas społecznych: z rodzin inteligenckich w 61%, prywatnej inicjatywy w 12,2% i rodzin robotniczych w 10,5%. Zam ieszkiw ała głów nie w centrum m iasta i w trzech bardziej peryferyjnie położonych osiedlach m ieszkaniow ych (D ąbrow a, W idzew, Retkinia). O kreślenie poziom u zam ożności rodzin ankieto wanej m łodzieży było bardzo trudne. A naliza „znam ion” zam ożności obejm ują ca posiadanie sam ochodu osobow ego, sprzętu audiow izualnego, domku letnis kowego i zam ieszkiw anego na stale obiektu oraz struktury społecznej w skazuje, że ankietow ana m łodzież pochodzi głów nie z rodzin średnio zam ożnych ze zna czącym udziałem m łodzieży pochodzącej z rodzin lokujących się w yraźnie po niżej tego poziom u i bardzo niewielkim udziałem m łodzieży z rodzin bardzo za m ożnych.

2. WYNIKI UA DAŃ

Percepcję regionalnej przestrzeni turystycznej przez m łodzież licealną Lodzi analizow ano w ujęciu m iejscow ości, które m łodzież uważa za turystyczne oraz liczby ich faktycznych odw iedzin (znajom ość bezpośrednia z autopsji), deklaro wanej chęci odw iedzenia i znajom ości pośredniej (z różnych „publikatorów ”).

M łodzież licealna Lodzi w ym ienia w swoim regionie łącznie 1 17 m iejsco wości turystyczno-w ypoczynkow ych, które ju ż odw iedziła, chce dopiero odw ie dzić lub też zna pośrednio. W grupie m iejscow ości odw iedzonych wym ieniono 93. Znacznie mniej m iejscow ości m łodzież chce odw iedzić w najbliższym cza sie, bo tylko 61. N atom iast pośrednio zna 82 m iejscow ości.

N ajliczniej odw iedzanym i m iejscow ościam i turystyczno-w ypoczynkow ym i w regionie łódzkim były: Grotniki (które odw iedziło 44,1% badanej m łodzieży), Zgierz (33,4% - kierow ano się głów nie do ośrodka wypoczynku św iątecznego w M alince), Łagiew niki (31,2% ), Tuszyn (28% ), W iśniow a G óra (25,9% ), Ko lum na (24% ), Pabianice (23,8% ), Sokolniki (19,8% ), A rturów ek (18,1% ), Justy- nów (17,4% ), K onstantynów (17,2% ), A leksandrów (15,2% ), Sulejów (10,6% ), O zorków (10,2% ), A ndrespol (7,3% ), A ndrzejów (7% ), G łow no (6,8% ), Spala (6,3% ), Ł ęczyca (5,8% ). K ażdą z pozostałych 74 w ym ienionych m iejscowości odw iedziło poniżej 5% badanej młodzieży.

G eneralnie niew iele m łodych osób deklarow ało chęć odw iedzenia podlódz- kich m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow ych. W zasadzie były to te same m iejscow ości, które dotychczas najliczniej odw iedzano. M łodzież licealna pla now ała w najbliższym czasie odw iedzić: Grotniki (7,3% badanych licealistów ), Kolum nę (6,8% ), Sokolniki (6,8% ), Łagiew niki (6,5% ), Zgierz (6,3% ), A rturó wek (5,8% ), Tuszyn (3,9% ), W iśniow ą Górę (2,9% ), O zorków (2,9% ), Pabia nice (2,7% ), Ł ęczycę (2,7% ), Sm ardzew (2,5% ), K onstantynów (2,5% ),

(3)

Alek-sandrów (2,5% ). K ażdą z pozostałych 46 m iejscow ości chce odw iedzić mniej niż 2,5% respondentów ).

Podobnie też kształtow ała się posiadana przez m łodzież znajom ość pośre dnia m iejscowości turystyczno-wypoczynkowych w regionie łódzkim. Najlepiej znane pośrednio były: Grotniki (9,9% respondentów wspomniało, że zna tę miej scowość pośrednio), Zgierz (7,5%), Tuszyn (7%), Aleksandrów (6,8%), Kolumna (6,3%), Łagiewniki (6,3%), Sokolniki (5,7%), Pabianice (5,3%), Arturówek (4,8%), Konstantynów (4,8%), Wiśniowa Góra (4,4%), Andrzejów (4,1%), Ozorków (3,9%), Rzgów (2,7%), Spała (2,7%), Andrespol (2,7% ). W przypad ku każdej z pozostałych 66 podłódzkich m iejscow ości turystyczno-w ypo czynkow ych znajom ość pośrednia obejm ow ała mniej niż 2,5% respondentów .

O Konin Kutno Łowicz

I

O Piątek Arkadia ° O Nieborów O Turek ( ^ U n ie j ó w K s i ^ y @ poddęWoe Liczba licealistów > 1 ) 2 - 5 O Warta Sieradz Zd.'Wola

Ü

Skierniewice 6 - 1 0 1 0 - 1 0 0 powyżej 100 10 km Burzenin

o

a O Kurowice O Kotliny H (ł Q U ja z d Tuszyn oDizewociny ©Srock Tomasz< Bronisławów O (¡’jiij O Bełchatów (^ P io t r k ó w Tryb. Wlodzimierzów ÇrfT-V jjJSulejów O Raw aM az.

o

ewice

Rys. I . M iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow e w regionie łódzkim , które dotychczas odw iedziła ankietowana m łodzież licealna Łodzi

D essin 1. Les localités touristiques et de repos dans la région de Ł ódź visitées déjà par les lycéens de Łódź

O kazuje się, że m łodzież licealna Łodzi odw iedziła, chce odw iedzić i zna pośrednio niem al te sam e i w podobnych proporcjach m iejscow ości turysty czno-w ypoczynkow e w regionie łódzkim (rys. 1-3). D okum entują to wysokie, dodatnie w artości w spółczynnika korelacji Pearsona. O siąg ają one w przypadku

(4)

m iejscow ości ju ż odw iedzonych i tych, które w najbliższym czasie m łodzież chce odw iedzić w artość rp-0,91, oraz tych, które znane są pośrednio rp~0,95. N ieco m niejsza w artość, chociaż rów nież wysoka, w spółczynnika korelacji /y=0,88 w ystąpiła w przypadku m iejscowości znanych pośrednio i tych, które w najbliższym czasie m łodzież zam ierza odwiedzić.

OKutno Łęczyca ParzęczewO O Księże Młyny OJeziorsko Grotniki 'OL Lućmierz Nowa Gdyr Aleksandrów Ł .f Głowno

o

Słowik 0 O swędów O Bratoszewice Mąl»nka q OStryków O Skierniewice Kazimierz Lutomiersk, Kwiatkowice O Brzeziny o

& n s

Sieradz O Zd. Wola O Pabianice Kolumna O L d za ń Konstantynów Ł, Ksawerów lustynów le doiT Ó Koluszki Ińww lurrrJAndrespol

tow \m J /vviśn io w a Góra 'Starowa Góra OBogusławice |OGrodzisko Rzgów Ujazd o

o

Raw a Maz. Liczba licealistów O O 1 2 - 5 6 - 1 0 10 -1 0 0 Bogusławice O Tomaszów Maz. O Spala O Borki O O Smardzewice Piotrków Tryb. O O M agdalenów q Q Z a le w Sulejowski Bronisławów f { j j Sulejów

Rys. 2. M iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow e w regionie łódzkim, które chce w najbliższym czasie odw iedzić ankietowana m łodzież licealna Łodzi

Dessin 2. Les localités touristiques et de repos dans la région de Łódź que les lycéens de Lódź ont l'intention de visiter sous peu

Poszczególne m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow e w regionie łódzkim były odw iedzone, b ędą odw iedzane i są znane pośrednio bardzo zróżnicow anej liczbie uczniów . R ozkład statystyczny w zakresie percepcji regionalnej prze strzeni turystycznej w ykazuje dość dużą koncentrację i wskazuje na uprzyw ile jo w a n ą rolę tradycyjnych osiedli turystyczno-w ypoczynkow ych i większych m iast położonych w regionie łódzkim . W artości w spółczynnika koncentracji (K)

(5)

kształtują się na dość wysokim poziom ie; dla m iejscow ości odw iedzonych K = = 0,721, dla m iejscow ości w najbliższym czasie planowanych do odw iedzenia K = 0,549 i znanych pośrednio K = 0,551. Liczba licealistów o 1

o

2 - 5

©

6 - 1 0 1 0 - 1 0 0 0 10 km 1 Babiczki O Łęczyca O Piątek O Uniejów O W y go d a Parzęczew o Księże Młyny o OPoddębico Głowno

o

O Jeziorsko Ozorków ) Sokolniki c. K5?"ny •Smardzew [Łagiewniki (Arturówok (jjjŁo w icz Arkadia ° O Nieborów Skierniewice o Kwiatkowiceo Q S z a d e k Lu ć m ie ^ 1 Aleksandrów L.l Rąbie! O R o gó w Zd. W ola O W idawa O Raw a M az

o

Kolumna ^ V LD 'Bary cz OTeodory O ZIoczew O B aby Piotrków Tryb. o S p a ła O Borki © Z a le w Sulejowski Sulejów

Rys. 3. M iejscow ości turystyczno-wypoczynkowe w regionie łódzkim, które zna pośrednio ankietowana m łodzież licealna Łodzi

Dessin 3. Les localités touristiques et de repos dans la région de Ł ódź connues indirectement par les lycéens de Łódź

Pojaw ia się pytanie, czy w zakresie percepcji regionalnej przestrzeni turys tycznej istnieją zróżnicow ania uw arunkow ane długością okresu (I, II, III, IV klasa) nauki w szkole badanych uczniów ? Otóż, we wszystkich przypadkach w ystąpiła zależność ujem na, im starsza klasa tym m niejsza liczba odw iedzo nych, planow anych do odw iedzenia i znanych pośrednio m iejscow ości turys tyczno-w ypoczynkow ych w regionie łódzkim (tab. I). Fenom en ten zdaje się w yjaśniać lepsza znajom ość i zrozum ienie atrybutów charakteryzujących m iej scow ości turystyczno-w ypoczynkow e w klasach starszych aniżeli m a to m iejsce w klasach m łodszych, gdzie pow szechnie do tego typu m iejscow ości zaliczano w iększe m iasta podłódzkie, którym brak w zasadzie atrakcji turystyczno-w ypo czynkowych.

U św iadam iana sobie przez uczniów łódzkich liceów regionalna przestrzeń turystyczna rozpoczyna się na peryferiach Lodzi (A rturów ek, Łagiew niki, N

(6)

o-T a b e l a I

Liczba odw iedzonych, planowanych do odw iedzenia i znanych pośrednio m iejscow ości turys tyczno-w ypoczynkow ych w regionie łódzkim przez badaną m łodzież licealną w g lat nauki

w szkole

Le nombre des localités touristiques et de repos dans la région de Ł ódź déjà visitées, qu'on a l'in tention de visiter ou connues indirectement par les lycéens exam inés selon le nombre des années

passées h l'école

Lata nauki w szk ole badanej

m łodzieży

Liczba m iejscow ości turystyczno-wypoczynkowych

odw iedzonych planowanych do

odw iedzenia znanych pośrednio I klasa 70 33 59 Ii klasa 52 35 37 III klasa 62 35 43 IV klasa 40 20 26

Ź r ó d ł o : O bliczenia autora na podstawie badań ankietowych.

w osolna, A ndrzejów , Lublinek, Srebrna) i kończy się w zasadzie w dolinie W ar ty na zachodzie (B urzenin, Sieradz, W arta, U niejów ), pradolinie w arszaw sko- -berlińskiej na północy (Łęczyca, Piątek), na linii Łowicz, Skierniew ice, Rawa M azow iecka i dalej w dolinie Pilicy (Inowłódz, Sulejów) na w schodzie oraz na południu na linii Sulejów , B ełchatów , Burzenin (rys. 1-3).

Z najom ość w nętrza tak określonej, regionalnej przestrzeni turystycznej je st w yraźnie zróżnicow ana. N ajlepiej znane są podłódzkie m iejscowości położone w zdłuż dróg i linii kolejow ych do Koluszek, Łow icza, K utna i Sieradza oraz znajdujące się w dolinie Pilicy na odcinku od Inow łodza do Sulejowa. C zynni kami pow odującym i to zróżnicow anie są: odległość od centrum Łodzi, istnie ją c a sieć kom unikacyjna oraz rozm ieszczenie w alorów turystycznych, które

spraw iają, że percepcja regionalnej przestrzeni turystycznej przyjm uje układ ob- w odow o-sektorow y (rys. 1-3).

M aksym alny zasięg regionalnej przestrzeni turystycznej wg m łodzieży lice alnej nie przekracza prom ienia 100 km. Krzywe rozkładu (rys. 4) w skazują na stosunkow o dobrą znajom ość bezpośrednią i pośrednią m iejscow ości położo nych w strefie podm iejskiej (w prom ieniu do 30 km) oraz w m niejszym stopniu m iejscow ości leżących w dolinie W arty i Pilicy odległych o 5 0 -6 0 km (na m iej scow ości odw iedzone w w ym ienionych obszarach w skazyw ało odpow iednio 86,9% i 6,4% , planow ało odwiedzić 84,6% i 7,9%, znało pośrednio 88% i 5,3%). P ercepcja regionalnej przestrzeni turystycznej była zatem silnie skupiona na m iejscow ościach niemal bezpośrednio sąsiadujących z Ł odzią (w skaźnik kon centracji dla m iejscow ości odw iedzonych wynosił r| = 0,916, planow anych do odwiedzenia r| = 0,888, znanych pośrednio r| = 0,928). W miarę wzrostu

(7)

odległo-0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 km

Rys. 4. Znajom ość bezpośrednia i pośrednia m iejscow ości turystyczno-wypoczynkowych przez ankietowaną m łodzież licealną w zależności od ich oddalenia od Lodzi (1 - m iejscow ości odw ie

dzone, 2 - m iejscow ości planowane do odw iedzenia, 3 - m iejscow ości znane pośrednio) D essin 4. Les localités touristiques et de repos que les lycéens de Lódź connaissent directement ou

indirectement eu égard à l'éloignem ent de ces localités de Lódź (I - localités déjà visitées, 2 - lo  calités qu'on a l'intention de visiter, 3 - localités connues indirectement )

ści od Lodzi znajom ość bezpośrednia i pośrednia regionalnej przestrzeni turys tycznej przez uczniów gw ałtow nie malała. D okum entują to obliczone w spół czynniki korelacji Spearinana. Zależność między m iejscow ościam i odw iedzony mi przez uczniów a ich oddaleniem od Lodzi w yraża rs = -0 ,7 7 6 , planowanym i do odw iedzenia rs = -0 ,8 9 7 , znanymi pośrednio rs = -0 ,8 7 9 .

Pom im o spadku liczby m iejscow ości znanych bezpośrednio i pośrednio m łodzieży w m iarę przybyw ania lat nauki nie zaobserw ow ano istotnych różnic w proporcjach ich rozm ieszczenia w obrębie regionalnej przestrzeni turysty cznej (rys. 5). K oncentracja m iejscow ości znanych uczniom bezpośrednio i po średnio w yróżnionych 10 stre f była wysoka, a różnice w w artościach w skaźnika koncentracji (r)) były nieistotne (tab. II). W przypadku m iejscow ości odw iedzo nych i znanych pośrednio wartości w skaźnika koncentracji w niew ielkim sto pniu w zrastały w m iarę upływu lat nauki. N atom iast w przypadku m iejscow ości planow anych do odw iedzenia sytuacja była inna, bowiem w I i IV klasie w ar tości w skaźnika koncentracji były nieco niższe aniżeli w klasie II i III.

(8)

% osób Miejscowości odwiedzane

% 0S4b Miejscowości planowane do odwiedzania

% osób Miejscowości znane pośrednio

Rys. 5. Znajom ość bezpośrednia i pośrednia m iejscow ości turystyczno-wypoczynkowych w zależności od ich oddalenia od Lodzi i poziom u zaawansowania nauki w szkole ankietowanej

m łodzieży (1 - 1 klasa, 2 - 1 1 klasa, 3 - III klasa, 4 - IV klasa)

D essin 5. Les localités touristiques et de repos que les lycéens de L ódź connaissent directement ou indirectement eu égard à l'éloigncm cnt de ces localités de Lódź et 1 an de 1 enseignem ent (1 — pre

(9)

T a b e l a II Wartości wskaźnika koncentracji Ol) pokazujące znajom ość bezpośrednią i pośrednią m iejscow ości turystyczno-wypoczynkowych w regionie łódzkim w g koncentrycznych

stref (strefy co 10 km liczone od centrum Lodzi) i lat nauki licealistów

Les valeurs de l'indice dc concentration (r|) démontrant la connaissance directe et indirecte des localités touristiques et de repos dans la région de Lódź selon les zones concentriques

(chacune à tous les dix km com ptés du centre de Lódź) et les années passées à l'école

Lata nauki w szkole badanej

m łodzieży

Wartości wskaźnika koncentracji (r)) dla m iejscow ości

odw iedzenia znanych pośrednio I klasa 0 ,884 0,892 0,900 II klasa 0 ,904 0,908 0,900 III klasa 0,896 0,904 0,936 IV klasa 0 ,928 0,892 0,952 O gółem 0 ,916 0,888 0,928

O bliczone w spółczynniki korelacji Spearmana (podobnie jak rys. 1-3) w ska zu ją na bardzo podobny obraz regionalnej przestrzeni turystycznej posiadany przez badanych uczniów. Poziom zaaw ansow ania nauki tylko w nieznaczny spo sób obraz ten m odyfikuje (tab. III). W przypadku m iejscowości odwiedzonych najw yższa w artość w spółczynnika korelacji w ystępuje pom iędzy I i IV klasą

(rs = 0,988), najniższa m iędzy 1 i II klasą (rs = 0,843). W m iejscow ościach pla

nowanych do odw iedzenia najw yższa w artość rs = 0,964 wystąpiła między II i III k la s ą a najniższa m iędzy I i IV klasą (rs = 0,770). W m iejscow ościach znanych pośrednio najw yższą w artość w spółczynnik korelacji osiągnął pom iędzy I i IV klasą (rs = 0,976), a najniższą między I i III klasą (rs = 0,758). Z przedstaw ionych tabel korelacji wynika, że bardziej zbieżne s ą obrazy znanej bezpośrednio i po średnio przestrzeni turystycznej aniżeli planowanej do odwiedzenia.

Przedstaw iony na podstaw ie odw iedzonych, planowanych do odw iedzenia i znanych pośrednio m iejscow ości (rys. 1-3) obraz percepcji regionalnej prze strzeni turystycznej przez m łodzież licealną Lodzi w skazuje na pew ne je j kie runkow e (sektory N, W, S, E) zróżnicow anie (rys. 6), przy ogólnie wysokim po ziom ie w artości w skaźnika koncentracji rj i w spółczynnika korelacji Spearm ana (tab. IV). Stosunkow o najw iększe rozproszenie i w ydłużenie zasięgu znanych bezpośrednio i pośrednio m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow ych m łodzie ży licealnej w ystąpiło w sektorze południowym , na co w płynęła znacząca popu larność turystyczna fragm entu doliny Pilicy w raz ze zbiornikiem sulejowskim . D okum entują to rów nież nieco niższe wartości wskaźnika koncentracji (ri) i w spółczynnika korelacji Spearm ana w porów naniu z sektorem północnym

(10)

Wartości w spółczynn ik a korelacji Spearmana (rs) pokazujące zależn ości znajom ości bezpośredniej i pośredniej m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow ych w regionie łódzkim od lat nauki w szkole badanej m łodzieży. A - dla m iejscow ości odw iedzonych,

B - dla m iejscow ości planow anych do odw iedzenia, C - dla m iejscow ości znanych pośrednio

Les valeurs du coefficien t de corrélation de Spearman (rsj démontrant les dépendances entre la connaissance directe et indirecte des localités touristiques et de repos dans la région de Ł ódź et les années passées à l'école par les lycéen s. A - pour les localités déjà visitées,

B - pour les localités qu’on a l'intention d e visiter, C — pour les localités connues indirectem ent

Klasa I II III IV I 1,000 0,843 0 ,9 2 7 0,988 II 0,843 1000 0,891 0,855 III 0,9 2 7 0,891 1,000 0 ,939 IV 0,9 8 8 0,8 5 5 0 ,939 1000 B Klasa I II III IV I 1,000 0 ,9 5 2 0,921 0 ,7 7 0 II 0 ,9 5 2 1,000 0,9 6 4 0,8 1 2 III 0,921 0 ,964 1,000 0,891 IV 0 ,7 7 0 0 ,812 0,891 1,000 Klasa I II 111 IV I 1,000 0 ,9 4 0 0,7 5 8 0 ,9 7 6 II 0 ,9 4 0 1,000 0 ,7 7 6 0,903 III 0 ,758 0,7 7 6 1,000 0 ,7 8 2 IV 0 ,9 7 6 0,903 0,7 8 2 1,000

(11)

Rys. 6. Znajom ość bezpośrednia i pośrednia m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow ych przez ankietowaną m łodzież licealn ą w zależn ości od ich oddalenia od Ł odzi i położen ia w jednym z czterech wyróżnionych sektorów' (1 — m iejscow ości odw iedzone, 2 - m iejscow ości

planow ane do odw iedzenia, 3 — m iejscow ości znane pośrednio)

D essin 6. Les localités touristiques et de repos que les lycéen s connaissent directement ou indirectement eu égard à l'éloignem ent de ces localités de Ł ódź et leur situation dans l'un des quatre secteurs distingués (1 - localités déjà visitées, 2 - localités qu'on a l'intention de visiter,

3 - lo ca liés connues indirectement)

90 100 km km % o sób 50 Sektor N % osób Sektor S % osób 80 Sektor JE P erc ep cja regi ona lne j prz es tr z en i turystycznej p rz ez u cz n ió w s z k ó l..

(12)

i w schodnim (tab. IV). Podobnie w ygląda sytuacja w sektorze zachodnim (jed nak przy znacznie wyższym poziom ie w artości w skaźnika koncentracji r| i niż szym w spółczynnika korelacji rs), gdzie znacząca je s t wśród badanej m łodzieży popularność m iejscow ości leżących w dolinie W arty w raz ze zbiornikiem .le- ziorsko. N atom iast w sektorze północnym i wschodnim percepcja regionalnej przestrzeni turystycznej m łodzieży licealnej je s t bardziej ograniczona i urywa się w zasadzie na strefie podm iejskiej (do ok. 3 0 -4 0 km od Lodzi).

T a b e l a IV Wartości wskaźnika koncentracji (r|) i w spółczynnika korelacji Spearmana (rs)

pokazujące sektoralne zróżnicow anie percepcji regionalnej przestrzeni turystycznej przez uczniów łódzkich liceów

Les valeurs de l'indice de concentration (ri) et du coefficient de corrélation de Spcarman (rs )

démontrant la différenciation de secteur de la perception régionale de l'espace touristique par les lycéens de Łódź

Sektor regionalnej przestrzeni turystycznej

Wartości wskaźnika koncentracji (r|) i współczynnika korelacji Spearmana obliczone dla m iejscow ości

odw iedzenia znanych pośrednio

Tl r.i Tl r.s Tl rs Północny (N ) 0 ,940 -0 ,9 8 8 0,932 -0 ,0 8 8 0,932 -0 ,9 7 6 Zachodni (W ) 0 ,904 -0 ,6 7 3 0,944 -0 ,0 7 7 0,933 -0 ,8 6 7 Południowy (S) 0 ,872 -0 ,8 0 6 0,852 -0 ,8 0 6 0,885 -0 ,8 5 4 W schodni (E) 0,972 -0 ,9 5 1 0,952 - 0 ,9 3 9 0,948 -0 ,9 3 9 O gółem 0,916 - 0,776 0,888 -0 ,8 9 7 0,928 -0 ,8 7 9

3. WNIOSKI

Percepcja regionalnej przestrzeni turystycznej przez m łodzież licealną Lodzi, badana poprzez znajom ość bezpośrednią i pośrednią m iejscow ości turys tyczno-w ypoczynkow ych w regionie łódzkim , charakteryzow ała się w ysoką se lektyw nością przestrzenną. U przyw ilejow ane były podm iejskie m iejscow ości o dużych tradycjach letniskow ych oraz w iększe m iasta podłódzkie. Pomim o że zasięg regionalnej przestrzeni turystycznej znanej uczniom łódzkich liceów do chodził prom ienia 100 km, to jed n ak w w iększości przypadków koncentrow ał się w obrębie strefy podm iejskiej (ponad 3/4 udziału) oraz w dużo m niejszym stopniu w dolinie Pilicy i W arty (do 10% udziału). W yraźnie lepiej znane były podłódzkie m iejscow ości turystyczno-w ypoczynkow e zlokalizow ane w zdłuż li nii kolejow ych i dróg kołowych. Z naczącą rolę w percepcji regionalnej prze

(13)

strzeni turystycznej przez m łodzież licealną odegrały walory środow iskow e (w iększe kom pleksy lasów, dolina Pilicy i W arty), które w yraźnie zróżnicow ały zasięg tej przestrzeni, co przedstaw iono wg czterech w yróżnionych sektorów (N, W, S, E). T rudny natom iast je s t do w yjaśnienia fenomen braku większego zróżnicow ania (a naw et ograniczenia w m iarę dorastania) znajom ości regional nej przestrzeni turystycznej pom iędzy uczniam i na poszczególnych poziom ach nauczania (I, II, III i IV klasa). R ów nież trudna je s t do oceny skala znajom ości regionalnej przestrzeni turystycznej przez uczniów liceów. Z badań autora doty czących funkcji w ypoczynkow ej strefy podm iejskiej Lodzi (M a t c z a k 1982) rozciągającej się w prom ieniu do ok. 30 km wynika, że łodzianie penetrow ali w celach w ypoczynkow ych blisko 300 m iejscow ości. W ym ieniona przez m ło dzież liczba 117 m iejscow ości w prom ieniu do 100 km od Łodzi nie w ydaje się zatem im ponująca.

PIŚM IENNICTW O

M a t c z a k A ., 1982, Funkcja wypoczynkowa strefy podm iejskiej Łodzi, m aszynopis pracy dok torskiej, U niw ersytet Łódzki, Łódź.

Dr hab. Andrzej Matczak Wpłynęło:

Katedra Geografii M iast i Turyzinu 15 lutego 1996 r.

Uniw ersytet Łódzki al. K ościuszki 21 90-418 Lódź