W P R O W A D ZE N I E I N T R O D U C T IO N
O d d a ją c do r ą k c z y te l n i k a p ie r w s zy z es zy t n o w e g o t y t u łu w y d a w -n ic zeg o U -n i w e r s y t e t u Łód zk iego „ A cta U -n iv e r si ta t is Lo dzie-nsis" — Tu- r y z m — w in n i j e st e ś m y w y j a ś n i e n i a n a z w y o ra z k o n c e p c ji p r o g r a m o w e j t eg o w y d a w n ic t w a .
T u r y st y k a r o zu m ia n a j a k o r u c h lu d n o śc i w c e la c h w y p o c z y n k o w y ch , z d r o w o t n y c h , p o z n a w c zy c h , p r z y j e m n o ś c i o w y c h cz y i n n y c h n ie za ro b k o- w y c h , od k i lk u d zi esi ęc iu l at s ta ł a się p r z e d m io t e m z a in t e r e s o w a ń w ie lu d y sc y p li n n au k o w y c h . T e n r o d z aj r u c h ó w lu d n o ści o k a z ał się z j a w is k i em n ie t y l k o m a s o w y m a le t a k ż e b ar d z o złożo nym . S tą d p o w s t a ła k o n i eczn o ść w sz e c h st r o n n e g o n a ś w i e t l e n ia z a r ó w n o r ó ż n o r o d n y c h a s p e k -tó w te go ru ch u, j a k r ó w n i eż e f e k t ó w j eg o d ziałaln ości. P o w st ał z ate m t y p o w y i n t e r d y s c y p l i n a r n y p r z ed m io t b ad a ń , k tó r e g o p o z n a n i e m z aj m u ją się z a r ó w n o n au k i p r zy r o d n ic ze , j a k r ó w n ie ż s p o łe cz n e i ek o no m icz ne.
T a k r o z u m ia n y p r z e d m io t z a in t e r e s o w a ń w y k r a c z a z n ac zn i e p oza r a m y p o ję c i o w e t u r y st y k i, co zr o dził o k o n ie c z n o ść p o sz u k i w a n ia s z e r -szego i b a r d zi e j a d e k w a t n e g o p ojęc ia.
O k r e ś le n i e t u r y z m p o ra z p ie r w s zy u ż y t e zo stało w l a ta c h tr z y d z ie -s t y c h d w u d z ie -s te g o w i e k u w cz a-so p i śm i e n iem iec k im „ A r c h i v fü r F r em - d e n v a r k e h r " (1930/31) j ak o n a d r z ę d n e w s t o s u n k u do t e r m in u t u r y st y k a . Do l i t e r a t u r y p o lsk ie j w p r o w a d z i ł je w 1937 r. S ta n isł aw Leszczycki, k t ó r y d ef in io w a ł t u r y z m j a k o „ c ał o k szt ał t z a g a d n i e ń t u r y s ty cz n y c h , g o -sp o d ar c zy c h , g e o g r af ic zn y c h , s ta ty st y c z n y c h , p r a w n y c h , k u l t u r a l n y c h i sp o ł ec z n y c h z w i ą z a n y c h z r u c h e m u z d r o w i sk o w o - tu r y s ty c zn y m " . W sp ó ł cz e śn ie tu ry z m i d e n t y f ik o w a n y j e s t z te o r i ą t u r y s ty k i , k t ó r a z d a -n i em K. P r z e cł aw s k i eg o (1971), o ile c h c e d o jść d o p o z y t y w -n y c h r e z u l-t al-tów , m u si b yć r o z w ij a n a p r z y u d zi al e w i el u d y sc y p li n n a u k o w y ch . J e s t to b ow iem w r ę cz k l a s y c z n y p r z y k ł a d te or ii i n t e r d y sc y p li n a r n e j.
T o o st a tn ie r o z u m ie n ie p o j ęc i a t u r y zm leg ło u p o d s ta w p o w o ła ni a do ży cia p r e z e n t o w a n e g o t y t u łu w y d a w n ic z e g o . P r a g n i e m y w n im p u b
-li k o w a ć p r a c e b a d a w c z e w y k o n y w a n e p rz ez p r ze d st a w i c ie -li r ó ż n y ch d y sc y p li n n a u k o w y ch , k t ó r e m o g ą w zb o g a ci ć te o r ią t u r y st y k i . M am y t ak ż e na dz ieje , iż p r a c e te m ieć b ę d ą c h a r a k t e r ap l i k a c y jn y , b ow ie m r o z w i ja j ą c y się m as o w o r u c h t u r y s t y c z n y w y m a g a n ie ty lk o sp r a w n e j o r g a n iz a c ji i obsługi, ale także, a m oże gł ów n ie, k o n ce p c ji t e o r e t y c z n y c h m o g ą c y c h w p rz ysz łośc i u l e p sz y ć d zi ała ln oś ć p r a k ty c z n ą.
P i e r w sz y ze sz y t T u r y z m u p o św i ę c o n y zo sta ł t e m a t y c e z a g o sp o d a -r o w a n ia cz asu w o l n e g o p -rze z -r ó ż n e ś-r o d o w isk a , o -ra z g -r u p y sp o łec zn e i za w o d o w e w n a s z y m k ra ju . U w a ż a m y b ow iem , iż p r e z e n t a c j a w s p ó ł -cze śn ie p a n u j ą c y c h t r e n d ó w w w y k o r z y s t a n i u cz a su w o l n e g o p o w i n n a sta ć się p o d s t a w ą sze rsze j d y s k u sj i n a u k o w e j n a d ty m t ak b a r d zo w a ż -n y m el e m e -n te m -n a sz e g o ży c ia spo łecz -neg o.
