Płocica, Michał
Sesja naukowa Związku
Nauczycielstwa Polskiego w
Olsztynie
Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 3, 402-403
M ic h a ł P łocica
SESJA NAUKOWA ZWIĄZKU NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO
W OLSZTYNIE
W r a m a c h ju b ile u s z o w y c h o b c h o d ó w P R L o d b y ła się w O lsz ty n ie d w u d n io w a s e s ja n a u k o w a p o św ię c o n a d z ia ła ln o ś c i n a u c z y c ie lsk ie g o r u c h u zw iąz k o w e g o w r e g io n ie o ls z ty ń sk im w o k re s ie trz y d z ie sto le c ia .
I n ic ja to r e m s e s ji b y ła W o je w ó d z k a K o m is ja H is to ry c z n a Z N P , a z o rg a n iz o w a ły ją O d d z ia ł Z a rz ą d u G łó w n eg o i F il ia O śro d k a U słu g P e d a g o g ic z n y c h i S o c ja ln y c h Z w ią z k u N a u c z y c ie lstw a P o lsk ie g o , p rz y w y d a tn e j p o m o c y W o je w ó d z k ie j R ad y Z w ią z k ó w Z a w o d o w y c h w O lszty n ie.
D n ia 24 m a ja 1975 r o k u o b ra d y to c z y ły się w a u li I L ic e u m O g ó ln o k szta łc ą ce g o im . A d a m a M ick iew ic z a, w ty m s a m y m p o m ie szc z en iu , w k tó r y m w d n ia c h 21 i 22 p a ź d z ie r n ik a 1945 ro k u o d b y ł się I Z ja z d D e le g a tó w Z N P . N a stę p n e g o d n ia u c z e s t n ic y s e s ji p rz e b y w a li w O ls z ty n k u , gdzie, p o z w ie d z e n iu n o w o c ze śn ie u rz ą d z o n e j i w y p o sa ż o n e j G m in n e j S z k o ły Z b io rc z e j, p rz e p ro w a d z o n o d a lsz y ciąg d y s k u s ji i d o k o n a n o z a m k n ię c ia sesji. W o b ra d a c h w z ięło u d z ia ł 97 osób, w ty m 12 u c z e s tn ik ó w I O k rę g o w eg o Z ja z d u D e le g a tó w Z N P w 1945 ro k u , z a s łu ż e n i d z ia ła c z e z w ią z k o w i z całeg o w o je w ó d z tw a o ra z p rz e d s ta w ic ie le m ło d eg o n a u c z y c ie lsk ie g o a k ty w u z w iąz k o w e g o . W śró d z a p r o szo n y c h z n a le ź li się p o lscy d z ia łac z e o lszty ń sc y z o k re s u m ię d z y w o je n n e g o : M a ria Z i e n ta ra -M a le w s k a i J a n B o en ig k . K o m ite t W o je w ó d z k i P Z P R re p re z e n to w a ł W a l d e m a r S zlach cic, w im ie n iu w ła d z o ś w ia to w y c h p o w ita ł z e b r a n y c h k u r a t o r o k rę g u szk o ln e g o d r A n d rz e j G e rsz b e rg , in s ta n c je z w iąz k o w e re p re z e n to w a li: L e o n G ra b o w s k i z C R Z Z i Z o fia H u p k a — s e k r e ta r z W R Z Z , a ż y c z e n ia w im ie n iu G łó w n e j K o m is ji H is to ry c z n e j Z N P złożył J a k u b D o n ig iew icz.
P o z a g a je n iu s e s ji p rz e z s e k r e ta r z a W R Z Z — Z o fię H u p k ę , k u r a t o r A n d rz e j G e rsz b e rg w rę c z y ł b y łe m u k u r a to ro w i, F r a n c is z k o w i S ik o rze , m e d a l K o m is ji E d u k a c j i N a ro d o w e j z a c a ło k s z ta łt d z ia ła ln o ś c i o ś w ia to w e j i z w iąz k o w e j.
O b ra d y p ro w a d z ili k o le jn o : m g r H e n ry k N a le w a jk — d r u g i p re z e s Z a rz ą d u O k rę g u Z N P , m g r B o g d an M e ry n g — k ie ro w n ik O d d z ia łu Z a r z ą d u G łó w n eg o Z N P i F r a n c is z e k S ik o r a — p rz e w o d n ic z ą c y W o je w ó d z k ie j K o m is ji H is to ry c z n e j Z N P .
W cią g u d w u d n io w y c h o b ra d w y g ło szo n o tr z y p o d s ta w o w e r e f e r a ty : F r a n c is z e k S ik o ra , P o c z ą te k i r o zw ó j n a u c z y c ie ls k ie g o r u c h u z w ią z k o w e g o w w o je w ó d z tw ie o ls z ty ń s k i m ; m g r M ic h a ł P ło c ic a , O c h ro n a i o b ro n a p r a w i in te r e s ó w p r a c o w n ik ó w s z k o ln ic tw a p r z e z Z N P ; d r T a d e u sz F ilip k o w sk i, U d zia ł Z N P w p ro cesa ch in te g r a c ji s p o łe c z n e j n a W a r m ii i M a zu ra c h .
N ie z a le ż n ie od te g o w sześciu tzw . k o m u n ik a ta c h o m ó w io n o n a s tę p u ją c e z a g a d n ie n ia : m g r H e n ry k N a le w a jk , Z N P o r g a n iza to r e m d o sk o n a le n ia z a w o d o w e g o i id e - o w o -p o lity c z n e g o n a u c zy c ie li; m g r B o le sła w W y trą ż e k , U d zia ł z w ią z k o w y c h s e k c ji z a w o d o w y c h w p ro ce sie d o sk o n a le n ia p r a c y n a u c z y c ie li i w y c h o w a w c ó w ; K a z im ie rz W ro n k a , Z N P o rg a n iza to r e m ż y c ia k u ltu r a ln o -o ś w ia to w e g o w ś r ó d s w o ic h c zło n k ó w ; d r T a d e u sz B ie rk o w sk i, D zia ła ln o ść k u ltu r a ln o -o ś w ia to w a z w ią z k ó w z a w o d o w y c h w w o je w ó d z tw ie o ls z ty ń s k i m ; S ta n is ła w B a n a c h , D zia ła ln o ść s o c ja ln o -b y to w a Z N P ; m g r M ic h a ł P ło c ic a , P ra sa lo k a ln a 1945 r o k u o Z N P i s zk o ln ic tw ie reg io n u .
W y m ie n io n e o p ra c o w a n ia z o sta ły p rz e z o rg a n iz a to ró w w y d a n e w fo rm ie k s ią ż k o w e j, n ie zach o d zi w ię c p o trz e b a p rz e d s ta w ie n ia ich tre ś c i w n in ie js z y m s p r a w o zd an iu .
N a p o d k re ś le n ie z a s łu g u je o ż y w io n a i c ie k a w a d y s k u s ja , p rz e p o jo n a w e w n ę tr z n y m z a a n g a ż o w a n ie m . W zięło w n ie j u d z ia ł 14 osób. D o m in o w a ły — oczy w iście —
K ro n ik a n a u k o w a 403
w s p o m n ie n ia o p ie rw s z y c h t r u d n y c h p o c z ą tk a c h d z ia ła ln o ś c i z w ią z k o w e j i p ra c y n a u c z y c ie lsk ie j w ogóle. M g r E d w a rd N ie sio b ę d z k i m ó w ił o p ra c y z a w o d o w e j i s p o łe c zn e j w 1945 ro k u w S a rn o w ie , w po w . n id z ic k im , o ra z o ty m j a k Z N P uczył m ło d y c h n a u c z y c ie li s ta w ia ć p ie rw s z e k ro k i w szk o le. M iły m z a sk o c z e n ie m b y ło o d c z y ta n ie p rz e z m g r. B o g d a n a M e ry n g a fr a g m e n tu k r o n ik i s z k o ln e j z S a rn o w a . T r u d y p ra c y z aw o d o w e j p o łą c zo n e j z ró w n o c z e s n y m z d o b y w a n ie m k w a lif ik a c ji p rz y p o m n ia ła A lic ja T u ń s k a . P ie rw s z e m ie s ią c e o rg a n iz o w a n ia szk ó ł w N id z ic y p r z e d s ta w ił A le k s a n d e r G o lb a. Z tr e ś c i ą o ry g in a ln y c h p is m k ie ro w a n y c h p rz e z o ls z ty ń sk i o d d z ia ł Z N P do P e łn o m o c n ik a R z ą d u R P w s p ra w a c h s y tu a c ji m a te ria ln e j n a u c z y c ie li z a p o z n a ł m g r W ła d y s ła w Z a p a ś n ik , a o p ie rw s z y c h k r o k a c h i k ło p o ta c h i n s p e k to r a szk o ln e g o w S z c z y tn ie o p o w ie d z ia ł S ta n is ła w Z e n c z y k o w sk i. Ż e n c z y k o w sk i p o s tu lo w a ł ró w n ie ż , b y n a u c z y c ie li-u c z e s tn ik ó w ta jn e g o n a u c z a n ia w o k re s ie o k u p a c j i — w y ró ż n io n o o d z n a c z e n ia m i p rz y s łu g u ją c y m i za u d z ia ł w w a lk a c h p a r t y z a n c k ic h . J a n B o e n ig k n a w ią z a ł do d z ia ła ln o ś c i z w iąz k o w e g o r u c h u n a u c z y c ie lsk ie g o n a z ie m i o ls z ty ń sk ie j w o k re s ie m ię d z y w o je n n y m i w e z w a ł do s p is y w a n ia lu b n a g r y w a n ia w s p o m n ie ń d z ia ła c z y z w ią z k o w y c h z p ie rw s z y c h p o w o je n n y c h la t. Jó z e f M a łe k słu sz n ie p o d k re ś lił, że w y ra z y u z n a n ia n a le ż ą się p o w ia to w e m u a k ty w o w i z w iąz k o w e m u , n a k tó re g o b a r k a c h sp o c z y w a ł c ały c ię ż a r z w ią z k o w e j p ra c y . Doc. d r Z y g m u n t L ietz , n a w ią z u ją c do w y s tą p ie n ia d r a T a d e u sz a B ie rk o w sk ie g o , m ó w ił o d z ia ła ln o ś c i a k ty w u n a u c z y c ie lsk ie g o w p la c ó w k a c h k u ltu r a ln o - o ś w ia to w y c h . S te f a n S iw c z a k p rz e d s ta w ił p ro b le m w s p ó łp ra c y i w s p ó łd z ia ła n ia Z N P z o rg a n iz a c ja m i p o lity c z n y m i, z w ią z k o w y m i, s p o łec z n y m i i m ło d z ie żo w y m i. D r E d m u n d P o k o js k i — ja k o r e p r e z e n t a n t p o w o je n n e g o p o k o le n ia n a u c z y c ie lsk ie g o — p o d z ie lił się r e f le k s ja m i n a te m a t p o m o c y ze s tro n y o g n iw Z N P i s z e ro k ie g o z a a n g a ż o w a n ia sp o łec z n o -p o lity c z n e g o n a u c z y c ie li o ra z w s k a z a ł n a k o n ie c zn o ść w ią z a n ia m ło d y c h n a u c z y c ie li i w y c h o w a w c ó w z tra d y c ja m i r u c h u z w iąz k o w e g o s p rz e d la t. W y ra z y u z n a n ia i s z a c u n k u w im ie n iu m ło d e j n a u c z y c ie ls k ie j g e n e r a c ji p rz e k a z a li z w ią z k o w c o m -w e te ra n o m k u r a t o r d r A n d rz e j G e rsz b e rg i m g r K a z im ie rz K w a ś n ie w sk i. O rg a n iz a to rz y s e s ji u rz ą d z ili w L ic e u m , w p o m ie sz c z e n iu o b o k s a li o b ra d , o k o lic z n o śc io w ą w y s ta w ę . E k s p o n o w a n o ta m p ra c e z d z ie d z in y a rty s ty c z n e j tw ó rc z o śc i n a u c z y c ie li, a m ia n o w ic ie M a r ia n a G łu sz k o w sk ie g o z B ra n ie w a , E d m u n d a K a je - ta n k a z O stró d y , I r e n y S a jd a k z B ra n ie w a , J ó z e fa B u rn ie w ic z a z p o w ia tu b is k u p ie c k ieg o , A le k s a n d ra W o ło sa z o ls z ty ń s k ie j A k a d e m ii R o ln ic z o -T e c h n ic z n e j, P io t r a P a s z k ie w ic z a z M rą g o w a , R e n a ty i K a z im ie r z a J a s iń s k ic h z O ls z ty n a o ra z W a le r ia n a K ie z ik a z B arto sz y c . P o z a ty m z w ie d z a ją c y w y s ta w ę m ie li m o żn o ść z o b aczy ć z d ję c ia p a m ią tk o w e z ró ż n y c h im p re z i u ro c z y sto śc i, d o k u m e n ty św ia d c z ą c e o s p o łe c z n o -p o lity c z n y m z a a n g a ż o w a n iu d z ia ła c z y z w ią z k o w y c h o r a z d o k u m e n ty m ó w ią c e o p ra c y Z a rz ą d u O k rę g u i n ie k tó ry c h o d d z ia łó w p o w ia to w y c h Z N P . D o k u m e n ty p r z e d s ta w io n e z o sta ły b ą d ź w o ry g in a ła c h b ą d ź w p o s ta c i fo to g ra m ó w .
B ard zo m iły m a k c e n te m u ro c z y ste j s e s ji b y ło p o w ita n ie p rz y b y w a ją c y c h p rz e z o r k ie s trę Z e sp o łu S z k ó ł Z a w o d o w y c h N r 1 w O ls z ty n ie o ra z ży cz e n ia złożone p rzez u c z n io w s k ą d e le g a c ję . S e s ja w n io s ła p o w a ż n y w k ła d do z n a jo m o śc i d z ia ła ln o ś c i Z N P n a W a rm ii i M a z u ra c h w o k re s ie o s ta tn ic h tr z y d z ie s tu la t.