I N F O R M A C J E
I
S P R A W O Z D A N I A
__________________________________________________________
ROCZNIKI TEOLOGICZNE Tom LXI, zeszyt 3 2014
KS. JAROSAW WOJTKUN
Katedra Teologii Moralnej Ogólnej KUL
SPRAWOZDANIE Z KONFERENCJI NAUKOWEJ „WIARA WOBEC WSPÓCZESNOS´CI”
WYZ SZE SEMINARIUM DUCHOWNE W RADOMIU, 20 XI 2013 ROKU
W nocie Kongregacji Nauki Wiary z 6 stycznia 2012 r., zawieraj acej wskazania duszpasterskie na Rok Wiary, znalazo sie zalecenie organizowania sympozjów, sesji naukowych, które miayby suzyc´ pogebieniu znajomos´ci tres´ci nauki katolickiej. Pos´ród szeregu wydarzen´ zwi azanych z Rokiem Wiary, Wyzsze Seminarium Du-chowne w Radomiu zorganizowao 20 listopada 2013 r. konferencje naukow a, której tytu: „Wiara wobec wspóczesnos´ci” stanowi swoiste podsumowanie tego roku i zarysowa perspektywy zadan´ czekaj acych Kos´ció w dobie wspóczesnych prze-mian. Konferencji przewodniczy ks. dr Jarosaw Wojtkun, rektor Wyzszego Semina-rium w Radomiu. We wprowadzeniu zwróci uwage na pozytek podejmowanego tematu, który stanowi nie tylko diagnoze sytuacji wiary dzisiaj, ale jest okazj a wy-pracowania wniosków na przyszos´c´. Tres´ci zwi azane z Rokiem Wiary musz a owoco-wac´ wiar a pogebion a, lepiej poznan a i gorliwiej wyznawan a.
Pierwszy referat, pt. Kulturowe uwarunkowania wiary na przykadzie aktualnej sytuacji w Polsce, wygosi ks. prof. dr hab. Ignacy Bokwa z Uniwersytetu Kardynaa Stefana Wyszyn´skiego w Warszawie. Temat zosta ujety w dwóch czes´ciach stano-wi acych zdiagnozowanie stanu wspóczesnej kultury oraz pyn acych zen´ zagrozen´ dla wiary. Autor zastanawia sie nad cechami charakteryzuj acymi dzisiejsz a kulture. Mozna j a opisac´ jako kulture odpersonalizowan a, gdyz rezygnuje ona z postrzegania czowieka jako osoby, obrazu Boga i dziecka Bozego. Towarzyszy jej pogan´ski kult ciaa, przesadna troska o zewnetrzn a strone wygl adu, w przekonaniu, ze to ona jest jedynym wyznacznikiem wartos´ci czowieka i synonimem udanego zycia. Prelegent wskaza dalej na wyobcowanie kultury z przestrzeni ksztatowanej przez wartos´ci prawdy, dobra i piekna. Zarabianie pieniedzy liczy sie dzis´ bardziej od przekazu wartos´ci. Kulturze wspóczesnej towarzyszy zanik ukazywania wartos´ci chrzes´cijan´-skich jako przejawów prawdziwego humanizmu. Ksztatuj a j a w duzej mierze pozba-wione ambicji masy, opanowane przez ducha materializmu i hedonizmu.
184 INFORMACJE I SPRAWOZDANIA
W dalszej czes´ci wywodu prelegent zwróci uwage na wpyw zaawansowanej technologii na postrzeganie s´wiata. W miejsce przestrzeni realnej wchodzi coraz mocniej s´rodowisko wirtualne, cyberprzestrzen´. Aby doszo do komunikacji miedzy ludz´mi, niekonieczna jest realna obecnos´c´, wystarczy teleobecnos´c´. Kultura staje sie w ten sposób wielk a medialn a przestrzeni a, w której kontakt odbywa sie za pomoc a ekranów telewizyjnych, pilotów i telefonów.
Przedstawiona w ten sposób panorama kultury pozwolia prelegentowi uwypuklic´ niektóre formy zagrozen´ dla wiary. Zostay one przedstawione wyrywkowo, ich dobór by podyktowany miejscem, jakie w danym momencie zajmoway w medial-nym przekazie. Pierwsze z nich okres´li autor „teczowym atakiem na rodzine”. Jej przejawem s a miedzy innymi niektóre propagowane modele i programy wychowania seksualnego dzieci i modziezy, próby zawaszczenia wychowania przez szkoe, z pominieciem rodziny, a takze boles´nie odczuwane do dzis´ skutki rewolucji seksual-nej. Zjawiska te stanowi a powazne wyzwania dla zycia wiar a dzisiaj. Jednak, zda-niem prelegenta, nie musz a one skadac´ sie na szczególnie ciezki kryzys w dziejach polskiego Kos´cioa. W swojej historii przechodzi on próby o wiele powazniejsze, bardziej wymagaj ace i surowe. I wyszed z nich wszystkich obronn a rek a. Zjawiska trudne mog a byc´ ukryt a szans a, punktem zwrotnym ku przesileniu bed acym zacz at-kiem dobra. Ks. prof. I. Bokwa skonkludowa, iz w s´wietle wiary, widzianej w opty-ce nauczania encykliki Lumen fidei, wydarzenia naszego czasu mozemy i powinnis´my postrzegac´ jako znaki zbawczej inicjatywy Boga wobec s´wiata, jako zadania posta-wione nam uczniom Jezusa Chrystusa.
Kolejnym prelegentem by ks. dr hab. Marek Jagodzin´ski z KUL. Swoje refleksje zawar w referacie pt. Kos´ció jako s´rodowisko wiary. W pierwszej czes´ci prelegent omówi niektóre eklezjalne uwarunkowania wiary. Wazny jest cel wiary, w odniesie-niu do uzyskania konsensu w wierze. Owszem, droga do tego celu prowadzi poprzez otwarty dialog, czasami nawet konflikty generowane przekonaniami, sposobami prze-zywania wiary i stylami zycia. Tym niemniej celem jest osi agniecie prawdziwej zgody wewn atrz Kos´cioa powszechnego odnos´nie do tego, w co wierzyli wszyscy, wszedzie i zawsze. Szukaniu zgody nie sprzyja postawa agresywnej polaryzacji, gwatownych nacisków, lecz kultura szukania konsensu i uczciwa gotowos´c´ do wza-jemnego suchania i wpywania na siebie. Prawda w Kos´ciele powinna byc´ odnajdy-wana na sposób dialogiczny, poniewaz sam Kos´ció, jako sakrament dialogu Boga ze s´wiatem, jest ukonstytuowany dialogicznie, przy zachowaniu kompetencji Urzedu Nauczycielskiego Kos´cioa, stoj acego na strazy jednos´ci wiary. Prelegent z realizmem dostrzega przeszkody w procesie odnajdywania konsensu. Nazwa je stygmatami ponowoczesnos´ci (szerzej omówione w poprzednim referacie), które sprowadzaj a sie do zbytniego przywi azania do swego punktu widzenia, wedug wasnego pomysu na zycie, bez zwi azku z tradycj a.
W dalszej czes´ci swego wywodu prelegent skoncentrowa sie na komunikacyjnej strukturze wiary. Omówi w tej czes´ci przedmiot wiary, jej podmiot i interpersonalny wymiar. W przestrzeni spoecznej zwróci uwage na znaczenie jezyka przekazu wia-ry. Winien byc´ on rozumiany i interpretowany wedug tres´ci wiary przekazywanej na przestrzeni wieków.
185
INFORMACJE I SPRAWOZDANIA
Czwarta czes´c´ refleksji pos´wiecona bya wzajemnemu oddziaywaniu wiary jed-nostki i wiary wspólnoty. Im bardziej zywa i autentyczna jest wiara poszczególnych osób, tym bardziej prawdziwa bedzie wiara wspólnoty, któr a stanowi a. Ostatnim akcentem referatu byo zwrócenie uwagi na role Ducha S´wietego w ksztatowaniu eklezjalnego s´rodowiska wiary. Duch S´wiety jako Communio w Bogu jest was´ci-wym, teologicznym fundamentem kos´cielnej communio – wspólnoty w wierze i ksztatuje was´ciw a wspólnocie Kos´cioa specyfike.
Ostatnim akcentem dopoudniowej konferencji w Wyzszym Seminarium Duchow-nym w Radomiu, pos´wieconej sytuacji wiary wobec wspóczesnos´ci, bya prezentacja gównych idei encykliki Lumen fidei papieza Franciszka. Zadania tego podj a sie mgr Marek Sobisz, który jest doktorantem Teologii Kultury na Wydziale Teologicz-nym UKSW w Warszawie. Autor zwróci uwage na charakterystyczny dla Papieza Franciszka sposób ujmowania tematu wiary. Jest to spojrzenie na wiare przez pryz-mat s´wiata oraz specyficzne, biblijne, okulary tego ogl adu. Wskazuj a na to choc´by tytuy poszczególnych rozdziaów, zaczerpniete z Pisma S´wietego. Po przedstawieniu zasadniczych w atków papieskiego dokumentu prelegent wydoby z niego istotny akcent eklezjologiczny. Stwierdzi, iz budowana w encyklice eklezjologia jest dosto-sowana do obecnej rzeczywistos´ci, percepcji czowieka i jego ponowoczesnej wrazli-wos´ci. To was´nie stanowi jeden z argumentów na rzecz zasadnos´ci istnienia Kos´cio-a, wspólnoty Ludu Bozego, której powoaniem jest przywracanie sensu istnienia ludzkos´ci pogr azonej w mrokach.
Podsumowaniem konferencji byo sowo biskupa radomskiego, Henryka Tomasika. Ksi adz biskup podziekowa prelegentom za podzielenie sie swoimi refleksjami, a organi-zatorom konferencji za trud zwi azany z jej przygotowaniem i sprawnym przebiegiem. W przezywanym Roku Wiary stanowia ona wazny akcent i impuls do odnowy wiary, jej pogebiania i odwaznego wyznawania.
