Maria Cabalska
Tuligłowy, gm. Rokietnica, woj.
przemyskie
Informator Archeologiczny : badania 20, 163-164
* 163
-s tę p o w a n ie j e d n o l it y c h w a r-stw ś r e d n io w ie c z n y c h , и w a r -s tw ie t e j zaob-serwowano p o z o -s t a ło ś c i pa le n is k a z k a m ie n i 1 w ę g la drzewnego o n i e u s t a lo n e j f u n k c j i .
N nadchodzącym s e z o n ie wykopy mogą b yć p o s z e rz a n e . Kontynuowane w n astęp n ych sezonach p re c e a r c h e o lo g ic z n e z in t e g r u j ą b a d a n ia z l a t 1975-1976, przeprowadzone w r e jo n ie B a s z ty S ie d m iu P ła s z c z y . Podstawowym problemem badawczym b ę d z ie u chw ycenie r e l a c j i s ło w ia ń s k ic h na b rz e ż y p o rto w ych w X I I - X I I I w.
S w ię r y G A J, gut.R y c h l i k i Muzeum w E lb lą g u w o j. e l b l ą s k i e
S ta n o w is k o 7 B a d a n ia p ro w a d z iła mgr Ja d w ig a Okupska. Fin a n s o w a ło Hu zeum w E lb lą g u , P ie r w s z y sezon badań. Pru sk a osada wcze s n o ś re d n io w ie cz n a / X I - X I I I w ./
-Osada w c z e sn o ś re d n io w ie c z n a usytu ow an a j e s t w o d l e g ło ś c i o k o ło 200 m w k ie ru n k u PnZ od p ółno cneg o końca w s i , w p o b liż u s z o s y . J e s t p oło żo n a w d o ln e j p a r t i i t a r a s u nadzalewowego 'D z ie r z g o ń !, ns w y s o k o ś c i o k o ło 4-6 m npm* S ta n o w isk o p o s ia d a w p r z y b liż e n iu k s z t a ł t k o l i s t y ,
z ajm u je p o w ie r z c h n ię o k o ło 25 arów /46 x 4Θ m/.
S t a ł e u ż y tk o w a n ie p ó l, p r z y jednoczesnym p ły t k im w ystęp ow an iu o b ie k tó w , 20-30 cm od po w ie r z c h n i z ie m i spowodowały d o ść znaczne z n is z c z e n ie s ta n o w is k a .
tfykop 1 o p o w ie rz c h n i 1 a r a w y tycz o n o na południowym s k ło n ie k u lm in a c j i p ag ó rk a, na s k r a ju o s a d y , w o b r ę b ie js s n o ż ó łt e g o p ia s k u calco w eg o o d s ło n ię t o 6 o b ie k tó w , o w y p e łn is k a ch b r u n a tn e j z ie m i, z a w ie r a ją c y c h u ła m k i c e r a m ik i. 1 Dwa z n ic h - o b ie k t n r 1 1 n r 3 s ta n o w ią po z o s t a ł o ś c i p a le n i s k , g d z ie o p ró cz fragm entów naczyń g lin ia n y c h ^ w y s t ą p i ły k o ś c i z w ie rz ę c e , ś la d y s p a le n iz n y z w ę g ie lk a m i drzew nym i, p o le p a , k a m ie n ie w u k ła d z ie k o lis t y m ,
Wykop 2 o p o w ie rz c h n i 0 ,5 a r a z ało ż o n o na k u lm in a c j i p ag órk a, tf w a r s tw ie b r u n e tnej z ie mi w y s t ę p u ją c e j na p o w ie rz c h n i c a łe g o w ykopu, z n a le z io n o b ardzo dużą i l o ś ć fragm entów naczyń g l in ia n y c h . O d s ło n ię t o o b ie k t n r 1, w y p e łn io n y s z a ro b ru n a tn ą z ie m ią , ze s p a le n iz n ą i w ę g ie l kami drzew nym i, b ęd ący p o z o s t a ło ś c ią p a le n is k a , w k s z t a ł c i e w ydłużonego o w alu /zapewne o b ie k t " r o z c i ą g n i ę t y * p rz e z o r k ę / . 1 w y p e łn ls k e o b ie k t u w yeksplorow ano dużo fragm entów c e r a m ik i, k o ś c i z w ie r z ę c y c h , k ręg ó w , o ś c i Ł łu s e k r y b ic h o ra z p o le p y , tf n a ro ż n ik u północno-wschodnim wyko pu n a t r a f io n o na s u ro w ie c b u rs z ty n o w y , w p o s t a c i n i e w i e l k i e j b r y ł k i . M a t e r i a ł zabytkow y z n a jd u je s i ę w z b io r a c h Muzeum w E lb lą g u . B a d a n ia będą kontynuow ane. TOKUH p a t r z S ta n o w is k o 19 o k r e s l a t e ń s k i TULIGŁOWY, g m ,R o k ie t n ic a U n iw e r s y te t J a g i e l l o ń s k i w o j, p rz e m y sk ie --- I n a t y t u t A r c h e o lo g ii B a d a n ia p r o w a d z iła d r h a b . M a r ia C a b a ls k a . F in a n so w a ł WKZ w P rz e m y ś lu , u n iw e r s y t e t J a g i e l l o ń s k i . Dwunasty se zon b adań. W ie l k i e w ie lo c z ło n o w e g ro d z is k o w cz e sn o śre d n io w ie c z n e / V I I I - X I W ./
*
И 1986 г . b a d a n ia na g ro d z is k u d o t y c z y ły w e r y f i k a c j i p rz e b ie g u i u s ytu o w a n ia walów . Gród w ła j c iw y o p o w ie r z c h n i <T5S я 2 zamyka w a ł I obwodowy w y so k i 1,50 m, k t ó r y p r z e c ię t o od s t r o n y p o łu d n io w e j, z a c h o d n ie j i p ó łn o c n e j, z n is z c z e n ie w ału s tw ie rd z o n o je d y n ie n s o dcin ku p ó łn o cn yn badanym w 1981 r . , p rz y c z y n p o l a r o b j ą ł g ó rn e e rg ιό w a łu , k t ó r y n i e z o s t a ł odbu- dowany.
w a ł I I Środ ko w y, k t ó r y od s t r o n y p o łu d n io w e j p r z y t y k a do w yso k ieg o w ału se w n ę trtn e g o I I I p r z e c ię t o w 1983 r . s t w ie r d z a ją c z a le g a n ie n ie n a ru s z o n y c h n a w a r s tw ia li. Dalmzy je g o b ie g
«
1б4-j e s t dob rze uchw ytny od p o łu d n ia , a k i l k a w yffe trz e ń u -ja w n ia -je g o o becno ść od zachodu. Na s t r o mym północnym sto k u uzyskano dowody je g o o b e c n o ś c i w w yk o p ie 1/86* o d s ło n ię t o d o ln a c z e ś ć wa łu w g łę b io n ą na p r z e s t r z e n i 3 ,5 m w g l i n i a s t y c a le c * B ard z o rozm yte ś la d y j a s n o ż ó łt e j g l i n y z c ie m n ie js z y m i smugami i k am ie n iam i z a le g a ły do g łę b o k o ś c i 60 cm na p r o f i l u p rz y s z c z y c ie wa ł u , N ie b y ło żadnych ślad ó w o g n ia . N a le ż y p r z y j ą ć , że p e łn y o krąg w a łu d o c h o d z ił p o d o b n ie , jak po s t r o n i e p o łu d n io w e j do w y so k ie g o w a łu zew n ętrzn ego I I I . *
Wał zew n ętrz n y I I I j e s t d o b rz e zachowany od p o łu d n ia i wachodu na d łu g o ś c i ponad 200 u . Od p ó łn o c y je g o b ie g uryw a s i ą podmyty p rz e z wody w y p ły w a ją c e z e ź r ó d ł a , k t ó r e w y b r a ły r o z le g ł y parów. Aby U2;s k a ć dowody je g o d a ls z e g o b ie g u w y tycz o n o wykop IV/8 6 na sto k u wspomnianego parowu. O d s ło n ię to w nim w a ł I I I posadow iony na cz erw on ych n e n ilit o w y c h i l a s t y c h g l in a c h . Wał b y ł do g łę b o k o ś c i 1 m wkopany w g l i n y , po k tó r y c h o b su n ą ł s i ę . P o s z c z e g ó ln e poziomy p o z w o liły udokumentować e lem e n ty iz b lc o w e j k o n s t r u k c ji n i e z n is z c z o n e j p rz e z p o ż a r .
D ostęp do grodu od wschodu u t r u d n i a ł y dwa w aty o k r e ś lo n e ja k o zaporow e. N e j ś c le do g r o du z n a jd o w a ło s i ę od p o łu d n ia , g d z ie oba w a ły zaporowe dochodzą do w a łu I I I , N a jp e w n ie j z n a j d ow ały s ię tu u m o c n ie n ia bram y, dodatkowo wzmocnione przedbram iem zam kniętym walem p ro s to p a d łym posadowionym m iędzy wałem I I I a wałem zaporowym I . W ał p r o s to p a d ły b adany w 19B5 r . ma ’’w ie fa z y budowy, o b ie s p a lo n e . Hat zaporowy I p r z e c ię t y wykopem 11/86 o k a z a ł s i ę ró w n ie ż dwu -
.rowy» S t a r s z y w a ł c a łk o w ic i e s p a lo n y z a le g a c z a r n ą zw ęgloną smugą pod n a w a r s tw ie n ia m i Odbu dowanego w a łu n i e w yk a zu ją ce g o ślad ó w z n is z c z e n ia p rze z o g ie ń . W ał zaporowy I I m ia ł na p r o f i l u ś la d y s p a le n ia s t a r s z e j k o n s t r u k c j i , a odbudowany n i e u l e g ł s p a le n iu .
W s z y s tk ie o p is a n e ś la d y u p o w a ż n ia ją do p r z y j ę c i a , że g ró d b y ł dwa r a z y z d o b yty p rz e z w ro g a, w p ierw szym o b lę ż e n iu z n is z c z o n o w a ł p r o s to p a d ły 1 oba w a ły .zaporow e. Odbudowany i um ocniony g ró d z o s t a ł d r u g i r a z n a p a d n ię t y . Z n is z c z o n o wtedy w a ł p r o s to p a d ły o r a z w a ł I o t a c z a ją c y m ajdan. Można p rz y p u s z c z a ć , że n a t a r c i e z n is z c z y ło ró w n ie ż w a ł I I I na p r z e s t r z e n i p r z y t y k a j ą c e j do w a łu p r o s to p a d łe g o . TYSSONICB * p a t r z w o j. z a m o js k ie n e o l i t S ta n o w is k o 25 В w a l k û w, gm .Osjaków p a t r z w o j. s i e r a d z k ie , o k r e s wpływów rz y m sk ich S ta n o w is k o 3 WARSZKÖWO, g m .Sław na w o j. s łu p s k ie S ta n o w is k o 26 p a t r z o k r e s wpływów rz y m sk ich WŁADYSŁAWOWO w o j. g d a ń s k ie p a t r z o k r e s l a t e ń s k i WROCŁAW - O łb in P o l it e c h n ik a W ro cław s k a I n s t y t u t H i s t o r i i A r c h i t e k t u r y , S z t u k i 1 T e c h n ik i B a d a n ia p r o w a d z ił mgr J e r z y P i e k a l s k i pod k le r o w n ic tw e n d r . C z e sław a L a s o t y . S z e s n a s ty /od 1906 г . / sezo n b ad a ń - Osada w c z e s n o ś re d n io w ie c z n a , k l a s z t o r ben edyktynó w 1 n o rb e r tanów .
O łb in le ż y w p ó łn o c n e j c z ę ś c i w cz e en o śre d n ło w ie c z u e g o W r o c ła w ia , na j e d n e j z wysp od r z a ń s k ic h lg b na prawym b rzegu r z e k i .
