Aldona Chmielowska,Mieczysław
Góra
Bogusławice, gm. Wolbórz, woj.
piotrkowskie, St. 1, AZP 71-55/7
Informator Archeologiczny : badania 24, 93
Informator Archeologiczny 1990 93
Późne śred n io w iecze
B o g u sia w ic e , gm . W olbórz woj. piotrkow sk ie
S t. 1 AZP 7 1 - 5 5 /7 __________
M uzeum Archeologiczne i E tn o g ra ficzne w Łodzi
B adania prowadzili d r Aldona Chm ielowska (autorka sprawozdania) i m gr Mieczysław Góra. Trzeci sezon badań. O sada średniowieczna.
Kontynuow ano b ad a n ia osady położone) n a wysokiej terasie lewobrzeżnej Wolbórki. Jej zasięg przestrzenny ustalono n a podstawie wyników wierceń świdrem geologicznym, n a około 3000 m i .
Na zbadanym w 1990 r. obszarze — 25 0 m2 -— odsłonięto G dalszych ja m z których dwie są pozostałościam i zapew ne obiektów m ieszkalnych częściowo w kopanych w ziemię. W trakcie eksploracji zaobserwowano ślady gliny wylepiającej ściany tychże obiektów, które dodatkowo u m a cn ia n o k am ieniam i w ystępującym i n a obrzeżach ja m . Zabytki ruchom e znalezione w dwóch dużych Jam ach to: ceram ika ręcznie lepiona ze śred n ią i d ro b n ą dom ieszką o btaczana n a szybkoobrotowym kole, ale również w ykonana techniką taśmowoślizgową — w ypalana w atm osferze utleniającej, niezbyt bogato zdobiona; przedm ioty żelazne —■ noże, hak; pierścio nek z brązu; tłuczek kam ienny; kości zwierzęce; polepa.
Cztery pozostałe ■— dość płytkie — niewielkie jam y z w ypełnisldem w postaci sm oliście przepalonej ziemi zawierającej liczne węgle drzewne, kam ienie i polepę, stanow ią najpewniej pozostałość palenisk luźnych, bądź też funkcjonujących w b udynkach o konstrukcji zrębowej. C eram ika znaleziona w w ypełnisku tych ja m je st podobna do pochodzącej z opisanych dwóch dużych Jam. Ponadto odkryto tam że przęśliki gliniane, kości zwierzęce i okruchy polepy.
W w arstw ie ornej znaleziono również ceramikę w ypalaną w atm osferze redukcyjnej. Na obszarze badanym w 1990 r. odkryto głównie obiekty osadnicze, podczas gdy w badanej w la tac h 1988-1989, północnej części osady odsłonięto zarówno obiekty m ieszkalne, ja k i liczniejsze obiekty związane z przetwórstwem żelaza.
Zabytki zn ajdują się w MAIE w Łodzi. Badania będą kontynuowane.
B rześć Kujawski, woj. włoc~ ławakie AZP 4 9 - 4 6 /4 3 ______
U niw ersytet Łódzki K atedra Archeologii
B adania prowad2il doc. dr hab. Leszek Kajzer z grupą pracowników i studentów Katedry Archeologii UŁ. Finansow a! WKZ we Włocławku. Drugi sezon b ad an . Zam ek królewski.
B adania stanow iły kontynuację prac z 1989 r. Wytyczono i wyeksplorowano 4 wykopy (V-VIII) o łącznej powierzchni 51,5 m 2 i orientacyjnej k u b atu rz e ponad 150 m 3. Zgromadzono (ujęty w 92 num ery inwentarzowe) spoiy zbiór zabytków ruchom ych (ponad 5 100 sztuk) w którym przew ażała nowożytna ceram ika z wykopu VI. D okonano szeregu obserwacji a rc h i tektonicznych w trakcie b ad a ń nadzorowano także wykopy telekom unikacyjne, wykonywane n a terenie zam ku, przedzam cza i starego m iasta. Zgodnie z nowym program em zagospodaro w ania przestrzennego budynek poszkolny (pruskie więzienie a wcześniej dom zamkowy) m ieś cić m a ta k Gminny O środek K ultury ja k i Urząd Pocztowy.
Wykop V ulokowano przy narożniku głównego dom u zamkowego. Znaleziono w nim zn i szczone relikty murów, które wiązać m ożna z XVI-wieczną rozbudową zam ku. Wykop VI (na przedzam czu) znajdow ał się n a północ od głównego dom u zamkowego. Obserw owano w nim naw arstw ienia nowożytne, sięgające do ponad 5 m. J e s t to prawdopodobnie zasypany, a znany z przekazów pisanych, „przekop". Wykopy VII i VIII wytyczono przy zew nętrznym licu obwodo wego m u ru więziennego, który, ja k stw ierdzono w 1989 r., poprowadzony był po linii rozebra nego obwodowego m u ru zamkowego. W obu wykopach, z n ie z io n o dolne p artie fundam entów m urów obwodowych średniowiecznego zam ku i dodatkowo dwie przypory. Pierwsza, p rzek ąt niowa, ulokow ana była w narożniku południowo-zachodnim założenia zamkowego (wykop VII). D ruga przypora, znaleziona w wykopie VIII znajdow ała się n a załam aniu kurtyny południowej m urów zamkowych.
P race terenow e pozytyw nie zweryfikow ały n ie k tó re hipotezy badaw cze zary so w an e w 1989 r. Stwierdzono, że b ad a ń wym aga jeszcze przedzam cze, a największe skupisko zacho w anych partii fundam entow ych m urów zamkowych znajdow ać się winno we w schodniej partii wzgórza zamkowego. Tam też skoncentrow ane zo stan ą przyszłe poszukiw ania.
Do czasu ukończenia p rac terenowych i opracow ania ich wyniów d okum entacja i m ateriały przechowywane będą w Katedrze Archeologii Uniw ersytetu Łódzkiego.