Teresa Michałowska
"Romans XVII i pierwszej połowy
XVIII wieku w Polsce. / Analiza
struktury gatunkowej / ", Teresa
Michałowska [w:] "Problemy
literatury staropolskiej", Wrocław
1972 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/45, 154
/11/ MICHAŁOWSKA Teresa: Romans XVII i pierwszej połowy XVIII wieku w Polsce. /Analiza struktury gatunkowej/. W: Problemy lite ra tu ry staropolskiej. Seria 1. Praca zbioro wa pod red. Janusza Pelca. Wrocław 1972. IBL PAN, s. 427 -499.
Artykuł charakteryzuje na wstępie ważniejsze d e fin ic je i traktaty dotyczące romansu, spotykane w t e o r i i europejskiej XVI-XVII w., oraz rodzime wypowiedzi na temat gatunku w XVII i pierwszej połowie XVIII w., czyniąc je jednocześnie punktem wyjścia do przeprowadzenia ty p o lo g ii odmian gatunkowych ro mansu w litera tu rze staropolskiej.. Zasadniczym przedmiotem studium jest analiza poszczególnych elementów struktury ga tunkowej romansu, w tym zaś - głównie konwencji fabularnych, stylistycznych oraz stereotypów bohatera. Rozważania zamyka ją uwagi na temat sądów pisarzy polskich doby Oświecenia o ro mansie barokowym.
BP/45/51 T.M.
/11/ NIEZNANOWSKI Stefan: Staropolska epopeja historycz na. Kształtowanie s ię pojęcia, drogi rozwoju. W: Problemy lite ra tu ry staropolskiej. Seria 1. Praca zbiorowa pod red. Janusza Pelca. Wrocław 1972. IBL PAN, s. 391-427.
Autor podejmuje próbę rekonstrukcji teoretycznej świado mości epoki w zakresie epopei historycznej,a następnie omawia recepcję epickich osiągnięć Wergilego, tak w zakresie naśla- downictw, jak hardziej oryginalnych adaptacji. Popularność "Eneidy", utrwalona lekturą i stanowiskiem teoretyków, skła niała pisarzy XVI w. do podejmowania polskich prób w zakresie ep ik i, co nie zostało - jak dowodzi autor - uwieńczone sukce sem. Żaden z ówczesnych poematów historycznych nie sta ł się epopeją w stylu wergiliańskim. W dalszej części artykułu pod dano a n a lizie poetyckie dokonania epickie m.in. takich pisa rzy, jak J.Kochanowski, M.Stryjkowski, W.Potocki, S.Klonowie.
