Janusz Pelc
"Dialog i wizerunek. Dwa dominujące
typy wypowiedzi w poetyce Reja",
Janusz Pelc,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk
1971 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 14/41, 182
1971
/ 1 1 / PELC J a n u s z : D ia lo g i w izeru n ek . Dwa dom inujące t y py w ypow iedzi w p o e ty c e R e ja . W: M ikołaj Rej.W c z te r e c h s e t l e c i e ś m ie r c i. P ra c a zbiorow a pod r e d . T .B ieńkow skie go, J .P e l c a i K .P is a rk o w e j. O ss. W rocław-W arszawa-Kra- ków-Gdańsk 1971. IBL PAN. S tu d ia S t a r o p o l s k i e . T. XXX, s . 12 9-1 57 .
A utor w yróżnia dwa o k re sy tw ó rc z o ś c i R e ja : p ie rw s z y , w którym p rzew aża ły k o n s tr u k c je dialogow e / d i a l o g i i d ra m a ty /, i d r u g i, w którym do m in u jącą p o z y cję z y sk a ły ró żn eg o ty p u " w iz e ru n k i" . P r z e j ś c i e od k o n s tr u k c j i "dialo g o w y ch " do. "wi zerunkowych" w d r u g ie j połow ie l a t 5 0 -y ch XVI w. w ią z a ło s i ę
u R eja z p rz e jś c ie m od k r y t y k i i d y sk u sy jn y ch p ró b p o sz u k i wań p ro p o z y c ji pozytywnych do b a r d z i e j ju ż o k re ś lo n y c h k s z ta łtó w pozytywnego program u p is a r z a - d y d a k ty k a , w y ra ż a ją
cych s i ę w budowie l i t e r a c k i c h wzorców czło w iek a poczciw ego. V za k o ń c zen iu a u t o r p o d ją ł p róbę n a k r e ś le n ia d r o g i r o z woju tw ó rc z o ś c i M .R eja, p rz e c iw s ta w ia ją c s i ę k o n cep c jo m ,k tó r e g ł o s i ł y , i ż "K rótka ro zp raw a” s ta n o w iła j e j o s ią g n i ę c ie szczy to w e.
BP/41 J . P .
/ 1 1 / PISARKOWA K ry sty n a : Osobliwe zd an ia w zględne R e ja . /P rz y c z y n e k do c h a r a k te r y s ty k i ję z y k a /. W: M ik o ła j Rej.W: c z t e r e c h s e t l e c i e ś m ie r c i. P raca zbiorow a pod r e d . T .B ie ń kow skiego, J .P e l c a i K .P is a rk o w e j. O ss. W rocław -W arsza- wa-Kraków-Gdańsk 1971* IBL PAN. S tu d ia S ta r o p o l s k i e . T. XXX, s . 195—209«
A utorka ze sta w ia s p rz e c z n e o p in ie na tem at p is a r s tw a Re j a : tw órca świadomy i k i e r u j ą c y s i ę a k tu a ln ie d z ia ła ją c y m i ry go ram i a rty s ty c z n y m i czy te ż t a l e n t sam orodny, p i s a r z uży w ający w swych utw o rach n ie o c io s a n e g o ję zy k a k o lo k w ia ln e g o , i opowiada s i ę za t ą p ie rw s z ą o p in ią . W dalszym c ią g u a n a l i z u je szczegółow o je d n ą z form sy n ta k ty c z n y c h , s z c z e g ó ln ie p refero w an ą p rz e z R e ja , n a j b a r d z ie j w y g ląd ającą na p rz e ja w ję zy k a p o to c zn eg o , n i e l i t e r a c k i e g o , m ianow icie zdania w zględ n e, zac z y n a ją c e s i ę od 1 / k to lu b 2 / k ogo, komu. w trąca n e nawiasowo i lu źn o zw iązane ze zdaniem głów nym ,zabarw ione od cien iem warunkowym i o g ó ln ia ją c y m . P e łn i ą one fu n k c ję z b l i żona d c zdań podmiotowych, d o p ełn ien io w y ch i przydawkowych.
D ziś r e l i k t y ty c h zdań zachow ały s i ę w zw rotach p o to c zn y ch i zw łaszcza w p rz y s ło w ia c h .
