Rozpoczęcie działalności gospodarczej. mały poradnik podatkowy. Stan prawny na 1 stycznia 2014 r.

(1)

Rozpoczęcie działalności gospodarczej

– mały poradnik podatkowy

Stan prawny na 1 stycznia 2014 r.

(2)

2

REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Działalność gospodarczą możesz podjąć w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Aby zarejestrować działalność gospodarczą jako osoba fizyczna możesz wybrać jeden z trybów postępowania.

Możesz złożyć wniosek:

elektronicznie – w tym celu powinieneś zarejestrować się (zalogować) na stronie www.ceidg.gov.pl, wypełnić wniosek on-line i podpisać go elektronicznie (musisz posiadać kwalifikowany podpis elektroniczny bądź profil zaufany ePUAP),

bez logowania się do CEIDG – w tej sytuacji powinieneś przygotować anonimowy wniosek on-line na stronie www.ceidg.gov.pl i wysłać go; wnioskowi zostanie nadany kod weryfikacyjny – zapisz go i w ciągu 7 dni udaj się go urzędu gminy, gdzie odręcznie podpiszesz wniosek,

papierowo – pobierz, wypełnij, podpisz odręcznie i złóż wniosek bezpośrednio w urzędzie gminy - gmina przekształci go na wniosek elektroniczny (wniosek możesz też przesłać listem poleconym, jednakże wówczas podpis musi być notarialnie potwierdzony).

Wpis jest dokonywany nie później, niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu do CEIDG poprawnego wniosku.

Zaświadczeniem o wpisie w CEIDG jest wydruk ze strony internetowej CEIDG.

Pamiętaj !

Wnioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat.

IDENTYFIKATOR PODATKOWY

Twoim identyfikatorem podatkowym, jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą, jest numer NIP.

(3)

3 Jeżeli nie posiadasz swojego NIPu we wniosku o wpis do CEIDG powinieneś zaznaczyć rubrykę "Nie posiadam numeru NIP". Po zarejestrowaniu działalności gospodarczej NIP zostanie nadany/zweryfikowany i umieszczony we wpisie przedsiębiorcy w CEIDG automatycznie.

W związku z zarejestrowaniem jednoosobowej działalności gospodarczej nie składasz dokumentów dotyczących rejestracji bezpośrednio do urzędu skarbowego.

Zmiany danych, wszelkiej aktualizacji danych dokonujesz na wniosku CEIDG-1 (dotyczy to m.in. zmiany nazwiska, adresu zamieszkania, rachunku bankowego: osobistego, czy związanego z prowadzoną działalnością gospodarczego, itp.)

Jeśli planujesz prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, jako przedsiębiorca rejestrujesz się także za pośrednictwem formularza CEIDG-1, natomiast bezpośrednio do właściwego urzędu skarbowego składasz zgłoszenie identyfikacyjne NIP-2 i NIP-D w celu nadania identyfikatora podatkowego dla spółki.

Jeśli planujesz prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki: jawnej, komandytowej, partnerskiej, komandytowo-akcyjnej, składasz bezpośrednio do właściwego urzędu skarbowego zgłoszenie identyfikacyjne NIP-7 (chyba, że masz już nadany numer NIP na własne nazwisko z innego tytułu), natomiast w celu nadania identyfikatora podatkowego dla spółki, składasz NIP-2 z dołączonym NIP-D wraz z wnioskiem o wpis do KRS, bezpośrednio do sądu rejestrowego.

Pośrednictwo sądu rejestrowego w złożeniu zgłoszenia NIP-2 nie ma zastosowania, gdy podmiot składa wniosek o wpis do rejestru w formie elektronicznej.

ZGŁOSZENIE DO ZUS

W terminie 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej musisz dokonać w jednostce ZUS zgłoszenia do odpowiednich ubezpieczeń. Jeżeli prowadzenie działalności jest jedynym tytułem do ubezpieczeń, składasz formularz ZUS ZUA. Natomiast jeśli posiadasz inny tytuł do ubezpieczeń społecznych, musisz ustalić rodzaj swoich ubezpieczeń do których dokonujesz zgłoszenia. W razie wątpliwości pomocy w tym zakresie udzielają jednostki ZUS.

(4)

4 Ponadto w przypadku obowiązku rozliczania składek za inne osoby, musisz dokonać ich zgłoszenia do odpowiednich ubezpieczeń w terminie 7 dni od daty powstania tego obowiązku.

ZGŁOSZENIE DO GUS - REGON

Jako przedsiębiorca (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą) dokonujesz wpisu do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON) wyłącznie na podstawie wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (wniosek CEIDG-1).

Pamiętaj !

Korzystając z wniosku CEIDG-1 możesz również dokonać wyboru formy opodatkowania, formy wpłacania zaliczek/podatku, rodzaju prowadzonej ewidencji w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazać adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej.

PODSTAWOWE AKTY PRAWNE

Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2013 r., poz. 672);

Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 1314 ze zm.);

Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r.

nr 168, poz. 1186 ze zm.);

Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U.

z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).

(5)

5

OPODATKOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PODATKIEM DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH (PIT)

Jeśli prowadzisz indywidualną działalność gospodarczą bądź działalność w postaci spółki cywilnej lub w formie osobowej spółki prawa handlowego (tzn. w formie spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej), podlegasz opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Pamiętaj!

W rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za działalność gospodarczą należy uznać działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych źródeł przychodów.

Dochody spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych nie podlegają podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (PIT), lecz podatkowi dochodowemu od osób prawnych (CIT).

W ramach podatku dochodowego od osób fizycznych masz prawo wybrać jeden z kilku sposobów opodatkowania. To, który sposób wybierzesz zależy od tego, jaki rodzaj działalności gospodarczej masz zamiar prowadzić i z jakich preferencji chcesz korzystać przy rozliczeniu rocznym. Wpływ na wybór formy opodatkowania będzie mieć również przewidywana wysokość przychodów, jakie możesz uzyskać i kosztów, jakie możesz w związku z tym ponieść.

Masz do wyboru następujące formy opodatkowania:

na zasadach ogólnych:

 według skali podatkowej;

(6)

6

 podatek liniowy;

formy zryczałtowane:

 zryczałtowany podatek dochodowy;

 karta podatkowa.

UWAGA!

Jeśli nie zadeklarujesz żadnej z ww. form, będziesz automatycznie opodatkowany na zasadach ogólnych według skali podatkowej.

W dalszej części broszury znajdziesz szczegółowe omówienie każdego z powyższych sposobów opodatkowania.

FORMY OPODATKOWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

 Skala podatkowa

Warunki opodatkowania

Skala podatkowa (zwana też progresywną) jest podstawową formą opodatkowania dochodów uzyskiwanych w ramach działalności gospodarczej i nie została objęta żadnymi ograniczeniami. A zatem, nie musisz spełniać żadnych szczególnych warunków, aby ją wybrać – w tym wypadku nie ma znaczenia to, jakim rodzajem działalności masz zamiar się zajmować ani to, czy będziesz prowadził indywidualną działalność, czy też działalność w formie spółki cywilnej czy spółki osobowej.

Wybór opodatkowania

Z uwagi na to, że jesteś opodatkowany według skali podatkowej z mocy prawa (o ile nie zadeklarujesz innej formy opodatkowania) – nie masz obowiązku zawiadamiania naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy opodatkowania.

Podstawa opodatkowania

(7)

7 Podstawę opodatkowania stanowi dochód pomniejszony o przysługujące Ci odliczenia.

Pamiętaj!

Dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu

Dochód możesz pomniejszyć w szczególności o składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe) zapłacone z własnych środków do ZUS-u w danym roku podatkowym zarówno za siebie, jak i za tzw. osoby współpracujące (pod warunkiem, że składek tych nie zaliczyłeś do kosztów uzyskania przychodu).

Jeśli jednak wpłacasz składki na ubezpieczenie do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – wówczas nie możesz odliczyć ich od dochodu.

Wysokość podatku

Podstawa obliczenia podatku w złotych

Podatek wynosi

ponad Do

85 528 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr

85 528 14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki

ponad 85 528 zł

Podatek obliczony według powyższej skali progresywnej może ulec pomniejszeniu o składki na ubezpieczenie zdrowotne, jakie opłaciłeś w danym roku podatkowym z własnych środków.

Pamiętaj!

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejszasz podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki

(8)

8 Ewidencjonowanie

Wybierając opodatkowanie w formie skali podatkowej masz obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) albo ksiąg rachunkowych.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest uproszczoną metodą ewidencjonowania. PKPiR zakładasz na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej. O jej założeniu musisz zawiadomić w formie pisemnej naczelnika swojego urzędu skarbowego w terminie 20 dni od dnia jej założenia. Jeśli jednak zadeklarowałeś prowadzenie PKPiR we wniosku CEIDG-1 z zachowaniem wskazanych w przepisach podatkowych terminów – wówczas dodatkowe oświadczenie do urzędu skarbowego nie jest już wymagane.

Jeśli w toku prowadzenia działalności gospodarczej zdarzy się sytuacja, w której Twoje przychody (u podatników podatku od towarów i usług pomniejszone o należny VAT) w danym roku podatkowym wyniosą co najmniej równowartość w walucie polskiej kwoty 1 200 000 euro – będziesz obligatoryjnie zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych w następnym roku podatkowym.

UWAGA!

Jeśli będziesz prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej bądź komandytowo-akcyjnej - wówczas przychody i koszty tej spółki muszą być ewidencjonowane w formie ksiąg rachunkowych.

Oprócz tego możesz być zobowiązany do prowadzenia innych ewidencji niezbędnych dla prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej, np. ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencji wyposażenia, kart przychodów, itd.

Pamiętaj !

Jeśli skorzystasz ze zwolnienia z podatku od towarów i usług ze względu na limit, będziesz zobowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w części dot. „Opodatkowania działalności gospodarczej podatkiem od towarów i usług (VAT)”.

(9)

9 Zaliczki

W trakcie roku podatkowego jesteś zobowiązany wpłacać zaliczki na podatek dochodowy. Pierwszą zaliczkę zapłacisz za miesiąc, w którym Twoje dochody przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłaty podatku (po uwzględnieniu składek społecznych i zdrowotnych). Zaliczki za kolejne miesiące roku ustalasz w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodów osiągniętych od początku roku podatkowego, a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące (także z uwzględnieniem składek społecznych i zdrowotnych).

Co do zasady zaliczki wpłacasz w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Jako podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą możesz też zadeklarować wpłatę zaliczek kwartalnych – w takim przypadku zaliczkę wpłacasz w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który jest wpłacana zaliczka.

Pamiętaj, że o wyborze zaliczek kwartalnych musisz zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeśli jednak zadeklarowałeś wybór zaliczek kwartalnych we wniosku CEIDG-1 z zachowaniem wskazanych w przepisach podatkowych terminów – wówczas dodatkowe oświadczenie do urzędu skarbowego nie jest już wymagane.

Zawiadomienie to dotyczy również lat następnych, chyba że w terminie do 20 lutego roku podatkowego zawiadomisz w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek.

UWAGA!

Nie wpłacasz zaliczki za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał roku podatkowego, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złożysz zeznanie roczne i dokonasz zapłaty podatku wynikającego z tego zeznania.

Zeznanie roczne

Po zakończonym roku podatkowym jesteś zobowiązany w terminie do dnia 30 kwietnia złożyć do urzędu skarbowego zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) i zapłacić wynikający z tego zeznania podatek. W przypadku

(10)

10 opodatkowania według skali podatkowej właściwą deklaracją będzie dla Ciebie PIT- 36 wraz z załącznikiem PIT-B. Deklarację możesz złożyć poprzez system e- deklaracje (nawet w sytuacji, gdy nie posiadasz kwalifikowanego podpisu elektronicznego).

Właściwość miejscowa US

Urzędem skarbowym właściwym dla składania oświadczeń, wpłacania zaliczek i składania deklaracji rocznej jest urząd skarbowy według Twojego miejsca zamieszkania.

Konsekwencje wyboru tej formy opodatkowania

Opodatkowanie na zasadach ogólnych w formie skali progresywnej nie pozbawia Cię żadnych przywilejów – nadal możesz korzystać z preferencyjnego rozliczenia ze współmałżonkiem bądź dzieckiem (jeśli spełniasz ustawowe wymagania).

Zachowujesz także prawo do rozliczania wszelkich ulg (np. ulgi internetowej, rehabilitacyjnej, prorodzinnej).

Przykłady wyliczenia zaliczek według skali podatkowej

Uwaga!

Dla uproszczenia przykładów przyjęto takie same kwoty przychodów i kosztów w każdym miesiącu roku. Przykłady nie uwzględniają odliczenia od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne oraz odliczenia od podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Pamiętaj!

Podstawy opodatkowania i kwoty podatków zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

(11)

11 Przykład 1

Miesięczny przychód = 4 000 zł Miesięczne koszty uzyskania przychodu = 2 000 zł

M-c Przychód (w zł)

Koszty (w zł)

Dochód narastająco

(w zł)

Obliczenie podatku wg skali podatkowej (w zł)

Suma zaliczek narastająco za poprzednie

miesiące (w zł)

Obliczenie zaliczki miesięcznej (w zł)

I 4 000 2 000 2 000 (2 000 x 18%) – 556,02 =

-196,02 0 0

II 4 000 2 000 4 000 (4 000 x 18%) – 556,02 =

163,98 0 164

III 4 000 2 000 6 000 (6 000 x 18%) – 556,02 =

523,98 164 524 – 164 = 360

IV 4 000 2 000 8 000 (8 000 x 18%) – 556,02 =

883,98 524 884 – 524 = 360

V 4 000 2 000 10 000 (10 000 x 18%) – 556,02 =

1 243,98 884 1 244 – 884 = 360

VI 4 000 2 000 12 000 (12 000 x 18%) – 556,02 =

1 603,98 1 244 1 604 – 1 244 =

360 VII 4 000 2 000 14 000 (14 000 x 18%) – 556,02 =

1 963,98 1 604 1 964 – 1 604 =

360 VIII 4 000 2 000 16 000 (16 000 x 18%) – 556,02 =

2 323,98 1 964 2 324 – 1 964 =

360 IX 4 000 2 000 18 000 (18 000 x 18%) – 556,02 =

2 683,98 2 324 2 684 – 2 324 =

360 X 4 000 2 000 20 000 (20 000 x 18%) – 556,02 =

3 043,98 2 684 3 044 – 2 684 =

360 XI 4 000 2 000 22 000 (22 000 x 18%) – 556,02 =

3 403,98 3 044 3 404 – 3 044 =

360 XII 4 000 2 000 24 000 (24 000 x 18%) – 556,02 =

3 763,98 3 404 3 764 – 3 404 = 360

(12)

12 Przykład 2

Miesięczny przychód = 15 000 zł Miesięczne koszty uzyskania przychodu = 5 000 zł

(w zł)

Obliczenie podatku wg skali podatkowej (w zł)

Suma zaliczek narastająco za poprzednie

Obliczenie zaliczki miesięcznej (w zł)

I 15 000 5 000 10 000 (10 000 x 18%) – 556,02 =

1 243,98 0 1 244

II 15 000 5 000 20 000 (20 000 x 18%) – 556,02 =

3 043,98 1 244 3 044 – 1 244 =

1 800 III 15 000 5 000 30 000 (30 000 x 18%) – 556,02 =

4 843,98 3 044 4 844 – 3 044 = 1 800 IV 15 000 5 000 40 000 (40 000 x 18%) – 556,02 =

6 643,98 4 844 6 644 – 4 844 =

1 800 V 15 000 5 000 50 000 (50 000 x 18%) – 556,02 =

8 443,98 6 644 8 444 – 6 644 = 1 800 VI 15 000 5 000 60 000 (60 000 x 18%) – 556,02 =

10 243,98 8 444 10 244 – 8 444 = 1 800 VII 15 000 5 000 70 000 (70 000 x 18%) – 556,02 =

12 043,98 10 244 12 044 – 10 244 = 1 800 VIII 15 000 5 000 80 000 (80 000 x 18%) – 556,02 =

13 843,98 12 044 13 844 – 12 044 = 1 800 IX 15 000 5 000 90 000 [(90 000 – 85 528) x 32%]

+ 14 839,02 = 16 270,06 13 844 16 270 – 13 844 = 2 426 X 15 000 5 000 100 000 [(100 000 – 85 528) x 32%]

+14 839,02 = 19 470,06 16 270 19 470 – 16 270 = 3 200 XI 15 000 5 000 110 000 [(110 000 – 85 528) x 32%]

+ 14 839,02 = 22 670,06 19 470 22 670 – 19 470 = 3 200 XII 15 000 5 000 120 000 [(120 000 – 85 528) x 32%]

+14 839,02 = 25 870,06 22 670 25 870 – 22 670 = 3 200

(13)

13

 Podatek liniowy

Co do zasady niezależnie od tego, co będzie przedmiotem twojej działalności – możesz ją opodatkować podatkiem liniowym 19% pod warunkiem, że dokonasz stosownego zgłoszenia w urzędzie skarbowym.

UWAGA!

Jeśli wybrałeś opodatkowanie podatkiem liniowym i uzyskasz z tej działalności przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, jakie wykonywałeś lub wykonujesz w roku podatkowym w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) – tracisz w tym roku prawo do opodatkowania stawką 19% i w konsekwencji jesteś zobligowany do opodatkowania się według skali podatkowej od początku roku podatkowego.

Innymi słowy – nie możesz być opodatkowany podatkiem liniowym, gdy w tym samym roku podatkowym będziesz uzyskiwać dochody i z pracy i z działalności gospodarczej wykonywanej na rzecz pracodawcy, jeśli są to tożsame czynności.

Rozpoczynając działalność gospodarczą możesz złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (zaznaczając taką opcję w druku CEIDG-1). Jeśli nie złożysz oświadczenia na podstawie tych przepisów – możesz także złożyć pisemne oświadczenie bezpośrednio naczelnikowi swojego urzędu skarbowego, jednakże nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu z tej działalności.

Wybrana metoda opodatkowania obowiązuje również w latach następnych, chyba że do 20 stycznia roku podatkowego złożysz do urzędu skarbowego oświadczenie o zmianie formy opodatkowania.

(14)

14 Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania stanowi dochód pomniejszony o przysługujące Ci odliczenia.

Pamiętaj!

Dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu

Dochód możesz pomniejszyć w szczególności o składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe) zapłacone z własnych środków do ZUS-u w danym roku podatkowym zarówno za siebie, jak i za tzw. osoby współpracujące (pod warunkiem, że składek tych nie zaliczyłeś do kosztów uzyskania przychodu).

Jeśli jednak wpłacasz składki na ubezpieczenie do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – wówczas nie możesz odliczyć ich od dochodu.

Wysokość podatku

Stawka podatku liniowego jest stała i wynosi 19% - niezależnie od tego, jak wysokie dochody uzyskasz. Miej na uwadze, że przy tej formie opodatkowania nie stosujemy kwoty zmniejszającej podatek (556,02 zł). A zatem – podatek naliczasz od „każdej złotówki” podstawy opodatkowania.

Podatek obliczony według powyższej stawki może ulec pomniejszeniu o składki na ubezpieczenie zdrowotne, jakie opłaciłeś w danym roku podatkowym z własnych środków.

Pamiętaj!

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejszasz podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

Ewidencjonowanie

Wybierając opodatkowanie podatkiem liniowym masz obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) albo ksiąg rachunkowych (podobnie jak w przypadku opodatkowania według skali progresywnej).

(15)

15 Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest uproszczoną metodą ewidencjonowania. PKPiR zakładasz na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej. O jej założeniu musisz zawiadomić w formie pisemnej naczelnika swojego urzędu skarbowego w terminie 20 dni od dnia jej założenia. Jeśli jednak zadeklarowałeś prowadzenie PKPiR we wniosku CEIDG-1 z zachowaniem wskazanych w przepisach podatkowych terminów – wówczas dodatkowe oświadczenie do urzędu skarbowego nie jest już wymagane.

Jeśli w toku prowadzenia działalności gospodarczej zdarzy się sytuacja, w której Twoje przychody (u podatników podatku od towarów i usług pomniejszone o należny VAT) w danym roku podatkowym wyniosą co najmniej równowartość w walucie polskiej kwoty 1 200 000 euro – będziesz obligatoryjnie zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych w następnym roku podatkowym.

UWAGA!

Jeśli będziesz prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej bądź komandytowo akcyjnej - wówczas przychody i koszty tej spółki muszą być ewidencjonowane w formie ksiąg rachunkowych.

Oprócz tego możesz być zobowiązany do prowadzenia innych ewidencji niezbędnych dla prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej, np. ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencji wyposażenia, kart przychodów, itd.

Pamiętaj !

Zaliczki

W trakcie roku podatkowego jesteś zobowiązany wpłacać zaliczki na podatek dochodowy. Pierwszą zaliczka wystąpi za miesiąc, w którym uzyskasz dochód (czyli

(16)

16 zysk), po uwzględnieniu składek społecznych i zdrowotnych. Zaliczki za kolejne miesiące roku ustalasz w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodów osiągniętych od początku roku podatkowego, a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące (z uwzględnieniem składek społecznych i zdrowotnych).

Co do zasady zaliczki wpłacasz w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Jako podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą możesz też zadeklarować wpłatę zaliczek kwartalnych – w takim przypadku zaliczkę wpłacasz w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który jest wpłacana zaliczka.

Pamiętaj, że o wyborze zaliczek kwartalnych musisz zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

Jeśli jednak zadeklarowałeś wybór zaliczek kwartalnych we wniosku CEIDG-1 z zachowaniem wskazanych w przepisach podatkowych terminów – wówczas dodatkowe oświadczenie do urzędu skarbowego nie jest już wymagane.

Zawiadomienie to dotyczy również lat następnych, chyba że w terminie do 20 lutego roku podatkowego zawiadomisz w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek.

UWAGA!

Nie wpłacasz zaliczki za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał roku podatkowego, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złożysz zeznanie roczne i dokonasz zapłaty podatku wynikającego z tego zeznania.

Zeznanie roczne

Po zakończonym roku podatkowym jesteś zobowiązany w terminie do dnia 30 kwietnia złożyć do urzędu skarbowego zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) i zapłacić wynikający z tego zeznania podatek.

W przypadku opodatkowania podatkiem liniowym właściwą deklaracją będzie dla Ciebie PIT-36L wraz z załącznikiem PIT-B. Deklarację możesz złożyć poprzez system e-deklaracje (nawet w sytuacji, gdy nie posiadasz kwalifikowanego podpisu elektronicznego).

(17)

17 Właściwość miejscowa US

Wybierając podatek liniowy definitywnie utracisz prawo do preferencyjnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko (niezależnie od tego, czy masz jakiekolwiek inne dochody).

W PIT-36L nie możesz też korzystać z odliczeń i ulg, w tym m. in. z ulgi prorodzinnej, internetowej czy rehabilitacyjnej. Jednakże nie tracisz do nich prawa. Jeśli uzyskujesz dochody także z innych źródeł (np. ze stosunku pracy, z umów zlecenia i o dzieło) – możesz dokonać takich odliczeń składając stosowny formularz rozliczeniowy, np.

PIT-37.

(18)

18 Przykłady wyliczenia zaliczek na podatku liniowym

Uwaga!

Dla uproszczenia przykładów przyjęto takie same kwoty przychodów i kosztów w każdym miesiącu roku. Przykłady nie uwzględniają odliczenia od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne oraz odliczenia od podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Miesięczny przychód = 15 000 Miesięczne koszty uzyskania przychodu = 5 000 zł

(w zł)

Obliczenie podatku wg stawki 19% (w zł)

Suma zaliczek narastająco

za poprzednie

Obliczenie zaliczki miesięcznej ( w zł)

I 15 000 5 000 10 000 10 000 x 19% = 1 900 0 1 900

II 15 000 5 000 20 000 20 000 x 19% = 3 800 1 900 3 800 – 1 900 = 1 900 III 15 000 5 000 30 000 30 000 x 19% = 5 700 3 800 5 700 - 3 800 = 1 900 IV 15 000 5 000 40 000 40 000 x 19% = 7 600 5 700 7 600 – 5 700 = 1 900 V 15 000 5 000 50 000 50 000 x 19% = 9 500 7 600 9 500 – 7 600 = 1 900

VI 15 000 5 000 60 000 60 000 x 19% =

11 400 9 500 11 400 – 9 500 = 1 900

VII 15 000 5 000 70 000 70 000 x 19% =

13 300 11 400 13 300 – 11 400 = 1 900

VIII 15 000 5 000 80 000 80 000 x 19% =

15 200 13 300 15 200 – 13 300 = 1 900

IX 15 000 5 000 90 000 90 000 x 19% =

17 100 15 200 17 100 – 15 200 = 1 900

X 15 000 5 000 100 000 100 000 x 19% =

19 000 17 100 19 000 – 17 200 = 1 900

XI 15 000 5 000 110 000 110 000 x 19% =

20 900 19 000 20 900 – 19 000 = 1 900

XII 15 000 5 000 120 000 120 000 x 19% =

22 800 20 900 22 800 – 20 900 = 1 900

(19)

19

 Zryczałtowany podatek dochodowy

Zryczałtowany podatek dochodowy możesz opłacać tylko wtedy, gdy spełniasz ustawowe warunki.

Pamiętaj!

Zryczałtowanym podatkiem dochodowym możesz objąć jedynie przychody uzyskiwane w ramach:

- indywidualnej działalności gospodarczej;

- spółki cywilnej;

- spółki jawnej.

Musisz zwrócić uwagę na to, co jest przedmiotem Twojej działalności. Istnieje bowiem katalog usług, których świadczenie wyłącza Cię spod możliwości zastosowania ryczałtu. Aby jednoznacznie określić, czy możesz opodatkować się ryczałtem, powinieneś ustalić symbol Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) dla swojej działalności, a następnie sprawdzić te symbole w ustawie.

UWAGA!

Jeśli rozpoczynasz działalność indywidualną lub w formie spółki i Ty albo twój wspólnik będziecie wykonywać w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) czynności wchodzące w zakres tej działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym ten rok i będą to usługi wykonywane na rzecz tego pracodawcy – nie możesz opodatkować się w formie ryczałtu.

Jeśli wybierzesz opodatkowanie w formie ryczałtu, a następnie w trakcie roku dokonasz sprzedaży towarów lub usług na rzecz tego pracodawcy – tracisz prawo do opodatkowania w formie ryczałtu poczynając od dnia uzyskania przychodu i w konsekwencji do końca roku opłacasz podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Nie wyklucza Cię natomiast z ryczałtu sytuacja, w której co prawda świadczysz usługi tożsame i w działalności i w ramach stosunku pracy (spółdzielczego stosunku pracy), ale w ramach działalności gospodarczej nie świadczysz usług na rzecz pracodawcy.

(20)

20 Wybór opodatkowania

Rozpoczynając działalność gospodarczą możesz złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, zaznaczając taką opcję w druku CEIDG-1 (możesz tego dokonać również w ramach spółki cywilnej). Jeśli nie składasz oświadczenia na podstawie tych przepisów – możesz także złożyć pisemne oświadczenie bezpośrednio naczelnikowi swojego urzędu skarbowego, jednakże nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu z tej działalności.

Wybrana metoda opodatkowania obowiązuje również w latach następnych, chyba że do 20 stycznia roku podatkowego złożysz do urzędu skarbowego oświadczenie o zmianie formy opodatkowania.

Pamiętaj o tym, że w kolejnych latach podatkowych możesz być nadal opodatkowany ryczałtem, jeśli Twoje przychody (u podatników podatku od towarów i usług pomniejszone o należny VAT) nie przekroczą równowartości w złotych 150 000 euro.

Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania stanowi przychód pomniejszony o przysługujące Ci odliczenia. Przychód możesz pomniejszyć w szczególności o składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe) zapłacone z własnych środków do ZUS-u w danym roku podatkowym zarówno za siebie, jak i za tzw. osoby współpracujące (pod warunkiem, że składek tych nie zaliczyłeś do kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym).

Jeśli jednak wpłacasz składki na ubezpieczenie do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – wówczas nie możesz ich odliczyć.

Pamiętaj!

W przypadku tej formy opodatkowania przychodu nie pomniejszasz o koszty uzyskania przychody, niezależnie od tego, w jakiej wysokości je ponosisz.

(21)

21 Wysokość podatku

Stawka podatku może wynieść 20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3% - w zależności od tego, jaki rodzaj działalności gospodarczej będziesz prowadzić.

Obliczenie podatku:

(Przychód – odliczenia od przychodu) x stawka podatku % = podatek do zapłaty

Podatek obliczony według powyższych stawek może ulec pomniejszeniu o składki na ubezpieczenie zdrowotne, jakie opłaciłeś w danym roku podatkowym z własnych środków.

Pamiętaj!

Na ryczałcie masz obowiązek prowadzenia odrębnie za każdy rok podatkowy ewidencji przychodów, w której zapisywać będziesz swoje przychody w rozbiciu na poszczególne stawki podatku. Jesteś też zobligowany do posiadania i przechowywania dowodów zakupu towarów.

Oprócz tego jesteś zobowiązany do prowadzenia innych ewidencji niezbędnych dla prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej, np. ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencji wyposażenia, kart przychodów.

Pamiętaj !

(22)

22 Zapłata podatku

Wybierając opodatkowanie w formie ryczałtu jesteś zobligowany do comiesięcznego wpłacania wyliczonego podatku w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po miesiącu, za który podatek jest należny, zaś za grudzień – w terminie złożenia zeznania rocznego (czyli do 31 stycznia).

Pamiętaj!

W roku, w którym rozpoczynasz działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem nie możesz zadeklarować kwartalnego sposobu wpłacania podatku. Taką możliwość będziesz jednak mieć od następnego roku podatkowego, o ile Twoje przychody za rok poprzedzający ten rok nie przekroczą równowartości w złotych 25 000 euro.

Zeznanie roczne

Po zakończonym roku podatkowym jesteś zobowiązany w terminie do dnia 31 stycznia złożyć do urzędu skarbowego zeznanie o wysokości osiągniętego przychodu i zapłacić wynikający z tego zeznania podatek. W przypadku opodatkowania ryczałtem właściwą deklaracją będzie dla Ciebie PIT-28 wraz z załącznikiem: PIT-28A (jeśli prowadzisz indywidualną działalność) lub PIT 28-B (jeśli prowadzisz działalność w formie spółki). Deklarację możesz złożyć poprzez system e-deklaracje (nawet w sytuacji, gdy nie posiadasz kwalifikowanego podpisu elektronicznego).

Opodatkowując swoje przychody z działalności gospodarczej ryczałtem definitywnie utracisz prawo do preferencyjnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko (niezależnie od tego, czy masz jakiekolwiek inne dochody).

(23)

23 W PIT-28 nie możesz też odliczyć ulgi prorodzinnej. Jednakże nie tracisz do niej prawa. Jeśli uzyskujesz dochody także z innych źródeł (np. ze stosunku pracy, z umów zlecenia i o dzieło) – możesz dokonać takiego odliczenia składając stosowny formularz rozliczeniowy, np. PIT-37.

W PIT-28 możesz natomiast dokonać odliczeń od przychodu, w tym m. in. ulgi internetowej czy rehabilitacyjnej.

(24)

24

 Karta podatkowa

Karta podatkowa jest najbardziej uproszczoną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Aby wybrać tę formę musisz spełniać wszystkie warunki określone ustawą, w szczególności:

- powinieneś złożyć stosowny wniosek o zastosowanie karty podatkowej,

- Twoje usługi w ramach działalności gospodarczej muszą być wymienione w jednej z tabel zamieszczonych załączniku do ustawy,

- przy prowadzeniu działalności nie możesz korzystać z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów (chyba, że chodzi o tzw. usługi specjalistyczne),

- Twój małżonek nie prowadzi działalności w tym samym zakresie,

- nie możesz prowadzić działalności poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Pamiętaj!

Kartę podatkową możesz stosować jedynie dla indywidualnej działalności gospodarczej oraz dla spółki cywilnej.

Jako podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą możesz złożyć wniosek o zastosowanie karty podatkowej (PIT-16) poprzez dołączenie go do wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG-1) na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek możesz też złożyć bezpośrednio naczelnikowi urzędu skarbowego, jednakże musisz to zrobić przed rozpoczęciem działalności.

Wybór opodatkowania w formie karty dotyczy również lat następnych, chyba że w terminie do 20 stycznia roku podatkowego zawiadomisz naczelnika urzędu skarbowego o zmianie formy opodatkowania.

(25)

25 Podstawa opodatkowania i wysokość podatku

Wysokość stawki podatkowej jest ustalana w drodze decyzji przez naczelnika US zgodnie z tabelą stawek znajdującą się w załączniku ustawy. Na wysokość stawki ma wpływ:

- rodzaj działalności,

- liczba mieszkańców miejscowości, w której działalność prowadzisz, - liczba pracowników,

- inne, np. ilość godzin świadczenia usług.

Pamiętaj!

Jesteś zobowiązany zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego o każdej okoliczności mogącej mieć wpływ na wysokość karty podatkowej.

Zawiadomienie musisz złożyć w terminie 7 dni od dnia powstania tych okoliczności.

Stawka podatku jest stała w każdym miesiącu, niezależnie od wysokości uzyskiwanych przychodów czy ponoszonych kosztów.

Stawka podatku może ulec pomniejszeniu o składki na ubezpieczenie zdrowotne, jakie opłaciłeś w danym roku podatkowym z własnych środków.

Pamiętaj!

Jako podatnik prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej, jesteś zwolniony z obowiązku prowadzenia ksiąg. Jesteś jednak zobowiązany wydawać na żądanie klientów faktury lub rachunki, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi oraz przechowywać w kolejności numerów ich kopie.

(26)

26 Pamiętaj !

Zapłata podatku

Zapłaty podatku dokonujesz zawsze do 7 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – do 28 grudnia.

Pamiętaj, że w okresie od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej do dnia doręczenia decyzji ustalającej opodatkowanie w formie karty opłacasz podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Kwoty podatku zapłacone w okresie przed doręczeniem decyzji zaliczone będą na poczet podatku wynikającego z decyzji.

Zeznanie roczne

Będąc opodatkowanym na karcie podatkowej nie składasz rocznego zeznania podatkowego o wysokości uzyskanego przychodu. Jednakże jesteś zobowiązany do złożenia deklaracji o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej – PIT-16A. Deklarację składasz do dnia 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym. Deklarację możesz złożyć poprzez system e-deklaracje (nawet w sytuacji, gdy nie posiadasz kwalifikowanego podpisu elektronicznego).

W przypadku prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej właściwym urzędem skarbowym będzie dla Ciebie urząd według miejsca położenia zorganizowanego zakładu, a jeśli takiego zorganizowanego zakładu brak – według miejsca Twojego zamieszkania.

W przypadku spółki cywilnej właściwym urzędem skarbowym będzie urząd według miejsca położenia zorganizowanego zakładu, a jeśli takiego zorganizowanego

(27)

27 zakładu brak – według miejsca siedziby spółki. Jeśli natomiast nie można ustalić siedziby, wówczas właściwym będzie urząd skarbowy według miejsca zamieszkania jednego ze wspólników.

Wybierając opodatkowanie kartą podatkową definitywnie utracisz prawo do preferencyjnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko (niezależnie od tego, czy masz jakiekolwiek inne dochody).

Z uwagi na to, że nie składasz zeznania rocznego o wysokości osiągniętego przychodu, nie możesz też korzystać z odliczeń i ulg, w tym m. in. z ulgi prorodzinnej, internetowej czy rehabilitacyjnej. Jednakże nie tracisz do nich prawa. Jeśli uzyskujesz dochody także z innych źródeł (np. ze stosunku pracy, z umów zlecenia i o dzieło) – możesz dokonać takich odliczeń składając stosowny formularz rozliczeniowy, np.

PIT-37.

ŁĄCZENIE RÓŻNYCH FORM OPODATKOWANIA

Wybór formy opodatkowania w działalności gospodarczej może zostać ograniczony przez formę opodatkowania wybraną dla działalności prowadzonej w formie spółki (i odwrotnie).

Nie ma możliwości przyjęcia różnych form opodatkowania w obrębie jednej ustawy (łączenie zasad ogólnych i podatku liniowego).

Przykład

Prowadzisz indywidualna działalność gospodarczą, w której wybrałeś opodatkowanie według skali podatkowej. Jeśli dodatkowo staniesz się wspólnikiem spółki osobowej, wówczas przychód/dochód z tego tytułu możesz opodatkować również według skali podatkowej bądź na ryczałcie (podatek liniowy nie może mieć wówczas zastosowania).

Działalność prowadzona indywidualnie

Dział alno ść pro wad zona w for mie spół ki osob owej

Forma opodatkowania

Skala

podatkowa Podatek liniowy Ryczałt

(28)

28

Skala podatkowa + - +

Podatek liniowy - + +

Ryczałt + + +

W przypadku spółki nie posiadającej osobowości prawnej jako wspólnicy musicie wybrać formę opodatkowania uregulowaną przepisami jednej ustawy.

Podatnik A - wspólnik spółki osobowej

Podatnik B - wspólnik spółki osobowej

Forma opodatkowania

Skala

podatkowa Podatek liniowy Ryczałt

Skala podatkowa + + -

Podatek liniowy + + -

Ryczałt - - +

PODSTAWOWE AKTY PRAWNE

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U.

z 2012 r., poz. 361 ze zm.);

Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r., nr 144 poz. 930 ze zm.);

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. nr 152, poz. 1475 ze zm.);

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz. U. z 2002 r., nr 219, poz. 1836 ze zm.).

(29)

29

OPODATKOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PODATKIEM OD TOWARÓW I USŁUG (VAT)

Pamiętaj !

Wybrana przez Ciebie forma opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych pozostaje bez wpływu na kwestię opodatkowania podatkiem od towarów i usług, sprzedaży wykonywanej w ramach działalności gospodarczej.

PODSTAWOWE ZAGADNIENIA

Rozpoczynając (po raz pierwszy) w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających przepisom ustawy o podatku od towarów i usług co do zasady jesteś zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez Ciebie wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150.000 zł (tzw. zwolnienie podmiotowe).

Aby ustalić wysokość limitu, w pierwszym roku prowadzenia działalności, dokonujesz następującego wyliczenia:

150.000

365 dni

Chęci skorzystania z powyższego zwolnienia nie musisz zgłaszać do urzędu skarbowego.

Do wartości sprzedaży nie wliczasz:

x liczba dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej do końca roku

(30)

30 wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem:

 transakcji związanych z nieruchomościami,

 usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 (m.in.: udzielania kredytów lub pożyczek, udzielania poręczeń, gwarancji itd.)

 usług ubezpieczeniowych

- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;

odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Jeżeli wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego wyliczoną przez Ciebie kwotę, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

W takiej sytuacji, przed dniem utraty zwolnienia, składasz do właściwego naczelnika urzędu skarbowego formularz VAT-R – zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług, z zaznaczeniem w odpowiedniej pozycji, że tracisz prawo do zwolnienia z podatku.

Istnieje również możliwość rezygnacji ze zwolnienia i rejestracji jako podatnika podatku VAT poprzez złożenie formularza VAT-R z zaznaczeniem w odpowiedniej pozycji, że rezygnujesz ze zwolnienia z podatku. W sytuacji gdy nie dokonałeś jeszcze żadnej sprzedaży, możesz zrezygnować ze zwolnienia „z dnia na dzień” – składasz VAT-R przed dniem rezygnacji ze zwolnienia. Jeśli jednak sprzedaż miała już miejsce - rezygnację ze zwolnienia musisz zgłosić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, przed początkiem miesiąca, w którym rezygnujesz ze zwolnienia.

(31)

31 Rozpoczynając prowadzenie działalności gospodarczej nie możesz korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, jeżeli w ramach działalności:

dokonujesz dostaw:

 towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy (wyroby/złom z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali)

 towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),

- wyrobów tytoniowych,

- samochodów osobowych, innych niż wymienione poniżej, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

 budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

 terenów budowlanych,

 nowych środków transportu;

świadczysz usługi:

 prawnicze,

 w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

 jubilerskie.

Również, w sytuacji, gdy będziesz przedsiębiorcą nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju nie możesz korzystać ze zwolnienia do limitu sprzedaży.

Nie masz również prawa do zwolnienia, jeśli w roku w którym rozpoczynasz prowadzenie działalności gospodarczej, bądź w roku poprzednim byłeś zarejestrowany jako podatnik podatku VAT.

(32)

32 Przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu musisz złożyć, formularz VAT-R, wskazując w odpowiedniej pozycji, że nie masz prawa do zwolnienia z podatku.

Pamiętaj !

Od czynności urzędowej polegającej na potwierdzeniu zarejestrowania podatnika podatku od towarów i usług jako podatnika VAT czynnego lub podatnika VAT zwolnionego pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 170 zł. Obowiązek uiszczenia tej opłaty powstaje z chwilą złożenia zgłoszenia. Wpłaty opłaty skarbowej należy dokonać na konto urzędu miasta/gminy/dzielnicy, na terenie którego mieści się siedziba wskazanego w formularzu urzędu skarbowego.

Właściwość organu podatkowego dla podatku od towarów i usług

Właściwym organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wykonujesz na terenie objętym zakresem działania dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwość miejscową ustala się dla:

osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej - ze względu na adres siedziby;

osób fizycznych - ze względu na miejsce zamieszkania.

Przykład

Przedsiębiorca, będący osobą fizyczną, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu. Zamieszkuje w Krakowie, natomiast jego sklepy mieszczą się w Gdańsku i Wrocławiu. W związku z tym, że miejsca prowadzenia działalności objęte są zasięgiem działania dwóch różnych organów podatkowych, właściwym dla podatnika jest naczelnik urzędu skarbowego według jego miejsca zamieszkania, czyli ten w Krakowie.

Podstawowe prawa i obowiązki podatnika podatku od towarów i usług

(33)

33 Jako podatnik jesteś zobowiązany wykazać w danym okresie rozliczeniowym wartość dokonanej przez Ciebie sprzedaży wraz z należnym podatkiem od towarów i usług.

Obowiązek ten, co do zasady, powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Natomiast Twoim podstawowym prawem, jest prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, od dokonywanych przez Ciebie zakupów, w zakresie w jakim towary te i usługi są wykorzystywane przez Ciebie do wykonywania czynności opodatkowanych.

Prawo to, co do zasady, powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez Ciebie towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, (nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym otrzymasz fakturę lub dokument celny).

Pamiętaj !

Podatek należny = podatek VAT, wynikający z Twoich „faktur sprzedażowych”

Podatek naliczony = podatek VAT, wynikający z Twoich „faktur zakupowych”

Niektóre ponoszone przez Ciebie wydatki są wyłączone z prawa do odliczenia i tak np.: nie możesz odliczyć podatku VAT od nabywanych usług noclegowych i gastronomicznych. Nie stanowią też podstawy do obniżenia podatku należnego faktury, np.: w sytuacji gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi, wystawionymi przez podmiot nieistniejący, transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku, czy też faktury stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane, itd.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w danym okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, masz prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zwrot ten następuje:

w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia – podstawowy termin zwrotu,

w terminie 25 dni od dnia złożenia rozliczenia – przy spełnieniu określonych warunków; wraz z deklaracją podatkową składasz umotywowany wniosek o zwrot w skróconym terminie,

(34)

34 w terminie 180 dni od dnia złożenia rozliczenia - w przypadku gdy nie wykonasz w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych; wraz z deklaracją podatkową składasz umotywowany wniosek o zwrot.

Deklaracje VAT

Składając formularz VAT-R wybierasz również rodzaj deklaracji i okres rozliczeniowy (miesięczny bądź kwartalny), za jaki będziesz ją składał. Możesz wybrać:

deklarację VAT – 7 – składaną za okresy miesięczne, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu,

deklarację VAT – 7K - składaną za okresy kwartalne, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale,

deklarację VAT – 7D - składaną również za okresy kwartalne, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale, ale dotyczącą określonej grupy podatników.

Deklarację VAT – 7D składasz, jeśli wybrałeś kwartalny sposób rozliczeń i przewidujesz, że nie będziesz tzw.: małym podatnikiem¹. Wiąże się to również z obowiązkiem wpłacania zaliczek, o czym mowa szerzej poniżej – „Terminy płatności podatku”.

Pamiętaj !

Jeżeli zdecydujesz się na kwartalne okresy rozliczeniowe ponownie możesz składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne nie wcześniej niż po upływie 4 kwartałów, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu (w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji) naczelnika urzędu skarbowego, poprzez aktualizację formularza VAT - R.

1 mały podatnik - podatnik podatku od towarów i usług u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro bądź podatnika prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro (przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł)

(35)

35 Masz możliwość składania formularzy także drogą elektroniczną. Szczegółową informację w tym zakresie znajdziesz na stronie www.e-deklaracje.gov.pl

Terminy płatności podatku

Bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, obliczasz i wpłacasz podatek na rachunek urzędu skarbowego:

za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy,

za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Jeśli wybrałeś kwartalny sposób rozliczeń i przewidujesz, że nie będziesz tzw.: małym podatnikiem jesteś zobowiązany do wpłacania zaliczek na podatek za pierwszy oraz za drugi miesiąc kwartału, w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego wynikającego z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał - w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym z kolejnych miesięcy, za które jest wpłacana zaliczka.

Możesz wpłacać zaliczki w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka. Warunkiem jest pisemne zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego poprzez aktualizację formularza VAT-R. Należy je złożyć najpóźniej z chwilą wpłaty zaliczki za pierwszy miesiąc pierwszego kwartału, od którego zaliczki będą ustalane w faktycznej wysokości, jednak nie później niż z upływem terminu do jej zapłaty.

W kwartale, w którym rozpoczynasz wykonywanie działalności gospodarczej, nie powstaje obowiązek wpłacania zaliczek.

Podstawowe ewidencje dla podatku od towarów i usług

Pamiętaj, że niezależnie od tego, czy będziesz zwolniony od podatku VAT ze względu na nieprzekroczenie limitu, czy też będziesz podatnikiem zarejestrowanym, masz obowiązek prowadzenia:

ewidencji sprzedaży

(36)

36

 jeśli skorzystasz ze zwolnienia z podatku ze względu na limit, będziesz zobowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym,

 jeśli będziesz podatnikiem, nie korzystającym ze zwolnienia prowadzona przez Ciebie ewidencja musi zawierać dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej,

ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących

 jeśli dokonujesz sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Pamiętaj!

Jeżeli rozpoczniesz ewidencjonowanie sprzedaży na kasie w obowiązujących terminach, możesz odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł za kasę. Dokonujesz tego za pośrednictwem deklaracji.

Natomiast w sytuacji, gdy wykonujesz wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub jesteś podatnikiem zwolnionym, zwrot zostanie dokonany na Twój wniosek, złożony do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Pieniądze otrzymasz na rachunek bankowy.

Jeśli, w roku w którym rozpoczynasz dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, przewidywany przez Ciebie obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20.000 zł będziesz zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Aby ustalić wysokość limitu, w pierwszym roku prowadzenia działalności, dokonujesz następującego wyliczenia:

(37)

37 20.000

365 dni

Kasę fiskalną jesteś zobowiązany wprowadzić po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym przekroczysz obrót z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Pamiętaj !

Pomimo przekroczenia limitu możesz skorzystać z innych zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które odnajdziesz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r.

poz. 1382).

Rozpoczynając sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie korzystasz z powyższego zwolnienia, jeżeli w ramach działalności dokonujesz:

dostaw:

 gazu płynnego,

 części do silników,

 silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów,

 nadwozi do pojazdów silnikowych,

 przyczep i naczep; kontenerów,

 części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego,

 części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych,

 silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach,

 sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten,

x liczba dni od dnia rozpoczęcia sprzedaży na rzecz „osób prywatnych” do końca roku