Załącznik
J0 OlA^-taU oTtA
•2 J*. 40. CPU. 1»/f
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu
D E L E G A T U R A W K O N I N I E
Sprawozdanie z działalności w 2012 roku
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa Delegatury w Koninie na terenie powiatu konińskiego.
K O N I N , kwiecień 2013 rok
7
SPIS TREŚCI:
1. Nadzór nad zdrowiem roślin.
2. Bezpieczna żywność - nadzór nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin.
3. Ocena materiału siewnego (polowa i laboratoryjna}
oraz kontrola obrotu materiałem siewnym.
4. Diagnostyka laboratoryjna.
5. Nowe regulacje dotyczące obrotu i stosowania materiału siewnego odmian zmodyfikowanych genetycznie wynikające z nowej ustawy o nasiennictwie.
WOJfWÓOZKł 'NSPEKTORAT OCHRONY ROiUii l NASttMICTWA W POZNANIU
DELEGATURA W KONINIE 62-500 Konin, ul. Wojska Polskiego 23
tel./fax 063 2429153 (2) NIP 779-21-72-446, Regon 634298402
1. Nadzór nad zdrowiem roślin
1.1 Kontrola zdrowotności roślin, produktów roślinnych i przedmiotów
1.1.1 Rejestracja występowania i sygnalizacja zwalczania organizmów gospodarczo ważnych (niekwarantannowych)
Rejestracja występowania organizmów gospodarczo ważnych (niekwarantannowych) w 2012 r. prowadzona była jak w latach ubiegłych w ciągu całego roku, ze szczególnym uwzględnieniem okresu wegetacji roślin. Rejestrację prowadzono w uprawach ważnych gospodarczo dla naszego powiatu tj. zboża, ziemniaki, kukurydza, rzepak ozimy, wiśnia, jabłoń, śliwa, truskawki.
W celu oceny szkodliwości i prognozowania występowania agrofagów w kolejnym sezonie wegetacyjnym, prowadzono na uprawach ważnych gospodarczo rejestrację szczegółową.
Przeprowadzana ona była na 6 plantacjach na terenie powiatu (po 2 plantacje w 3 miejscowościach) w tych samych fazach rozwojowych roślin, aby dane były porównawcze w całym kraju, zgodnie z przyjętą skalą BBCH. Jako uprawy ważne gospodarczo przyjęto takie, których areał był największy na terenie naszego powiatu.
Na terenie całego powiatu konińskiego inspektorzy przeprowadzili 120 obserwacji.
Na podstawie zebranych danych sygnalizowano pojaw chorób i szkodników oraz potrzebę przeprowadzenia zabiegów ochrony roślin w poszczególnych uprawach.
W 2012 r. wzorem lat poprzednich komunikaty sygnalizacyjne przekazywano przez łącza internetowe. Ponadto informacje o sposobach i terminach zwalczania poszczególnych organizmów były dostępne pod adresem http://www.pioriil.gQv.pl/sygn/start.php. Z tego sposobu przekazu informacji korzystają od kilku lat producenci rolni, Urzędy Gmin, Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, a także firmy prowadzące obrót środkami ochrony roślin oraz materiałem siewnym.
Komunikaty sygnalizacyjne wywieszane były również w naszej siedzibie, gdzie zainteresowani producenci mogli zapoznać się z ich treścią. Przekazywano je także przy okazji przeprowadzania w gospodarstwach kontroli zdrowotności uprawianych roślin lub w trakcie specjalistycznych szkoleń prowadzonych przez inspektorów na terenie wszystkich gmin naszego powiatu.
W 2012 roku tak jak w poprzednim opracowane komunikaty dotyczyły łącznie 9 tematów sygnalizowanych (tematów trudnych do sygnalizacji).
. 2 -
1.1.2 Ocena stanu fitosanitarnego roślin uprawnych pod kątem występowania organizmów gospodarczo ważnych (niekwarantannowych) w 2012roku objętych rejestracją szczegółową.
Rok 2012 na terenie powiatu konińskiego był mokry i dość chłodny. Wprawdzie miesiące inicjujące wegetację były bardzo ubogie w deszcz, jednak później nastąpił znaczny wzrost ilości opadów. Największą ich ilość odnotowano w maju, czerwcu i lipcu. Szczególnie obfitujące w deszczowe dni okazały się jednak czerwiec i lipiec, dla których sumy opadów wynosiły odpowiednio 95,7 mm przy średniej wieloletniej 52,4 mm, oraz 118,3 przy wartości wieloletniej 71,4 mm, Deszczowa pogoda przyczyniła się do zwiększonego nasilenia niektórych chorób grzybowych. Suma opadów dla roku 2012 wyniosła 594 mm i była o 9% wyższa od średniej wieloletniej. Bardzo złe oddziaływanie na oziminy, przy równoczesnym braku okrywy śniegowej, miały niskie temperatury, które pojawiły się w miesiącach zimowych (III dekada stycznia i luty). Znaczna ilość plantacji zbóż ozimych i rzepaków w wyniku wymarznięcia została zaorana. Spowodowało to znaczne straty.
Najniższą temperaturę powietrza odnotowano w lutym (-23oC). Wiosna charakteryzowała się występowaniem wysokich temperatur (do 28 oC w kwietniu). Jednak lokalnie w I dekadzie kwietnia wystąpiły przymrozki, które spowodowały mrozowe uszkodzenia roślin.
Występowanie szkodników i chorób roślin w 2012 r. odnotowaliśmy na poziomie zbliżonym do roku 2011 r., z wyjątkiem zarazy ziemniaka (Phytophthora infestans)na ziemniaku, której nasilenie w stosunku do roku 2011 wzrosło ze średniej 17% do 21% porażonych roślin oraz chwościka buraka (Cercospora beticola)na buraku cukrowym z 9 do 25 %. Spowodowane to było znaczną ilością deszczu w okresie wiosenno-letnim.
1.1.3 Kontrola występowania organizmów kwarantannowych (zwalczanych z urzędu)
Na terenie naszego powiatu nasi inspektorzy przeprowadzili 1100 kontroli zdrowotności roślin, produktów roślinnych i przedmiotów pod kątem występowania organizmów kwarantannowych tj. takich, które muszą być zwalczane z urzędu, ale na koszt ich posiadacza. Do tych organizmów należą między innymi: Anoplophora chinensis, Apple proliferation phythoplasma, Bursaphenchus xylophilus, Chrysanthemum stunt viroid, Clavibacter michiganesis ssp.
michiganensis, Clavibacter michiganesis ssp. sepedonicus, Diabrolica virgifera, Ditylenchus dipsaci, Epitrix sp., Erwinia amylovora, Gibberella circinata, Globodera rostochiensis, Pepino mosaic virus, Phytophthora fragariae v. fragariae, Phytophthora ramorum, Plum pox virus, Potato spindle tuber viroid, Ralstonia solancearum., Quadraspidiotus perniciosus, Synchytrium endobioticum, Xanlhomonas campestris pv. phaseoli, Xanthomonas campestris pv. versicatoria i szereg innych organizmów.
Ze względu na to, że w dalszym ciągu rozszerza się od południa na północ Polski zasięg występowania Diabrotica virgifera (zachodniej kukurydzianej stonki korzeniowej), inspektorzy kolejny rok prowadzili szeroko zakrojony monitoring upraw kukurydzy na obecność tego szkodnika. Pierwsze ognisko stonki zostało stwierdzone na terenie województwa podkarpackiego w sierpniu 2005 r.
Na obszarze Wielkopolski istnieje nadal strefa ryzyka, wyznaczona dla tego szkodnika.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 maja 2010 r. w sprawie zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się zachodniej kukurydzianej stonki korzeniowej (Dz.
U. nr 94 póz. 606) obejmuje ona swym zasięgiem powiaty kaliski, kępiński, krotoszyński, ostrowski, ostrzeszowski, pleszewski, rawicki, turecki, miasto na prawach powiatu Kalisz.
Inspektorzy analogicznie jak w roku ubiegłym prowadzili lustracje upraw kukurydzy w poszukiwaniu ww. szkodnika.
Na terenie powiatu konińskiego w 2012 r. prowadzono lustracje na obecność chrząszczy zachodniej kukurydzianej stonki korzeniowej, jednakże jeszcze na terenie naszego powiatu nie stwierdzono miejsc występowania Diabrotica yirgifera.
Wykrycie organizmów kwarantannowych zawsze skutkuje wydaniem przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu decyzji administracyjnych, które nakazują producentom i posiadaczom odpowiednie postępowanie z porażonym materiałem, a także w wyznaczonych tymi decyzjami strefach. W zależności od wykrytych organizmów wyznacza się różne strefy na różny okres ich trwania, w których muszą być przestrzegane określone zakazy i nakazy.
W wyniku przeprowadzonych kontroli zdrowotności i wykonanych analiz laboratoryjnych w 2012 roku na terenie powiatu nie wykryto ognisk występowania organizmów kwarantannowych.
1.2 Rejestracja przedsiębiorców oraz paszportowanie roślin, produktów roślinnych i przedmiotów
Kontrole zdrowotności roślin przeprowadza się przede wszystkim u zarejestrowanych przedsiębiorców. Wymóg rejestracji dotyczy głównie producentów roślin dużego ryzyka fitosanitarnego, będących żywicielami chorób kwarantannowych. W roku 2012 kontynuowano rejestrowanie przedsiębiorców, które rozpoczęło się w 2004 r. Często producenci szczególnie ziemniaków rezygnowali z prowadzenia tej uprawy i składali wnioski o wykreślenie z rejestru. Wg stanu na koniec roku 2012 w powiecie konińskim jest zarejestrowanych 277 podmiotów, w tym z rolą fitosanitarną tj. uprawiających, obracających roślinami dużego ryzyka fitosanitarnego 172 podmiotów. Większość zarejestrowanych w rejestrze przedsiębiorców z rolą fitosanitarną stanowią producenci ziemniaka, w tym osoby zajmujące się produkcją, dystrybucją, pakowaniem i sortowaniem ziemniaków.
Rośliny uprawiane przez zarejestrowane podmioty mogą znajdować się w obrocie ze specjalnym oznakowaniem tj. z paszportami lub innymi oznakowaniami. Paszporty wydaje Inspekcja, inne oznakowanie obowiązujące dla ziemniaków konsumpcyjnych sporządza sam producent. W roku 2012 wydano w powiecie konińskim 2931paszportów roślin.
Obowiązek rejestracji i oznakowywania ziemniaków innych niż sadzeniaki sprawdzano w trakcie kontroli obrotu ziemniakami w sklepach, supermarketach, hurtowniach i targowiskach.
1.3 Obrót międzynarodowy roślinami, produktami roślinnymi i przedmiotami
1.3.1 Kontrola towarów eksportowanych z Polski
W 2012 roku w naszej delegaturze wydano 38 świadectw fitosanitarnych.
1.3.2. Główne asortymenty i kierunki eksportu
Głównym przedmiotem eksportu roślin i produktów roślinnych w 2012 roku były: jabłko świeże w ilości 152596 kg, borówka amerykańska w ilości 4491 kg, pomidor świeży 3744 kg, kapusta świeża 10200 kg, por świeży 3600kg, produkty przetworzone jak wafle kukurydziane i ryżowe oraz sadzonki drzew i krzewów ozdobnych w ilości 3019 sztuk, maty wiklinowe w ilości 950 sztuk.
Eksportowany towar wysyłany był do Kazachstanu, Federacji Rosyjskiej, Białorusi, Norwegii, Emiratów Arabskich, Chile i Kuwejtu.
1.3.3 Nadzór nad przemieszczaniem ziemniaków z Polski do innych państw członkowskich Unii Europejskiej
Nadal, w związku z koniecznością zapewnienia dodatkowych środków bezpieczeństwa fitosanitarnego w celu zapobieżeniu rozprzestrzeniania się bakterii Clavibacter michiganensis ssp.
sepedonicus na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej, zgodnie z § 17 ust. l rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 06 kwietnia 2007 r. w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus (Dz. U. nr 70, póz. 472), każda partia bulw ziemniaków wyprodukowanych na terytorium Polski i przemieszczanych do innych państw członkowskich UE musi być zaopatrzona w zaświadczenie potwierdzające niewystępowanie w bulwach tych bakterii. Stosowne zaświadczenie wydaje wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa, po wykonaniu badań laboratoryjnych, potwierdzających niewystępowanie tej bakterii w badanej partii bulw ziemniaków oraz we wszystkich pozostałych ziemniakach uprawianych w danym miejscu produkcji. Z terenu naszego powiatu w 2012 r. nie było wydane ani jedno zaświadczenie.
1.4. Realizacja postanowień Traktatu Akcesyjnego
Zgodnie z postanowieniami Traktatu Akcesyjnego, w trakcie 10 - letniego okresu przejściowego Polska została zobowiązana do określenia statusu fitosanitarnego w odniesieniu do występowania grzyba Synchytrium endobiolicum (sprawcy choroby zwanej rakiem ziemniaka) dla każdego powiatu lub miejsca produkcji. Województwo Wielkopolskie a w tym powiat koniński na podstawie przeprowadzonych urzędowych badań został w 2004 r. uznany za wolny od grzyba Synchytrium endobioticum. Również przez cały 2012 r. pracownicy naszej delegatury prowadzili obowiązkowe monitoringowe badania w celu utrzymania przyznanego statusu. Na podstawie przeprowadzonych lustracji i badań laboratoryjnych nadal powiat koniński i wszystkie powiaty w
Wielkopolsce uznane są za wolne od grzyba Synchytrium endobioticum.
2. Bezpieczna żywność - nadzór nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin.
2. l Obrót, konfekcjonowanie i stosowanie środków ochrony roślin.
2.1.1 Rejestrowanie podmiotów prowadzących obrót i konfekcjonowanie
Do zadań Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w ramach nadzoru nad konfekcjonowaniem i obrotem środków ochrony roślin należy rejestrowanie przedsiębiorców prowadzących konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin oraz miejsc prowadzenia tej działalności.
Rejestrowanie przedsiębiorców prowadzących konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z 2008 r.
Nr 133, póz. 849 ze zm.) i ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.
U. Nr 173, póz. 1807 ze zm.), polega na wpisywaniu wyżej wymienionych przedsiębiorców do rejestru działalności regulowanej. Rejestr prowadzony jest przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa właściwego ze względu na siedzibę podmiotu.
Na koniec 2012 roku do rejestru działalności regulowanej wpisanych było 52 przedsiębiorców, działających w ramach 61 odrębnych punktach obrotu na terenie powiatu konińskiego. Sprzedażą hurtową środków zajmują się 3 hurtownie.
2.1.2 Kontrola obrotu i stosowania środków ochrony roślin
W ramach nadzoru nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin przeprowadziliśmy 40 kontroli w punktach obrotu detalicznego, hurtowniach na targowiskach i w innych miejscach, gdzie jest lub może być prowadzony obrót środkami ochrony roślin i zaprawionym
materiałem siewnym.
Przeprowadzono 199 kontroli stosowania środków ochrony roślin z czego 107 kontroli to kontrole cross compliance (wzajemnej zgodności), wynikające z podpisanego 27 lipca 2012 r.
porozumienia z ARiMR. W trakcie kontroli sprawdzano posiadanie aktualnego zaświadczenia o ukońc/eniu szkolenia, prowadzenie ewidencji wykonanych zabiegów, posiadanie sprawnego technicznie opryskiwacza i prawidłowości wykonywania zabiegów zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania. Kontrole obejmowały towarową produkcję roślinną, magazyny płodów rolnych, oraz inne miejsca, gdzie stosowanie środków ochrony roślin może być ograniczone lub zabronione
(stwierdzono 3 uchybienia, dotyczyły braku aktualnego badania technicznego opryskiwaczy 2, braku wymaganego szkolenia przez stosujących środki ochrony roślin 1.
Wystawiono 3 mandaty karne.
Przeprowadzona również 6 kontroli w jednostkach upoważnionych przez Wojewódzkiego Inspektora do przeprowadzania badań sprawności technicznej opryskiwaczy (2 stacje kontroli działające na naszym terenie)
Zgodnie z zarządzeniem nr 7/2005 Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa z dnia 28 października 2005 r. w sprawie wprowadzenia instrukcji kontroli obrotu i stosowania środków ochrony roślin, i z przyjętym przez Wojewódzki Inspektorat planem kontroli na rok 2012, największa częstotliwość kontroli dotyczyła hurtowni. Tam przeprowadzono co najmniej 2 kontrole w roku. W punktach sprzedaży detalicznej kontrole przeprowadzano w pierwszej kolejności tam, gdzie w latach ubiegłych stwierdzono nieprawidłowości a u pozostałych podmiotów, w miarę potrzeby wynikającej z analizy ryzyka. Sprawdzano wykonywanie działalności zgodnie z wymogami ustawy o ochronie roślin.
2.1.3 Szkolenia dla osób zajmujących się obrotem, konfekcjonowaniem oraz stosowaniem środków ochrony roślin
W powiecie konińskim do prowadzenia szkoleń w zakresie obrotu, konfekcjonowania i stosowania środków ochrony roślin były upoważnione, przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu:
- Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego
- Zakład Doskonalenia Zawodowego w Koninie przy ul. Urbanowskiej, - Wielkopolska Izba Rolnicza
- Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw w Sompolnie.
Zgodnie z art. 75 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin i wydanym na jego podstawie w dniu 26 maja 2004 r. Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi upoważnione jednostki mogły organizować szkolenia w zakresie:
obrotu i konfekcjonowania środków ochrony roślin;
stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy.
W roku 2012 odbyły się 23 szkolenia dla stosujących środki ochrony roślin, na których przeszkolono 644 osoby.
Odbyło się l szkolenie dla osób wykonujących czynności związane z konfekcjonowaniem lub obrotem środk. ochrony roślin, na których zaświadczenie uzyskało 12 osób.
2.1.4 Kontrola jakości i pozostałości środków ochrony roślin.
2.1.4.1 Badania pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych
W związku ze sprawowanym przez Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa nadzorem nad prawidłowym stosowaniem środków ochrony roślin w roku 2012, podobnie jak w latach poprzednich, inspektorzy pobierali próby płodów rolnych do badań na pozostałości środków ochrony roślin.
Koszty przeprowadzonych badań zostały pokryte z budżetu państwa w ramach dotacji.
Próby płodów rolnych z naszego powiatu zostały przebadane Państwowy Instytut Badawczy- Instytut Ochrony Roślin oraz Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Centralne Laboratorium w Toruniu.
Ocenę uzyskanych wyników prowadzono w oparciu o wykaz najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin stanowiący załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16.04.2004 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości chemicznych środków ochrony roślin, które mogą znajdować się w środkach spożywczych lub na ich powierzchni (Dz.U. Nr 85, póz. 801 z póz. zm.).
W powiecie konińskim w roku 2012r. zostało pobranych 14 prób płodów rolnych do badań laboratoryjnych na pozostałości środków ochrony roślin. Próby pochodziły z następujących upraw:
jabłka 3 próby, wiśnia l próba, brokuły 2 próby i zboża 8 prób. W badanych próbach nie stwierdzono pozostałości środków ochrony roślin powyżej dopuszczalnych poziomów, co świadczy o prawidłowej ochronie. Ponadto pobrano 2 próby jabłek do badań na pozostałości ś.o.r.
pochodzące z gospodarstwa IP, które zostały przebadane na koszt producenta.
2.1.4.2 Kontrola jakości środków ochrony roślin
Urzędowe badania kontrolne jakości środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu a znajdujących się w obrocie handlowym mają na celu sprawdzenie, czy producenci środków ochrony roślin spełniają wymogi jakościowe zatwierdzone w procesie rejestracji. Do badań kontrolnych pobierane są środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu w Polsce przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wyprodukowane przez polski przemysł na licencji oraz pochodzące z importu. W 2012 roku pobierano 2 próbki środków ochrony roślin.
Zasady urzędowego badania jakości środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu określone zostały w Zarządzeniu Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa 9/2012 z 14 czerwca 2012 r. w sprawie wprowadzenia zasad badania jakości i pozostałości środków ochrony roślin.
2.2 Monitoring zużycia środków ochrony roślin
Już po raz dziesiąty w 2012 r prowadzony był monitoring zużycia środków ochrony roślin.
Zgodnie z opracowanym harmonogramem monitoring objął takie uprawy jak: jabłoń, kapusta głowiasta, truskawki, ziemniaki, żyto.
Główny Urząd Statystyczny wylosował próbę statystyczną dla powiatu konińskiego obejmującą 24 gospodarstwa. Wytypowano gospodarstwa osób fizycznych wraz z imieniem, nazwiskiem oraz adresem gospodarstwa. Inspektorzy sporządzili 24 ankiety.
2.3 Badania sprawności technicznej opryskiwaczy
2.3.1 Jednostki upoważnione do przeprowadzania badań.
Badania sprawności technicznej opryskiwaczy w powiecie konińskim przeprowadzają 2 Stacje Kontroli Opryskiwaczy. Obie stacje (w Węglewie i Skulsku) mają możliwość przeprowadzania badań w systemie objazdowym oraz mogą naprawiać i modernizować sprzęt do stosowania środków ochrony roślin.
2.3.2 Badania opryskiwaczy
Zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 18 grudnia 2003 roku o ochronie roślin (Dz.U.
z 2008 r. Nr 133, póz. 849 ze zm.), środki ochrony roślin należy stosować wyłącznie przy użyciu sprawnego technicznie sprzętu (opryskiwacza). Badaniom podlegają zarówno nowe opryskiwacze, jak i będące w eksploatacji.
W roku sprawozdawczym przebadano w naszym powiecie z wynikiem pozytywnym 457 opryskiwaczy polowych i sadowniczych. Okres ważności badań technicznych opryskiwaczy wynosi 3 lata.
2.4 Integrowana produkcja
Od kilku lat zadaniem Inspekcji, wynikającym z ustawy o ochronie roślin, jest sprawowanie nadzoru nad produkcją integrowaną i wydawanie certyfikatów potwierdzających jej stosowanie.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał rozporządzenie z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie integrowanej produkcji, w którym m. in. określone zostały zasady dokumentowania działań związanych z integrowaną produkcją oraz sposób i tryb przeprowadzania kontroli integrowanej produkcji.
n D
2.4.1 Zgłoszenia do systemu
W roku 2012 z powiatu konińskiego wpłynęły zgłoszenia chęci przystąpienia do systemu integrowanej produkcji od 12 producentów w trakcie wegetacji dwóch sadowników złożyło rezygnację z prowadzenia upraw metodą integrowaną. Pozostali producenci tj. siedmiu sadowników i trzy osoby produkujące warzywa otrzymali certyfikaty na zebrane plony zgłoszonych upraw.
Całkowita wielkość certyfikowanego plonu to 4976 ton jabłek wyprodukowanych na powierzchni 83 hektarów oraz 1350 ton pomidorów i ogórków polowych zebranych z 27 hektarów.
2.4.2 Kontrole IP
W gospodarstwach zgłoszonych do systemu IP w roku 2012 przeprowadzono 13 kontroli gospodarstw w trakcie wegetacji roślin i kontrole notatnika IP oraz pobrano 2 próby owoców do badań na pozostałości ś.o.r. W wyniku przeprowadzony vh kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości, a w badanych próbach nie stwierdzono przekroczenia najwyższych dop uszczalnych poziomów pozostałości lub stosowania niedopuszczonych do IP preparatów.
3. Ocena polowa i laboratoryjna materiału siewnego
Ocena polowa i laboratoryjna plantacji nasiennych w 2012 roku
Ogólna powierzchnia plantacji nasiennych będących w ocenie polowej w 2012 roku to obszar 496,69 ha roślin rolniczych , spośród których największą powierzchnię uprawy zajmowała facelia błękitna 313,39 ha, pozostałe rośliny rolnicze to zboża ozime i jare 62, ha, gorczyca 26,14 ha, trawy 91,7ha, motylkowe 52,8 ha na terenie powiatu nie było produkcji nasiennej warzyw.
Do oceny polowej zgłoszono 139 plantacji nasiennych roślin rolniczych. Kwalifikację polową na 135 plantacjach przeprowadzili kwalifikatorzy akredytowani, a pozostałą część urzędowi kwalifikatorzy naszej delegatury. W ocenie polowej zdyskwalifikowano l plantację gorczycy z przyczyny: niezachowania izolacji przestrzennej oraz zanieczyszczenia innymi gatunkami. Kontrola 43 plantacji na 144 ha ocenianych przez kwalifikatorów akredytowanych potwierdziła rzetelność przeprowadzonej oceny polowej przez w/w kwalifikatorów.
W 2012 roku pobrano 19 prób kontrolnych w obrocie: nasion roślin rolniczych 8, warzywnych 6 oraz 5 z mieszanek nasiennych (trawy). Trzy partie nasion mieszanek nie spełniały wymagań jakościowych(obniżona zdolność kiełkowania).
Przeprowadzono 12 kontroli obrotu materiałem siewnym, 17 kontroli u dostawców (producenci materiału szkółkarskiego kategorii CAC) oraz l dotyczącą rolnictwa ekologicznego (dokumenty zakupu). Kontrole wykazały, że nasiona i materiał szkółkarski wprowadzony do obrotu były zaopatrzone w etykiety lub paszporty, nie stwierdzono sprzedaży niezgodnej z wymaganiami formalnymi i jakościowymi, dokumenty zakupu były prawidłowe. Kontrole interwencyjne (2) dotyczyły prowadzenia obrotu materiałem siewnym bez wpisu do rejestru działalności regulowanej ,w związku z czym nałożono 2 mandaty w wysokości 150zł.
W roku 2012 wydano 5 zezwoleń na obrót materiałem siewnym .
4. Diagnostyka laboratoryjna.
Laboratorium Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa Delegatury w Koninie prowadzi badania roślin, produktów roślinnych, a także gleby i podłoży na obecność kwarantannowych organizmów szkodliwych.
Badania te prowadzi się na potrzeby sygnalizacji występowania organizmów szkodliwych w celu określenia terminu zwalczania tych organizmów. Badania są też wykonywane na zlecenia.
W badaniach stosuje się metody makro i mikroskopowe, izolacji bezpośredniej, hodowli na pożywkach, chromatografii cienkowarstwowej, immunofluorescencji pośredniej, test ELISA, metody ekstrakcji cyst i nicieni aktywnych i.t.p.
W roku 2012 nasze laboratorium przebadało 2437 prób materiału roślinnego i gleby wykonując 2843 analizy (z terenu byłego województwa konińskiego). W tym z terenu powiatu konińskiego przebadano 442 próby na obecność następujących organizmów szkodliwych:
- mątwika ziemniaczanego i agresywnego (153 próby gleby i podłoża) - raka ziemniaka (108 prób gleby i podłoża)
- bakteriozy pierścieniowej ziemniaka oraz śluzaka (20 prób bulw ziemniaka)
- ospowatości śliw (141 prób liści śliw, brzoskwiń, moreli i ozdobnych z rodzaju Prunus) - sztylaki i długacze ( l próba )
- węgorek Sosnowiec (2 próby)
- organizmy kwarantannowe kraju importującego (17 prób )
Próby gleby i podłoża na obecność nicieni (mątwików, sztylaków i długaczy) oraz na obecność raka ziemniaka pochodziły z pól przewidzianych pod uprawę ziemniaków, szkółek drzew i krzewów oraz sadzonek truskawek, część prób pobrana była w związku z obsługą eksportu.
Próby materiału roślinnego były pobrane i przebadane na obecność bakteriozy pierścieniowej, śluzaka, ospowatości śliw oraz niszczyków w związku z produkcją kwalifikowanego materiału rozmnożeniowego, drzewek i krzewów roślin sadowniczych oraz roślin ozdobnych.
Prowadzimy też badania na obecność organizmów szkodliwych gospodarczo ważnych (niekwarantannowych) na potrzeby sygnalizacji terminu zwalczania tych organizmów oraz badania na zlecenie.
5. Nowe regulacje dotyczące obrotu i stosowania materiału siewnego odmian zmodyfikowanych genetycznie wynikające z nowej ustawy o nasiennictwie.
Z dniem 28 stycznia 2013 roku weszły w życie przepisy prawa nasiennego zawarte w nowej ustawie z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz.U. z 2012 r. poz.1512).
Ustawa wprowadza do polskiego prawodawstwa przepisy aktów prawnych Uni Europejskiej. W kwestii GMO ustawa realizuje wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości znoszący w Polsce zakaz rejestracji odmian genetycznie zmodyfikowanych i obrotu materiałem siewnym tych odmian.
W katalogu unijnym, na dzień dzisiejszy zarejestrowanych jest 235 odmian kukurydzy, z modyfikacją MON 810 warunkującą odporność tej rośliny na omacnicę prosowiankę. Firma Monsanto wprowadziła do kukurydzy jeden gen bakterii występującej powszechnie w glebie, który odpowiada za produkcję toksyny Bt, szkodliwej dla owadów, za to bezpiecznej dla środowiska, ludzi i zwierząt. Oprócz tego w katalogu unijnym zarejestrowana jest l odmiana ziemniaka Amflora zmodyfikowana genetycznie w kierunku wytwarzania amylopektyny - skrobi przydatnej dla przemysłu (produkcja papieru, tekstyliów, kleju)
Jednocześnie z dniem 28 stycznia 2013 roku t.j. z dniem , w którym weszła w życie ustawa o nasiennictwie Rada Ministrów rozporządzeniem z dnia 2 stycznia 2013 roku(Dz.U.
z 2013r. poz.39) zakazała stosowania materiału siewnego kukurydzy MON 810 (zakaz obejmuje 235 odmian kukurydzy aktualnie wpisanych do unijnego katalogu odmian) oraz odrębnym rozporządzeniem zakaz stosowania materiału siewnego ziemniaków odmiany Amflora.
Powyższe rozporządzenia zostały wydane na podstawie art. 104 ust. 9 w/w ustawy o nasiennictwie zgodnie z którym Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia wprowadzić zakaz stosowania materiału siewnego określonych odmian kierując się np.koniecznością uniknięcia zagrożeń dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska.
Przesłanką dla wprowadzenia zakazu stosowania materiału siewnego odmian genetycznie
zmodyfikowanych jest zagrożenie zanieczyszczeniem genetycznie zmodyfikowanym pyłkiem miodów produkowanych na terenie Polski i wynikających z tego szkód ekonomicznych dla hodowców, pszczół i możliwej utraty ich pozycji rynkowej.
Reaumując , nowa ustawa dopuszcza do obrotu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej
materiał siewny genetycznie zmodyfikowany co oznacza, że przedsiębiorcy nasienni wpisani do rejestrów/ewidencji prowadzonych przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa mogą oferować do sprzedaży i sprzedawać materiał siewny odmian genetycznie zmodyfikowanych zrejestrowanych w UE natomiast producenci rolni nie mogą stosować czyli wysiewać materiału siewnego tych odmian.
Nowa ustawa o nasiennictwie rozszerza kompetencje PIORiN w zakresie nadzoru nad stosowaniem materiału siewnego w tym zmodyfikowanego genetycznie. Oznacza to poddawanie kontroli upraw, które mogą pochodzić z zastosowania materiału siewnego zmodyfikowanego genetycznie. W celu uniknięcia nieporozumień w czasie działań kontrolnych apelujemy do wszystkich uprawiających kukurydzę aby zadbali o przechowywanie dokumentów zakupu materiału siewnego kukurydzy oraz etykiet urzędowych, którymi oznakowane są opakowania materiału siewnego. Urzędowe etykiety materiału siewnego kukurydzy w przypadku odmian zmodyfikowanych genetycznie muszą zawierać stosowną informację.
KIEROWNIK DELEGATURY Janusz Brzęcki
