• Nie Znaleziono Wyników

Isopropanol bereiding door direkte hydratatie van propeen

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Isopropanol bereiding door direkte hydratatie van propeen"

Copied!
55
0
0

Pełen tekst

(1)

4 . t 'fi

Laboratorium voor.

·

Chemische

Te~hnologie

_ .... _-.--1:.:.. ..

....

.-I

Verslag behorende bij het fabrieksvoorontwerp

van

.

...

:,.~

..

~~~g~m~J~~9-

...

.

...

.

...

.

onderwerp:

.~

hydratatie van propeen

apres: vn

Hasseltlaan

565 - Delft

,,'

" ,.

(2)

~ "

.

o

o

o

o

o

• 1

o

o

() :, 0 ()

o

(3)

Delft

I4

~pr.

'78

(

DE BI'~HEIDING VAN ISOPHOPANOL

---DOOR

(

fll'!!W--DIREKTE HYDl{ATATIE VAN PROPEEN

(

(

(

(

(

naam

.

.

Jo Horgenstond opdracht I7 jáno I978

( 1

---

adres: vno Hasseltlaan

565

plaats: Delft

-

Holland

(4)

c

<.

( ( ( ( ( (

o

o

o

SANENVATTING

De bereiding van isopropanol door direkte hydratatie in de vloei-stoffese van propeen(in aanwezigheid van een katalysator)heeft als groot voordeel een hoge omzettingsgraad.

In het Tokuyama-soda proces reageren propeen en een "zure"

kataly-sator oplossing in ~.,rater bij hoge druk(groter dan de verzadigings

druldcen)en temperatuur onder het vormen van isopropanol(IPA), met een grote selectiviteit voor IPA.

Onomgezet en opgelost propeen wordt uit het reactieMengsel ver-wijderd door drukvermindering en gerecirculeerd.Het mengsel,dat vooral w'ater en IPA bevat,wordt via destillatie ven.,rerkt tot een alcohol product met grote zuiverheid.

Alle nevenproducten,gevormd bij dit proces,worden als brandstof benut.De levensduur van de katalysator is erg lang vergeleken met soortgelijke processeno

Eerekeningen voor een isopropanol fabriek,volgens het Tolmyama proces met een productie van 50,000 ton per jaar werden uitgevoerd voor

de reactor en de destillatie-kolommen.Centraal hierbij stonden massa-en .. :armtebalans,afmetingen en soort.

(5)

(

(

~

KONKLUSIE

Het Tokuyama-soda proces (direkte hydratatie) is veel goedkoper en mileu-vriendelijker dan het "oude" zwavelzuur proces (indinkte hydratatie) voor de bereiding van isopropanol.

( De lage propeen concentratie in de voeding , lange katalysator

.

---

.. ..--...

"levensduur" en hoge selectiviteit moeten het werken bij hoge

druk en temperatuur rechtvaardigen. Een vergelijking met het

Texaco en het Veba proces , die bij lagere temperatuur en of

( druk werken , moet dan ook in die richting gezocht lV'orden ,

( ( ( (

o

o

o

omdat de destillatie-sectie voor alle drie ongeveer hetzelfde is. Berekening van of de beschikking over nauwkeurige

kinetische gegevens zijn nodig om de hoge seiectiviteit

(99%)

te

onderschrijven.

(6)

( ( Hoofdstuk I ( 1.1~' 1.2. (

3.

'

1.' ( 3.I.I. ( (

4.

4.1.

{

4.2.

5.I.'

o

5.'I

.'I~' 5.I~'2 0

o

(', INHOUD

Uitgangspunten voor het ontHerp

---Productiecapaciteit en bedrijfstijden

Grond - en hulpstoffen

Eigenschappen en constanten Beschrijving van het proces Procescondities

Reactie Inleiding

Tokuyama - poda proces

Destillatie

Vloeistof - damp evemV'ichten

1:{erklijncn Overall - rendement Diameter kolom ~E~::~~~~:: Reactor Destillatie 1-larmteuisselaars Vloeistof' - gasaf'scheiàer Uassa - en w'aT1::1tebalans Uassabalans TIeactor Vloeistof gasafscheider

IPA - water - destillatie kolom

Lightend - IPA destillatie

IPA - Benzeen - Hater destillatie

Benzeen - stripper Blz. 1 2 2 2 2

4

5

5

5

5

7

7

8 9

9

9

9

IO IO II II II II II 12 .I2 I2

13

(7)

<.. HoofdstUk

-:---(

5.

2 • 7 • ( ( 6~J ( ( ( (

o

Cl

o

llarmtebalans Reactor Stoomvoorver~varmer Luchtkoelers Top - condensors Ketel venlarmers Grondstoffen en utilities Bijlage I : Reaktorberekeningen Bijlage 11 Bijlage 111 Bijlage IV Bijlage V Berekeningen destillatie-kolommen

Mollier diagram propeen Productie en prlJzen van propeen

'I

~. Hassa en warmtebalans Apparatenlijst Literatuurlijst Elz. 13 13 13 14 I~ 14

15

16

18

19

24

25

26

31

(8)

( ( ( ( ( ( (

o

o

INLEIDIKG

Vana~ de commerciele productie in 1920 wordt isopropanol (IPA) in verschillende industrieen toegepast. In de chemische industrme

als o.a. oplosmiddel , extractiemiddel en grondsto~ voor de

bereiding van aceton. In de verf - en cosmetische industrie vooral

als oplosmiddel.

(r;;-In grafiek I en 2 (zie b~agè) zijn de productie-cijfers en

prij-zen gedurende de laatste jaren gegeven.

I

Tot 1960 werd IPA voornamelijk geproduceerd door indirekte hydratatie van propeen met behulp van gec. z'ill'avelzuur. De in eerste instantie gevormde z\-lavelzure ester -,,"ordt in een tlll'eede stap met water

gehydro-2yseerd tot alco~ol.

De hoge corrosie en energie(indampen van verdund zwavelzuur) kosten tezamen met steeds strengere mileuwetten hebben na 1960 de vraag naar andere productiemethoden doen toenemen.

De drie hoofdprocessen die de laatste jaren on~lI'ikkeld zijn en op

industriele schaal worden toegepast , berusten allen op de direkte hydratatie van propeen in aamll'ezigheid van een "zure" katalysator

a. Veba proces hydratatie in de gasfase van propeen bij 2200C

en 50 atm.(vaste katalysator)

b. Texaco-trickle proces : hydratatie van propeen in de vloei- '

stof~ase

bij IJO - 1600

c

(vast~k;t--.../""'..

c. Tokuyama proces

ionemvisselaar) en 80 - IOC atm.

hydratatie van fase bij 250

propeen in de

vloeistof-2800C en 200 - 250 atm.

(katalysator in oplossing)

Bij genoemde processen zijn de nadelen van het "oude"

zwavel-zuur proces afwezig. Een onderlinge vergelijking leek dan ook

een geschikt uitgangspunt voor het vooront'ill'erp.

In eerste instantie werd voor het Tokuyama proces gekozen ,

van-wege de lanB"e katalysator levensduur vergeleken met het 'l'exaco proces en de hogere omzettingsgraad dan het Veba proces , waardoor er minder

propeen gerecirculeerd lll'ordt en dus het percentage propeen in de \ :

(9)

C ( ( ( ( ( ( ( (;

o

(1 2

I. UITGANGSPUNTEN VOOR HET ONTWERP.

I.I. Productiecapaciteit en bedrijfstijden.

De te heeft

ontHerpen isopropanol fabriek (volgens het Tolruyarna proces)

een productiecapaciteit van 50,000 ton (95%) rPA per jaar of

meer.

Het aantal effectieve arbeidsdagen bedraaet J50 dagen per jaar , met gemiddeld 20 bedrijfsuren per dag.

I.2. Grond - en hulpstoffen~!

---Commercieel propeen van ongeveer 95% en gedeioniseerd proces\mter

worden gebruikt als grondstoffen.'

Als katalysator gebruikt men een natrium - silicium - .wolfraamzure

ve!,binding(NaJHSi(W JOro) 4) die opgelost ,.,ordt in het proces\vatèr (ongeveer O.DOI mOl/I).

I.J.

Eigenschappen e~ constanten.

---Fysische constanten , explosiegrenzen , macw'aarden en corrosie as-pekten van de bij het proces betrokken grondstoffen en producten

zijn inde tabellen I , 2 en J vermeld o Onder mac-\vaarden verstaat

men de maximale toelaatbare concentratie , waaraan de mens

bloot-gesteld mag worden(door inademen J huidcontact e.d.)o

Tabel I : Fysische constanten

Naam water propeen propaan isopr.ether benzeen 2-propanol natrium-~Tatersto:f ., !wolfraam Isilicaat

I

, ! ! Formule Toestand H2 0 vloeistof CH JCHCH2 gas CH JCH2CHJ gas (C J H7 )20 vloeistof C 6H6 vloeistof CJHSO vloeisto:f I

NaJHSi (>IJ

O,4V

I

vloeisto:f

I

1 Holgew. 18.015J 42.0S 44.II 102.18 78.12 60.11 I , 2946 Kpt.

p(kg/m

~---- . -_ .•. _-- -(OC) 100 1000 ~47.4 5I9. -!~2. 07 500. 68 724 80.1 879 82.4 785 • 3-)-j

I

J

5

.5 1 _ _ __ - - - -_ __ ..:.. _ _ _ _ _ _ __ l _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ____ ...

(10)

C 3 Tabel 2

.

.

Explosie grenzen en Nac-waarden bij I atm. en kamertemp.

---e~D1Q~ie_~~On~eD

Nac-'vaarde ( ppm)

component :formule onder boven

c...

propeen C

3H

6

2.00 II.IO

propaan C3HS 2.I2 9.35

.(

benzeen C

6

H

6

I.40 7.'10 25(huid)

isopropanol C 3HSO 2.02 II.SO 200 ( isopr.ether (C 3H7)2 0 SOO ( I,

( Tabel ~ Corrosiebestenàigheid van constructie - materialen (I9)

Alcohol Benzeen

---

---(

I

R

v

s

0.02 jr 0.02/jr , -(lage temp) Staal O.OS/jr 0.02/jr ( (lage temp)

I

Gietijzer 0.05/jr 0.02/jr (lage temp) Hastelloy -B 0.002/jr 0.02/jr

(11)

-( ( ( ( .( ( () ()

BESClffiIJVING VAN HET P710CES

Voedingspropeen en gerecirculeerd propeen ,,,orden in vloeibare toestand op een druk van ongeveer 245 bar gebracht(PI P3) en

middels een stoomvoorverw'armer(H6) tot 900C voorverhit. Tegelijk

worden voedings'tvater en gerecirculeerd proces, .... ater ook op een druk van 245 bar gebracht (P2). Viét ,·;armteui t't'lisseling met het reactiemengsel uit de reactor wordt het onder druk staande water

verhit tot een temperstuur van ongeveer 2~20C(H4) en vervolgens

tot 2920C door een t, .... eede stoomvoorverwarmer(H7).L

Water van 292oC(245 bar) en vloëibaar propeen van 900C(245 bar) worden samen in de onder drmk staande reactor(R8) gevoerd, waar

de reactie pluatsvindt.

Het reactor-effluent , dat hoofdzakelijk 'vater , isopropanol en

katalysator bevat, '\vordt na warmteuit,dsseling doord~_er­

m~ van niet gereageerd en opgelost propeen gescheiden(V9),

dat gekoeld en gerecirculeerd wordt (HIItIP3) • Een wate;ige--

isopro-panol - katalysator oplossing wordt in de eerste destillatie

kolom(TII) gescheiden in een katalysatorvrij azeotropisch mengeel IPA - H

20(87 't'lt.~i IPA) en een katalysatoroplossing in lvater t die

gerecirculeerd wordt (P2). In een t,,·eedc dest. kolom(TI7) ,'ordt het

azeotropisch mengsel gescheiden van lichte fracties(in dit eevul

isopropyl ether). Het mengsel wordt hierna in een derde kolom(T22)

middels azeotropische destillatie(IPA - Benzeen - '\'later) ver'tverkt

tot een product met een zuiverheid van 95 - percent isopropanol.

De damp(nlet azeotropische samenstelling) t die uit de top van de

kolom(T22) en de kolom(T29) verd'~djnt 9 'tvordt na koeling

geschei-4

den in een benzeenrijke - en een waterrijke fase. De benzeenrijke

fase w'ordt in (T22) te1"'tlggevoerd en de ,.,raterfase , die ook IPA en benzeen bevat, wordt in (T29) van benzeen gescheiden. Bovenin

kolom(T29) krijgt men dump met azeotropischo samenstelling en

onder-aan een 'tvater - isopropanol mengsel(22 .... rt.~~ IPA) , dat gerecirculeerd

wordt naar de eerste kolom(TII).

De vier destillatieprocessen worden allen bij ongeveer atmosferische

-

-

(12)

-r 1,.. (

c

( ( ( (

c

()

o

n

{'

5

PROCES CONDITIES Reactie

(a)

3.I.Io

Inleiding

Er bestaan vele methoden voor de direkte hydratatie van propeen

in aanwezigheid van een vaste katalysator. Als katalysator "\'lordt

dan meestal gebruik gemaakt van o.a. metaaloxiden zoals

"\yolf'raam-oxide t vaste zuren als aluminiumoxide , mineraalzuren op dragers

(Si02) ~n kationemYisselaars. Bij al deze processen vindt de reactie

\ in de gasfase plaats

(I)

met een lage omzettingsgraad (2).' De hoge

,( ILconversie die bereikt "\'lordt als de reactie in de vloeistof'f'ase

'. vi I. • .

~~~ plaatsvindt , zou komen doordat gevormd isopropanol in water oplost

"fJ-"' en het evenwicht naar rechts verschuift

(J) •

Experimenten in de

vloeistof'fase met genoemde vaste katalysatoren leverden niet de ve:n'lachte hoge conversie door deactivering van de katalysator

(kristallisatie e.d.). Direkte hydratatie in de vloeistof'f'ase in aamlezigheid van een mineraalzuur( als ka talysa tor) heeft als nadelen

de vorming van nevenproducten( polymeren) en corrosie.·

3.I.2.

Tokuyama - sod<:!. proces

Bij dit proces zijn de nadeleib. ,genoemd in de inleiding, afw'ezig. Direkte hydratatie yan propeen in een waterige oplossing en in

aamvezigheid van een bepaalde silicium - "\volf'raamzuur radicaal

4-

-

-«Si(WJ010

)4)

) -

en waterstof'ionen concentratie resulteert in

conversies van 60 - 70 mol.

%

en selectiviteiten van

95 - 99

%

(gebasseerd op omgezet propeen) voor isopropanol(4). De optimale -4

silicium - wol:fraamzuur radicaal concentratie ligt tussen

J.J

~ 10

en 0.01 mol per liter. Een hogere concentratie dan O.OI mOI/l geef't geen merkbare activiteitsverhoging en veroorzaakt corrosie

van de reactor. Optimale ~I waarden liggen tussen 2.5 en 4.0 •

Lage pH veroorzaakt polymerisatie en corrosie , hoge pH verlaagt de hydratatie - activiteit.

Een hoge H

20 concentratie gaat polymerisatie tegen en beinvloedt

het evemvicht gunstig. Een optimale H 0 - propeen

(ge'·l.

·

)verhou-~ .- 2

ding 'yerd gekozen

(4)..

\~, ~';vv>"": ~

l...-.:A. 7 \ ~ v-~J.r.-V.

\

...

"~~ rr-Y Temperatuur.

---Uit grafiek J blijkt dat een lage temperatuur voordelig is voor

(13)

( (

c

f, t

c

( ( (

o

o

6

bij hoge temperatuur (I70 - 300

Oe)

uitgevoerd (4) , waarschijnlijk

hangt dit met de katalysator activiteit (zie fig.

4).

'

Voor het onhlerp "lerd een reactietemp. gekozen van 280°C .'

Druk

..

---. ,

,

Belangrijk is de druk tijdens de reactie boven de verzadigingsdruk

van ,,,a ter te houden. Hogere drukken kunnen de omzetting alleen

gunstig beinvloeden (graf.

3).

Voor het ontwerp 'Nerd een

reactie-druk van 245 bar aangehouden.

... -.... --100

_ - - - -

,

À-if . 0

r

~ 10

(

",

..

0 o ~ 10 ~~ 'z;5 •• o%:

i'l

êii 0 '0 a:O w..J > cl 40 Z 0...1 0>- JO

e /

0..

.

.

~ tO J

/:f

/ e

0.. 0 r.II la

...

0 0 1000 UOO 4000

graf.' J PRESSURE (P.5.IGl

:IHVJ~ Equilibrium conversion to isopropyl alcohol as

function of pressure ., Kinetiek

---"'V~I' - .--... --.... - .. ,,-.. ,- .::;;v---.- ---.- --.-I ~ l • C', ': ; "

\J'\

\ . 'y'" ''v,-,v''-' ) ,. , ~ 701 , - - - , Ö ~ Ö 65 c:

.

ê

...

.: 60 c: ,; 5S

..

..

> c: o ~ 50 c

..

>.

...

~ 45 I p.. 24h;0:--~25"'O -,2;7CJ:;----;;2""70.---",28""O--.2!90 Temp~ratur~ (·e)

Data obtained ·.\'ith Tokuya:11:1 calalyst syslem at 200 kg/em"·G.

Fig. l1- Effect of Tc:npC'raturc on ?ropylcne

Con-vcrsion 10 Jsopl'Opanol ;11 Liql:ic!-Pha~c

Hydratiol)

Bij het Tokuyama proces vindt de reactie plaats tussen opgelost propeen en w'ater in de vloeistoffase. De hydratatie ,"ordt

voornamelijk bepaald door de (chemische-)reactie stap

(5).

Door de erote overmaat ''later kunnen "Te de kinetische

ver-gelijking opvatten als een pseudo - eerste orde vereelijking

(5),

k l

=

Cpr

=

Cl

=

Kl

=

R P = snelheidscontante propeenconcentratie in oplossing isopropanolconcentratie in oplossing evem~ichtsconstante in de vloeistoffase Verder goldt (6) log Kl

=

(2045/T) 5.08

(14)

(

c

(

c

c

c

C'l

o

o

Voor het ontwerp geldt

=

4.17 X IO -2 (~ubst.' T

7

=

553K)

In

(7)

"lord voor dezelfde reactieconditics (temp. , druk en

kataly-sator) als het ontwerp een vcrblijftijd~ van 354 s gevonden.

Als reactor 'verd ecn continue tank gebruikt (aanname).

Uit de massa ~ balans voor een continue taru~ volgt

=

Na substitutie van

l , )"

en Kl vindt men voor lel

k I.2 X IO-

4

I -. /

.

,-',JI/"--L ~'-'\ Reactie-,·.rarmte

De reactie - warmte bedraagt ongeveer 12 kcal/mol (8). ~ ~

... 1

.,

.-3.2. Destillatie

3.2.I. Vloeistof gas evenw'iehten

Voor de bepaling van vloeistof - gas evenwichten "lordt gebruik

gemaakt van in de l i tera tuur gevonden 'vaarden (Tabel

4).

Tabel

4 :

Vloeistof-damp evemdchten

Systeem Referentie

IPA - H2 0

(9)

IPA - isopr.ethor (IO,II)

(15)

(

c

(

c

(

c

o

o

o

3.2.2~' 1verklijnen (r4)

Een werklijn geert het verband aan tussen een vloeistorstroom

en een gasstroom tussen t""ee contactplaatsen.' voor de berekening

van l~erlijnen zijn de volgende voorlvaarden gesteld

a. De kolom w'crkt adiabatisch.

b. De molenstroom in de kolom 1s constant;

Voor de lt'erklijn boven de voedinesschotel(z~g.re ,,,erklijn) geldt

Y

m+

I

~:.m+I ~

X

~l

+ m mOI,m Na invoeren van R

=

ilj

I

~ld

' = + xd

~Ol.d

geldt

(I/H+I)

.

.

x d (b)

(c)

8

m

=

nummer van de kontaktplaats (nur.unering van boven naar ben.)

Voor de ''lerklijn onder de voedingsschotel( zog.2e "lerklijn) geldt

Bij binaire systemen kan deze werlijn grarisch ,.,orden bepaald

door het trekken van een lijn door h.et punt (Xk'Xk) en het

snij-punt van de re "ierklijn met de lijn x = x r ' onder voor'\vaarde d~t

de vloeistof' op kooktemperatuur wordt ingevoerd (IJ).

Voor niet binaire systemen geldt vonder dezelfde voorl'raarde als

r

....,.:P'--bij binaire systencn)

=

I +

9iOl

ef n

=

nummer contactpInuts x n

9201.k

(U+I)

rA

.

'foI.o1,d x k

(16)

( ( ( ( (

c

o

o

o

Bij de kolombcrekeningen ''lorden met behulp van vloeistof

-damp evenwichtsgegevens de concentraties van de verschillende

componenten bij het verlaten van de contactplaatsen bepaald

9

en met de 1'1erklijnen de concentraties tussen de contactplaatsen,

totdat de gewenste productsamenstellingen bereikt zijn(dit kan

grafisch als nummeriek).

3.2.3. Overall rendement.(E o )

Aantal theoretische schotels/Aantal praktische schotels

=

E o

Het overall rendement voor de verschillende kolommen kan bepaald worden met behulp van de empirische relatie tussen Eo en het product van de relatieve vluchtigheid van de sleutelcomponenten

en de viscosi tei t van de voeding(

=J..

~r9 (I5).

Voor de kolommen T22 en T2g zijn experimentele Eo waarden

ge-bruikt ( I2 ) .'

3.2.4. Diameter van de kolom

De diameter van de kolom is gebasseerd op de bepaling van de

maximale dampbelasting ( ) . 1-1et de voorwaarde dat de

super-ficiele dampsnelheid 80% van de maximale snelheid mag bedraEen wordt de diameter van de kolom bepaald (I6) :

= dampstroom (m3/s )

=

diameter van de kolom

= superficiele dampsnelheid

4.

APPARATtJUR

4. I . :~eactor.

Bij een productie van 50,000 ton IPA per jaar is gekozen voor een continu proces. Voor de reactor komen in aanmerking een buisreactor of een tankreactor (of een combinatie van de t1'1ee).

Een continu geroerde tank reactor (C.S.T.n.) is ge-kozen , doordat :

a e De twee reactanten zich in de

vloeistof-fase bevinden

(17)

(

c

(

c

(

c

o

o

o

nodjg is (hoge conversie propeen en '\iater hebben verschillende

temp. bij het intreden van de reactor)

/ '

,

c. De hoeveelheid te recirculeren propeen klein is

, waardoor het volume van de taru< niet ongunstig

af''\djkt van dat van een buis bij dezellfrèe con-dities (voor een eerste orde reactie) (I7) •

d. De hoeveelheid reactiewarmte niet te groot is.

Als reactormateriaal blijkt roestvrij - staal zeer geschikt

(4).

Bij de berekening van het reactorvolume geldt :

Volume

=

verblijf'tijd totaal volumedebiet

(m

3

/s).

De verblijf'tijd is berekend volgens een pseudo - eerste orde

reactor-vergelijk~ng (zie J.I.2.) •

Koeling van de reactor geschiedt met lucht (c;oedkoper dan , .... ater).

Het reactoroppervlak kan geheel gekoeld '~'orden (grote diameter) of'

gedeeltelijk (spiralen).

4.2.

Destillatie.

Voor de destillatie kolommen wordt gel<hzcn voor schotelkolommen

a. Nakkelijk te reinigen b. Relatief laag gewicht

c. Vloeistof' , darupevenwichten gunstig , waardoor een niet te

groot aantal schotels nodig is.

Berekening van de eerste twee kolommen gaat volgens de Nac-Cabe-Thiele (graf'ische) - methode(makkelijk). De derde en vierde kolom worden nUli1ll1eriek uitgerekend als een ternair-mengsel.

Voor de eerste drie kolommen zijn zeef'platen als schotels gebruikt :

a. Goedkoper, dnlicval laag, grotecapaciteit.

b. Werkgebied van de kolom ligt binnen het optimale Gebied voor

zeef'platen (geen doorlelclcen van de platen).

Zeef'platen l..-unnen bij de laatste kolom niet toegepast 'vorden ,

van-'\iege de laee dampsnelheid (doorleld<en van de platen) , hiervoor

worden klepschotels gebruikt.

4.3.

Warmtewisselaars.

(18)

l (

c

c

c

( 1 -( ( (

o

o

o

Harmtel.,isselaars zijn uitgevoerd volgens het pijpen - mantel

ontwerp. lIet aantal wisselaars ' .... ordt gevonden door te ,.,erken

met een temperatuurefficientie (F) die groter is dan

60%

(T8).

Warmtewisselend opp.

(A)

=

warmtestroom

(t/>w)

/U

X F )(ó.T

log

u

= w"armtcoverdrachtscoef'ficiént AT

=

logarithmisch temperatuurverschil log

4.4.

Vloeistof~ • gasaf'scheider

---Het volume van een vloeistof' - gasaf'scheider wordt bepaald door het product van de verblijf tijd en het volumedebiet • De

verblijf-tijd is afhan1{elijk van capaci tei t van de pomp of ventilator t die

) de vrij gekomen damp veT'\'iijderen.

HASSA - en 1{ARHTEBALANS

---S.T. Massabalans~

Een massabalans werd opgesteld aan de hand van het blokjesschema (zie bijlage).

5.T.I. Reactor (R8)~

I I

In

.

.

In de reactor komen een propeenstroom

(rt!

' w"aterstroom

(~

)

-een onzuiverheidsstoom

(~)

lio

en Nu geldt

W.

=

~

+

%

ep/tc

=

11. S't

rA.

cp;"

=

(,- f)

~fo

\

epI,

=

0.0=ï3

tt,

Uit

.

a~~ Top

rlJLe

b o Bodem

rpW~J

=

~

-t

~

5.I.20 Vloeistof - gasaf'scheider (V9) •

In :

r6 _

''/1.0 -

(j cl = (kgis) (kgis)

(legis)

(kgis)

=

/.2J/j

(19)

r \.. " - ;-r '. 8

o

U i t : Top -

ifJ/k

.

Bodem -

rp4)

~

ril _,

~

Prx -

[1I.:JLj

+

f )

~o

5.I~'3.- IPA - ,-rater destillatiekolom (TIl).

I n : ""

-t

d.

t"W

'f/H.l R

12

Uit : Top

-1,/ "

(;t~

...

e

42.1<)

+

Cl- (

Xf,/

e

!i.IZ)

t-

,Y

fL

Bodem -

rp

H

tI'. ;

[I

~;I::

-

y)p,<? -

Ct

Dfi

-r

r:

/J-/;Ltf

)n;1

Pil,

1\

Nu geldt :

sd..(70)

d,a

=

(gew.) ~ractie water

y = (ge'".) ~ractie onzuiverheid (=light ends)

5~II.'4. Lightend - IPA destillatie (TI7)

In het beschom"de proces is isoprop~l - ether als lightend

aangenor.1en.

In :

~/t

Uit Top

-

rA;

.:s.

!J%

-

-1-

e1j~

Bodem

-~

-rR

t

rit

e

=

(gew·.) ~ractie IPA in de azeotroop.

50'1.'5. IPA - Benzeen - Water destillatie (T22).

In:

~; Tf0~

Ui t : Top -

~1:z~

-

rA~

(20)

Opm :

van

I3

heeft de azeotropische samenstelling. De samenstelling

,J./

is bekend uit het ontmengings diagram voor IPA

"f/.2,z

( Benzeen - Water

(I3).

(

c

C'

c

(i

o

o

5.I.6~ Benzeen - stripper (T~l)

In :

c/J~

Uit : Top -

rb;!

Bodem

-PII.z.~

De

samenstellin~

van

~H~A

(dus c en d) volgt uit de samenstellingen

van

9':z

en

p.2ó' ·

;/.8

Door het vastleggen van ~z<

=

2.00 kg/s en de constanten a,c,d,e, x,y w'ordt de massabalans voor de verschillende apparaten b(~rekend

(zie bijlage )

5.2.

Warmtebalans

---Bij de berekening van de warmtebalans wordt gebruik gemaakt van mollier - diagrammen en data - boeken (I9,20j2I,22) 0

5.2~'I~' Reactor.

I n :

cfl

/-t,

JO

toe.

o

r;,!op~-z.

-f

rA

1-!29~

oe

'f//io

4.z()

Reactie,\·;armte :

:è~w

X

63e

('-iij)

-t ( ,,-

X

'

-!f

Jri>

IIcPcOc;'

/W

Itt.o

5~'2Z2. Warmte't'lisselaar (H4) •

\farmtestroom - ( '

oj

)

X r!

-

r~W--j fJl-kO

(21)

<. <. ( (

o

o

o

5.2.3.'

Stoomvorverwnrmer

(n6

f H7~ Warmtestroom

n6

=

enthalpieverschil en ''lordt bepaald uitmollier diagram voor propeen ( zie bijlage )

Warmtestroom H7

=

CPHo

X

In Tabel

5

zijn de condities van te gebruiken stoom aangegeven.

50

'

2.4.

Luchtkoelers

(H5 ,

HIO)

Warmtestroom

II5

;:

r/PI{)(

.ófl

enthalpieverschil , bcpaald hit mollier diagram voor propeen

Warmtestroorn HIO

=

In Tabel

5

zijn de condities voor lucht gegeven.

5.2.5.

Top - condensors (HIJ , HI9 , H

2

7)

Warmtestroom r

topprodo

14

Als koelmiddel lvordt koelwater van 200C gebruikt , dat door de pijpen

van de condensor( s) stroomt 0 De ui tgaande stroomtemp~' voor koel'va ter

isgesteld op 400

c

(cPB ;: 4.I8 KJ/kgOC .)

2 0 Materiaal : staal

5 0

2. 6~' Ketel vCr'\"armers (HI2 , HI8 ,

II25 ,

H28)

Warmtestroorn == (R+I)

rA

t)(

.

'ff,70

"iJ

r

ketelprod'"

(22)

(

c

c

c

(

o

o

o

Tabel

5 :

koel - en verwarmingsmedia voor "I·rarmte' .... isselaars.

H5 BIO H6 H7 HI~2 HIB H2,5 H2$ stoom in I900C + + 3 bar stoom uit 3 bar I300C + Stoom uit 3bar I750C + Stoom in 40 bar 4IOoC + Stoom uit 40 bar 380°C + Lucht in 25°C + Lucht uit 400

c

+

6.

GR ONDSTOFFEN EN UTILITIES

Voor een i'abriek met een capaciteit van 50,000 ton IPA per jaar (volgens het Tokuyama proces) 'ITerden de volgende hoeveelheden gevonden :

Propeen 0.703 t (per ton IPA)

Proces' .... a ter

"

I04 11

LoD.' stoom 9.57 t 11

IJ ~"D. stoom 25 t 11

(23)

I6

l

-SYr.mOLENLIJST

---( Symbool Omschrijving Eenheid

---

---

---R reactiesnelheid/kmol lonol/m3s p ( k l reactiesnelheidsconstante s

-I

C concentratie mOl/m3

-r

verblij:ftijd s (

'1

omzettingsgraad ( y molfractie in de gasfase x molfractie in de vlet.fase

C m(lssa stroom kg/s mOI/s

R terugvloeiverhouding C Eo overallrendement

oZ

vluchtigheid Cl viscositeit cp D diameter m 0

u

g dampsnelheid mis

f

dichtheid kg/m3 0 u darnpsnelh. in perforatie g,p 0 M molecuul gewicht

c soortelijke warmte KJ/oCkg

p

0

(24)

symbool ( H r

c

Indices

---D,F,K ( m,n

c

l.g

c

c

(

o

o

o

o

omschrijving enthalpieverschil verdampings,,,armt e condensat~ewarmte betrokken op dest., voeding,ketelprod. contactplaatsen vloeistoff'ase, dampfase

I7

eenheid KJ/kg KJ/kg(mol)

(25)

l ( (

c

(

c

o

o

o

BIJLAGE I I. REACTon D";~;EICEl';JEGEN •

_nJ,

~-vJ~rv c(/"'./v

---l.I. Volume.

Temp.

=

280°C ; druk

=

245 bar

pH

=

3.0

,

• katalysator conc • = O.OOI mol/l

)

= 0.'71 selectiviteit

=

99

%

L

=

354 s

L-Totale voedingsstroom

=

0.073 rn3/s

Volume reactor = 354

stel reactor dan voor 80 ~ gevuld , duà totale volume

reactor wordt : I.25 25.8

=

32.3 m3

Neem een reactor met een volume van 32 m3

I.2 Koeling.

1/armtestroom

=

IOOO EJ/s

AT

=

IO oe c

=

I KJ/kgOC

lucht P

Hoeveelheid lucht = IOO kg/s =

83 m3 js (

=

I.2 kg/m3 )

ATlog

=

250°C

Stel warmteueerstand lucht 0 0008

It 11 11 I~ - Water : OoOOI 11

"

n It Reactor: 0000I9 ft

Dus de totale warmtew'eeratand = OoOII

"

De totaal geschatte warmte overdrachtscoef'f'icient (U) is :

Warmtel.;isselcnd, oppervlak (A) is

=

.

.

/"\ F = I

\

Bij gehele koeling van de reactor komt dit oppervlk.' overeen

j11et een diamctor van J rn en e<;)n hoogte van

h.

'

5

m (cylinder)

(26)

19

BIJLAGE II

---( II.x D

---

ESTILLATIE l~OLOf.!l'·IEN

I1.a Schot el berekeningen

---r

Tabel I : bepaling aantal schotels

---TIl TI7 T22 T29 Rmin 0~'4 49

c

R I~'4 200 2.96 0~'0044 (ketelreflux) ( (,,)IPA .0~'026 0.995 0~'67 0.078 (1-)Benz.' - 0.002

c

(~)water

0~'974 0.'33 0.92 (x ) F Ether 0.005 .. . ( (XD)1PA 0~!67 0~'24 0.078 (xn)BenZe' 0~3002 Cl (xn)water 0.'33 00'92

(~)Ether

0.76 (xK)1PA

I

0 0.81 0.078 (x ) I

-

-

-

-K Benz.'

o

("K)water I 00'19 0.92 2

(~)Ether

5 10-5

o

r:p

f'1tof.

F

I204 48 47.'89 9.17

o

tpf'~

()

48 O.II 9'.'I7 0.01~

cPrnrl;

I<

1I56 47089 38~'72 9.I3

Theor.scho- 6 I2 13 4

tels

(27)

-c

c

( ( (' r ' '-~) C") 0 0 'I'abel

11

---20

Voorbeeld van de berekening van vloeistof - en

damp-samenstellingen in kolom

T22

met behulp van ,.,erklijn

en evenwichtseegevens.

Schotel nr. Werklijn

Evemvicht-gegevens Werklijn Evem'lichts-gegevens

I-2

3-4

5-6

7-8

9-IO

II-I2

I3

XI

=

Xw

=

y

=

I y

=

l{

---= 0.33

=

O.6I ~

=

0.2I

XI = 0.68

Xw

= 0.I8

XI

=

0.75

~f

=

0018

x

=

0.79

I

x 1>1 =

0.186

x~---;-Ö-.1fI-XIV

=

0.I89

---molfractie IPA in molfractie water molfractie IPA in mol:fractie ,,,at er

XI = 0.I23 YI = 0.17

=

0.25

Y

I

= 0.

'

16

Ylv =

0.34

=

0.3

YI = 0.46

Y

w

= 0.19

YI

=

0.6

Yw

=

0.I68

YI

=

0.75

Yi'J'

=

0~'I8

YI

=

O.SO

Y\v-

=

0.199

X

w

=

o.

41~

XI =0.56

Xvi =0'~'24

XI

=

0.64

X

w

= 0.I9

XI

=

0.71

XW

= 0~;I7

XI = 0.78

x1f

=

0.184

XI

=

0.806

~v

=

0.I94

de vloeistoff'ase in de vloeisto:ff'ase de gasfase in de gas:fase

-- 0 .. 26

YI

=

0.2

YI

=

0.4

Yw = 0.23

YI

=

0.55

Yw

=

0.18

YI

-

0.69

Yw

=

0.17

YI

=

0.77

711

=

o.

I8l~

(28)

l (

c

( ( ( , .. ( I

o

o

() -11.b Overall ______________________ 0 rendement • (E )

Tabel III

.

.

Bepaling overall rendement

---Kolom Gem.kolom temp. Rel. vluchtigh.' Voedingsvisc.

TII 900C 21.9 TI7 730C ·3.39 II.'c Kolomdiameter (D k )

---Gegevens

.

.

b

=

overlooprandhoogte ( =0.5 rn) q

=

vloeistofbelasting/kolornN~~~3±3~

~

=

gem. rnassastroorn

(kgis)

~ = belastbaarheid

-J?

=

gem. dampdichtheid ~

=

gem. vloeistofdichtheid Qg

=

dampstroom (m

3

js) 0.'166 0.I66 21 E 0 (:~) 37 57 I Berekening

Net behulp van de grafiel\: , 'tvaarin

~Î'1la"

tegen

Cf,t/6

is uitgezet (I6) wordt de maximale dampbelasting berekend. Verder geldt

u g,max u g

=

0.8 u g,max =

(mis)

(mis)

(29)

(

c

( ( ( ( (

o

o

o

22

Tabel IV Berekening kolomdiameter (Dk )

---Kolom

~

~2

f{

fl

~~

Lt:J.

"'''-l:

Dk

-(kgis)

(kg/s)

(kg/m

3 )

(kg/m3 )

(mis)

(mis)

(m)

TII y~'32 26.I2 0.35 8I7 0~'098 4.7 2.3

TI7 4~'422 6.6 0.35 8I7 0~I03 4.97 2.I

T22 0.776 2.776 0.5 830 0.082 3.34 0.9

T29 0~'002 0.I94 0.5 970 0~'025 I.I O;I

II.d Drukval

---Drukval in de kolom

=

totaal aantal schotels drukval / schotel

Gegevens

Berekening

.

.

6P

=

drukval over de kolom

APt :: tot. drukval per schotel

u

=

dampsnelheid in de per~oratie g,p

ti>

=

schuimdichtheid CD

=

doorstroomcoe~~icient h

=

overlooprandhoogte w

h

=

vIst.hoogte boven de overlooprand

ow

g = z'\."aartekracht versnelling

F

=

vrije ruimte plaat / kolomoppervl.

h wordt bepaald uit q / b (I6)

ow

O.I

(30)

c

r

.

.

r '.

o

Cl'

h

=

0.05 m w u = u

I

F g,p g

Tabe1 V : Berekening van de drukval over destillatie kolommen

---Kolom F u u h P P

g g,p ow' t

(mis)

(mis)

mm Io-3bar bar

TIl O.'IO 3.76 37.6 30 8.'4 0~'l43

TI7 O.IO 3.98 39.8 23 8~'5 Oe'IB

T22 O~'lO 2.67 26.7 42 8.'0

0.2h4

T29; O.IO 0.'88 8.8 25 3.3 0.033

23

(31)

c

c

BIJLAGE

I I I :

Mollier drgram

---

van propeen

c

c

o

()

o

o

·1

o

(32)

(

c

fX() 900 BOa 700

:600

r ~ 500 1,00 300 200 ( I 11 ! , ~-

It

è

J r--"!

<s-m

...,

1

r, 100 • ( 100 90 80 70 60 70 50 40 ( {tar] JO 20

c

"-ti " c§ 5

0

4 J 2 0 1,0 0.9 0.8 ~ 0

Abb. 1. Mollier I. p·Diagramm Cür Propylen,

Enthalpie j in kj/kg; Entropie s in kJ/kg 0, Temperatur I Jn GC; Druck. ,P in bar; spel.. Volumen v in m"/kg: s = 1.00: J = 1000,0 ac. kritischen Punkt.

o

(33)

I.

c

c

c

c

( ,,- '-0

o

o

,I· (J BIJLAGE IV

++---Productie - cijfers en prijzen van isopropanol

_t 0

:t

__

49 71~ ISOPROPYL ALCOHOL 499 P,oductoon - Isop,opanol 0.9 =--r----r-,-,..--,--.-r-.----., ---.-,..--,---,----.r-.----r-y-,--,---, 2.0 0.8 1.6 0.7 1.4 ~ c: " ~ 1.2'·~ b 0.5 045 1.0 0.4 0.8 0.35

T

J

1954 1956 1958 1960 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 GRAFIEK I P,ict - lsop,opanol 60 15 14 13 50 12 c: R

..

.. "

..

~11 ~ C

..

ë 40~ u 30 1954 1956 1958 1968 1970 1972 1974 GRAFIEK 2 ,. t,

25

(34)

-.

VOE

nrN<1

I .... ( '"' .)

mR

5'5 IJ

S

tlZ

0

m

F I!/

bE/;O.t?

é

A/.o

~

Ij' );

ê

I

o

(35)

o

o

o

o

o

, ' j

R EAC TO R P16 POMP

LA GEDRUK AFSCHEIDER T 17 DESTILLATIE KOLOM

LUCHTKOELER H 18 REBOILER

DESTILLA TI E KOLOM H19 CONDENSOR

REBOILER V20 ACCUMU LA 10 R

CONOENSOR P 21 POMP

ACCU MU LATOR T22 DE S TILlATI EKOLOM

POM P P 23 POMP

u

tl P 24 POMP H25 R EBOI LE R V 26 ACC UMUL A TOR H27 CONDE NoOR H2B REBOILER T 29 DESTIl..l.ATIEKOLQM P 30 POMP

u

ISOPROPiL ETHER

..

t

I,) PROCESSCHEMA TOKUYAMA SODA J Moroenstond OStroomnr. ~Temperatuur In (,,) L' I SOPROPANOL

(36)

". ".',:" . '.' ~' .. , \. -, to" ,. 0' ~ • ." ;, .... , ?'.' , . -~ .... " , .. ;' '~ . "'" ,~'. '.: .... ' .~... :',. ;-'.': :": ... '.,: !\ ' ...

:j'~:~;i~:;_

., .. , .:~ . .

c

(

o

o

o

o

(37)

(' r t < ~

IN

M

Q

Voor-waarts

M

Q

0.7 . 2Sh . 1 - - - 1 " ,/ ·3.I4 2 I.323

977

e;[.

h

86

' II-• .5 32I42

o

50

o

-...,..;I~.

s

6.2

1---I---r-.l.<5~-__ 2I~

-O

~---~---r_~.~~ 28026 BIJLAGE V ~~~~~'::~~~~~

Massa -en

Warmtebal ans

(

KtS/s en KJ/s

)

RlCydC \/0" O,'N<J1- ~(AhiR ~/A.T':fi f>" ". I

~

,

@

n'~ ...-t

..

@

J

-- -lU~H-r

-

~ I

""-"

1

~

lI.5 _ ..

~

i

_:[

- 'P-H6

_

I

Hc"''' ,'Îco~ll I~

j

I

_.

-

SToof} S ,0.-9.,1'1 1

-~~I

't"

H7

.. ---".

I

" - -- - . RB

I

1--~"OpIJ~

I

0007 L -_ _ _ ~ _ _ _ _ _ ~ _ _ _ ___ ,

26

Retour

UIT

M

M

Q

Q

t-20 ___ 8 r-.9:J..I1 23"362 '30603 3.'14 0.54 526.

2

! I I · 2 _ -.1.1.:.2.28 __ .50

~

!

-_ . •

(38)

I

®

-- -r -~

,

\ V9

-~

-

-...

,

UC.1~ LuCH~_ 2J2

L

2J2 IIIO -.

"

-__

_

_

lf/J

.

_

-22.822

Y

IOOOO

I

-

..

1---vp

, r o

.9Ilt---

- - - -

SI2 TIl

-- -! '0

I

.... ~---~---~~----~ , re ~lbo

'1

-HI2 tcuO).-

-

5.J2 -Joh,

6. flI'

~

Af'

4-HTe:..~ HIJ '" Il:lt- 2 l

n55

Ir 11<'

.

o

@-l' 2. 7l~ -~

-o

Vlq

I

...

r ,j~

I

--- - ---..

(39)

--~~

--I

IN

waarts

Voor-

Massa -en

Retour

UIT

Warmtebal ans

M

Q

M

M

M

Q

Q

2.216 1099

Q

§?

---

-f

~

..

'I TI7

.

-~,.

..

...

1

·

'

HI8

~ ~T

~

~t&.'

..

1.62 748

I

I ' - - - ) r -

I

K~~

.

ItItR

HI9

---+

45.2 7581.31

i

l

I

-I

11'

o

I ~ I:

r

·11

-~-

v21 1

o

~,

'"

...

--~

I~FIZ

,.

- - . -. -.. Ö.022 4 -"" ... ... '" J~

o

T22 , - -·1

r

2.00 975

i

~'T

....

.

-

-

I

1

-

--

-1

." ". _." ..

-.

___ i

l

" ' - -_ _ _ 1 _ _ _ _ __ '

(40)

-1

'r

! ~ \. .,

-g

T

(XJd1 ~ 0.62 I733 <lC(\)

-0.62 273 -

fI

2

5

.

--

l'

t

-~_

.

-

.

t -2.5

-_

.

v26

-.

-~. -I ~

.

..

r I505. 1

k:

(.JATéR H27 1 -~. I7.9 ~

l

/ I7~'9 3005.4

.

"

r Ir 0.002 r d-00(1,.

e

0.0008( 2.4 J I 0.00086 0.4 0~'I<)6 80 - T - H28

çE)

..oL ~ :J

..

, 0 T29 0

0

.. Ö

(41)

l (

c

c

e

o

(42)

o

o

Apparaatslfroom

, Componenten

\A

I

r-;

TFR

erg

n

L'E

tl~

l\z{~1

~

iJ Cl 1\ '

-r

c.~,.., t}f r,OPI,)'"

L

T I J '::;O(},1DOL{UttJ) It. J

Tot aal:

Apparaatstroom

, Componenten

Totaal:

M

in

kg/s

a.

in

kW

o

o

J,Z

M

{~/~'\ Q '11)1 -..;:-

.

~

I.

fJ63,

(''). 6 ~

M

a.

u

, \ ,I ) 1,1 I ) /~

,

1.3

M

0.

M

Q

M

Q

M

a

,?j),C(j

n_

;-L

C), '-")jj C'A ()

L

( I I ..

0;

! I (') () I Cl ...J I

M

a.

M

Q

M

a.

M

a.

'

I

Stroom/Componenten staat

(43)

)

f3I

Appara<'lt No: R 8 V ~ V

IJl

T

I7

V

2))

Hydratatie Vloeistof'

-

Topaccurrru- Schotel

-

Topaccumu-Benaming,

reactor gasaf'schei- lator kolom lator

type

(t.n. )

der Abs.of effe 3( druk in bar

245

'

5

I

I

-

2

I

temp. in oe

280

I30

80

75

66

Inhoud in m3

32

Diam. in m

3

1 / h in m

4.5

Vulling: 3( schotels-aant.

2I

vàste pakking

katalysator-type Poly

-

zuur

-

,

,

-

vorm

·

...

·

...

·

...

Speciaal te

ge-bruiken mat. Roestvrij-staal

aan.tal

I

I

serie/parallel

o

o

(44)

)

Apparaat No:

T II T 22 V 26 T 2<)

Benaming, Schotel

-

Schotel

-

'l.'opaccumu- Schotel

-type

kolom kolom lator kolom

Abs.of eff.

*

druk in bar atmos:ferisl: atm. atm. atm.

temp. in oe 90

75

66

75

Inhoud in m3 Di?-m. in m 1 / h in m Vulling: iE r schotels-aant.

17

31 10 vaste pakking katalyaator-type ..

-

,

,

-

vorm

·

...

·

...

·

...

Speciaal te ge-bruiken mat. aan.tal I I I serie/parallel

o

o

(45)

,

~PP~E~!~~!!~~!_!~~E_~~!~!~~!~~~!~~E~~_!~E~~!~~~

Apparaat No: H

4

H

5

H

6

H

7

H IO

~enaminp;, varmtm.,isse- Luchtkoeler voorver

-

voorverwar- luchtkoeler

type laar rea c tOl: warmer ,.,armer

voedjnR Medium pijpen-I Reactie

-mantelzijde nr. /voedin,Q Capaci tei t, I uitgewisselde

15768

47

214

31

61

3479

warmte in klJ. Warmtewisselend oppevl. in m 2

805

Aantal

pa~ärf~{

4

serie

Abs. of erf.

*

druk in bar pijpen-

I

2

45

I mantelzijde I temp. in

I

uit ~80

I

130 I 0 . ,... -~! in

r.

I I pijpzijde

90 / 262

mantelzijde Speciaal te ge-bruiken mat. ()

*

aan~even wat bedoeld wordt

(46)

)

Apparatenlijst voor pompen, blowers, kompressoren

---Apparaat No: P I P 2 P :3

c

:3

=enaming,

iJ'oedings Voedings- necycle- Recycle

type

~omp pomp pomp compressor

te verpompen

-I Water Propeen Proeen Propeen medium Capaciteit in

t/d

of kg/s*-Dichtheid in

kg/m

3 ZUig-/persdruk in bar(abs.of I

/

246 20 / 245 242 / 245

5

/ 242 eff. *) temp. in

°c

in / uit Vermogen in kW theor./ prakt. Speciaal te p,e bruiken mat. aantal serie/parallel

*

aangeven wat bedoeld wordt

(47)

LITEP.ATUURLIJST

(I) : Brennsto:f:f Chem. bd. 38 (23/2 4) , blz.' 357-362 (1957) (2) Ind.' Eng. Chern. 26 , 208 , (I~34)

(3) : Ind'~' Eng.' Chem. Prod o Res. Dev~' vol I , nr~' 4 ,296 (1962) (4) Ger: O:f:fen 2,022,568 (1970)

(5) Bull.' Jap. Petr. Inst. vol.I5 , nr.'l , may 1973 (6) Ind. Eng. Chem. 30 , 203 , (1938)

(7) Ger~' O.f'f'en 2,022,568 tabel III , blz.20 , kolom I ( 8) Hydroc.' proc.. nov. 1972 , blz. 1I5

(9) : "J.' Am~' Chem~' Soc. , 43 , 1005 , 1921

(10) Ind~ Eng. Chem. , 32 , 123

(II) J. Chem. Eng. Data , 15 , 222 , 1970 (12) Kagaku Kogaku 29 (4) , 229 , 1965 (I3) : Jo' Am. Chem~' Soc. , 57 , 303 , 1935

(I4) Fys-" Techn~' Sch. meth. G. KoK en P.' Zuideveld (I973), 7'+-77 (I5) Peters and Timmerhaus ; Plant design and economics f'or

(I6) (I7) (I8) (I9) (20) (2I) (22) chem. engineers blz. 632

Collegedictaat pro:f. Zuide~veg

prof'.' P vd Berg e.a. Chem. Reaktorkunde (I970)

prof'. E.'J. de Jong Collegedictaat

Perry - Chem. Eng. Handbook

Chem~· Ing~' Techn. 33 , 417 , (l96~)

R.U. Galant - Physical properties of' hydrocarbons : Handbook of' Chemistry and Physics (1974 -I975)

(48)

,

,

.

. J ~ ·~t ~.::=;P++t ~ ~~~gl-~ " ~. " . --~.:r:r.:. ~ " ~tft~ • ~r· . ._-f.!:: -I---r-I--. -L.-;'1:;:~.++ ... ~ ...: ~~ =E : a:g§ " rr +-..:..

)

)

-; )

o

1

1

Cytaty

Powiązane dokumenty

Rowling ''Harry Potter'' Test wiedzy o

Stefan Wyszyński – jako kapłan, dziennikarz i redaktor – był bardzo wnikliwym ob- serwatorem wszelkich społecznych wydarzeń, także tych, dotyczących środków społecznego

nalenia, Komisja Europejska, WSP TWP, ITE–Radom, Warszawa 1997, s.. europejskiej oraz statusu nauczyciela. Te kierunki zbliżone są do polskiej reformy systemu edukacji.

In het volgende wordt aangenomen, dat de grootte van het vereiste breuk- moment (Mbr) en die van de breuk-normaalkracht (Nbr) is bepaald, hetzij door middel van

Znaczenie filozofii Bacona dla rozw oju antropologii zawiera się jednak nie tylko w tych now ych punktach widzenia, które zostały przez tę filo­ zofię ustalone,

cept can also be applied to the samples which already contain coalesced alumina. Here, too, the water coverage and the specific lauric acid adsorption are lower

Comparison of static and fluidic yield stress values of fluid mud layer using different geometries; SSV = viscosity decline from stress sweep, SSS = deformation slopes from

Od odpowiedzi na pytanie czy uda się zlikwidować KDT, czyli czy uda się spowodować dopływ kapitału ze źródeł zewnętrznych, oczywiście przy zapewnieniu ingerencji instytucji