SCENARIUSZ ZAJĘĆ „W

(1)

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „WŁASNOŚCI SUBSTANCJI” CHEMIA, III ETAP EDUKACYJNY

Temat: Właściwości substancji.

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (1.1) [uczeń] opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza; wykonuje doświadczenia, w których bada właściwości wybranych substancji.

Cele zoperacjonalizowane

UCZEŃ:

Wymienia i rozpoznaje podstawowy sprzęt

laboratoryjny Charakteryzuje własności chemiczne i

własności fizyczne substancji Definiuje pojęcia:

skraplanie, topnienie, parowanie, krzepnięcie,

sublimacja, resublimacja Potrafi podzielić substancje ze względu na stan skupienia oraz

na budowę

Nabywane umiejętności

(2)

UCZEŃ

Zna zasady bezpieczeństwa w

laboratorium chemicznym Zapisuje i objaśnia przebieg procesów

zmiany stanów skupienia Podaje przykłady występowania w życiu

codziennym zmian stanów skupienia

Potrafi opisać podstawowe własności

chemiczne i fizyczne substancji, które występują w życiu

codziennym Kompetencje kluczowe

 Kompetencje naukowe

 Porozumiewanie się w języku ojczystym

 Umiejętność uczenia się Etapy lekcji

1) Wstęp:

Kilkuminutowa pogadanka o tym, czym zajmuje się chemia. Następnie nauczyciel zapoznaje uczniów z regulaminem BHP pracowni chemicznej oraz z podstawowymi zasadami obowiązującymi na lekach chemii. Korzysta z prezentacji multimedialnej

„Bezpieczeństwo w pracowni chemicznej”.

W kolejnym kroku nauczyciel przedstawia wyposażenie szkolnego laboratorium chemicznego. Korzysta z prezentacji multimedialnej „Laboratorium chemiczne”.

2) Przebieg zajęć:

(3)

W rozmowie kierowanej nauczyciel dokonuje podziału substancji chemicznych ze względu na właściwości fizyczne oraz chemiczne.

Wprowadza pojęcia: skraplanie, topnienie, parowanie, krzepnięcie, sublimacja, resublimacja wykorzystując zestaw zdjęć dotyczących zmian stanów skupienia substancji.

Uczniowie wykorzystując różne materiały (encyklopedia, podręcznik, Internet) podają przykłady zmian stanów skupienia z życia codziennego.

W kolejnej części nauczyciel prezentuje zestaw zdjęć substancji będących przedmiotem doświadczenia.

Uczniowie podzieleni na grupy opisują właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów, np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza.

Instrukcja przeprowadzenia obserwacji 1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska:

Każda substancja występująca w środowisku charakteryzuje się określonymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi.

2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań:

Celem obserwacji jest określenie podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych substancji, które występują w życiu codziennym.

3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.):

Obserwacja jest prowadzona podczas zajęć w klasie.

Uczniowie mają do dyspozycji: szkiełka zegarkowe/szalki Petriego, na których znajdują się osobno: sól kuchenna, cukier, mąka, miedź, żelazo oraz kolbę z wodą.

4. Sposób przeprowadzenia obserwacji:

Uczniowie pracują w 6 grupach. Każda z grup otrzymuje po jednej z substancji. Uczniowie określają stan skupienia, barwę, zapach oraz inne charakterystyczne cechy danej substancji. Następnie wspólnie wypełniają tabelę przygotowaną przez nauczyciela na tablicy.

Przykładowy wygląd tabeli został zaprezentowany poniżej.

(4)

Nazwa substancji

Stan

skupienia Barwa Zapach

Inne cechy charakterysty czne

Sól

kamienna Cukier

Mąka

Woda

Miedź

Żelazo

5. Inne informacje:

Uczniowie zapisują wynik przeprowadzonej obserwacji na tablicy, redagują poprawne wnioski.

3) Podsumowanie :

Uczniowie argumentują, że każda substancja występująca w przyrodzie i życiu codziennym ma określone właściwości fizyczne i chemiczne.

Środki dydaktyczne

 Prezentacja multimedialna „Laboratorium chemiczne”

 Prezentacja multimedialna „Bezpieczeństwo w pracowni chemicznej”

 Zestaw zdjęć:

- schematy zmian stanów skupienia,

- substancji będących głównymi składnikami stosowanych, na co dzień produktów: sól kamienna, cukier, woda, mąka, żelazo, miedź

(5)

 Podstawowy sprzęt laboratoryjny: lejek, kolba, bagietka, szkło zegarkowe, zlewka, pipeta, probówka, szalka Petriego.

 Komputery połączone z Internetem

 Podręcznik, encyklopedia Metody nauczania

 Ćwiczenia laboratoryjne

 Obserwacja

 Pogadanka

 Rozmowa kierowana

Formy pracy

 Praca w parach

 Zbiorowa Praca domowa

Określ w formie np. tabeli właściwości fizyczne i chemiczne: a) oleju roślinnego b) węgla c) kredy szkolnej.

Zadanie dla chętnych

Korzystając z dostępnych źródeł informacji wyszukaj wiadomości na temat wykorzystania w życiu codziennym poznanych substancji: żelaza oraz miedzi.

Lista załączników multimedialnych

Prezentacja multimedialna „Laboratorium chemiczne”

Prezentacja multimedialna „Bezpieczeństwo w pracowni chemicznej”