NASZA ZIEMIA. Posiedzenie Rady Krajowej NSZZ RI Solidarność. Powołanie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP

(1)

Magazyn Rolniczy // Nr 12/2020 - 01/2021 // ISSN 1230-2732 www.solidarnoscri.pl

NASZA NASZA

ZIEMIA ZIEMIA NASZA

ZIEMIA

Powołanie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy

Prezydencie RP

Posiedzenie

Rady Krajowej

NSZZ RI „Solidarność”

(2)

Szanowni Państwo, Drodzy Związkowcy.

Życzę wszystkim Szczęśliwego Nowego Roku...

takiego co spełni wszystkie pragnienia...

przyniesie dużo radości i zdrowie.

Ze związkowym pozdrowieniem Teresa Hałas

Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność”

Poseł na Sejm RP

(3)

Spis treści

MIESIĘCZNIK NASZA ZIEMIA Wydawca:

Fundacja Kasa Nadziei 00-514 Warszawa,

ul. Marszałkowska 84/92, lok. 119 tel.: 22 622 33 45, 22 622 15 04 tel./fax: 22 622 33 49

e-mail: biuro@solidarnoscri.pl Redaktor naczelny:

Grzegorz Cymiński Redakcja w składzie:

Elżbieta Miziołek Joanna Jabłońska Jagoda Mazurkiewicz Joanna Wawryk Katarzyna Bojarska Skład, łamanie i druk:

Drukarnia „ATTYLA” s.j.

22-400 Zamość ul. Partyzantów 61 tel. 84 639 12 13 fax 84 627 19 16 e-mail: biuro@attyla.eu

Za treść reklam, ogłoszeń oraz tekstów nadesła- nych redakcja nie odpowiada.

Materiałów nie zamówionych nie zwracamy.

Nakład: 15 000 egz.

Pismo bezpłatne Kolportaż:

Struktury Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego

Rolników Indywidualnych „Solidarność”

Z Życia Związku

Posiedzenie Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność” ... 4

Powołanie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP ... 5

Opinia NSZZ RI „Solidarność” do projektu ustawy o zmianie ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw ... 7

Kalendarium najważniejszych wydarzeń 2020 ... 9

Informacje

Święto Judo z produktami zbożowymi ... 13

Świąteczna paczka dla bohaterów ... 13

Posiedzenie senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 ... 14

Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych z ofertą dla rolników ... 16

Informacje prasowe ... 17

Współpraca Międzynarodowa

Posiedzenie Prezydium Copa Cogeca ... 20

Nadzwyczajne Posiedzenie Prezydium Copa Cogeca ... 21

Posiedzenie grupy roboczej ds. Wspólnej Polityki Rolnej ... 24

Felieton Copa Cogeca ... 25

(4)

Pani Przewodnicząca przedstawi- ła członkom Rady Krajowej informacje z bieżącej działalności Związku od ostatniego posiedzenia Rady Krajowej.

Omówione zostało m.in. nadzwyczajne posiedzenie Rady Krajowej z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. W pierwszy weekend września NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” przy współpracy ze Śląskim Ośrodkiem Do- radztwa Rolniczego w Częstochowie oraz Fundacją Dom Trzeciego Tysiącle- cia imienia Stefana Kardynała Wyszyń- skiego w Zamościu zorganizowaliśmy spotkanie okolicznościowe poświęcone wspomnieniu Stefana Wyszyńskiego.

Spotkanie odbyło się w Sali Konferen- cyjnej Wyższego Seminarium Duchow- nego Archidiecezji Częstochowskiej.

Wieczorem odbył się koncert w Bazyli- ce Jasnogórskiej pod nazwą „Pieśń o Oj- czyźnie” w wykonaniu Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Podczas sumy dożynkowej został poświęcony nowy sztandar Związku. Omówiono protesty rolnicze przeciwko tzw. „Piątki dla zwierząt”, zarówno te odbywające się centralnie w Warszawie jak i w regio- nach całego kraju. Przestawiono liczne wystąpienia Związku do Premiera ws.

omówienia bardzo złej sytuacji w rolnictwie oraz wspomnianej już „piątce dla zwierząt”. Omówiona została dzia- łalność NSZZ RI „Solidarność” na arenie międzynarodowej i działalność w ramach Copa Cogeca, pomimo sytuacji epidemiologicznej panującej na całym świecie przedstawiciele Związku ak- tywnie uczestniczyli w pracach Copa Cogeca między innymi podczas zdal- nych posiedzeń grup roboczych i zada- niowych.

Podczas posiedzenia omówiono również kwestie wieloletnich ram finansowych, finansowanie Unii Europej-

skiej będzie ukierunkowane na nowe i wzmocnione priorytety w obszarach unijnej polityki, w tym na transformację ekologiczną i cyfrową. Trwają prace nad polityką spójności i wspólną polityką

rolną, będą podlegać modernizacji, aby mogły przyczynić się do ożywienia go- spodarczego Europy oraz do zielonych i cyfrowych celów Unii Europejskiej.

Niepokój budzi fakt, że wysokość finansowania na 2021 rok jest utrzymana z 2020 roku. Członkowie Rady Krajo- wej analizowali obecną trudną sytuację w rolnictwie. Podczas posiedzenia omó- wiono liczne wnioski między innymi:

powołanie „Inspekcji Skupu, Przetwór- stwa Artykułów Rolno Spożywczych w każdym województwie-laboratoria do kontroli jakości jako instytucja od- woławcza rolników w zakresie prawi- dłowej oceny surowca.

Zaznaczono, że w nowelizacji ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nierucho- mości Zasobu własności Rolnej Skarbu

Państwa powinny znaleźć się zapisy o zakazie sprzedaży gruntów w okresie 10 lat od wejścia w życie ustawy powy- żej 5 ha oraz wydłużenie spłaty do 25 lat terminu spłaty nieruchomości rolnej

nabytej z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Poruszono kwestie możli- wości odkupu nieruchomości rolnych od rolnika na jego wniosek w przypadku braku spłaty rat za zakupione nieru- chomości rolne z możliwością dalszej dzierżawy. Zawieszenie spłat rat za wy- kup nieruchomości rolnych od KOWR na okres 5 lat ze względu na trudną sytuację związaną z suszą na wniosek rolnika. Nieprzedłużenie dzierżawy dla spółek rolnych mających gospodarstwa powyżej 300 ha. A grunty powracające do KOWR przeznaczyć na powiększenie rodzinnych gospodarstw rolnych. Za- wieszenie rat terminowych na wniosek rolników kredytów suszowych. Wpro- wadzenie gwarantowanych opłat rolnych cen na produkty rolne w oparciu

Posiedzenie Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność”

8 grudnia 2020 roku w siedzibie Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich, Związek Rewizyjny w Warszawie przy ulicy Hożej odbyło się ostatnie w tym roku posiedzenie Rady Krajowej NSZZ RI

„Solidarność”. Przewodnicząca Związku Pani Poseł na Sejm RP Teresa Hałas powitała członków Rady

Krajowej oraz gości obecnych na posiedzeniu.

(5)

o analizę kosztów przez instytucje do tego powołane. Zawieszenie windyka- cji komorniczych gospodarstw rolnych i udzielenie rolnikom kredytów prefe- rencyjnych z poręczeniem Państwa dla zadłużonych rolników ze względu na trudną sytuację gospodarczą spowodo- waną klęskami żywiołowymi. Powoła- nie ustawowo Rady Dialogu Społeczne- go Rolników. Zaznaczono konieczność nowelizacji ustawy łowieckiej która uskuteczni walkę z ASF. Zakaz budowy dużych ferm przemysłowych zajmują- cych się hodowlą zwierząt futerkowych.

Zasugerowano przegląd dotacji II filara płatności ARIMR wspierającego gospo-

darstwa rolne do 300 ha. Rada Krajowa podjęła uchwały m.in. w sprawie nie- zwłocznego spotkania z Prezesem PiS - Wicepremierem Panem Jarosławem Ka- czyńskim oraz sprzeciwu wobec dalsze- mu procedowaniu ustawy o ochronie zwierząt oraz niektórych innych ustaw tzw. „piątka dla zwierząt”

Podsumowując posiedzenie Rady Kra- jowej NSZZ RI „Solidarność” złożono sobie życzenia świąteczno-noworoczne i wyra- żono nadzieję, że nadchodzący rok będzie lepszy - bo przecież niezwykle ważny, jubileuszowy dla Związku - 40. Rocznica rejestracji NSZZ RI „Solidarność”.

Jagoda Mazurkiewicz

Sprawy wsi i rolnictwa to nie tylko jedne z najważniejszych tematów pań- stwowych, lecz także kontynuacja misji prezydenckiej zapoczątkowanej przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego – mówił Andrzej Duda, który powołał Radę ds.

Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. Prze-

wodniczącym Rady został Jan Krzysztof Ardanowski.

Prezydent podczas inauguracyjne- go posiedzenia Rady akcentował, że dla niego rozwój obszarów wiejskich, dbałość o tę część Polski to jest bardzo ważny element realizacji praw kon-

stytucyjnych – równy rozwój kraju, zapewnienie wszędzie dostępu do dobrej edukacji, do godnych warunków życia, do wszystkich nowoczesnych dóbr. Za- znaczył też, że obecna Rada nawiązuje do powołanej w 2009 roku przez śp.

Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Rady do spraw Wsi i Rolnictwa.

Wypracowanie spójnej strategii dla rolnictwa i obszarów wiejskich, doko- nanie przeglądu rozwiązań prawnych w tym zakresie, podejmowanie inicja- tyw legislacyjnych, współpraca z instytucjami rządowymi i samorządowymi oraz budowanie przestrzeni do rozmo- wy o problemach polskiej wsi – to głów- ne cele prac powołanej przez Prezydenta Andrzeja Dudę 16 grudnia 2020 r. Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich.

Tworzą ją eksperci i praktycy z różnych dziedzin związanych z wsią i rolnictwem – m.in. członkowie Narodowej Rady Rozwoju, rolnicy i przedstawiciele organizacji rolniczych, osoby związane z branżą spożywczą, reprezentacja sa-

Powołanie Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy

Prezydencie RP

6 grudnia br. Prezydent RP Andrzej Duda na inauguracyjnym posiedzeniu powołał Przewodniczącą NSZZ

RI „Solidarność” Teresę Hałas w skład Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP.

(6)

morządu terytorialnego, a także ludzie nauki, zajmujący się problematyką wsi i rolnictwa.

Rada to forum konsultacyjno-do- radcze Prezydenta RP. Do jej zadań należy m.in. wspieranie rolnictwa i ob- szarów wiejskich; organizowanie tema- tycznych okrągłych stołów; współpraca z instytucjami rządowymi i samorzą- dowymi czy przegląd rozwiązań prawnych w zakresie rolnictwa i obszarów wiejskich.

Jednym z głównych celów prezy- dentury Andrzeja Dudy jest systemo- we wsparcie rolników i rozwój obsza- rów wiejskich, w tym m.in. działania na rzecz zrównoważonej produkcji rolnej, wsparcia rolników pokrzywdzonych podczas klęsk żywiołowych oraz kul- tywowania tradycji wsi. Wśród działań Prezydenta w tym obszarze znajduje się też inicjowanie programów wsparcia dla rolników i mieszkańców obszarów wiejskich oraz m. in. promocja polskiej żywności.

Rada nawiązuje do powołanej w kwietniu 2009 roku przez śp. Pre- zydenta Lecha Kaczyńskiego Rady do spraw Wsi i Rolnictwa.

Kwestie dotyczące wsi i rolnictwa, jak Państwo wiedzą i widzieli przez minione pięć lat, zajmują bardzo ważne miejsce w mojej prezydenturze.

W sposób niejako dla mnie naturalny traktuję też misję prezydencką w tym za- kresie w jakimś sensie jako kontynuację tego dzieła i tej myśli, które zostawił kie- dyś Pan Prezydent prof. Lech Kaczyński.

Bardzo często to powtarzałem, ale dla mnie rozwój obszarów wiejskich, dbałość o tę część Polski, która stanowi przecież jej większość, to bardzo ważny element realizacji praw konstytucyjnych – przede wszystkim zmierzających ku realizacji praw konstytucyjnych każdego obywatela.

Chodzi o równy rozwój kraju, a więc zapewnienie wszędzie możliwości dostępu do dobrej edukacji, do godnych warunków życia, do wszystkich nowoczesnych dóbr, które na zachodzie Europy są dziś – po- wiedzmy sobie w ten sposób – elementem pewnej normalności i do czego cały czas dążymy, a co w moim głębokim przeko- naniu było wielkim niedostatkiem właśnie obszarów wiejskich w ciągu ostatnich dziesięcioleci od 1989 roku.

Moją wielką ambicją i spojrzeniem na przyszłość było właśnie to, by te ele- menty zostały uzupełnione, by szeroko- pasmowy internet dotarł do każdej wiej- skiej szkoły, by dzieci wszędzie miały do niego dostęp i w związku z tym miały jednakowe możliwości rozwoju. Aby ro- dzina, która mieszka na wsi, również mo- gła swobodnie dojechać do miejsc, gdzie oferowane są różnorodne dobra kultury, jak kino, teatr, muzea itd. Żeby wszędzie były zapewnione dobre warunki rozwo- ju, godne życie – i to się dzieje. Jest to dla mnie wielka radość, cieszę się, że mogę tu, w Pałacu Prezydenckim, również przy-

kładać rękę i pracować nad takimi roz- wiązaniami, które to realizują.

Ale to jest przede wszystkim kwestia zapewnienia dobrych możliwości gospo- darowania na wsi, czyli dobrych możli- wości – jak to byśmy powiedzieli w sensie biznesowym – prowadzenia biznesu rol- niczego, czyli gospodarstwa. To wielkie i bardzo trudne zadanie wymagające w każdym przypadku konsultacji z eks- pertami.

Jest to także wielkie zadanie, które chcę właśnie realizować przez najbliższe pięć lat z Państwa pomocą. Część z Pań- stwa zasiadała do tej pory w Narodowej Radzie Rozwoju w sekcji ds. rolnictwa.

Chciałem podnieść tę pracę nad sprawa- mi rolnictwa i obszarów wiejskich na jeszcze wyższy poziom, dlatego zdecydo- wałem się na powołanie Rady.

I w tym aspekcie także w jakimś sensie chciałem bardzo mocno nawiązać do tego, co było – co sam miałem możli- wość zobaczyć na własne oczy w 2009

roku, gdy Prezydent Lech Kaczyński po- wołał swoją Radę ds. Wsi i Rolnictwa. Jej przewodniczącym był wtedy mój kolega, pan minister Jan Krzysztof Ardanowski, z którym razem pracowaliśmy u boku Pana Prezydenta.

Poprosiłem Pana Ministra, by podjął się funkcji przewodniczenia tej Radzie, dlatego że – jakoś tak romantycznie pa- trząc – uznałem jego osobę za pewien przejaw ciągłości. Chciałbym, aby także Państwo patrzyli przez pryzmat właśnie takiej ciągłości – że to, co wtedy zostało podjęte przez Pana Prezydenta Lecha Ka- czyńskiego, my dziś po prostu kontynu-

ujemy w obecnej Kancelarii Prezydenta.

Chciałbym, byśmy to realizowali, właśnie jakby kierując się też jego wizją – tego, że muszą być zapewnione także na obszarach wiejskich takie warunki życia, żeby żyło się tam nie gorzej niż w mieście i żeby poziom życia rolnika był jak naj- wyższy.

Jest tu jeszcze drugi element, o któ- rym do tej pory nie wspomniałem, a mianowicie: to twarda, ale – z mojego punktu widzenia – radosna i pozytywna rzeczywistość. Rolnictwo to dziś potężny, niezwykle ważny dział naszej gospodarki, prężnie się rozwijający. To ogromna część polskiego eksportu, to bezpieczeństwo żywnościowe, to nasz potencjał rozwijany na świecie, to nasza coraz mocniejsza na świecie marka – i to jest także nasza siła.

Szczyciłem się i szczycę tym, że wszę- dzie, gdzie tylko mogłem, starałem się promować polską żywność, polskie pro- dukty rolne. W tych kolejnych pięciu latach realizacja polityki zagranicznej

(7)

– również w aspekcie gospodarczym – z całą pewnością także będzie dla mnie bardzo ważną gałęzią mojej działalności.

Także w tym aspekcie chcę być bar- dzo aktywny, właśnie promując polskie rolnictwo, polską żywność, wszystko, co związane z polskim rolnictwem, a przede wszystkim promując polskie rolnictwo jako to, które przeszło właśnie po 1989 roku bardzo długą drogę – od rolnictwa de facto porzuconego i bar- dzo często zaniedbanego, gdzie przecież mieliśmy też dużo państwowych gospo- darstw rolnych, które po prostu dopro- wadzono do katastrofy w latach 90., z czego trzeba było jakoś wyjść. Niestety, była to tragedia bardzo wielu ludzi na ob- szarach wiejskich.

Ale ten trudny czas udało nam się przejść i polska wieś staje się dziś coraz bardziej nowoczesna i jest coraz lepszym

miejscem do życia, co zresztą jest doce- nione przez bardzo wielu ludzi z miast, którzy wyprowadzają się na wieś. I to bardzo często wcale nie na tę wieś pod- miejską, tylko właśnie na wieś daleką od miast, właśnie korzystając z tego, o czym mówiliśmy.

Bo na wsi coraz częściej jest szeroko- pasmowy internet, bardzo wielu ludzi ma dziś taką pracę, którą – już abstrahując od kwestii pandemii koronawirusa, gdzie większość porozumiewa się przez inter- net – można po prostu wysłać przez inter- net: różnego rodzaju projekty, teksty itd.

W związku z tym uważają, że wcale nie muszą żyć w wielkim tempie i at- mosferze wielkiego miasta; że właśnie atmosfera wsi – spokojniejsza, zdrowsza – jest po prostu lepsza. I właśnie chciał- bym, aby w taki sposób była też postrze- gana polska wieś: jako zdrowsza, lepsza,

przyjemniejsza, wygodniejsza do życia – i to jest także mój wielki cel.

Bardzo dziękuję, że zgodzili się Pań- stwo przy tym współpracować. Mam nadzieję, że nadal będziemy dyskutowali o tym, o czym organizowaliśmy ostatnio konferencje w całej Polsce podczas mojej pierwszej kadencji, a mianowicie: per- spektywy życia mieszkańców obszarów wiejskich. Mam nadzieję, że dzięki naszej pracy i współpracy te perspektywy będą coraz lepsze. Tego życzę polskim rolni- kom, polskiej wsi, Państwu i także sobie.

Jeszcze raz bardzo dziękuję, że zgo- dzili się Państwo na tę współpracę – jest to dla mnie niezwykle cenne. Państwa wiedza i doświadczenie są czymś naj- istotniejszym w tym wszystkim. Jestem przekonany, że dzięki temu uda nam się wypracować takie rozwiązania, które przyniosą pożytek na dziesięciolecia.

NSZZ Rolników Indywidualnych „So- lidarność” jednoznacznie opowiada się za dalszym wstrzymaniem sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Jest to realizacja jednego z najważniejszych postulatów Związku podnoszonych podczas 129-dniowego protestu na tzw. „Zielonym Miasteczku”

przed Kancelarią Premiera w dniach 19 lutego do 27 czerwca 2015 roku w obronie polskiej ziemi. Uważamy, że wstrzymanie sprzedaży nieruchomości pochodzących z Zasobu jest jak najbardziej zasadne.

Niemniej jednak, w celu zapewnienia stabilności i szczelności funkcjonujących rozwiązań postulujemy o:

1. wydłużenie okresu wstrzymania sprzedaży w stosunku do propozycji zawartej w projekcie ww. ustawy - z 5 do 10 lat.

2. pozostawienie na dotychczasowym poziomie 2 ha powierzchni nierucho- mości rolnych wobec których wstrzymanie sprzedaży nie będzie miało za- stosowania.

Ponadto mając na względzie doświad- czenia i dotychczasową praktykę zwią- zaną z funkcjonowaniem obecnie obo- wiązujących przepisów z zakresu obrotu nieruchomościami rolnymi oraz ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, a także mając na względzie obecną sytuację eko-

nomiczną i trudności finansowe gospodarstw rodzinnych, związane także z ASF oraz epidemią COVID-19, proponujemy wprowadzenie poniższych zmian ustawowych:

W ustawie o gospodarowaniu nieru- chomościami rolnymi Skarbu Państwa postulujemy się zmiany:

w art. 31 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

„2a. W przypadku odroczenia lub roz- łożenia na raty na zasadach określonych w art. 23a ust. 1, określony w umowie termin całkowitej spłaty należności może zo- stać wydłużony o ten sam okres, na który

Opinia NSZZ RI „Solidarność” do projektu ustawy o zmianie ustawy o wstrzymaniu sprzedaży

nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw

W dniu 22 grudnia 2020 r. Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność” wystosowała pismo do ministra

Rolnictwa i Rozwoju Wsi Grzegorza Pudy zawierające opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy

o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie

niektórych ustaw.

(8)

udzielono odroczenia lub rozłożenia na raty. W tym przypadku okres, o którym mowa w ust. 2, nie może być jednak dłuż- szy niż 25 lat.”;

w art. 32a:

a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:

„1a. Krajowy Ośrodek, na wniosek podmiotu prowadzącego gospodar- stwo rolne, może, w celu całkowi- tego lub częściowego zaspokojenia wierzytelności przysługującej wobec tego podmiotu, nabyć nieruchomość wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez ten podmiot.

1b. Wniosek, o którym mowa w ust.

1a, może również zawierać oświadcze- nie podmiotu, o którym mowa w ust.

1a, o zamiarze dzierżawy zbywanej nieruchomości.”

1c. Przekazanie w dzierżawę pod- miotowi zbywającemu całość lub część nieruchomości o której mowa w ust. 1a odbywa się w formie bez- przetargowej.

W art. 39, ust 4:

Postuluje się zmianę terminu „najpóź- niej trzech miesięcy przed zakończeniem dzierżawy” na „najpóźniej jeden miesiąc przed zakończeniem dzierżawy”.

W praktyce dochodzi do sytuacji, w których dotychczasowi dzierżawcy spóźniają się ze złożeniem wniosku o prze- dłużenie umowy dzierżawy we wskaza- nym, obowiązującym obecnie terminem 3 miesięcy przed końcem okresu trwania umowy – termin 3 miesięcy jest zbyt długi do zakończenia umowy dzierżawy.

W ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego:

w art. 2a, ust. 4, pkt.1:

w świetle obowiązywania aktual- nych zapisów powyżej wskazanych zapisów, zbywca może przenieść wła- sność nieruchomości rolnej na rzecz podmiotu nie spełniającego kryteriów rolnika indywidualnego (także np. spół- ki) w bardzo łatwy sposób, gdyż wystar- czające jest, że:

- żaden rolnik indywidualny nie odpowie na zamieszczone ogłoszenie o sprzedaży (wykazanie, że nie było zainteresowania wśród rolników indywidualnych),

- nabywca zobowiąże się do osobistego prowadzenia gospodarstwa,

- w wyniku nabycia przedmiotowej nieruchomości nie dojdzie do nad- miernej koncentracji (nabywca nie przekroczy 300 ha użytków rolnych).

Mając na uwadze słabą kondycję fi- nansową gospodarstw rodzinnych, często rolnik nie jest w stanie sprostać zakupo- wi nieruchomości rolnej w szczególno- ści gdy jest to nieruchomość o znacznej powierzchni, gdzie cena w przeliczeniu na 1 ha jest znacznie wyższa aniżeli cena rynkowa. Zbywcy często wskazują cenę sprzedaży mieszczącą się w ustawowych widełkach (+50 %) lub wyższą (przedkła- dając operat szacunkowy).

W przypadku dużych nieruchomości nabycie jej przez rolnika indywidualnego jest trudne.

W konsekwencji znaczne areały tra- fiają do podmiotów będących „słupami”

– często spółek stanowiących formalnie odrębny podmiot jednak tak naprawdę powiązanych osobowo i/lub kapitałowo z innymi podmiotami będących posiada- czami znacznych areałów nieruchomości rolnych.

Dlatego też postuluje się aby w przypadku wpływu do KOWR wniosku zbywcy na wyrażenie zgody na rzecz podmiotu, który nie jest rolnikiem indywidualnym prawo pierwszeństwa w zakupie przedmiotowych gruntów przysługiwało KOWR.

Po drugie niezależnie od powyższego należy w omawianym artykule ustawy wprowadzić zapis, iż potencjalny nabywca nieruchomości rolnej musi dać rękojmię należytego prowadzenia gospodarstwa – ten warunek przed nowelizacją ustawy ukur znajdował się w ustawie ale z niego zrezygnowano. Należy do niego powrócić.

Aktualnie bowiem nabywcą, z wniosku zbywcy, może zostać podmiot nie mający nic wspólnego z rolnictwem – czę- sto spółki utworzone tuż przed złożeniem wniosku o nabycie; założone wyłącznie w tym celu.

Wyrażanie zgody na nabycie nieru- chomości rolnych podmiotom nie speł- niającym definicji rolnika indywidualnego, nie mającym absolutnie żadnego doświadczenia w rolnictwie (nie dającym rękojmi należytego gospodarowania) stoi

w naszej ocenie w sprzeczności z celem jakiemu ma służyć ustawa.

Oczywiście stoimy na stanowisku, że każdy wniosek należy oceniać indy- widualnie. Uważamy, że nie należy bez- względnie blokować możliwości nabycia nieruchomości rolnych przez podmioty nie będące rolnikiem indywidualnym, ale uważamy, że to KOWR dokonując oceny każdego wniosku powinien bez- względnie mieć instrument prawny aby właściwie kształtować ustrój rolny – we wskazanych sytuacjach powinien mieć możliwość skorzystania z ustawowego prawa pierwokupu.

Art. 4b, ust.3:

KOWR na podstawie art. 4b może na- bywać nieruchomości rolne w celu popra- wy struktury obszarowej gospodarstw.

Przywołany powyżej przepis wskazu- je na to, iż nabycia KOWR może dokonać po cenie rynkowej tych nieruchomości.

W praktyce KOWR w celu ustalenia warto- ści rynkowej zleca sporządzenie operatu szacunkowego i cenę wynikłą z operatu może zaoferować zbywcy nieruchomo- ści. Brak jest możliwości aby cena zaofe- rowana przez KOWR była wyższa nawet o przysłowiową złotówkę od ceny wyni- kającej z operatu.

W praktyce może dojść do sytuacji gdzie zbywca nie będzie zainteresowany zbyciem nieruchomości na rzecz KOWR ponieważ cena wynikająca z operatu szacunkowego będzie zbyt niska.

Postulujemy aby do zapisów przywo- łanego artykułu dodać zapis umożliwiają- cy w wyjątkowych sytuacjach zapropono- wanie zbywcy wyższej ceny za sprzedaż określonych nieruchomości, gdy mają one istotne znaczenie dla kształtowania ustroju rolnego.

Proponujemy, by cena ta była nie wyższa niż o 20% do ceny wynikają- cej z operatu szacunkowego. W takich, wyjątkowych, popartych argumentami sytuacjach, w celu zminimalizowania ewentualnych nieprawidłowości podczas podejmowania takich decyzji, zgodę na nabycie po cenie wyższej aniżeli wyni- kającą z operatu musiałby wydać np. Dy- rektor Generalny lub Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na wniosek Dyrektora OT KOWR, który uzyskał w tym względzie pozytywną opinię Rady Społecznej przy OT KOWR.

(9)

STYCZEŃ

18 stycznia

w Gminnym Ośrod- ku Kultury w Wierzchosławicach odby- ło się pierwsze w tym roku posiedzenie Prezydium Rady Krajowej NSZZ RI „So- lidarność”. Na Prezydium omówiono sprawy związane z bieżącą działalnością Związku. Prezydium NSZZ RI „Solidar- ność” dyskutowało m.in o dochodowo- ści w rolnictwie, programie retencji wód w Polsce, systemie rolniczych emerytur, oraz sytuacji związanej z ciągłym bra- kiem notyfikacji przez Komisję Europej- ską tzw. ustawy oddłużeniowej.

19 stycznia

w Wierzchosławi- cach odbyły się uroczystości z okazji 146.

rocznicy Wincentego Witosa z udziałem Pana Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Or- ganizatorem wydarzenia był NSZZ RI

„Solidarność”. W wydarzeniu uczest- niczył także m.in. Komisarz UE ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski, Poseł do PE Beata Szydło, Zastępca Prezes Instytutu Pamięci Na- rodowej dr Mateusz Szpytma oraz parla- mentarzyści, samorządowcy, związkow- cy z terenu całego kraju a także leśnicy.

LUTY

9 lutego

w Inowrocławiu odbyły się obchody 36. rocznicy śmierci Pio- tra Bartoszcze – działacza Solidarności

Rolników Indywidualnych. W uroczy- stościach uczestniczyli przedstawiciele władz rządowych i samorządowych oraz liczne delegacje Rolniczej Solidar- ności wraz z pocztami sztandarowymi na czele z Przewodniczącą NSZZ RI „So- lidarność” Poseł Teresą Hałas.

13-14 lutego

w Brukseli z udzia- łem m.in. wiceprzewodniczącego Komi- sji Europejskiej Fransa Timmermansa oraz Bernarda van Goethema – z Dyrek- cji Generalnej ds. Zdrowia i Bezpieczeń- stwa Żywności (DG SANTE) w odbyło się pierwsze w tym roku posiedzenie Prezydium Copa Cogeca. W posiedzeniu z ramienia NSZZ RI „Solidarność”

udział wzięli: Zastępca Przewodniczą- cej Związku Aleksander Tadych oraz Dyrektor Biura Rady Krajowej Grzegorz Cymiński.

Głównym punktem pierwszego dnia posiedzenia była wymiana poglądów na temat Europejskiego Zielonego Ładu

23 lutego

w Rzeszowie odbyły się uroczystości 39. rocznicy podpisa- nia Porozumień Rzeszowsko – Ustrzyc- kich. Zorganizował je Przewodniczący Podkarpackiej Rady Wojewódzkiej NSZZ RI „Solidarność” Jerzy Bednarz oraz Duszpasterstwo Rolników na cze-

le z Duszpasterzem Rolników Diecezji Rzeszowskiej ks. Kanonikiem Jerzym Uchmanem.

MARZEC

3 marca

w Warszawie odbyło się posiedzenie Rady Krajowej NSZZ Rol- ników Indywidualnych „Solidarność”, w którym uczestniczył Minister Rolnic- twa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Arda- nowski. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski przedsta- wił zebranym związkowcom informacje o aktualnej sytuacji w rolnictwie i na poszczególnych rynkach rolnych. Mi- nister mówił o wprowadzonych przez rząd działaniach dotyczących wsparcia rolnictwa w zakresie paliwa rolniczego, nawodniania, wapnowania, czy też przyśpieszenia nawożenia azotowego ze względu na warunki klimatyczne.

Rada Krajowa przyjęła wyborcze doku- menty zjazdowe oraz podjęła uchwałę dotyczącą organizacji wojewódzkich zjazdów wyborczych Związku.

KWIECIEŃ

14 kwietnia

Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność” Poseł Teresa Ha- łas, uwzględniając liczne sygnały od rol-

Kalendarium najważniejszych

wydarzeń 2020

(10)

ników wystąpiła do Premiera Mateusza Morawieckiego z wnioskiem w sprawie pilnej zmiany rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r.

w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związ- ku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.

U. z 2020 r. poz.658) , która przywróci ko- łom łowieckim możliwość realizacji od- strzałów, szacowania szkód łowieckich oraz obowiązków wynikających z ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwie- rząt, dotyczących walki z afrykańskim pomorem świń (ASF). Premier Mateusz Morawiecki podpisał nowelizację rozpo- rządzenia w tej sprawie.

17 kwietnia

Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność” Teresa Hałas wystąpiła do Premiera Mateusza Mora- wieckiego z wnioskiem o zmianę prze- pisów i całościowe zwolnienie rolników ze składek KRUS za II kwartał 2020 roku.

MAJ

8 maja

obyło się kolejne zdalne posiedzenie Prezydium Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność”. To kolejne po dwóch wcześniejszych posiedzeniach odbytych pod koniec kwietnia br., w czasie których władze NSZZ RI „Soli- darność” przeanalizowały bieżącą sytu- ację w polskim rolnictwie w szczególno- ści w kontekście obecnej sytuacji klima- tycznej i epidemiologicznej, związanej nie tylko z walką z COVID-19, ale także z występującymi od dłuższego czasu chorobami zakaźnymi zwierząt, w tym ASF oraz ptasiej grypy. Ponadto Prezy- dium Związku, wobec braku odpowie- dzi na przekazany jeszcze w lutym br.

Prezydentowi Andrzejowi Dudzie pro- jekt ustawy znoszący obowiązek prze- kazania ziemi za emeryturę rolniczą, jeszcze raz zwróciło się do Prezydenta RP o pilne zajęcie stanowiska w tej sprawie. Efektem prac w przedmiocie dia- gnozy sytuacji w polskim rolnictwie jest przygotowana przez Prezydium Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność” strategia działań w obecnej sytuacji kryzyso- wej pod nazwą „Kierunki działań osło- nowych w związku z obecną sytuacją w rolnictwie”.

13 maja

w związku z opracowa- niem i opublikowaniem przez Mini- sterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Główny Inspektorat Sanitarny wytycz- nych i zaleceń dotyczących ułatwienia w przejeździe pracowników sezonowych do Polski i procedurą obciążenia rolników kosztami testów na obecność COVID-19 u pracowników sezonowych z zagranicy, Przewodnicząca NSZZ RI

„Solidarność” Teresa Hałas wystoso- wała pismo do Ministra Rolnictwa Jana Krzysztofa Ardanowskiego z wnioskiem o zwolnienie rolników z tych kosztów.

CZERWIEC

2 czerwca

w formie wideokon- ferencji odbyło się wspólne posiedzenie Prezydiów Copa i Cogeca. Podczas posiedzenia odbyła się wymiana poglą- dów z komisarzem ds. rolnictwa Janu- szem Wojciechowskim na temat Wielo- letnich Ram Finansowych (WRF) na lata 2021-2027.

22 czerwca

tuż przed podpi- saniem umowy programowej z Prezy- dentem RP Andrzejem Dudą, odbyło się spotkanie Prezydium Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność” z Komisarzem UE ds. rolnictwa Januszem Wojciechow- skim. Podczas spotkania władze Związ- kowe przekazały Komisarzowi swoje wątpliwości i uwagi dotyczące przyjętej przez KE w dniu 20 maja br. Strategii „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego,

zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego. Podkreślając, że ambitne założenia środowiskowe zawarte w tym dokumencie są bardzo trudne do zrealizowania, a także mogą się negatywnie odbić na rolnikach.

22 czerwca

w Wierzchosławi- cach podpisana została umowa progra- mowa zawarta pomiędzy Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Panem An- drzejem Dudą a Niezależnym Samo- rządnym Związkiem Zawodowym Rol- ników Indywidualnych „Solidarność”, reprezentowanym przez Przewodniczą- cą Związku, Panią Teresę Hałas.

LIPIEC

9 lipca

w Kluczewie odbyły się uroczyste obchody 20. rocznicy straj- ku okupacyjnego w obronie polskiego przemysłu cukrowniczego w Cukrowni Kluczewo, podczas których odsłonięto tablicę upamiętniającą to wydarzenie.

Organizatorem uroczystości był Pan Edward Kosmal – Przewodniczący Za- chodniopomorskiej Rady Wojewódz- kiej NSZZ RI „Solidarność”. Na uroczy- stości obecni byli m.in. Pani Halina Szy- mańska – szef Kancelarii Prezydenta RP Andrzeja Dudy, która odczytała list Pana Prezydenta Andrzeja Dudy skierowany do organizatorów oraz uczestników uro- czystości. Do Kluczewa przybył również Pan Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski.

SIERPIEŃ

4 sierpnia

Prezydent RP Andrzej Duda wziął udział w uroczystym posiedzeniu Rady Krajowej NSZZ Rolników Indywidualnych ,,Solidarność” w Sali Odczytowej Narodowego Instytutu Kul- tury i Dziedzictwa Wsi Polskiej w War- szawie. Na spotkaniu obecna była

(11)

również Pani Halina Szymańska - Szef Kancelarii Prezydenta RP oraz Zastępca szefa Kancelarii Paweł Mucha, a także Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski.

5 sierpnia

w Ministerstwie Rol- nictwa i Rozwoju Wsi odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji rolniczych zrzeszonych w COPA-COGECA z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ja- nem Krzysztofem Ardanowskim. Tema- tem przewodnim spotkania było omó- wienie stanu negocjacji nowej Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej.

8-9 sierpnia

odbył się tradycyj- ny Jarmark Sitarski w ramach biłgoraj- skiego Festiwalu Kultur na placu przy Biłgorajskim Centrum Kultury. Nie za- brakło na nim naszej organizacji, która przez weekend promowała lokalne spe- cjały mięsne.

19 sierpnia

Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność” Poseł Teresa Hałas wystąpiła do ministrów obrony narodowej – Mariusza Błaszczaka oraz spraw wewnętrznych i administracji – Mariusza Kamińskiego z wnioskiem o przywrócenie realizacji odstrzałów przez tzw. doraźne zgrupowania zada- niowe, sformułowane z posiadających uprawnienia do wykonywania polo- wania policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej, funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej lub, w in- nym wariancie, z żołnierzy. Pismo zo-

stało przekazane do wiadomości Pre- mierowi Mateuszowi Morawieckiemu z wnioskiem o podjęcie stosownych działań.

WRZESIEŃ

5-6 sierpnia

Dożynki Jasnogór- skie. 5 września NSZZ Rolników Indy- widualnych „Solidarność” przy współ- pracy ze Śląskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Częstochowie oraz Fun- dacją Dom Trzeciego Tysiąclecia imienia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Zamościu zorganizowaliśmy spotkanie okolicznościowe poświęcone wspomnieniu Stefana Wyszyńskiego.

Spotkanie odbyło się w Sali Konferencyj- nej Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Częstochowskiej. Wieczo- rem odbył się koncert w Bazylice Jasno- górskiej odbył się koncert pod nazwą

„Pieśń o Ojczyźnie” w wykonaniu Pań- stwowego Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”.

6 sierpnia podczas sumy dożynkowej zo- stał poświęcony nowy sztandar Związku.

11 września

odbyły się Kujaw- sko-Pomorskie obchody 42. rocznicy powstania niezależnego ruchu chłop- skiego. Inicjatorem wydarzeń był Pan Michał Grabianka. Podczas uroczystości nadano nazwę „Solidarności Rolników Indywidualnych” rondu na drodze krajowej nr 15 w Brzeźnie. To jeden z naj- ważniejszych węzłów drogowych w wo- jewództwie kujawsko-pomorskim.

14 września

– odbyło się posiedzenie Prezydium Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność”, dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt, tzw. Piątki dla zwierząt. Pre- zydium podjęło stanowcze stanowisko sprzeciwiające się zapisom ww. ustawy.

NSZZ RI „Solidarność” domaga się natychmiastowego wstrzymania prac legislacyjnych i natychmiastowego wycofa- nia przez wnioskodawców ww. projektu ustawy, która jest realnym zagrożeniem dla polskiego rolnictwa i polskich gospodarstw rodzinnych.

20 września

odbyły się Do- żynki Prezydenckie, które ze względu na stan epidemii zostały wyjątkowo zorganizowane nie w Spale, ale przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie, ograniczono również liczbę uczest- ników. Uroczystości rozpoczęła msza święta w Kościele Seminaryjnym pw.

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Pan- ny i Świętego Józefa Oblubieńca w War- szawie. Obrzęd Dożynkowy odbył się na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego, gościnnie wystąpił Zespół „Mazow- sze”. Prezydent Andrzej Duda wygłosił niezwykle przejmujące przemówienie do rolników. Z ramienia NSZZ RI „Soli- darność” w wydarzeniu uczestniczyła Przewodnicząca Związku Pani Teresa Hałas, zastępcy przewodniczącej Jerzy Chróścikowski oraz Aleksander Tadych, a także Hanna Galicz oraz Jerzy Bednarz.

21 września

w Biłgoraju (woj.

lubelskie) odbyła się konferencja nauko- wa pt.: „Kościół wobec rolnictwa ekolo- gicznego” którą zorganizowała biłgoraj-

(12)

ska Fundacja “Gaudium et spes” wraz z Tomaszem Obszańskim przewodni- czącym Lubelskiej Rady Wojewódzkiej.

Jednym z prelegentów była Pani Hanna Galicz, która wygłosiła wykład na temat możliwości rozwoju gospodarstw rodzinnych wobec promowania gospodarstw wielkoobszarowych i przemy- słowej produkcji żywności. Konferencja została dofinansowana ze środków Wo- jewódzkiego Funduszu Ochrony Środo- wiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie.

23 września i 28 września

odbyło się posiedzenie Prezydium dot.

projektu stawy o ochronie zwierząt, na którym podtrzymano stanowisko dot.

procedowanej ustawy. Ustalono rów- nież kwestie dotyczące planowanego protestu w Warszawie w dniu 30 wrze- śnia 2020 roku oraz wzięcia udziału Przewodniczącej w posiedzeniu Poro- zumienia Rolniczego w Narodowym In- stytucie Dziedzictwa i Kultury Wsi.

30 września

– odbył się protest w Warszawie, w którym uczestniczyli licznie członkowie naszego Związku.

Rano w Narodowym Instytucie Dzie- dzictwa i Kultury Wsi odbyło się posiedzenie porozumienia rolniczego.

PAŹDZIERNIK

3 października

– Posiedze- nie Prezydium na którym zostały omówione sprawy dotyczące projektu ustawy o ochronie zwierząt, przygoto- wanie petycji, która została rozesłana do wszystkich parlamentarzystów. Te- matem były dalsze działania w związ- ku z procedowaniem ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie innych ustaw (tzw. „piątka dla zwierząt”).

13 października

w Warsza- wie odbył się protest przeciwko tzw.

„piątce dla zwierząt”, w którym licznie uczestniczyli członkowie NSZZ RI „So- lidarność”.

18 października

odbył się IV Wojewódzki Dzień Pola oraz Kon- ferencja „Lubelszczyzna Spichlerzem Europy” w Różańcu połączona z oko- licznościowymi obchodami 75. rocznicy śmierci Wincentego Witosa, współorga- nizowana przez Lubelską Radę Woje- wódzką NSZZ RI „Solidarność”.

LISTOPAD

20 listopada

w związku z kon- sultacjami społecznymi projektu roz- porządzenia Rady Ministrów w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2021 roku, Przewod- nicząca NSZZ RI „Solidarność” Teresa Hałas przedstawiła opinię Związku do proponowanych zapisów. NSZZ RI „So- lidarność” wnosi o realizację zwrotu ak- cyzy w maksymalnej stawce, co sprawi,

że ww. mechanizm w ramach pomocy krajowej stanie się bardziej efektywny i urealniony w stosunku do ciągle wzra- stających kosztów prowadzenia działal- ności rolniczej.

26 - 27 listopada

posiedzenie Prezydium Copa-Cogeca dot. WPR oraz Europejskiego Zielonego Ładu, w ramach posiedzenia odbyła się również wymiana poglądów na temat przypad- ków występowania afrykańskiego po- moru świń z panem Van Goethemem (dyrektor, zarządzanie kryzysowe w zakresie żywności, roślin i zwierząt, DG SANTE).

GRUDZIEŃ

3 grudnia

odbyło się Prezydium Copa Cogeca. Europejscy rolnicy i spół- dzielnie rolnicze poprosili wiceprzewod- niczącego Timmermansa o wyjaśnienia dotyczące stanowiska Komisji w sprawie negocjacji WPR. Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Timmermans wziął dziś udział w nadzwyczajnym spotkaniu online w ramach Copa Cogeca w celu wymiany informacji na temat trwają- cego procesu negocjacji WPR i Europej- skiego Zielonego Ładu. W następstwie jego ostatnich deklaracji w sprawie WPR, przedstawiciele zarówno Copa, jak i Co- geca chcieli zrozumieć jego myślenie i podejście Komisji do negocjacji.

8 grudnia

posiedzenie Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność”.

16 grudnia

Prezydent RP An- drzej Duda na inauguracyjnym posiedzeniu powołał Przewodniczącą NSZZ RI „Solidarność” Teresę Hałas w skład Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiej- skich przy Prezydencie RP.

(13)

Memoriał im. Jigoro Kano jest jedy- nym w Polsce turniejem, który organi- zowany jest ku pamięci mistrza, twórcy japońskiej sztuki walki JUDO. Impreza jest organizowana cyklicznie i co roku ściąga około tysiąca judoków z całego kraju. W tym roku ze względu na obo- strzenia sanitarne została ograniczona do uczestnictwa 500 zawodników. Po raz pierwszy wydarzenie zostało wspar- te działaniami promocyjnymi z Fundu- szu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów

Zbożowych. Nie było choćby jednej osoby, która oparłaby się degustacji rozmaitych produktów zbożowych.

Różnorodność produktów sprawiała, że każdy znajdował tu coś dla siebie, od słodkości po dania słone. Naturalnie, najmłodsi ustawili się w kolejce po słod- kości: pierniki, naleśniki, drożdżówki.

Nastolatkowie chętnie częstowali się hot-dogami, pizzerinkami, pierogami, bułkami z wędliną czy polskimi pod- płomykami. Spaghetti z pomidorowym sosem było z kolei najpopularniejszym daniem wśród trenerów. Na sportow- ców przed budynkiem przy stoisku informacyjnym czekała dietetyk. Od- powiadała na wszystkie pytania doty- czące produktów zbożowych. Trzeba tu dodać, że pytań wśród sportowców było wiele. Najczęściej zadawano mi pytanie w jakim czasie po skończeniu

treningu sportowcy powinni spożywać posiłki. Nie brakowało też próśb o wy- jaśnienie wpływu diety bezglutenowej na wyniki sportowe, pytano także czy białe pieczywo jest faktycznie niezdro- we - przyznaje pani Katarzyna, która jest uznanym dietetykiem w województwie zachodniopomorskim, a na codzień układa jadłospis piłkarzom popular- nej drużyny sportowej. To jeszcze nie wszystkie atrakcje, które przygotowało Stowarzyszenie Rzeźników i Wędlinia- rzy RP. Dla zawodników przygotowane były także gadżety - koszulki, przybory gastronomiczne oraz nagrody - specjal- ne medale. Promocja była sfinansowana z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Prze- tworów Zbożowych.

Artykuł sfinansowany z Funduszu Pro- mocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych

Święto Judo

z produktami zbożowymi

25 października w podpoznańskim Luboniu odbyły się zmagania najmłodszych judoków w Memoriale im. Jigoro Kano. Była to świetna okazja do zainteresowania młodych adeptów sportów walki zbilanso- waną dietą zbożową.

Jak co roku na początku grudnia ru- szyła zbiórka produktów, które przed samymi Świętami Bożego Narodzenia zostały przekazane kombatantom. Już po raz trzeci Stowarzyszenie Rzeźni- ków i Wędliniarzy RP włączyło się w tą szczytną akcję, przekazując 1150 pa-

czek mięsnych. Było to możliwe dzięki wsparciu finansowemu Funduszu Pro- mocji Mięsa Wieprzowego.

Akcja „Paczka dla Bohatera” to dzia- łająca już od 10 lat inicjatywa społeczna, w której biorą udział wolontariusze z całej Polski. Działania polegają na zbiórce arty-

Świąteczna paczka

dla bohaterów

(14)

kułów spożywczych i chemicznych dla kombatantów i weteranów II wojny świa- towej i podziemia niepodległościowego.

Z roku na rok pojawia się coraz wię- cej potrzebujących. „Przy pierwszej zbiórce było 36 weteranów do obdaro- wania, teraz jest ich ponad 1500. Począt- kowo działaliśmy tylko w Szczecinie, dziś akcja obejmuje całą Polskę” - mówi Tomasz Sawicki prezes Stowarzyszenia Paczka dla Bohatera.

Tegoroczna paczka trafiła m.in. do najstarszego w Polsce 109-letniego uczestnika działań wojennych pana ma- jora Leona Kalety. Pan Leon przyjął swoich gości w sposób wyjątkowy. W pełnym umundurowaniu i postawie stojącej.

Powstańców Warszawskich, NSZ” - in- formuje prezes Stowarzyszenia.

Działania Stowarzyszenia Paczka dla Bohatera nie kończą się na corocz- nym przekazywaniu darów. Wolonta- riusze organizują kombatantom waka- cje, remontują ich mieszkania, starając się pomagać im na co dzień, np. wo- żąc czy umawiając wizyty lekarskie.

W ostatnim czasie dzięki staraniom

wolontariuszy oraz jednego z posłów Prawa i Sprawiedliwości zakupiono generator tlenowy dla jednej z byłych sanitariuszek w czasie Powstania War- szawskiego.

Artykuł sfinansowany z Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego - To wyjątkowe jak nasi podopieczni

czekają na nas każdego roku, już nawet nie chodzi o te paczki, lecz o pamięć.

Piękne chwile z nimi przeżywamy w czasie odwiedzin. To jest dla nich naj- ważniejsze. Cieszą się również z kartek, które przygotowują uczniowie ze szkół oraz przedszkolaki z naszego powiatu - dodaje pan Łukasz Stawiarski, koordynator z województwa świętokrzyskiego.

Koordynator wyznaczony przez Stowarzyszenie Rzeźników najpierw przygotowywał osobne paczki mię- sne a następnie rozwoził je po całym kraju, począwszy od Szczecina, przez Gorzów Wielkopolski, Wrocław, Łódź, Radom, Kraków kończąc na Lublinie.

W paczkach znajdowały się prawdziwe rarytasy: szynka krucha, kiełbasa, sło- iczki z pasztetem i kiełbasianką, a także smakoszki i peperami. W każdej paczce znajdowało się ponad 2 kilogramy prze- tworów mięsnych.

„Pomagamy nie tylko kombatantom II wojny światowej, ale też opozy- cjonistom z czasów PRL, ze Stowarzy- szenia Grudzień’70, NSZZ Solidarność.

Głównie jednak opieramy się na pomocy żołnierzom Armii Krajowej, Związku

12 stycznia br. odbyło się posiedzenie senackiej Komisji Rolnictwa i Roz- woju Wsi, tematem której była unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030. Podczas posiedzenia została przedstawiona informacja Ministra Kli- matu i Środowiska oraz Ministra Rolnic- twa i Rozwoju Wsi w sprawie stanowiska Rządu do Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030. Przywracanie przyrody do naszego życia.

Dokument stanowi element realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, nowej unijnej strategii wzrostu gospo- darczego. W nowej strategii obok zmian klimatu wskazano utratę różnorodności biologicznej jako równie istotne wy- zwanie stojące przed obecnym pokole- niem; tym samym Europejski Zielony

Ład wprowadził problematykę ochrony różnorodności biologicznej do prio- rytetów strategicznych UE. W trakcie dyskusji senatorowie zgodzili się co do potrzeby ochrony różnorodności biologicznej. Ich zdaniem strategia musi jednak uwzględniać bezpieczeństwo żywnościowe, warunki ekonomiczne czy ewentualne skutki społeczne wpro- wadzanych rozwiązań. Przeciwdziała- nie zmianom klimatu i zapobieganie zubożeniu różnorodności biologicznej to wyzwania, z którymi trzeba będzie się zmierzyć, aby zapewnić trwałość i jakość polskiego rolnictwa, a także bez- pieczeństwo żywności.

Podczas posiedzenia założenia unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności, a także stanowisko rządu w tej spra-

wie, przedstawiły wiceminister klimatu i środowiska Małgorzata Golińska oraz wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Anna Gembicka. Jak poinformowa- ła wiceminister klimatu, rząd popiera ambitne cele unijnej strategii o bio- różnorodności, ale uważa, że powinny zostać uszczegółowione. W swoim stanowisku, przyjętym przez Komitet ds.

Europejskich 11 września 2020 r., rząd wskazał też na brak informacji o źró- dłach ich finansowania. Jak zaznaczy- ła wiceminister Małgorzata Golińska, strategia o bioróżnorodności, choć ma chronić środowisko i klimat, nakłada wiele obowiązków na rolników, nie za- pewniając jednocześnie w pełni źródeł finansowania tych wymogów. Doku- ment KE opiera się na raporcie Mię-

Posiedzenie senackiej Komisji Rolnictwa

i Rozwoju Wsi na temat Unijnej strategii na rzecz

bioróżnorodności 2030

(15)

dzyrządowej Platformy Naukowo-Po- litycznej ds. Bioróżnorodności i Usług Ekosystemowych (IPBES), który mówi, że globalne zmiany w przyrodzie w cią- gu ostatnich 50 lat postępują w tempie i skali niespotykanej w historii. Za bez- pośrednie czynniki napędzające zmiany o największym globalnym oddziaływa- niu w raporcie uznano: zmiany w użyt- kowaniu gruntów i mórz, bezpośrednią eksploatację organizmów, zmiany klimatu, zanieczyszczenie i występowanie inwazyjnych gatunków obcych.

Wiceminister Małgorzata Goliń- ska poinformowała, że unijna strategia na rzecz bioróżnorodności zakłada do 2030 r. objęcie ochroną m.in. co najmniej 30% unijnych obszarów lą- dowych i morskich, ścisłą ochroną co najmniej 10% gruntów rolnych, od- wrócenie spadku liczebności owadów zapylających, ograniczenie o 50% stosowania pestycydów chemicznych, a także objęcie co najmniej 25% grun- tów rolnych rolnictwem ekologicznym.

Jak stwierdziła, rząd „generalnie” popiera potrzebę ochrony różnorodności biologicznej, choć ma uwagi do przed- stawionych w dokumencie propozycji. „Pomimo zasługującego na popar- cie głównego celu Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności należy zwrócić uwagę na fakt, że szereg elementów w niej zawartych, w tym definicji i ter- minów, w szczególności pojęć: ochro- na ścisła, odtwarzanie, lasy pierwotne, starodrzewia, wymaga doprecyzowa- nia i wyjaśnienia oraz analizy podstaw naukowych, na których je opar- to” – zaznaczyła wiceminister klimatu.

Zwróciła również uwagę, że rząd dużą wagę przywiązuje do zagwarantowa- nia faktycznego udziału krajów człon- kowskich w wypracowaniu definicji, ponieważ będą one miały kluczowe znaczenie przy wdrażaniu dokumentu, a w szczególności przy interpretacji zawartych w nim wymagań. Jak dodała, obecnie każdy kraj inaczej rozumie te definicje. W ocenie wiceminister klimatu kluczowe będzie także, w jakim stopniu poszczególne kraje będą par- tycypować w osiągnięciu założonych w strategii celów. Według polskiego rządu powinna być ona realizowana solidarnie, a trud jej realizacji powinien

być ponoszony przez wszystkie pań- stwa członkowskie w zależności od ich możliwości. W stanowisku rządu zwró- cono też uwagę, że w dokumencie brak jest informacji o źródłach finansowania, a także analizy skutków społecz- no-ekonomicznych proponowanych zmian. Stwierdzono też, że środki przeznaczone na odbudowę gospodarki UE po pandemii COVID 19 w ramach zielo- nej transformacji (...) powinny zostać przeznaczone na działania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, w wysokości umożliwiającej realne wypełnienie celów Strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 przez państwa członkowskie UE.

Odnosząc się do celów dotyczących rolnictwa, wiceminister rolnictwa Anna Gembicka poinformowała, że strategia zakłada: odwrócenie spadku liczebno- ści owadów zapylających; ograniczenie o 50% stosowania pestycydów chemicznych i związanego z tym ryzyka, a także ograniczenie o 50% stosowania bardziej niebezpiecznych pestycydów;

obecność elementów krajobrazu o wy- sokiej różnorodności na co najmniej 10% użytków rolnych; objęcie co najmniej 25% gruntów rolnych rolnictwem ekologicznym i uzyskanie znacznie wyższego poziomu stosowania praktyk agroekologicznych; osiągnięcie znacz- nego postępu w rekultywacji miejsc z zanieczyszczoną glebą; ograniczenie o 50% utraty składników odżywczych, co ma doprowadzić do ograniczenia stosowania nawozów o co najmniej 20%.

W ocenie resortu rolnictwa przedstawiona strategia może przynieść pozy- tywne rezultaty, nie może jednak zagro- zić bezpieczeństwu żywnościowemu ani obniżyć konkurencyjności polskiego i europejskiego rolnictwa, powodu- jąc przeniesienie produkcji do krajów trzecich o mniej restrykcyjnych wymo- gach środowiskowych.

Wiceminister rolnictwa Anna Gembicka zauważyła, że realizacja strategii na rzecz bioróżnorodności będzie wymagała bardzo poważnych zmian strukturalnych i technologicz- nych w produkcji rolnej, co pociągnie za sobą wysokie koszty, które tylko w części będą mogły być pokryte ze środków WPR. Potrzebne będzie też

wzmocnienie otoczenia rolnictwa – sektora naukowo-badawczego, ka- nałów transferu wiedzy i doradztwa, informatyzacji oraz usług dla rolnictwa (maszyny, ale także badania gleb, meteorologia). Wiceminister zwróciła uwagę, że część kosztów wynikają- cych ze zmian w sektorze rolnym zostanie przeniesiona na konsumentów, co będzie szczególnie dotkliwe dla obywateli mniej zamożnych państw UE. Resort obawia się też, że wprowadzenie dodatkowych wymogów do- tyczących produkcji rolnej oznaczać będzie konieczność wprowadzenia systemów kontroli i sankcji, a także wzrost obciążeń biurokratycznych, co może wywołać niekorzystny odbiór społeczny i potencjalnie przyczynić się do odpływu ludzi z rolnictwa.

W trakcie dyskusji senator Jerzy Chróścikowski przywołał niedawną rozmowę z odpowiedzialnym za Zie- lony Ład wiceprzewodniczącym KE Timmermansem, z której jasno wyni- kało, że Unia nie przewiduje dodatkowych pieniędzy na realizację strategii o bioróżnorodności w stosunku do rolnictwa, a środków na ten cel nale- ży szukać w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Zdaniem senatora kolejny pro- blem to opublikowanie dokumentu KE 20 maja 2020 r., już po przyjęciu najważniejszych aktów z zakresu WPR.

Według niego stawiane w strategii cele są bardzo ambitne, ale w związku z jej realizacją przed polskim i europejskim rolnictwem rysuje się wiele zagrożeń.

„Stoimy w dużym rozkroku i dlatego należy wskazywać Komisji Europej- skiej, żeby się nie zagalopowywała” – przekonywał. Jak mówił, wciąż brakuje informacji, w jakich aktach prawnych zostaną zapisane zmiany wynikają- ce z nowej strategii, dlatego pojawia się obawa o ich skutki dla rolnictwa.

Nie sprecyzowano też wskaźników, według których będą wdrażane cele założone w strategii. Kolejna niezwykle istotna kwestia to, w jaki sposób zostaną uwzględnione różnice między poszczególnymi państwami członkow- skimi dotyczące tak podstawowych kwestii, jak wielkość gospodarstw, licz- ba gospodarstw ekologicznych czy poziom stosowania nawozów.

(16)

TUW-ów – dobre rozwiązanie dla samorządów

Koniec starego roku i początek nowego oznacza dla samorzą- dów terytorialnych konieczność zaplanowania i uchwalenia nowego budżet. To zawsze jest dylemat, jak sfinansować potrzeby lokalnej społeczności, jakie inwestycje zrealizować. W tym roku sytuacja wielu gmin, powiatów czy miast jest wyjątkowo trudna przez pandemię koronawirusa, bo ich kasa jest jeszcze uboższa niż w poprzednich latach. Wiele samorządów zaczęło więc we- ryfikować swoją politykę w kwestii ubezpieczeń i skorzystało z oferty towarzystw ubezpieczeń wzajemnych.

Szukanie oszczędności przy planowaniu budżetów jednostek samorządowych zwykle oznacza przesuwanie środków z jednej inwestycji na drugą, bardziej potrzebną mieszkańcom. W tym roku sytuacja wydaje się bardziej skomplikowana, gdyż wydatki samorządów na walkę z epidemią COVID-19 jeszcze bardziej nadszarpnęły możliwości realizacji nowych planów. Nic dziwne- go, bo zatrzymanie koronawirusa i ratowanie chorych to priory- tet. Jednak samorządy muszą zaplanować budżet, który zapewni sprawne funkcjonowanie gmin, powiatów czy miast. Coraz czę- ściej rewidują więc politykę ubezpieczeniową i korzystają z oferty towarzystw ubezpieczeń wzajemnych (TUW-y). To z kolei może umożliwić im większe pole manewru przy planowaniu nowego budżetu. Dlaczego? Powodów jest kilka.

Po pierwsze, możliwość obniżenia składki.

TUW-y są wolne od konieczności osiągniecia zysku, który zadowoliłby akcjonariuszy – jak jest w przypadku towarzystw działających w formie spółki akcyjnej. Brak wymogu osiągnięcia odpowiedniego zysku wpływa natomiast na kalkulację składki, która w TUW-ie ma wystarczyć na pokrycie kosztów odszko- dowań i świadczeń oraz kosztów związanych z działalnością zakładu, takich jak likwidacja szkód czy koszty administracyjne.

Pomija się więc tutaj zysk, który, jeżeli zostanie wypracowany, i tak zostaje w TUW-ie. Poza tym na wysokość składki wpływa także brak kosztów związanych z reasekuracją, czyli przerzuca- niem części ryzyka, jakie komercyjny zakład ubezpieczeniowy za opłatą przenosi na inną instytucję finansową.

Z tym może wiązać się jednak ryzyko wykazania przez TUW straty, która powstanie np. gdy likwidacja szkód będzie wyższa niż wpływy ze składek. W takim przypadku niedobór ten może być uzupełniony w drodze dopłaty członków TUW-ów. Jednak taka sytuacja to niezwykle rzadkie zdarzenie. Jeżeli już do niej dojdzie, to towarzystwa wzajemne same rezygnują z tego przy-

wileju, kierując się perspektywą dalszej współpracy z samorzą- dami. Jeżeli chodzi o ubezpieczycieli komercyjnych, to ich składki mają już wliczony koszt reasekuracji.

Po drugie, możliwość negocjowania warunków umowy ubezpieczeniowej.

Samorządy chcąc zawrzeć umowę na usługi, dostawy czy ubezpieczenia, zobowiązane są do zorganizowania przetargu.

Jednak w przypadku ubezpieczenia z oferty TUW-ów wymóg ten nie obowiązuje. Zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej, umowy ubezpieczenia zawierane z towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych przez samorządy będące członkami tego towarzystwa, nie podlegają przepisom o zamówieniach pu- blicznych. W konsekwencji samorządy terytorialne mają wpływ na podpisaną umowę. Mogą bowiem negocjować jej warunki.

W przypadku komercyjnych towarzystw samorządy mają do dyspozycji tylko oferty zgłoszone do przetargu i mogą z nich sko- rzystać lub nie.

Po trzecie, możliwość założenia własnego samorządo- wego TUW-u.

Samorządy często wybierają drogę założenia własnego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, w którym ubezpieczony będzie sam samorząd oraz jednostki mu podległe. Konsoliduje to jego podmioty w jednym zakładzie ubezpieczeniowym, co z kolei przekłada się na możliwość pełnej kontroli nad wydatkami zwią- zanymi z ubezpieczeniami oraz nad właściwym zakresem ochrony ubezpieczeniowej. Dzięki temu obniża się nie tylko wydatki związane z obsługą ubezpieczeń, ale także unika dublowania ubezpieczeń w ramach samorządu. Ważne jest również, że taki samorządowy TUW może z łatwością pozyskiwać dodatkowe środki z funduszu prewencyjnego, który jest tworzony na poczet finansowania działań mających zapobiegać powstawaniu szkód.

Fundusz taki tworzony jest z 1% wpłaconych składek – a to są niemałe kwoty, którymi można sfinansować np. zabezpieczenie posiadanego majątku.

TUW-y otwierają więc przed samorządami terytorialnymi wiele możliwości, które są szczególnie w okresie epidemii CO- VID-19 pożądane. Dają przede wszystkim możliwość wypra- cowania oszczędności przekładające się na większe możliwości samorządowych budżetów. Umożliwiają również kształtowanie zakresu ochrony oraz ograniczają formalności i procedury. O takich korzyściach przekonało się już wiele jednostek samorządo- wych w Polsce.

(17)

INFORMACJE PRASOWE

Od 31 grudnia 2020 r., Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przyjmuje wnioski od rolników, którzy chcą zabezpieczyć swoje gospodarstwa przed afrykań- skim pomorem świń (ASF). Agen- cja oferuje także pomoc spółkom wodnym lub związkom spółek wodnych, które zamierzają zainwesto- wać w sprzęt służący do utrzymania w dobrym stanie urządzeń meliora- cji wodnych wykorzystywanych do ochrony gospodarstw rolnych przed powodzią. Pomoc jest finansowana z budżetu PROW na lata 2014-2020, a wnioski o nią będzie można skła- dać do 28 lutego 2021 r.

W ramach „Inwestycji zapobiega- jących zniszczeniu potencjału produkcji rolnej” na pomoc mogą liczyć rolnicy, którzy zajmują się chowem

lub hodowlą nie mniej niż 50 sztuk świń lub zrealizowali zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach wariantu 7.4. „Zachowanie lokalnych ras świń”, i chcą wykonać inwestycje chroniące ich gospodarstwa przed rozprzestrzenianiem się wirusa ASF. Na tego typu przedsię- wzięcia mogą otrzymać maksymalnie 100 tys. zł w całym okresie realizacji PROW 2014-2020, a wysokość dofinansowania nie może przekroczyć 80% kosztów kwalifikowanych po- niesionych na realizację takiej inwestycji. Pomoc można otrzymać na:

 utworzenie lub zmodernizowanie niecki dezynfekcyjnej,

 wyposażenie gospodarstwa rolnego w urządzenie do dezynfekcji,

 wykonanie inwestycji dzięki któ- rej trzoda chlewna będzie utrzy-

mywana w odrębnych, zamknię- tych pomieszczeniach z osobnym wejściem, nie łączących się z po- mieszczeniami w których znajdu- ją się inne zwierzęta

Wsparcie może być również przy- znane na wykonanie ogrodzenia chlewni. Wówczas pomoc przyznaje się w formie standardowych stawek jednostkowych w wysokości 80 proc.

kwoty stanowiącej sumę:

a) iloczynów standardowych stawek jednostkowych i, odpowiednio, długości planowanego ogrodzenia, liczby bram i liczby furtek.

oraz

b) kosztów ogólnych, nieprzekracza- jących 10 proc. kosztów poniesio- nych na realizację tej operacji.

Wsparcie na inwestycje chroniące przed ASF lub powodzią

Unia Europejska i Wielka Bry- tania osiągnęły 24 grudnia 2020 r.

porozumienie w sprawie pakietu umów regulujących przyszłe relacje, w skład którego wchodzi między innymi Umowa o handlu i współpracy.

Umowa ta będzie podstawą relacji UE-Wielka Brytania od 1 stycznia 2021 r., obejmując m.in. handel towa- rami rolno-spożywczymi i rybołów- stwo.

Ze względu na bardzo krótki czas jaki pozostał do zakończenia okresu przejściowego, którego ostatnim dniem jest 31 grudnia br., umowa za- cznie obowiązywać tymczasowo od 1

stycznia 2021 r. do zakończenia procedury ratyfikacji w roku 2021.

Umowa o handlu i współpracy przewiduje szereg uproszczeń i uła- twień, w tym handel bez ceł i ogra- niczeń ilościowych co jest rozwią- zaniem bezprecedensowym jeśli chodzi o unijne umowy o wolnym handlu.

Jednak ze względu na decyzję Wielkiej Brytanii o opuszczeniu wspólnego rynku i unii celnej utrzy- manie dotychczasowych warunków wymiany handlowej będzie niemoż- liwe. Powrócą kontrole graniczne i konieczność dopełnienia procedur

celnych oraz związanych z dopuszcze- niem towarów UE do obrotu na rynku brytyjskim.

Wprowadzenie od 1 stycznia 2021r. kontroli granicznych (m.in.

celnej, weterynaryjnej, fitosani- tarnej) i związanych z tym nowych wymogów (w tym dokumentacji) w handlu UE-Wielka Brytania ma przebiegać zgodnie z dotychcza- sowymi założeniami. Opracowane przez MRiRW wskazówki dla przed- siębiorców nt. skutków zakończe- nia okresu przejściowego pozostają w tym zakresie aktualne (https://

www.gov.pl/web/rolnictwo/brexit3).

UE i Wielka Brytania uzgodniły warunki

współpracy

(18)

14 stycznia 2021 r., można składać wnioski o przyznanie pożyczki na spła- tę zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej.

Producenci rolni zainteresowani otrzy- maniem wsparcia na restrukturyzację swoich zadłużonych gospodarstw, mogą

składać wnioski o udzielenie oprocen- towanej pożyczki na spłatę zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej. Dokumen- ty przyjmują biura powiatowe Agencji.

Warunkiem ubiegania się o pożycz- kę jest opracowanie przez zaintereso-

wany podmiot planu restrukturyzacji, który zostanie zaakceptowany przez właściwego ze względu na jego miejsce zamieszkania lub siedzibę dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

Źródło:ARiMR

Wniosek o pożyczkę na spłatę zadłużenia

Termin składania wniosków o przyznanie pomocy na „Rozwój przedsię- biorczości - rozwój usług rolniczych”

został wydłużony do 15 lutego 2021 r.

Ze wsparcia mogą skorzystać przedsiębiorstwa, które już świadczą usługi na rzecz rolników, aby mogły

rozwijać swoją działalność. Wysokość dofinansowania jakie można uzyskać to maksymalnie pół miliona złotych.

Warto skorzystać z tych pieniędzy.

Wnioski przyjmują oddziały regio- nalne ARiMR właściwe ze względu na miejsce realizacji inwestycji. Można

je składać osobiście lub przez upo- ważnioną osobę, albo przesyłką reje- strowaną nadaną w placówce Poczty Polskiej. Wniosek można również wysłać w formie dokumentu elektro- nicznego za pośrednictwem platformy e-PUAP.

Pieniądze na rozwój usług rolniczych - termin naboru wniosków wydłużony do 15 lutego br.

Harmonogram planowanych naborów wniosków w ramach PROW 2014–2020 w 2021 r.

(z uwagi na toczące się prace nad zmianą PROW 2014–2020 harmonogram może zostać uzupełniony o inne nabory)

Lp. Działanie/poddziałanie/typ operacji Termin naboru/rozpoczęcia naboru wniosków/wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego*

ROZWÓJ GOSPODARSTW

1. Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej 2021 r. – po ogłoszeniu – nabór ciągły 2. Modernizacja gospodarstw rolnych” – obszar nawadnianie w gospo-

darstwie maj/czerwiec 2021

3. Restrukturyzacja małych gospodarstw” - bez ASF marzec 2021 r.

4. Premie dla młodych rolników marzec 2021 r.

5. Tworzenie grup producentów i organizacji producentów maj 2021 r. **

październik 2021r.**

6. Inwestycje zapobiegające zniszczeniu potencjału produkcji rolnej wrzesień 2021 r. **

7. Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem

azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych listopad 2021 r.