Jan Iwanek, Mieczysław Stolarczyk
Od Redakcji
Studia Politicae Universitatis Silesiensis 4-5, 7-9
Od Redakcji
O ddajem y do r ą k Czytelników połączony czw arty i p ią ty tom w ydaw nictw a In s ty tu tu N au k Politycznych i D zienn ik arstw a U n iw ersy tetu Ś lą skiego w Katowicach „Studia Politicae U n iv ersitatis Silesiensis”. Podobnie ja k w poprzednich tom ach, większość opracow ań zamieszczonych w niniej szym zbiorze to te k sty pracow ników i doktorantów naszego In sty tu tu . Ze w zględu n a podjęte te m a ty zostały one pomieszczone w czterech gru p ach tem atycznych: „Myśl polityczna”, „System y polityczne”, „K om unikow anie społeczne” oraz „Stosunki m iędzynarodow e i in tegracja europejska”.
W dziale „Myśl polityczna” z n ajd u ją się cztery opracow ania. W p ierw szym z nich Id e a ł nowego p a ń s tw a J a n a J a k u b a R o u sseau i R ew olucja
F rancuska Ja c e k D erek an alizu je jed en z najw ażniejszych w ątków m yśli
politycznej i filozoficznej J a n a J a k u b a R ousseau, ja k im były jego ro zw a żan ia n a d w olnością lib eraln ą , id eałem nowego p a ń s tw a i id e ą rew olucji w now ożytnym tego słowa znaczeniu. M yśl polityczna a u to ra Umowy spo
łecznej o m aw ian a je s t w k o n tekście w yb ran y ch filozoficznych aspektów
Rewolucji F rancuskiej. Z kolei A nna S tęp ień w arty k u le E ksp erym en t h i
storii — dem okracja w S ta n a c h Zjednoczonych w ujęciu A. de Tocquevil- le’a dokonuje analizy znanej koncepcji francuskiego liberała n a te m a t ch a
ra k te r u am ery k ań sk iej dem okracji, w ty m problem u relacji m iędzy w ol nością i równością, prezentow anej przez p ry zm at opinii i in terp retacji róż nych autorów, głównie polskich. A u to rk a ak centuje ak tu aln o ść w ielu p ro blem ów sform ułow anych przez A. de Tocqueville’a. O bszerne opracow a nie A gnieszki T uroń C złow iek w refleksji społecznej Tom asza M a n n a po święcone je st koncepcji człowieka w twórczości T. M anna. Podjęte w tym tekście rozw ażania s ą w ażne d la zrozum ienia podstaw ow ych dylem atów w spółczesnej m yśli politycznej. Sylw ia T u rań sk a, a u to rk a a rty k u łu H o
8 Od Redakcji
locaust ja ko zjaw isko nowoczesności. Wokół refleksji Z yg m u n ta B aum ana,
sku pia się n a koncepcji Z. B au m an a dotyczącej przyczyn i istoty H olocau stu. Stanowisko Z. B au m an a je st w ażnym głosem w sporze, którego uczest nicy p ró b u ją odpowiedzieć n a pytanie, w jak im zw iązku Zagłada pozosta je — o ile pozostaje — z nowoczesnością.
W grupie tekstów „Systemy polityczne” zamieszczone zostały dw a opra cow ania. W pierw szym z n ich D eterm in a n ty preferencji wyborczych na
p rzy kła d zie elektoratu P latform y O bywatelskiej oraz P raw a i S p ra w ied li wości w latach 2000— 2005 D orota D olińska om aw ia d e term in a n ty prefe
rencji w yborczych e le k to ra tu PO oraz PiS. W pierw szej części tego o p ra cow ania A u to rk a stosunkow o szeroko p o trak to w ała teorie i m odele w yja śniające m echanizm k ształto w an ia się i trw ałości preferencji wyborczych. Z kolei Jerem iasz Salam on w artykule Polityczne konsekwencje wyboru m e
tody dystrybucji m an da tów n a p rzy k ła d zie elekcji do S ejm u R P z 21 p a ź d ziern ik a 200 7 roku w ykazuje w pływ m etody dystry bu cji m an d ató w n a
w yniki wyborcze. A nalizuje tak że pośrednie konsekw encje badanej zależ ności, ta k ie jak: możliwości tw orzenia koalicji rządowych, przebieg proce su legislacyjnego, ew en tu aln e możliwości zm iany konstytucji.
W dziale „Komunikowanie społeczne” znajd u ją się dw a arty k u ły — a u torstw a Siergieja Korkonosenki oraz Felicjana Byloka. Tekst Siergieja Kor- konosenki z S a n k t-P e te rsb u rg a Politologia dzien n ika rstw a : zakres i p e r
spektyw y rozwoju je st o tyle w ażny dla polskiego Czytelnika, że prezentuje
s ta n b a d a ń w tej dziedzinie w Rosji, a u to r zaś niejed n o k ro tn ie w sposób polemiczny odnosi się do u sta le ń przyjętych w nauce światowej i rosyjskiej oraz podejm uje próbę w ypracow ania w łasnego stano w isk a. F elicjan By- lok w swoim opracowaniu R eklam a społeczna jako „sumienie” współczesnego
społeczeństw a p rz e d sta w ia zarów no definicje podstaw ow ych pojęć, jak
i problem y badaw cze zw iązane z te z ą sfo rm u ło w an ą w ty tu le opracow a nia. A utor szerzej om aw ia kw estie zw iązane z re k la m ą społeczną, funkcje rek la m y społecznej oraz form ułę „D zieciństw o bez przem ocy” jako p rz y kład reklam y społecznej.
W części tom u „Stosunki międzynarodowe i integracja europejska” znaj d u ją się trzy opracow ania. W pierw szym z nich au to rstw a A gnieszki Sto larczyk U dział H iszp a n ii w kszta łto w a n iu P artnerstw a Eurośródziem no-
m orskiego U nii Europejskiej omówione zostały k w estie dotyczące sta n o
w iska H iszpan ii wobec W spólnej P olityki Zagranicznej i B ezpieczeństw a U nii Europejskiej oraz Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, miej sca krajów b a sen u M orza Śródziem nego w WPZiB UE, c h a ra k te ru polity ki H iszpanii wobec p a ń stw b a se n u M orza Śródziem nego w la ta c h 1975— 1991 oraz w kład H iszpanii w przygotow anie i realizację P a rtn e rs tw a Eu- rośródziemnomorskiego. A nna Orlikowska i M ariusz Jankow ski w artykule
Od Redakcji 9
21 i 22 czerwca 2007 roku. A n a liza w ybranych aspektów niem ieckiej p r e zydencji odnoszą się m iędzy in n y m i do ta k istotn ych dylem atów in te g ra
cyjnych U nii E uropejskiej n a obecnym etap ie jej rozw oju jak: c h a ra k te r polityki wschodniej, polityka energetyczna oraz kryzys konstytucyjny UE. W o sta tn im z arty k u łó w zam ieszczonych w tej części zbioru pt. K o n flikt
w Darfurze. Źródła, przebieg, rola społeczności m iędzynarodowej pióra K a
tarzy n y Kopiasz podjęto problem atykę, k tó ra stosunkow o rzadko stanow i przedm iot b ad ań naukow ych prowadzonych w Polsce. A rtykuł te n je st w aż nym źródłem uporządkow anych inform acji n a te m a t jednego z najpow aż niejszych konfliktów o sta tn ic h la t w sk ali św iatow ej. W opracow aniu przedstaw ione zostały źródła tego konfliktu, jego przebieg oraz rola społecz ności międzynarodowej.
W końcowej części zbioru znajduje się osiem recenzji i omówień. Z ain teresow any C zytelnik znajdzie ta k że kró tk ie noty o A utorach.
D ziękujem y za życzliwe przyjęcie trzech w ydanych dotychczas tomów i zapraszam y do w spółpracy w przygotow aniu kolejnych.