Deze aanpak kan zeker helpen om de infrastructuur beter te benutten

Prof. dr.

Bert van Wee,

TU Delft

“Het hoofdartikel in deze uitgave van NM Magazine beschrijft een aantal trends en trekt daar interessante conclusies uit. Op hoofdlij-nen kan ik me er goed in vinden. Dit betreft op de eerste plaats het belangrijkste punt van ‘denken vanuit de mensen en bottom-up wer-ken’, inclusief het sterk toenemende belang van social media en spe-ciale apps. Zulke ontwikkelingen kunnen bijdragen aan zowel het be-ter benutten van het transportsysteem in de brede zin van het woord, als aan het prettiger en interactiever maken van het reizen.

De voorgestelde aanpak zou dus zeker kunnen helpen om de be-staande infrastructuur in een stedelijke omgeving beter te benutten. Ik deel ook de conclusie dat het belangrijk is in te zetten op veel meer gemeenten, bijvoorbeeld de G50, in plaats je alleen te richten op de vier grote gemeenten. En, dat moet me van het hart, ik ben blij dat de auteurs stilstaan bij het belang van verkeersveiligheid. Het aantal on-gevallen neemt in Nederland al sinds 1972 af, maar nog steeds zijn de kosten van ongevallen véél groter dan de kosten van congestie – om nog maar te zwijgen over het leed dat ermee gepaard gaat. Politici re-ageren vaak meer op veranderingen dan op de absolute omvang van een probleem: ‘het verslechtert niet, dus is er geen probleem’. Mis-schien verklaart dat het feit dat in het Beter Benutten-programma van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu verkeersveiligheid relatief weinig aandacht krijgt.

Bij een bottom-up benadering zoals die wordt beschreven in het arti-kel, spelen in-car toepassingen een belangrijke rol. In een kadertekst gaan de auteurs ook kort in op intelligente auto’s en coöperatieve techniek. Maar hoe snel gaan die ontwikkelingen? Meestal overschat-ten we het tempo. In de tweede helft van de jaren negentig is er in Nederland met succes een proef gehouden met automatisch rijdende auto’s. De foto’s met bestuurders die de armen en benen uit het raam staken, spraken tot de verbeelding. ‘Maar’, zo gaf een expert indertijd aan, ‘het zal nog wel vijf tot tien jaar duren voordat dergelijke auto’s rondrijden.’ Dat was duidelijk te optimistisch. In een uitzending van Tegenlicht van februari 2014 was een filmpje te zien uit 1958, waarin een autofabrikant uit de VS voorzag dat in 1976 auto’s automatisch zouden rijden! We moeten sowieso de technische kant van automa-tisch rijden niet onderschatten, maar daarnaast zijn er nog diverse andere barrières voor een grootschalige invoering, zoals psycholo-gische, juridische en institutionele. Willen we het stuur wel uit han-den geven? Wie is aansprakelijk als er wat fout gaat? Hoe betrouw-baar moeten de systemen zijn? Honderd procent faalvrij is een illusie, maar met 99-komma-hoeveel procent moeten we dan genoegen ne-men?

Een andere aandachtspunt zijn de doelen die we ons stellen op het gebied van bereikbaarheid. De verschuiving van de afgelopen jaren richting van-deur-tot-deurbereikbaarheid is een stap in de goede richting: mobilisten denken in die termen. Maar die stap is niet vol-doende. Uiteindelijk gaat het om de vraag welke mogelijkheden we hebben om ruimtegebonden activiteiten – wonen, werken, sociale contacten, onderwijs volgen, culturele en recreatieve activiteiten etc. – op verschillende plekken te kunnen uitoefenen. De mogelijkheden om via ruimtelijke ontwikkelingen de bereikbaarheid te beïnvloeden, blijven helaas onderbelicht, ook in het hoofdartikel. Die mogelijkhe-den zijn dan overigens een aanvulling op ‘van deur tot deur’ inclusief ‘in car’, en geen alternatief daarvoor.”

.

“Deze aanpak kan

zeker helpen om de

infrastructuur beter

te benutten”