Modele odpowiedzi i punktacji Zadania zamknięte

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 1 podstawowy

Modele odpowiedzi i punktacji

Zadania zamknięte

Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Odpowiedź D A B A D D D C B A

Zadania otwarte Zadanie 11. Motocyklista (5 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

11.1

1 ∆υ=72 −36 =36 = ⋅36 1000 =

3600 10 km

h

km h

km h

m s

m s

1 a

=∆υt =10 = 10 1 ₂

m ss

m s 11.2 1 s = ⋅ ⋅ +

 

=

1

2 10s 10m 20 150 s

m

s m

11.3

1 s t at

a

=υ0 + υ = =

2

0 2

2 10m 1

s

m s

1 s = 10 t + 0,5 t ²

Uczeń może od razu napisać prawidłowy wzór i otrzymuje 2 pkt (gdy uczeń napisze wzór

s = 10 t + t ², otrzymuje w sumie 1 pkt za 11.3).

Zadanie 12. Obrót Ziemi (3 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

12.1 1

α = ° 360 = 24 15

h

stopni h lub

α π π

=2 =

24

radianów h 12 h

radianów h 12.2

1 Jest tak dlatego, że mieszkaniec równika porusza się po okręgu o większym promieniu niż mieszkaniec Warszawy.

1 a_r = w²r

szybkość kątowa w jest dla całej Ziemi jednakowa.

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 2 podstawowy

Zadanie 13. Współczynnik sprężystości siłomierza (6 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

13.1 1 Współczynnik sprężystości siłomierza informuje nas, jaka jest wartość siły, która spowoduje jednostkowe wydłużenie jego sprężyny.

13.2 1 Dowolny przedmiot, który można zawiesić na haczyku siłomierza, ewentualnie nitka i linijka.

13.3

1 Zawiesić siłomierz na statywie lub gwoździu.

Zawiesić przedmiot na haczyku siłomierza.

1 Odczytać wartość F wskazywanej siły.

1 Zmierzyć linijką wydłużenie x sprężyny siłomierza (tzn. odległość wskazywanych kresek przed i po zawieszeniu przedmiotu).

1 Podzielić F przez x k F

= x



 



Zadanie 14. Doświadczenia z gazem (5 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

14.1 1

Możliwości są dwie:

• W obu zbiornikach znajdował się gaz o takiej samej masie (takiej samem liczbie moli), ale w drugim zbiorniku gaz miał wyższą temperaturę.

Uczeń może napisać: Ciśnienia gazu odpowiadające takim samym objętościom w drugim przypadku były większe.

1 • W obu zbiornikach gaz miał taką samą temperaturę,

ale w drugim masa gazu była większa. Obie przyczyny mogły wystąpić równocześnie.

1

pV = nRT lub pV=mRT n – liczba moli µ

m – masa gazu m – masa 1 mola gazu

Uczeń nie musi objaśnić symboli.

14.2

1 Nie jest to możliwe

1 Gdyby iloczyny mT były równe, to otrzymalibyśmy tę samą krzywą, co wynika z równania Clapeyrona.

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 3 podstawowy

Zadanie 15. Soczewka i zwierciadło (5 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

15.1 1

1 Promienie odbite od zwierciadła skupiają się w odległości równej 30 cm − 10 m = 20 cm od soczewki.

15.2

1 Promienie odbite od zwierciadła padałyby na soczewkę 1 i po załamaniu w soczewce skupiałyby się blisko jej środka

po lewej stronie. Uczeń może nie użyć sformułowania

„blisko jej środka”.

1

Zadanie 16. Widmo wodoru (7 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

16.1 1

Drugi postulat Bohra:

hn = E_n − E_k n > k E_n – energia elektronu na orbicie n E_k – energia elektronu na orbicie k

1

Energia elektronu w atomie jest skwantowana (tzn. E_n i E_k nie mogą przyjmować dowolnych wartości), dlatego energia wysyłanych kwantów (fotonów) także może przyjmować tylko niektóre wartości.

Uczeń może tę treść wyrazić innymi zdaniami.

1

Fotonom o określonej częstotliwości n odpowiadają fale o określonej długości.

λ=cν

1 i kilka z nich znajduje się w zakresie światła widzialnego.

16.2 1

Seria Balmera odpowiada przejściom elektronu na orbitę (poziom) k = 2 z wszystkich wyższych n = k + 1, k + 2, ... (tylko kilka długości fal tworzących tę serię leży w obszarze widzialnym).

16.3 1

Foton (kwant) odpowiadający granicy serii Balmera zostaje wysłany przez atom, gdy elektron przechodzi z poziomu nieskończenie odległego (n → ∞) na poziom k = 2.

Można też powiedzieć, że następuje rekombinacja jonu wodoru do poziomu wzbudzonego k = 2.

1

1 1

2

4 4

1 097 10 10

2

7 7

λ=R λ= = ⋅ ⁻ ≈ ⋅ ⁻

R , m 3,65 m

lubl ≈ 365 nm

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 4 podstawowy

Zadanie 17. Nietrwały izotop fosforu (4 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

17.1 1 1327 2 4

15 30

0

Al+ He→ P+1n Uczeń może napisać:

1327 2 4

15 30

0

Al+ α→ P+1n 17.2 1 1530

1430 01

P→ Si+₊e

17.3 1

13 60

130 6⋅ 5 97 6

= ≈

s s

, ,

13 minut to około 6 czasów połowicznego rozpadu.

1

Po 6T pozostanie

m m m

 ₆⁰ ⁰ 2 64 tzn. m

m₀ 1

64 część początkowej masy fosforu 1530P.

Zadanie 18. Układ podwójny gwiazd (5 pkt)

Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiązanie Uwagi

18.1

1 Jednakowe dla obu gwiazd układu są:

• szybkość kątowa 1 • siła dośrodkowa 1 • okres obiegu

18.2 1

Każda gwiazda okresowo zbliża się do obserwatora lub oddala się od niego.

Gdy źródło światła zbliża się do obserwatora, to częstotliwość fali obserwowanej jest większa od częstotliwości fali wysyłanej – barwa światła tej gwiazdy przesuwa się w stronę światła niebieskiego.

Uczeń może napisać: Gdy źródło światła zbliża się do obserwatora, to obserwowana fala przesuwa się w stronę fal krótkich.

1

Gdy źródło światła oddala się od obserwatora, to częstotliwość fali obserwowanej jest mniejsza od częstotliwości fali wysyłanej – barwa światła tej gwiazdy przesuwa się ku czerwieni.

Uczeń może napisać: Gdy źródło światła zbliża się do obserwatora, to obserwowana fala przesuwa się w stronę fal długich.