Rozwiązania zadań str. 160 1/160
Wzory kwasów karboksylowych: C6H13COOH, CH2(COOH)2
2/160
Wzór sumaryczny kwasu karboksylowego o:
a) 7 atomach węgla w grupie alkilowej: C7H15COOH b) 12 atomach węgla w cząsteczce C11H23COOH c) 16 atomach wodoru w cząsteczce C7H15COOH d) 17 atomach wodoru w grupie alkilowej C8H17COOH
4/160
Dane: Szukane:
mC = 12u, mH = 1u, wzór sumaryczny kwasu karboksylowego mO = 16u
Rozwiązanie:
mC2H5OH = 2 12u+6 1u+16u = 46u∙ ∙ mCnH2n+1COOH = 46u
mCnH2n+1+ mCOOH = 46u mCOOH = 12u+2 16u+1u = 45u∙
mCnH2n+1+ 45u = 46u stąd mCnH2n+1= 46u – 45u = 1u warunek spełniony dla n = 0
Odp. Szukany kwas to HCOOH - kwas metanowy 5/160
Dane: mC = 12u, mH = 1u mO = 16u Szukane: %C = ? %H = ? %O = ? mCOOH = 45u mC2H5COOH = 2 12u+5 1u+45u = 74u∙ ∙
Rozwiązanie:
Odp. %C = 48,7%, %H = 8,1%, %O = 43,2%.
%C= 3 mC
mC
2H
5COOH ⋅ 100 %= 3⋅12 u
74 u ⋅ 100 %=48 , 7 %
%H= 6 mH
mC
2H
5COOH ⋅ 100 %= 6⋅1 u
74u ⋅100 %=8,1%
%O= 2 mO
mC
2H
5COOH ⋅ 100 %= 2⋅16 u
74 u ⋅ 100 %=43 , 2%
6/160
Dane: Szukane:
C3H7COOH mC : mH : mO = ? mC = 12u, mH = 1u, mO = 16u
Rozwiązanie:
4mC : 8mH : 2mO = 4 12u : 8 1u : 2 16u = 48 : 8 : 32 = 6 : 1 : 4∙ ∙ ∙
Odp. Stosunek masowy węgla do wodoru i do tlenu w kwasie butanowym wynosi 6 : 1 : 4.
29. Kwas metanowy
Cele lekcji: Poznanie występowania, właściwości i zastosowań kwasu metanowego.
Nazwa zwyczajowa kwasu metanowego, występującego m.in. w liściach pokrzywy i jadzie mrówek, to kwas mrówkowy.
1 Co to jest kwas metanowy?
Kwas metanowy to pierwszy związek chemiczny szeregu homologicznego kwasów karboksylowych:
2. Jakie właściwości ma kwas metanowy?
Kwas metanowy (kwas mrówkowy) w temperaturze pokojowej jest bezbarwną cieczą o ostrym, duszącym zapachu. Dobrze rozpuszcza się w wodzie.
Kwas mrówkowy jest silnie trujący! Kwas mrówkowy to substancja parząca!
3. Kwas metanowy ulega reakcji dysocjacji jonowej.
HCOOH H+ + HCOO–
kwas kation anion metanianowy metanowy wodoru (anion mrówczanowy)
4. Kwas metanowy jest palny. Reakcja spalania całkowitego 2 HCOOH + O2 2 CO2 + 2 H2O
kwas tlen tlenek woda metanowy węgla(IV)
5. właściwości kwasu metanowego HCOOH str. 162 w podręczniku.
fizyczne; chemiczne:
- ciecz - ma ostry duszący zapach - bezbarwny - trujący
- bardzo dobrze rozpuszcza - powoduje oparzenia się w wodzie - palny
- ulega reakcji dysocjacji jonowej 6. Zastosowania kwasu metanowego str. 163 w podręczniku.
Garbarstwo, pszczelarstwo, konserwacja żywności, przemysł kosmetyczny, przemysł farmaceutyczny
Rozwiąż zadania 1 – 4 str. 163 H2O