Program nauczania doradztwa zawodowego dla Liceum Ogólnokształcącego
w Powiatowym Zespole Szkół nr 1 w Rumi w liczbie 10 godzin w całym cyklu nauki
Autor programu:
Ilona Karnicka
2019 Wstęp
Program obejmuje trzy lub czteroletni okres kształcenia młodzieży w Liceum Ogólnokształcącym i przeznaczony jest do realizacji na zajęciach lekcyjnych w 10 godzinowym cyklu nauki. Uczestnikami są uczniowie klas I-III, i I-IV Liceum Ogólnokształcącego.
Cele główne
1. Przygotowanie uczniów liceum ogólnokształcącego do świadomego wyboru dalszej drogi życiowej, podjęcia decyzji o kierunku dalszego kształcenia, budowania postawy gotowości do podnoszenia swoich kwalifikacji, zdobywania nowych umiejętności, przydatnych w podejmowaniu racjonalnych decyzji dotyczących wyboru zawodu oraz wyboru dalszej ścieżki rozwoju edukacyjno- zawodowego.
2. Kształtowanie umiejętności planowania kariery edukacyjno-zawodowej przez uczniów, umiejętności podejmowania trafnych decyzji i dokonywania wyborów w procesie planowania przez całe życie poprzez profesjonalne poradnictwo zawodowe, działania z zakresu orientacji zawodowej pomagające w kształtowaniu tej kariery.
Cele szczegółowe
• kształcenie umiejętności analizy swoich mocnych i słabych stron
• wyzwalanie potencjału uczniów
• rozwijanie umiejętności pracy zespołowej i współdziałania w grupie
• przełamywanie barier emocjonalnych
• wyrabianie szacunku do samego siebie
• planowanie własnego rozwoju
• poznanie możliwych form zatrudnienia
• zdobycie umiejętności przygotowania i pisania dokumentów towarzyszących poszukiwaniu pracy
• zdobycie umiejętność pozytywnej autoprezentacji
• zdobycie umiejętności prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej
• rozszerzenie zasobów informacji na temat poszukiwania pracy
• poznanie lokalnego rynku pracy
• poznanie możliwości dalszego kształcenia i doskonalenia zawodowego
• reorientacja zawodowa w przypadku stwierdzenia niewładanego wyboru zawodu
• rozwijanie świadomości mobilności zawodowej i pobudzanie aktywności do poszukiwania alternatywnych rozwiązań w różnych sytuacjach zawodowych i życiowych (w tym bezrobocie i niepełnosprawność).
Zadania do realizacji:
• Wyzwalanie aktywności uczniów w kierunku poznawania siebie, zawodów, udzielanie informacji edukacyjnej i zawodowej, autodiagnozę preferencji i zainteresowań zawodowych,
• Analiza potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na rynku pracy,
• Indywidualna praca z uczniami mającymi problemy z wyborem szkoły i zawodu,
• pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego,
• konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół i zawodów,
• pomoc w wyborze i nabywaniu kwalifikacji zawodowych,
• pomoc w budowaniu kolejnych etapów rozwoju edukacyjno-zawodowego,
• określenie zgodności predyspozycji uczniów z realizowanym kierunkiem,
• wskazywanie możliwości kształcenia i nabywania kwalifikacji zawodowych w systemie pozaoświatowym,
• kształtowanie umiejętności świadomego wyboru ścieżki zawodowej,
• poruszanie się na rynku pracy, w tym poszukiwanie pracy,
• przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych: egzamin,
• poszukiwanie pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu, adaptacja do nowych warunków, bezrobocie.
Plan realizacji programu 1. . Liceum IV – letnie
Klasa I – Poznawanie własnych zasobów
• sporządzanie bilansu własnych zasobów na podstawie dokonanej autoanalizy(„portfolio”),
• określanie obszarów do rozwoju edukacyjno-zawodowego i osobistego,
• określanie wpływu stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych,
• rozpoznawanie swoich możliwości i ograniczeń w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnianie ich w plano- waniu własnej ścieżki edukacyjno-zawodowej,
• analizowanie własnych zasobów (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe) w kontekście planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej,
• określanie własnego systemu wartości, w tym wartości związanych z pracą i etyką zawodową..
Klasa II – Świat zawodów i rynek pracy:
• analizowanie informacji o zawodach, kwalifikacjach i stanowiskach pracy oraz możliwościach ich uzyskiwania w kontekście wyborów edukacyjno-zawodowych,
• analizowanie informacji o lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim rynku pracy oraz funkcjonujących na nim zasadach w kontekście wyborów edukacyjno-zawodowych,
• porównywanie formy zatrudnienia i możliwości funkcjonowania na rynku pracy jako pracownik, pracodawca lub osoba prowadząca działalność gospodarczą oraz analizowanie podstawy prawa pracy, w tym rodzaje umów o pracę, sposoby ich rozwiązywania, prawa i obowiązki pracownika,
• konfrontowanie własnych zasobów ze zidentyfikowanymi potrzebami i oczekiwaniami pracodawców oraz wymaganiami rynku pracy,
• określanie znaczenia i wskazywanie możliwości realizacji różnych form aktywi zacji zawodowej,
• sporządzanie i aktualizowanie dokumentów aplikacyjnych zgodnie z wymaganiami pracodawców,
• przygotowywanie się do zaprezentowania siebie i swoich kompetencji podczas rozmowy kwalifikacyjnej
• charakteryzowanie przebiegu procesu zakładania własnej działalności gospodarczej oraz instytucji wspomagających zakładanie własnej działalności gospodarczej,
• charakteryzowanie instytucji wspomagających planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym instytucji rynku pracy.
Klasa III – Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.
• korzystanie ze źródeł informacji dotyczących dalszego kształcenia formalnego, pozaformalnego i nieformalnego,
• określanie korzyści wynikających z uczenia się przez całe życie w rozwoju osobistym i zawodowym,
• analizowanie możliwości uzupełniania, poszerzania i uzyskiwania kwalifikacji zawodowych w ramach krajowego i europejskiego systemu kwalifikacji,
• wskazywanie możliwości kontynuowania nauki,
Klasa IV – Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych
• ustalanie swoich celów, zadań i działań w kontekście planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej;
• sporządzanie indywidualnego planu działania
• planowanie różnych wariantów ścieżek edukacyjno-zawodowych na podstawie bilansu własnych zasobów i wartości oraz informacji na temat rynku edukacji i rynku pracy, przewidując skutki własnych decyzji,
• dokonywanie wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej zgodnie z posiadanymi zasobami i określonymi celami zawodowymi.
2. Liceum III – letnie
Klasa I – Poznawanie własnych zasobów
• sporządzanie bilansu własnych zasobów na podstawie dokonanej autoanalizy(„portfolio”),
• określanie obszarów do rozwoju edukacyjno-zawodowego i osobistego,
• określanie wpływu stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych,
• rozpoznawanie swoich możliwości i ograniczeń w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnianie ich w plano- waniu własnej ścieżki edukacyjno-zawodowej,
• analizowanie własnych zasobów (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe) w kontekście planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej,
• określanie własnego systemu wartości, w tym wartości związanych z pracą i etyką zawodową..
Klasa II – Świat zawodów i rynek pracy:
• analizowanie informacji o zawodach, kwalifikacjach i stanowiskach pracy oraz możliwościach ich uzyskiwania w kontekście wyborów edukacyjno-zawodowych,
• analizowanie informacji o lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim rynku pracy oraz funkcjonujących na nim zasadach w kontekście wyborów edukacyjno-zawodowych,
• porównywanie formy zatrudnienia i możliwości funkcjonowania na rynku pracy jako pracownik, pracodawca lub osoba prowadząca działalność gospodarczą oraz analizowanie podstawy prawa pracy, w tym rodzaje umów o pracę, sposoby ich rozwiązywania, prawa i obowiązki pracownika,
• konfrontowanie własnych zasobów ze zidentyfikowanymi potrzebami i oczekiwaniami pracodawców oraz wymaganiami rynku pracy,
• określanie znaczenia i wskazywanie możliwości realizacji różnych form aktywi zacji zawodowej,
• sporządzanie i aktualizowanie dokumentów aplikacyjnych zgodnie z wymaganiami pracodawców,
• przygotowywanie się do zaprezentowania siebie i swoich kompetencji podczas rozmowy kwalifikacyjnej
• charakteryzowanie przebiegu procesu zakładania własnej działalności gospodarczej oraz instytucji wspomagających zakładanie własnej działalności gospodarczej,
• charakteryzowanie instytucji wspomagających planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym instytucji rynku pracy.
Klasa III – Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawo.dowych
• korzystanie ze źródeł informacji dotyczących dalszego kształcenia formalnego, pozaformalnego i nieformalnego,
• określanie korzyści wynikających z uczenia się przez całe życie w rozwoju osobistym i zawodowym,
• analizowanie możliwości uzupełniania, poszerzania i uzyskiwania kwalifikacji zawodowych w ramach krajowego i europejskiego systemu kwalifikacji,
• wskazywanie możliwości kontynuowania nauki,
• ustalanie swoich celów, zadań i działań w kontekście planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej;
• sporządzanie indywidualnego planu działania
• planowanie różnych wariantów ścieżek edukacyjno-zawodowych na podstawie bilansu własnych zasobów i wartości oraz informacji na temat rynku edukacji i rynku pracy, przewidując skutki własnych decyzji,
• dokonywanie wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej zgodnie z posiadanymi zasobami i określonymi celami zawodowymi.
Sposoby realizacji działań
• zajęcia w ramach zastępstw,
• konsultacje indywidualne,
Metody pracy
• pogadanki, dyskusje problemowe,
• burza mózgów,
• lekcje zawodoznawcze,
• warsztaty
• filmy edukacyjne ,
• prezentacje multimedialne,
• ankiety,
• kwestionariusze,
• testy
Efekty
• kształtowanie aktywności zawodowej uczniów
• pomoc w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej młodzieży
• świadome decyzje edukacyjne i zawodowe
• sukces w poszukiwaniu pracy po ukończeniu szkoły, bądź pewność co do dalszej drogi edukacyjno- zawodowej
Sposoby ewaluacji
• rozmowy z uczniami
• ankiety
• rozmowy z wychowawcami
