opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach
Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty Warszawa 2019
SCENARIUSZ LEKCJI
Program nauczania matematyki dla szkoły podstawowej
TOMASZ
WÓJTOWICZ
CO JEST LEPSZE: SZYBCIEJ CZY
TANIEJ? – OBLICZENIA ZWIĄZANE
Z CZASEM W ROZKŁADACH JAZDY
dr Anna Rybak
Agnieszka Ratajczak-Mucharska dr Beata Rola
Redakcja językowa i korekta – Editio Projekt graficzny i projekt okładki – Editio Skład i redakcja techniczna – Editio Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Temat zajęć/lekcji:
Co jest lepsze: szybciej czy taniej? – obliczenia związane z czasem w rozkładach jazdy.
Czas trwania zajęć/lekcji: 45 minut Klasa: VI Cel ogólny:
Kształcenie umiejętności odczytywania i planowania podróży na podstawie podanego rozkładu jazdy.
Cele szczegółowe: Uczeń:
analizuje wiedzę matematyczną z różnych punktów widzenia (umysł dyscyplinarny),
układa plan rozwiązania zadania składającego się z kilku kroków (umysł syntetyzujący),
wykonuje obliczenia związane z czasem,
selekcjonuje, przetwarza oraz wykorzystuje zdobyte informacje z rozkładów jazdy,
stosuje umiejętności w problemowych sytuacjach praktycznych (umysł kreatywny),
podaje przykłady problemów matematycznych w kontekście założonych warunków,
umiejętnie korzysta z różnych źródeł informacji,
przedstawia przebieg swojego rozumowania,
stawia pytania prowadzące do rozwiązania (umysł respektujący),
efektywnie współpracuje podczas realizacji zadań i projektów (umysł etyczny).
Metody/Techniki/Formy pracy:
metody eksponujące: pokaz,
metoda projektu edukacyjnego,
praca z materiałem przygotowanym przez nauczyciela,
metoda ICT,
formy pracy: zbiorowa, grupowa: jednolita i zróżnicowana.
Środki dydaktyczne:
rozkłady jazdy autobusów,
komputer z dostępem do Internetu,
karty pracy.
Opis przebiegu lekcji
1. Zainteresowanie (czynności organizacyjne, koncentracja uwagi, wprowadzenie).
Nauczyciel wyświetla uczniom przykładowy rozkład jazdy autobusów. Uczniowie dostrzegają podział na czas przyjazdu i odjazdu, zauważają i odczytują oznaczenia w legendzie.
2. Specyfikacja celów (określenie celów długo- i krótkoterminowych oraz planowanych wytworów lekcji).
Celem długoterminowym lekcji będzie wykształcenie u uczniów umiejętności optymalnego planowania podróży przy różnych założeniach i ograniczeniach czasowych.
3. Specyfikacja treści (dążenie do osiągnięcia celu końcowego – sformułowanie pytań, problemów i zagadnień).
Nauczyciel formułuje pytania kluczowe, niezbędne do właściwego toku lekcji:
jakie znamy aplikacje pomocne w planowaniu podróży?
w jaki sposób cena biletu autobusowego zależy od długości trasy?
czy autobus jest najbardziej optymalnym środkiem transportu?
4. Wdrażanie procesu (plan wykonania zadania – odpowiednia sekwencja zadań do osiągnięcia celu końcowego).
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy zadaniowe, rozdaje przykładowe rozkłady jazdy autobusów oraz karty pracy z poleceniami:
Grupa I – wyszukaj rozkład jazdy autobusów z Twojej miejscowości do Krakowa.
Wypisz godziny połączeń i ewentualne przesiadki, oblicz czas trwania podróży. Podaj ceny biletów i wybierz dni, w których podróż będzie najtańsza i najkrótsza.
Grupa II – zaplanuj wycieczkę autobusową po różnych zakątkach kraju. W tym celu wybierz 4 miejscowości, do których się udasz. Podaj ceny biletów, oblicz czas trwania podróży oraz sprawdź opłacalność wybranych tras.
Grupa III – przewoźnik autobusowy poszukuje logistyka, który opracuje optymalny rozkład jazdy autobusów łączących Twoją miejscowość z sąsiednim miastem. Opracuj rozkład jazdy oraz wykonaj niezbędne obliczenia, włącznie z cenami biletów.
Grupa IV – wybierz dwie firmy przewozowe działające na terenie kraju. Sprawdź obowiązujące u nich ceny w zależności od czasu i liczby przejechanych kilometrów.
Porównaj zdobyte informacje i opracuj optymalne warunki czasowe i finansowe wykonywanych przewozów.
5. Realizacja pomysłów (weryfikacja hipotez, wykonanie zadania).
Uczniowie pracują w grupach zadaniowych. W poszukiwaniach i obliczeniach mogą posługiwać się komputerem. Efektem końcowym powinny być projekty opracowane według opisanych kryteriów.
6. Prezentacja (dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi uczniami).
Uczniowie z poszczególnych grup prezentują obliczenia i przedstawiają wnioski z przeprowadzonych doświadczeń.
7. Ewaluacja zastosowanych procedur i narzędzi (może być na przestrzeni całej jednostki lekcyjnej). Ocena pracy uczniów.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów według kryteriów: umiejętność pracy w zespole, oryginalność rozwiązania, prezentacja projektu, stopień
zaangażowania. Ewaluację lekcji można przeprowadzić w aplikacji Kahoot, poprzez głosowanie.
5
Komentarz metodyczny
Zastosowanie metody projektu edukacyjnego przyczyni się do większego zainteresowania uczniów treściami z matematyki. Uczniów niepełnosprawnych można zaangażować do lekcji jako asystentów nauczyciela. Zakładamy, że uczniowie mają już dobrze opanowane umiejętności obliczeń związanych z czasem.
