W kilku etykietach

W kilku etykietach

Sprawozdanie z ..Konfrontacji Teatralnych" 2003 muszę z a c z ą ć od p o c h w a ł y d o k o n a ń l o g i s t y c z n y c h Biura Festiwalu. Dzięki wysiłkom organizatorów c h y -

ba pierwszy raz w historii imprezy udało mi się obej-

rzeć wszystkie p r z e d s t a w i e n i a od p o c z ą t k u do końca,

bo nie kolidowały ze sobą. a ich k o l e j n o ś ć w przej-

Z D A R Z E N I A

rzystym układzie widniała w festiwalowych drukach.

Nie było nagłych zmian i dowóz w najdalsze zakątki miasta działał bardzo sprawnie.

Leszek Mądzik, komisarz tegorocznego festiwalu, nie próbował zbyt sztywno wytyczać osi formalnej wokół której zgromadzi zaproszone zespoły i bez szo- winizmu udzielił miejsca teatrom plastycznym. Spotka- ły się więc zespoły o bardzo różnych środkach w \ razu Zmniejszyło to wprawdzie okazję do bezpośrednimi' porów nań wewnątrz jednej kategorii, ale dato bogat\

przegląd scenicznych poszukiwań w kraju i za granicą.

Największym wydarzeniem festiwalu - już choćby mierząc rangą nazwiska rezysera - stało się przed<a- w lenie Oskarasa Ko; siirio\asa współtworzącego u \ - soką w ostatnich, latach p o z \ c j ę teatru litewskie*;. • Jego Król Edyp łamie utu\chczasow e irop\ interpre- tacyjne stosowane do dzieła Sofoklesa i co istotniej- sze bardzo narusza przy zwy czajenie odbiorcy w sferze wizualnej, przez co ta staje się niełatwa do przyjęcia 1 me chodzi tu o prowokację o b y c z a j o w ą , bo do t\ch przywykliśmy, na przykład w Shoppin» and Fnckine Tym razem problem estetycznej jakości zasadza się na urodzie, wdzięku i lekkości scen lub jej ostenta- c y j n y m braku i tym. że ich plastyka zdaje się rządzić emocjami widza, ale jakby wbrew tekstowi. Kied\

między bohaterów ubranych we współczesne garni- tury wtacza się toporna s \ l w e t a pluszowego misia, w dodatku bezokiego. i niezgrabnie przechadza wśród postaci, daje tak dziwne zestawienie elementów, ze zaskoczenie nią może się ocierać o granice poczucia stosownos

ci. Zupełnie inaczej jest z postaciami w dzie- cięcych maskach. Ich wejścia układają się w atrak- cyjne plastycznie sekwencje. Trudno obstawać tu za scenograficznymi cytatami z antyku, j a k o b y lepszy- mi niż współczesny plac zabaw, ale ta jedna figura sceniczna, co może trudno wytłumaczyć. z n i w e c z \ ł a w m o i m odczuciu cały tragizm i zachwiała tonem przedstawienia. Ten Edyp ..dzieckiem podszyty" naj- p r a w d o p o d o b n i e j tylko udobitnia ideę dramatu, by sile fatum przeciwstawić czysto ludzki aspekt losu - wartość postawy wewnętrznej człowieka. Jednak li- tewska inscenizacja - precyzyjna myślowo i odkrywcza scenicznie - w tym zewnętrznym kształcie ma według mnie jakieś pęknięcie, które szkodzi sile emocjonal- nej spektaklu, bo zatrzymuje nas na granicy zrozu- mienia sensu, znacznie utrudniając dostęp przeżyciu.

Reżyser postawił przed nami zadanie, z którym trudno się uporać, ale i też dal impuls do zmagania się z nim.

Co zas' na drugim biegunie? C h y b a Aztec Hotel Teatru „ C o g i t a t u r ( K a t o w i c e ) . który zafundował nam galanterię teatralną - pośladki w płatkach róż i pa-

pierową retorykę. Płytką imitację głębi. A przeciez znamy zespół z ciekawych propozycji. Tym razem jednak udowodnili tylko, że z zestawu c h w y t ó w sce-

nicznych potrafią ..wyprodukować" w i d o w i s k o , nie zawracając sobie głowy tym, czy mają coś do powie- dzenia. A może Sprzedam dom ... Grupy Teatralnej Bez Ziemi (Białystok), w którym proza Bogumiła Hra- bala została przyrządzona według przepisu; zrób przed- staw iaiU. klon się nic kici. u będzie upiwieśi k/ o raz- padzi:- \uuiui. Chociaż z pozoru jcsi w nim wszystko co pow r a o być: sprawni aktorzy men całkiem r \ i - rmczr.y :empo skontrasn >w ane, p l a s t \ k a ze spory tri smakiem .. tylko było o niczym. O b y d w a raziły efek- ciarstwen:. a wysiłki twórcow sticszczaiy się do chę- ci być;.; na scenie. •

Między tymi skrajnościami bardzo wyrównana re- szta. którą wzorem organizatorów po porządku i w elementarnym skrócie przedstawię głównie w formie tytułów nieistniejących - z braku miejsca - recenzji:

Scena Plastyczna K U L (Lublin/ Odchudzi - TA- JEMNICA N A R U S Z O N A P R Z E Z LITERATURĘ albo 0 S K U T K A C H K O M E N T O W A N I A W Ł A S N E G O DZIEŁA Żywiołem sztuki Leszka M ą d z i k a jest ab- strakt. który temu artyście jak rzadko - służy. D w a pojęcia: ..życie" i ..śmierć" w y r a ż o n e znakami pla- stycznymi nabierają rangi uniwersalnej i m o c y poru- szania w idza. To konkret materii, z jakiej z b u d o w a n e są te obrazy subtelnie buduje między nimi konflikt dramaturgiczny. Związanie działali z literacką podstaw ą (Tadeusz Różewicz Marka odchodzi), choćby tylko ujawnioną w wywiadzie nieco zmniejsza autonomię dzieła, nadając mu po trosze ilustratorski charakter.

Teatr im. Juliusza Osterwy (Lublin) Europa? Mi- krodranuuy reżyseria Tadeusz Bradecki H I T - M I T Europy Środkowej albo D O B R A R E A L I Z A C J A WĄTP- L I W E G O P O M Y S Ł U . Z e s t a w ośmiu m a ł y c h f o r m dramatycznych różnych autorów, które ukazują obe- cną relację Europy z jej swoistą historycznie i kultu- rowo częścią - Europą Środkową w lubelskiej reali- zacji ma wszystkie zalety roboty scenicznej, chociaż wątpliwą wartość w d i a g n o z o w a n i u zjawiska.

Teatr Ósmego Dnia (Poznań) Portiernia scenariusz 1 reżyseria Zespół T E L E W I Z J A N A Ż Y W O albo A D A P T A C J A P A N O R A M Y

Rejestr samych zagrożeń jest dla teatru niebez- pieczny. Niebezpieczny w sensie artystycznym.

Teatr Altosof (Wenezuela) Z wygnania na spotka- nie z Duszą, wędrówka po Ziemi, i... P O Ł T A N E C Z - N A L I R Y K A albo O P Ó Ł T O N U Z A S Ł O D K O

Caixa de Imagenes (Brazylia) Fotograf C I E K A - W O S T K A albo C O Ś , O C Z Y M B Ę D Z I E SIĘ PA-

234 KRESY

ZDARZENIA

M I Ę T A Ł O albo P O Ł E C H T A N A P R Ó Ż N O Ś Ć , bo trzy- m i n u t o w y spektakl m a r i o n e t k o w y grano osobno dla k a ż d e g o w i d z a .

Teatr K a n a (Szczecin) Miłość Fedry wykorzystu- j ą c y f r a g m e n t y d r a m a t ó w Sarah K a n e

B E Z N A M I Ę T N I E O N A M I Ę T N O Ś C I A C H albo A K T O R S T W O S C H O W A N E P O D K O S T I U M A M I .

L o c o 7 (La M a M a . USA) Dziewięć okien T A Ń C Z Ą R Ó Ż N I E . A L E W J E D N E J S P R A W I E albo O B C O Ś Ć - E T N I C Z N A I E S T E T Y C Z N A albo I W P A R Y Ż U N I E Z R O B I Ą Z O W S A R Y Ż U

Teatr Lalek z G r o d n a (Białoruś) Poemat bez słów I N T E L I G E N C J A W I Z U A L N A albo B A Ś Ń W T E C H - N I K O L Ó R Z E

Teatr Derevo (Rosja - Niemcy) Wyspy na strumieniu P I Ę K N O P O TO JEST BY Z A C H W Y C A Ł O albo P O D P O Z I O M E M M O R Z A - D U Ż O P O N A D P O Z I O M

Atsushi Takenouchi (Japonia) J e d n a kropla S H I Z - M A T Y K T A Ń C A albo O D R A Z A I Z A C H W Y T

Teatr Polski (Poznań) Martwa królewna N i k o ł a j a Kolady reżyseria P a w e ł Szkotak W S C H O D N I B R U - T A L I Z M P O P O L S K U albo W I E L K I P L E N E R I M A Ł A S C E N A (o n o w y c h realizacjach S z k o t a k a )

Birute M a r (Litwa) Słowa na piasku i n s p i r o w a n y dramaturgią Samuela Becketta k o n s u l t o w a n e reżyser- sko przez Rimasa Tuminasa S C E N O G R A F I A P R Z Y - N I E S I O N A N A S O B I E albo S U K N I A , K T Ó R A M Ó W I

Spektakl Lecha R a c z a k a (Poznań) Łatwe umie- ranie - J E D E N P R Z E C I W W S Z Y S T K I M albo C Z Ł O W I E K W Ś R Ó D FIGUR albo W R E S Z C I E C O Ś O S O B I S T E G O

Magdalena Jankowska

8. M i ę d z y n a r o d o w y Festiwal " K O N F R O N T A C J E

T E A T R A L N E " , d y r e k t o r o r g a n i z a c y j n y - J a n u s z

O p r y ń s k i . k o m i s a r z festiwalu - Leszek M ą d z i k , Lu-

blin. 1-4 p a ź d z i e r n i k a 2003.