Marcin Rawicz Marcin Rawicz
Śmierć i umieranie -
z punktu widzenia lekarza intensywnej terapii dziecięcej Śmierć i umieranie -
z punktu
widzenia lekarza
intensywnej
terapii dziecięcej
Referat ten wyraża głównie moje osobiste poglądy i przemyślenia, wyniesione z 38 lat pracy anestezjologa
dziecięcego Referat ten wyraża głównie moje osobiste poglądy i przemyślenia, wyniesione z 38 lat pracy anestezjologa
dziecięcego
Medycyna Medycyna
• Podstawowym celem medycyny jest dobro pacjenta
• Medycyna powinna utrzymywać zdrowie pacjenta za wszelką cenę, z maksymalną korzyścią i minimalną szkodą
• Jeżeli leczenie nie jest skuteczne i zamiast
pomagać, zwiększa cierpienia pacjenta, choćby przedłużało jego życie, to usprawiedliwione
jest jego zaprzestanie
• Leczenie nie może być celem samym w sobie, a powinno przynosić oczywistą ulgę w
cierpieniach chorego
• Podstawowym celem medycyny jest dobro pacjenta
• Medycyna powinna utrzymywać zdrowie pacjenta za wszelką cenę, z maksymalną korzyścią i minimalną szkodą
• Jeżeli leczenie nie jest skuteczne i zamiast
pomagać, zwiększa cierpienia pacjenta, choćby przedłużało jego życie, to usprawiedliwione
jest jego zaprzestanie
• Leczenie nie może być celem samym w sobie, a powinno przynosić oczywistą ulgę w
cierpieniach chorego
Nikt nie jest tak stary, ani tak chory, aby nie mógł przeżyć jeszcze
jednego dnia...
Nikt nie jest tak stary, ani tak chory, aby nie mógł przeżyć jeszcze
jednego dnia...
Ale czy ten jeden dzień musi być
koszmarem?
Ale czy ten jeden dzień musi być
koszmarem?
Śmierć Śmierć
• Śmierć jest jedyną pewną rzeczą w życiu i nadejdzie pewnego dnia
• Śmierć jest końcem życia, czymś, przed czym instynktownie każdy się broni
• Śmierci się boi każde żywe istnienie
• Śmierć można zaakceptować
• Śmierć jest jedyną pewną rzeczą w życiu i nadejdzie pewnego dnia
• Śmierć jest końcem życia, czymś, przed czym instynktownie każdy się broni
• Śmierci się boi każde żywe istnienie
• Śmierć można zaakceptować
Śmierć Śmierć
• Naturalna (wiek)
• Spowodowana chorobą – ostrą
– przewlekłą
• W wyniku wypadku lub urazu
• Zadana przez innego człowieka
• Naturalna (wiek)
• Spowodowana chorobą – ostrą
– przewlekłą
• W wyniku wypadku lub urazu
• Zadana przez innego człowieka
Śmierć w Oddziale Intensywnej Terapii
Śmierć w Oddziale Intensywnej Terapii
• Krąży, bywa skuteczna
• Jest czujna na błędy personelu, wykorzystuje każdą nadarzającą się okazję
• Jej próby przebicia się
pozostawiają spustoszenie
• Potrafi się okrutnie zemścić za odpędzenie
• Krąży, bywa skuteczna
• Jest czujna na błędy personelu, wykorzystuje każdą nadarzającą się okazję
• Jej próby przebicia się
pozostawiają spustoszenie
• Potrafi się okrutnie zemścić za
odpędzenie
Pacjent terminalny Pacjent terminalny
• Rozpoznanie nie rokujące przeżycia
• Brak kryteriów śmierci pnia mózgu
• Hodowla bakteryjna
• Zmotywowani rodzice
• Nadzieje rodem z oddziału zachowawczego
• Rozpoznanie nie rokujące przeżycia
• Brak kryteriów śmierci pnia mózgu
• Hodowla bakteryjna
• Zmotywowani rodzice
• Nadzieje rodem z oddziału
zachowawczego
Zaprzestanie leczenia uporczywego Zaprzestanie leczenia
uporczywego
• Wycofanie nadzwyczajnych metod leczenia
– Katecholaminy
– Leczenie nerkozastępcze – Droga antybiotykoterapia – Leczenie oddechowe
• Niepodejmowanie nadzwyczajnych metod leczenia
• Wycofanie nadzwyczajnych metod leczenia
– Katecholaminy
– Leczenie nerkozastępcze – Droga antybiotykoterapia – Leczenie oddechowe
• Niepodejmowanie nadzwyczajnych
metod leczenia
Przykład 1 Przykład 1
• Wcześniak urodzony w 27 tygodniu
• Wylewy IIIO i IVO
• Drgawki nie poddające się leczeniu
• Katecholaminozależny
• Konieczność stosowania diuretyków
• Rodzice proszą o zaprzestanie uporczywego leczenia
• Neonatolodzy naciskają na przeniesienie do OIT
• Wcześniak urodzony w 27 tygodniu
• Wylewy IIIO i IVO
• Drgawki nie poddające się leczeniu
• Katecholaminozależny
• Konieczność stosowania diuretyków
• Rodzice proszą o zaprzestanie uporczywego leczenia
• Neonatolodzy naciskają na przeniesienie do OIT
Czy pacjent musi umierać tylko w OIT?
Czy pacjent musi umierać tylko w OIT?
• Odpowiedź wydaje się oczywista
• Praktyka jest zupełnie inna
– nacisk kolegów, przełożonych, rodziców
• OIT służy do leczenia dzieci w
bezpośrednim stanie zagrożenia życia i nie może służyć jako pieczęć na czyjeś rozterki psychiczne
• Odpowiedź wydaje się oczywista
• Praktyka jest zupełnie inna
– nacisk kolegów, przełożonych, rodziców
• OIT służy do leczenia dzieci w
bezpośrednim stanie zagrożenia życia i nie może służyć jako pieczęć na czyjeś rozterki psychiczne
Czy pacjent musi umierać tylko w OIT?
Czy pacjent musi umierać tylko w OIT?
• Śmiertelność w pediatrycznym OIT jest bardzo niska (2008 na Litewskiej –
8,82%), a nasz personel przeżywa ją może nawet silniej, niż personel
oddziałów zachowawczych
• Odmowa przyjęcia do OIT z powodu braku miejsc zablokowanych przez pacjentów terminalnych nierzadko
równa się śmierci zgłoszonego pacjenta
• Śmiertelność w pediatrycznym OIT jest bardzo niska (2008 na Litewskiej –
8,82%), a nasz personel przeżywa ją może nawet silniej, niż personel
oddziałów zachowawczych
• Odmowa przyjęcia do OIT z powodu braku miejsc zablokowanych przez pacjentów terminalnych nierzadko
równa się śmierci zgłoszonego pacjenta
Z drugiej strony...
Z drugiej strony...
• Lekarze OIT powinni być proszeni o konsultację (i nie mogą jej odmówić)
we wszystkich wątpliwych przypadkach
• Opóźnienie w przekazaniu pacjenta do leczenia w OIT może uniemożliwić
leczenie, szczególnie w przypadkach przebiegających gwałtownie
• Lekarze OIT powinni być proszeni o konsultację (i nie mogą jej odmówić)
we wszystkich wątpliwych przypadkach
• Opóźnienie w przekazaniu pacjenta do leczenia w OIT może uniemożliwić
leczenie, szczególnie w przypadkach przebiegających gwałtownie
Choroba nowotworowa
Choroba nowotworowa
• Bardzo kontrowersyjny pacjent
• Silny związek emocjonalny lekarzy oddziałów hematologii/onkologii z pacjentami
• Intensywna terapia w wielu przypadkach jest uzasadniona
• Nie powinna być prowadzona w
ogólnym oddziale intensywnej terapii
• Bardzo kontrowersyjny pacjent
• Silny związek emocjonalny lekarzy oddziałów hematologii/onkologii z pacjentami
• Intensywna terapia w wielu przypadkach jest uzasadniona
• Nie powinna być prowadzona w
ogólnym oddziale intensywnej terapii
Przeżycie pięcioletnie a dziecko Przeżycie pięcioletnie a
dziecko
• Radość dla rodziców, ale czy dla dziecka?
• 5 lat od urodzenia –
mniejsze znaczenie dla dziecka
• 5 od wieku dziecięcego – trzeba umierać wtedy,
kiedy już się coś zaczyna rozumieć
• 5 lat kończących się w
wieku dojrzewania - trzeba umierać, kiedy właśnie
życie jest najpiękniejsze
• Radość dla rodziców, ale czy dla dziecka?
• 5 lat od urodzenia –
mniejsze znaczenie dla dziecka
• 5 od wieku dziecięcego – trzeba umierać wtedy,
kiedy już się coś zaczyna rozumieć
• 5 lat kończących się w
wieku dojrzewania - trzeba umierać, kiedy właśnie
życie jest najpiękniejsze
Byle nie na moim dyżurze...
Byle nie na moim
dyżurze...
Jeśli się wybrało ten zawód, to trzeba się pogodzić z faktem, że kiedyś tak się zdarzy, że pacjent, będący pod naszą opieką, umrze Jeśli się wybrało ten
zawód, to trzeba się
pogodzić z faktem, że
kiedyś tak się zdarzy, że
pacjent, będący pod
naszą opieką, umrze
Byle nie na moim dyżurze Byle nie na moim
dyżurze
• Wymuszanie niepotrzebnych zabiegów resuscytacyjnych u terminalnych
pacjentów
• Upieranie się przy nieistniejących szansach powodzenia leczenia
• Brak rzeczywistego zainteresowania losami tak maltretowanego pacjenta
• Straszenie
rodziną/ordynatorem/dyrekcją/karą
• Wymuszanie niepotrzebnych zabiegów resuscytacyjnych u terminalnych
pacjentów
• Upieranie się przy nieistniejących szansach powodzenia leczenia
• Brak rzeczywistego zainteresowania losami tak maltretowanego pacjenta
• Straszenie
rodziną/ordynatorem/dyrekcją/karą
Byle nie na moim dyżurze Byle nie na moim
dyżurze
• Blok psychiczny
• Strach przed rodziną/ordynatorem
• Niechęć do załatwiania formalności
• Egoizm
• Blok psychiczny
• Strach przed rodziną/ordynatorem
• Niechęć do załatwiania formalności
• Egoizm
Przyczyny
Przyczyny
Byle nie na moim dyżurze Byle nie na moim
dyżurze
• Przysparzanie cierpień pacjentowi i jego rodzinie
• Powiększanie stresu i obciążenia pracą podległego personelu
• Wciąganie w orbitę własnych frustracji innych zespołów
• Blokowanie miejsc intensywnej terapii
• Przysparzanie cierpień pacjentowi i jego rodzinie
• Powiększanie stresu i obciążenia pracą podległego personelu
• Wciąganie w orbitę własnych frustracji innych zespołów
• Blokowanie miejsc intensywnej terapii
Skutki
Skutki
Wspomnienie 1 Wspomnienie 1
• Noworodek w III dobie życia, pierwsze dziecko rodziców w wieku ok. 40 lat
• Skrajny niedorozwój naczyń płucnych
• Brak możliwości operacyjnych
• Co robić???
• Noworodek w III dobie życia, pierwsze dziecko rodziców w wieku ok. 40 lat
• Skrajny niedorozwój naczyń płucnych
• Brak możliwości operacyjnych
• Co robić???
Droga A Droga A
• Podtrzymywać dostępnymi
środkami (katecholaminy, tlenek azotu, respirator) czynności
życiowe dziecka
• Atrakcyjny finansowo pacjent
• Prędzej czy później zginie, ale bez konieczności podejmowania
decyzji o zaprzestaniu leczenia
• Podtrzymywać dostępnymi
środkami (katecholaminy, tlenek azotu, respirator) czynności
życiowe dziecka
• Atrakcyjny finansowo pacjent
• Prędzej czy później zginie, ale bez konieczności podejmowania
decyzji o zaprzestaniu leczenia
Droga B Droga B
• Taktownie, ale bezwzględnie przekazać rodzicom stan faktyczny i decyzję o
postępowaniu paliatywnym
• Podać leki przeciwbólowe i usypiające
• Odstawić katecholaminy i diuretyki
• Przestawić respirator na wentylację samym powietrzem
• Taktownie, ale bezwzględnie przekazać rodzicom stan faktyczny i decyzję o
postępowaniu paliatywnym
• Podać leki przeciwbólowe i usypiające
• Odstawić katecholaminy i diuretyki
• Przestawić respirator na wentylację samym powietrzem
Protokół 21 (DNR)
Wspomnienie 2 Wspomnienie 2
• 12-letnia dziewczynka z ALL
• Udar mózgu z rozległym zniszczeniem tkanki mózgowej
• Zatrzymanie oddychania
• Wymuszona resuscytacja
• 3 tygodnie w OIT
• Śmierć dziecka
• Skrajna rozpacz i oskarżenia rodziców w stosunku do personelu OIT
• 12-letnia dziewczynka z ALL
• Udar mózgu z rozległym zniszczeniem tkanki mózgowej
• Zatrzymanie oddychania
• Wymuszona resuscytacja
• 3 tygodnie w OIT
• Śmierć dziecka
• Skrajna rozpacz i oskarżenia rodziców w stosunku do personelu OIT
Uwaga!
Wilk !!!
Uwaga!
Wilk !!!
Wspomnienie 3 Wspomnienie 3
• 9-letni chłopiec z ALL, zakwalifikowany do rodzinnego przeszczepu szpiku
• Sepsa i ostra niewydolność wielonarządowa
• Pierwotna odmowa intensywnej terapii i kwalifikacja do leczenia paliatywnego
• Zmiana zdania po dyskusji w zespole
• W efekcie 2-dniowego leczenia w OIT ustąpienie wszystkich objawów,
poprawa stanu, przeszczep szpiku i wyzdrowienie
• 9-letni chłopiec z ALL, zakwalifikowany do rodzinnego przeszczepu szpiku
• Sepsa i ostra niewydolność wielonarządowa
• Pierwotna odmowa intensywnej terapii i kwalifikacja do leczenia paliatywnego
• Zmiana zdania po dyskusji w zespole
• W efekcie 2-dniowego leczenia w OIT ustąpienie wszystkich objawów,
poprawa stanu, przeszczep szpiku i wyzdrowienie
Co mówi prawo?
Co mówi
prawo?
Europejska Konwencja Praw Człowieka (1950-1966) Europejska Konwencja Praw
Człowieka (1950-1966)
• Prawo do życia każdego człowieka jest chronione przez prawo (Art. 2)
• Nikogo nie wolno poddawać
niehumanitarnemu i niszczącemu jego człowieczeństwo
postępowaniu (Art. 3)
• Prawo do życia każdego człowieka jest chronione przez prawo (Art. 2)
• Nikogo nie wolno poddawać
niehumanitarnemu i niszczącemu jego człowieczeństwo
postępowaniu (Art. 3)
• Każdy ma prawo do poszanowania jego prywatności i życia rodzinnego (Art 8)
• Każdy ma prawo do wyrażania opinii i otrzymywania informacji (Art 10)
• Prawa wymienione w artykułach Konwencji nie mogą być
dyskryminowane z uwagi na płeć, rasę, różnice językowe, religijne, polityczne, status społeczny i miejsce pochodzenia (Art. 14)
• Każdy ma prawo do poszanowania jego prywatności i życia rodzinnego (Art 8)
• Każdy ma prawo do wyrażania opinii i otrzymywania informacji (Art 10)
• Prawa wymienione w artykułach Konwencji nie mogą być
dyskryminowane z uwagi na płeć, rasę, różnice językowe, religijne, polityczne, status społeczny i miejsce pochodzenia (Art. 14)
Europejska Konwencja Praw Człowieka (1950-1966) Europejska Konwencja Praw
Człowieka (1950-1966)
Co stanowi Kodeks?
Co stanowi Kodeks?
Art. 30. Lekarz powinien dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić choremu humanitarną opiekę terminalną i godne warunki umierania. Lekarz winien do końca łagodzić cierpienia chorego w stanach terminalnych i utrzymywać, w miarę możliwości, jakość kończącego się życia
Art. 31. Lekarzowi nie wolno stosować eutanazji.
Art. 32.
1. W stanach terminalnych lekarz nie ma obowiązku podejmowania i prowadzenia reanimacji lub
uporczywej terapii i stosowania środków nadzwyczajnych
2. Decyzja o zaprzestaniu reanimacji należy do lekarza i jest związana z oceną szans leczniczych
Art. 30. Lekarz powinien dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić choremu humanitarną opiekę terminalną i godne warunki umierania. Lekarz winien do końca łagodzić cierpienia chorego w stanach terminalnych i utrzymywać, w miarę możliwości, jakość kończącego się życia
Art. 31. Lekarzowi nie wolno stosować eutanazji.
Art. 32.
1. W stanach terminalnych lekarz nie ma obowiązku podejmowania i prowadzenia reanimacji lub
uporczywej terapii i stosowania środków nadzwyczajnych
2. Decyzja o zaprzestaniu reanimacji należy do lekarza i jest związana z oceną szans leczniczych
Deklaracja Papieskiej Akademii
„Pro Vita” 27.II.1999 Deklaracja Papieskiej Akademii
„Pro Vita” 27.II.1999
Kiedy lekarz zdaje sobie sprawę, że nie może już zapobiec śmierci pacjenta i że jedynym skutkiem intensywnej terapii byłoby pomnożenie jego
cierpień, winien uznać ograniczoność wiedzy
medycznej i swoich własnych działań, godząc się z nieuchronnością śmierci, której nie można się już przeciwstawić. Szacunek dla umierającej osoby stanowczo nakazuje wtedy unikać wszelkich form
„terapii uporczywej” i dopomóc pacjentowi w akceptacji śmierci
Kiedy lekarz zdaje sobie sprawę, że nie może już zapobiec śmierci pacjenta i że jedynym skutkiem intensywnej terapii byłoby pomnożenie jego
cierpień, winien uznać ograniczoność wiedzy
medycznej i swoich własnych działań, godząc się z nieuchronnością śmierci, której nie można się już przeciwstawić. Szacunek dla umierającej osoby stanowczo nakazuje wtedy unikać wszelkich form
„terapii uporczywej” i dopomóc pacjentowi w akceptacji śmierci
Czy decyzja o wstrzymaniu się od resuscytacji i/lub intensywnej
terapii jest etyczna?
Czy decyzja o wstrzymaniu się od resuscytacji i/lub intensywnej
terapii jest etyczna?
• Tak, jeśli nie jesteśmy w stanie
zaoferować dziecku dalszego życia, które nie będzie urągało jego
człowieczeństwu
• Tak, jeśli wyczerpaliśmy wszystkie możliwości wyleczenia choroby
• Tak, jeśli rodzina prosi o
zaniechanie dalszego leczenia
• Tak, jeśli nie jesteśmy w stanie
zaoferować dziecku dalszego życia, które nie będzie urągało jego
człowieczeństwu
• Tak, jeśli wyczerpaliśmy wszystkie możliwości wyleczenia choroby
• Tak, jeśli rodzina prosi o
zaniechanie dalszego leczenia
Czy decyzja o wstrzymaniu się od resuscytacji i/lub intensywnej
terapii jest etyczna?
Czy decyzja o wstrzymaniu się od resuscytacji i/lub intensywnej
terapii jest etyczna?
• Nie, jeśli decyzja taka wynika z nieprawidłowego rozpoznania
• Nie, jeśli decyzja taka wynika z braku odpowiedniej wiedzy
medycznej
• Nie, jeśli decyzja taka wynika z braku dobrej woli
• Nie, jeśli decyzja taka wynika z nieprawidłowego rozpoznania
• Nie, jeśli decyzja taka wynika z braku odpowiedniej wiedzy
medycznej
• Nie, jeśli decyzja taka wynika z
braku dobrej woli
Są kontrowersje Są kontrowersje
• Decyzja o zaprzestaniu leczenia i/lub
niepodejmowaniu resuscytacji powinna być podejmowana z odpowiednim
wyprzedzeniem i zespołowo
• Konieczne jest uświadomienie
personelowi medycznemu istnienia takiego mechanizmu
• Decyzja o zaprzestaniu leczenia i/lub
niepodejmowaniu resuscytacji powinna być podejmowana z odpowiednim
wyprzedzeniem i zespołowo
• Konieczne jest uświadomienie
personelowi medycznemu istnienia takiego mechanizmu
Pięć „nie ma”
Pięć „nie ma”
1. Nie ma boleć
2. Nie ma być duszno 3. Nie ma być zimno 4. Nie ma być głodny 5. Ma się nie bać
1. Nie ma boleć
2. Nie ma być duszno
3. Nie ma być zimno
4. Nie ma być głodny
5. Ma się nie bać
Postępowanie zachowawcze Postępowanie
zachowawcze
• Sedacja morfiną
• Zapewnienie spokoju i intymności
• Upewnienie się, że dziecko nie cierpi i nie głoduje
• Przekonanie personelu
• Dokumentacja
• Sedacja morfiną
• Zapewnienie spokoju i intymności
• Upewnienie się, że dziecko nie cierpi i nie głoduje
• Przekonanie personelu
• Dokumentacja
Dziecko umarło Dziecko umarło
• Rodzice, jeśli nie byli przy śmierci dziecka, muszą być natychmiast powiadomieni telefonicznie lub osobiście
• Jeśli proces informowania był
prawidłowy, moment ten będzie przebiegał łagodnie
• Trzeba być przygotowanym na
udzielenie wyczerpujących informacji administracyjnych
• Serdeczne gesty pomogą
• Rodzice, jeśli nie byli przy śmierci dziecka, muszą być natychmiast powiadomieni telefonicznie lub osobiście
• Jeśli proces informowania był
prawidłowy, moment ten będzie przebiegał łagodnie
• Trzeba być przygotowanym na
udzielenie wyczerpujących informacji administracyjnych
• Serdeczne gesty pomogą
Badanie sekcyjne Badanie sekcyjne
• W 90% przypadków jest do niczego niepotrzebne
• Zawsze, jeśli można, trzeba oszczędzić rodzicom takiego wstrząsu
• Decyzja należy do nas i musi być wyważona
• W 90% przypadków jest do niczego niepotrzebne
• Zawsze, jeśli można, trzeba oszczędzić rodzicom takiego wstrząsu
• Decyzja należy do nas i musi być
wyważona
Eutanazja Eutanazja
• Czynna
– zgodna z prawem
– niezgodna z prawem – kryminalna
• Bierna (?) – nie ma czegoś takiego, ale niektórzy dopisują:
– Zaniechanie resuscytacji
– Zaniechanie leczenia nadzwyczajnego – Zaniechanie leczenia standardowego
• Pomoc w samobójstwie
• Czynna
– zgodna z prawem
– niezgodna z prawem – kryminalna
• Bierna (?) – nie ma czegoś takiego, ale niektórzy dopisują:
– Zaniechanie resuscytacji
– Zaniechanie leczenia nadzwyczajnego – Zaniechanie leczenia standardowego
• Pomoc w samobójstwie
Eutanazja czynna Eutanazja czynna
Zgodna z prawem
– w Holandii, Belgii, Luksemburgu i Albanii – możliwa jedynie w określonej kulturze i
państwie prawa
– na uzasadnione życzenie pacjenta
– w przypadku dziecka konieczna jest zgodna prośba samego dziecka i jego rodziców
– wysoce humanitarna i wysoce kontrowersyjna
Zgodna z prawem
– w Holandii, Belgii, Luksemburgu i Albanii – możliwa jedynie w określonej kulturze i
państwie prawa
– na uzasadnione życzenie pacjenta
– w przypadku dziecka konieczna jest zgodna prośba samego dziecka i jego rodziców
– wysoce humanitarna i wysoce kontrowersyjna
Przykład 2 Przykład 2
• Pacjent 96 lat, w pełni władz umysłowych
• Rak prostaty z przerzutami do kości długich i płuc
• Tlenozależny
• Ból o nasileniu VAS 7 -10
• Żądanie eutanazji
• Spełnione
• Pacjent 96 lat, w pełni władz umysłowych
• Rak prostaty z przerzutami do kości długich i płuc
• Tlenozależny
• Ból o nasileniu VAS 7 -10
• Żądanie eutanazji
• Spełnione
Eutanazja czynna Eutanazja czynna
Niezgodna z prawem
– na prośbę pacjenta
– niewypełnione kryteria prawne – brak uregulowań prawnych
– „po cichu”
Niezgodna z prawem
– na prośbę pacjenta
– niewypełnione kryteria prawne – brak uregulowań prawnych
– „po cichu”
Przykład 3
` Przykład 3
`
• Pacjentka 32 lata
• Krwawienie z przewodu pokarmowego
• Laparatomia – rak trzustki obejmujący XII-cę i okoliczne tkanki
• Krwawienie nie do opanowania
• Niewypełniony wniosek o eutanazję
• Chirurg śródoperacyjnie wstrzykuje chlorek potasu
• Pacjentka 32 lata
• Krwawienie z przewodu pokarmowego
• Laparatomia – rak trzustki obejmujący XII-cę i okoliczne tkanki
• Krwawienie nie do opanowania
• Niewypełniony wniosek o eutanazję
• Chirurg śródoperacyjnie wstrzykuje chlorek potasu
Przykład 4 Przykład 4
• Pacjent po wypadku ulicznym
• Przerwany rdzeń kręgowy C
2• 4 krwiaki w OUN, usunięte
• Tetraplegia
• Nieprzytomny, zależny od respiratora
• Brak objawów śmierci pnia mózgu
• Personel po cichu podaje KCl
• Pacjent po wypadku ulicznym
• Przerwany rdzeń kręgowy C
2• 4 krwiaki w OUN, usunięte
• Tetraplegia
• Nieprzytomny, zależny od respiratora
• Brak objawów śmierci pnia mózgu
• Personel po cichu podaje KCl
Eutanazja czynna Eutanazja czynna
Kryminalna
– personel medyczny lub system opieki zdrowotnej uzależnia ratowanie życia pacjenta od kryteriów finansowych
– personel medyczny skraca życie pacjentom wg własnego uznania – państwo totalitarne decyduje o
usuwaniu zbędnych w jego pojęciu istnień ludzkich
Kryminalna
– personel medyczny lub system opieki zdrowotnej uzależnia ratowanie życia pacjenta od kryteriów finansowych
– personel medyczny skraca życie pacjentom wg własnego uznania – państwo totalitarne decyduje o
usuwaniu zbędnych w jego pojęciu istnień ludzkich
Przykład 5 Przykład 5
• Pacjent 6 lat
• Guz podstawy mózgu
• Lekarz – wybitny specjalista - żąda 20 000 zł za operację, której nikt inny nie chce się podjąć
• Rodzice nie mają pieniędzy
• Operacja się nie odbywa, chory umiera
• Pacjent 6 lat
• Guz podstawy mózgu
• Lekarz – wybitny specjalista - żąda 20 000 zł za operację, której nikt inny nie chce się podjąć
• Rodzice nie mają pieniędzy
• Operacja się nie odbywa, chory
umiera
Pomoc w samobójstwie
Pomoc w samobójstwie
• Kryminalna w pojęciu prawnym
– Czynna (podanie leków)
– Bierna (dostarczenie leków)
– Psychiczna (poradzenie jak to zrobić)
• Kwalifikacja moralna jest tu bardzo trudna
• Personel medyczny ma duże możliwości, z których nie powinien korzystać
• Dzieci??????????
• Kryminalna w pojęciu prawnym
– Czynna (podanie leków)
– Bierna (dostarczenie leków)
– Psychiczna (poradzenie jak to zrobić)
• Kwalifikacja moralna jest tu bardzo trudna
• Personel medyczny ma duże możliwości, z których nie powinien korzystać
• Dzieci??????????
Przykład 6 Przykład 6
• Koleżanka wyciąga anestezjologa na rozmowę o samobójstwach
• W rozmowie anestezjolog
niebacznie sugeruje leki mogące służyć do odebrania sobie życia
• Koleżanka po 2 tygodniach korzysta z rady
• Koleżanka wyciąga anestezjologa na rozmowę o samobójstwach
• W rozmowie anestezjolog
niebacznie sugeruje leki mogące służyć do odebrania sobie życia
• Koleżanka po 2 tygodniach
korzysta z rady
Do zapamiętania Do zapamiętania
• Działamy w interesie pacjenta i jego przyszłości, a nie naszym
• Intensywna terapia może oddalić
śmierć, ale jej koszty mogą być bardzo wysokie
• Humanitaryzm nie polega na
przedłużaniu życia za wszelką cenę
• Medycyna wymaga odwagi i
determinacji, nawet wtedy kiedy zawodzi
• Działamy w interesie pacjenta i jego przyszłości, a nie naszym
• Intensywna terapia może oddalić
śmierć, ale jej koszty mogą być bardzo wysokie
• Humanitaryzm nie polega na
przedłużaniu życia za wszelką cenę
• Medycyna wymaga odwagi i
determinacji, nawet wtedy kiedy zawodzi