Rectovaginal endometriosis – analysis of 160 cases.
6
0
0
Pełen tekst
(2)
(3) ! Klinika Ginekologii Operacyjnej, Endoskopowej i Ginekologii Onkologicznej Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Polska. Streszczenie Cel pracy: Celem pracy była retrospektywna analiza przebiegu zabiegów operacyjnych przeprowadzonych z powodu endometriozy przestrzeni odbytniczo-pochwowej, głównie z użyciem techniki typu „shaving”. Metoda ta opiera się na lokalnej operacji oszczędzającej, bez resekcji ściany odbytnicy. Materiał i metody: Analizą objęto 160 pacjentek, operowanych w naszej Klinice w latach 2003-2014, z powodu endometriozy przestrzeni odbytniczo-pochwowej. Pacjentki, w zależności od stanu klinicznego, lokalizacji i miejscowego zaawansowania choroby, były kwalifikowane do trzech rodzajów zabiegów: na drodze laparoskopowej, pochwowej oraz pochwowo- laparoskopowej. Wyniki: Liczba pacjentek operowanych laparoskopowo wyniosła 120, drogą pochwową 17 a za pomocą metody łączonej – 23. Najdłuższym średnim czasem operacji charakteryzowały się zabiegi, które wymagały użycia dwóch dostępów operacyjnych – pochwowego, a następnie laparoskopowego. Usunięcie ogniska endometriozy z przestrzeni odbytniczo-pochwowej udało się we wszystkich przypadkach. Liczba powikłań operacyjnych i pooperacyjnych była niewielka w grupach pacjentek operowanych metodą łączoną i laparoskopową. U 15 pacjentek w trakcie operacji konieczne było zaopatrzenie ściany jelita szwami. W większości były to przypadki planowego wzmocnienia ściany jelita po usunięciu ogniska endometriozy lub resekcji jego fragmentu wraz ze zmianą, jedynie u 5 pacjentek procedura szycia jelita była związana z zaopatrzeniem powikłania pod postacią nieplanowanej perforacji. Wnioski: W przypadku występowania ognisk endometriozy w przestrzeni odbytniczo-pochwowej, zadowalające efekty operacyjne można uzyskać zarówno metodą laparoskopową, pochwową, jak i techniką łączoną - pochwowolaparoskopową.. Słowa kluczowe: endometrioza /
(4)
(5) / / analiza retrospektywna /. Autor do korespondencji: Andrzej Malinowski Klinika Ginekologii Operacyjnej, Endoskopowej i Ginekologii Onkologicznej Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi ul. Rzgowska 281/289, 93-338 Łódź, Polska tel./fax.: (42) 271 11 31 e-mail: amalinowski@kki.pl. 896. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Otrzymano: 03.03.2015 Zaakceptowano do druku: 01.04.2015. Nr 12/2015.
(6) Ginekol Pol. 2015, 86, 896-901. DOI: 10.17772/gp/59274. P R A C E. O R Y G I N A L N E g i n e kol og i a. Miłosz Wilczyński, et al. Endometrioza przestrzeni odbytniczo-pochwowej – analiza 160 przypadków.. Abstract Objectives: The aim of the study was a retrospective analysis of the medical records of patients who underwent surgery due to deep infiltrating rectovaginal endometriosis (mainly with the use of the ‘shaving’ technique). Material and methods: We analysed 160 cases of patients who underwent surgery due to the deep infiltrating rectovaginal endometriosis in our ward between 2003-2014. Depending on lesion localization, disease severity, and clinical characteristics, three possible ways of operation were proposed: laparoscopic, vaginal or a combined vagino-laparoscopic approach. Results: A total of 120 patients underwent laparoscopic removal of the endometrial lesions, whereas 17 were operated vaginally and 23 with the use of the combined approach. Nodule resection was successfully performed in all cases. The combined vagino-laparoscopic operations were characterized by the longest operating time. The rate of perioperative complications was low in the group of patients who underwent laparoscopic or combined operations. The necessity of bowel wall suturing occurred in 15 cases. This procedure was performed in order to strengthen the bowel wall (in cases when no perforation occurred) or due to bowel resection during surgery. Unexpected bowel perforation occurred in only 5 cases. Conclusions: Vaginal, laparoscopic and the combined vagino-laparoscopic surgeries can be safely performed in cases of deep rectovaginal endometriosis.. Key words: endometriosis / pelvic pain / retrospective studies /. Wstęp "! #$# %!
(7)
(8) & !
(9) '() *'+, - . /! !
(10) %&#
(11) &0 / % $
(12) %
(13) !
(14) 1 $ $ ./# $ $*2+,0./# $ !3 .&
(15)
(16) %!
(17) & 45 % % $ . ! *6+, "! % !#
(18) % 7 $ ./# $ !
(19) & 0 % / !#
(20) / %.!/ !#
(21) % $ /!
(22) %
(23)
(24) 0 / ! # . *68+, !. 9:7; %, % .
(25) $ % !#
(26) % $ %! 0
(27)
(28) %
(29) < ! ,= /< %
(30) / .
(31)
(32) %%
(33)
(34) $
(35) , >!
(36) /% $
(37) &
(38)
(39) . %%
(40) $/ %! <
(41) !#
(42)
(43) , ?!
(44) '().!
(45)
(46)
(47) %.! !#
(48) % #
(49) $
(50) *5+, /% %
(51) %!!
(52) /< % / %
(53)
(54) ,@ $
(55) < !/% %
(56) .1 #. !! %% % #.
(57) , A %
(58) %
(59) . % ! $ % !#
(60) % B ,. Materiał i metody $%
(61) $# /'C(% ! $ %!#
(62) % %
(63) 2((6 2('8, % #
(64)
(65) &
(66) ! 1'2( % !.$ %% $ 'D % !.$ % $ 26% %&#
(67) E%% //% !! %% ,. Nr 12/2015.
(68) #& ! %
(69) ! .!
(70) #/#%!#
(71) % <
(72) % ! %
(73) ! %!< ,-
(74) ! % .!!#
(75) % < & /
(76) <
(77) %
(78)
(79)
(80) . %%
(81)
(82) F !. $ %<! #% # /!
(83)
(84) %
(85) % ## <
(86) !
(87) E % !.$
(88) $ % $,
(89) $
(90)
(91) #
(92) & ! <
(93)
(94) / % ! %!< ,
(95)
(96) & /!< !&
(97) %
(98) %! #
(99)
(100) % !!% %% , !
(101) #/#%.!
(102) !#
(103) % #
(104) %%
(105) E 3 % !#.& !! %% , &
(106) ! # <0 . !
(107) !#
(108) %
(109) % %
(110) % $
(111)
(112) $ % / !% . !
(113)
(114) # #
(115) !%
(116) % #
(117) < !
(118) # $
(119) / %!$ < / !#
(120)
(121) # /!
(122)
(123) %! $ !!
(124) !
(125) G. #/#
(126) %
(127) !& # . H E 3 !#.& !!% %% ,
(128) /% %! %! !.
(129) &# 1#!%! %! .3 .
(130)
(131) /< %
(132) %!& %/, I#
(133) %!%
(134) #
(135) 1 #& %! $ #& %! %&
(136) %
(137) #& %!# ! . < %
(138) !7 %!<0,. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 897.
(139) P R A C E O R Y G I N A L N E ginekolog i a. Ginekol Pol. 2015, 86, 896-901. DOI: 10.17772/gp/59274. Miłosz Wilczyński, et al. Endometrioza przestrzeni odbytniczo-pochwowej – analiza 160 przypadków.. Tabela I. Wyniki operacji endometriozy zlokalizowanej w przegrodzie odbytniczo-pochwowej. Pochwowo (n=17). Laparoskopowo (n=120).
(140) (n=23). P. BMI. 19,6±2,8. 21,0±3,2. 21,3±1,9. 0,36.
(141) hemoglobiny). 1,5±0,9. 1,2±0,7. 1,3±0,6. 0,11. czas trwania operacji. 65±28,4. 72,5±36,2. 95±26,8. 0,08.
(142) . 3±0,7. 2±1,4. 3±0,7. 0,45. planowa resekcja jelita. 0. 2 (1,7%). 0. -. reoperacja. 2 (11,8%). 1 (0,8%). 0. -. krwawienie po operacji. 2 (11,8%). 0. 0. -. uszkodzenie . 2 (11,8%). 2 (1,7%). 0. -.
(143) . 1 (5,9%). 6 (5%). 1 (4,3%). -. 0. 1 (0,8%). 0. -. szycia jelita. 3 (17,65%). 11 (9,2%). 1 (4,3%). -. . 4 (23,5%). 3 (2,5%). 1 (4,3%). -. Rodzaj operacji. perforacja po operacji. Technika operacyjna Metoda laparoskopowa. %%
(144) 8 %& 1
(145) %/%'( %!
(146) .! # 5 %
(147) /! !!
(148) 5 %!
(149) %<! , %
(150) %! /
(151) .
(152) /
(153) % ! #
(154) % & !
(155) #
(156) '( , I% / %
(157) !
(158) # , =/%
(159) . #
(160) . !
(161) , < %% !
(162) # !
(163) %
(164) . !
(165) ./# $ % %$ !#
(166) % $, B
(167) % #.#
(168) #/# % !#
(169) % !%% %! <
(170) !#
(171)
(172) !
(173) <
(174) %
(175) / . ! .
(176) , B. & . !
(177) /!
(178)
(179) , /# $ . !
(180) !#
(181)
(182) #
(183) #
(184)
(185)
(186) !$ J K.L % . $ $
(187) .!
(188) # $.< <
(189) ,
(190) .
(191)
(192) #
(193)
(194) % .,M% &
(195) <&! %
(196) %! # <0 < / %
(197)
(198) 7.
(199) . %
(200) <
(201) %
(202) , /
(203) !! %% %
(204) G%
(205) . N'(H, /< %
(206) %!& % ! $.<0 <
(207) % ! $ !!#
(208)
(209) #/
(210)
(211) # % G!
(212) % !(N)=A % H, !#! <
(213) # ! < %
(214) %
(215) ! G %
(216) . N'(H, %
(217) %! <
(218) !
(219) 7. /
(220) .. 898.
(221) . ,I% %
(222) % %
(223) . !! .7. !
(224) <
(225) %
(226) %#.%7
(227) % % ,.
(228) . % ! & !
(229)
(230)
(231) $. /< %
(232)
(233) !
(234) %%
(235) &
(236) (N)=A G /< %
(237) %!& ! $' %2(( (,N) =A H, ! .!
(238)
(239) . 26 ,=/%!
(240) 0%% #!.!
(241) % /!
(242) < $%
(243)
(244) $< $!#
(245)
(246) ,B
(247) %% % .
(248) %%
(249) / .!
(250) %.!
(251) ! #
(252) % ,@
(253) !# !
(254) %%
(255)
(256) %%
(257)
(258) , -#
(259) ./#
(260) / . ! . % !0!!!#
(261)
(262) %
(263) %
(264)
(265) 0/! #
(266) ,- !#
(267) %
(268) % ! % %
(269) !/%$ % %! $ # < . !
(270) !
(271) ,
(272)
(273) %
(274) / .!
(275) # < < .!
(276)
(277) $% /!% .!
(278)
(279) , %
(280) %! #% / . !
(281) $
(282) !#
(283) %
(284) % % %
(285) $ / %
(286)
(287) , A
(288) ! <
(289) ! #
(290)
(291) %! % O
(292) P# !!#
(293)
(294) , !#! <
(295) #! < %
(296) %
(297) ! , % &
(298) < / %
(299) % ,. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Nr 12/2015.
(300) Ginekol Pol. 2015, 86, 896-901. DOI: 10.17772/gp/59274. P R A C E. O R Y G I N A L N E g i n e kol og i a. Miłosz Wilczyński, et al. Endometrioza przestrzeni odbytniczo-pochwowej – analiza 160 przypadków.. A/<0 % % $ $ # !
(301) , -
(302) % / % %
(303) ,
(304) / . !
(305)
(306) % /% !!% % % .,
(307) %
(308)
(309) %. %
(310) %
(311) #%#.
(312) %! .! ,. Wyniki 9 .&
(313)
(314) $
(315) %
(316)
(317) %
(318) % ! $/ # @, Q! %
(319) %
(320) & 2N5DGR5(DH. , .<0 % % % & / < !%#% ,= & %#
(321)
(322) % % %% %# %%
(323) , >! %
(324)
(325) %
(326) <0
(327) % %! . #
(328) , =
(329) <!%! . #
(330) # <&! % %
(331) %% /
(332) %% % , = # <&!%
(333) . ! %/
(334) !& , =
(335) % %! % $ !<
(336) !#
(337)
(338) 2% %
(339) % % 2 % %
(340) !! % ,
(341) %
(342) <&!%
(343) %%! % %7
(344) % %
(345) %
(346) , %
(347) %!<&!%
(348) . !#! <
(349) & %
(350) $ %!#
(351) % &#, <
(352) % 3
(353) / %7 , - $ S % ./# .!
(354) #/#<
(355) !#
(356)
(357) G#, @H !
(358) %!%
(359) % $ .
(360) .,
(361) % !
(362) %
(363) %! %
(364) ,
(365) .!
(366)
(367) /
(368) / .!
(369) $ .< <
(370) /%
(371) . & %% ! % /
(372) , M 2 % %!!
(373) % %% !
(374) / . !
(375) 7. %
(376) . $ <
(377) , %
(378) %! % !.$ %% $ .!
(379) <&! %
(380) !
(381) . % %
(382) !<
(383) /
(384) # < %
(385) & .!
(386) %
(387) . $
(388) !.7.
(389) . %%
(390) , !/%
(391) $%% !'2% %
(392) % % , >% % #
(393)
(394) 2% %% % '% % %% , %
(395) %! % %
(396) 1 ! % % !
(397) < %
(398) !. % !
(399) .
(400) %
(401) /
(402) . !
(403) ,
(404) % %%
(405)
(406) % !! % , >% .% % %
(407) %% #
(408) % ! % 7 $<
(409) ,
(410) 0%
(411) %
(412) % !
(413) <
(414) , !. !#%#.%
(415)
(416) % ! %
(417) % & %% , . Nr 12/2015. Rycina 1. Czas trwania zabiegu w przypadku operacji laparoskopowych, pochwowych i metodą łączoną.. %! ..!
(418) % /
(419) #%
(420) !.$ % , .%% %
(421) !$$ $% .!
(422) %! % ! .& .!
(423)
(424) . $ %% .%
(425)
(426) , T %%
(427) < ! % & !
(428) ! . < #&
(429) % #
(430) % ! ! # %/ /% $
(431) %% 1!.
(432) % ! ,
(433) < %
(434)
(435) .% % / !
(436) /% $
(437) !
(438) 1!.<0 % % F@ ,-
(439) G .9% B . H
(440)
(441) # <
(442)
(443) , -# !
(444) !!$ / % /!
(445) % !.< $ % %#.,. Dyskusja "! % !#
(446) %
(447) ! . . ., -#. .
(448) % # $!
(449)
(450)
(451) ! !&
(452) !#
(453)
(454)
(455) . $ %/% !
(456)
(457) % . &
(458) %
(459)
(460) *CD+, %! %# $
(461) & %
(462) % $
(463) / ! %#
(464) %%
(465) %
(466) # !
(467) 3 % . $
(468) %$ % .&
(469) !&. ! /%%
(470) .*D+, T%%
(471) !! !
(472)
(473) 0 %! ! %
(474) %
(475) %! !
(476)
(477) #/# %!#
(478) % *S+,? $ %& . © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 899.
(479) P R A C E O R Y G I N A L N E ginekolog i a. DOI: 10.17772/gp/59274. Ginekol Pol. 2015, 86, 896-901. Miłosz Wilczyński, et al. Endometrioza przestrzeni odbytniczo-pochwowej – analiza 160 przypadków.. ! %
(480) <0 ! . / %
(481) . !
(482) *N+,
(483) #!%
(484) % %
(485) %% # %
(486) < %%
(487) /%
(488) !! .!
(489) !#
(490) % ,I.#
(491) .& /!
(492) $ %/ . $%/ .,! /< % . !
(493)
(494)
(495) $ < / %
(496) / %
(497) % !#
(498)
(499) $ / /#
(500) < !
(501) , ?!
(502) !
(503) %& % !.$ % % $ !%% %! <
(504) !#
(505)
(506) !
(507) %.!
(508) !#
(509) % , =&
(510) %
(511) $#% $
(512) $< /%
(513) %% , #
(514) 0& . !#
(515)
(516) !./
(517) % ,A / %& %% % $
(518) !!
(519) .!
(520) / $*'(''+, T%% !
(521) $
(522) % $ J K.L&% .
(523) .!
(524) # $.< <
(525) %% !0 ! %&#, = /< !
(526) !%% <
(527) !#
(528)
(529) & %% !0 %%
(530) / . !
(531) % $
(532) #% .,
(533) .%% !#
(534) % %0/ . !
(535) #/#
(536) . % %
(537) , < !$ <
(538)
(539)
(540) % %
(541) %$%0 ! %&#, ?< <&!%
(542) !/ .!
(543) < /%
(544) & !0
(545) / .!
(546) 7.
(547) . % %
(548) , =
(549) ! / #
(550) 0 #
(551) .
(552) %/% #$ %! ./ ! %< & ! !$ .
(553)
(554) /
(555) .$#
(556) 0 /%.!
(557) ,=/
(558) /
(559) . %!
(560) % 0!
(561) / % & #
(562) *N+, %
(563) %!# .!
(564) #/#
(565) . %%
(566) ! /
(567) /
(568) . !
(569) # 7. &
(570) . %%
(571) , B! %,
(572) ! %! & #. %
(573)
(574) !%% . < %
(575) & % ! $ 7
(576) %
(577) *'2+, ?! .
(578) %! %%% %
(579) !%% !% , %
(580) %! $
(581) < / !#
(582)
(583) % %
(584) ! #.& 1
(585) !
(586) shaving# <
(587)
(588) /
(589) < . /. 7. *'6D+,I# !
(590) !!< $ ! !
(591)
(592) %! % $ 7. ,-
(593) !
(594) !$%! $#. %
(595) . % #
(596) 0
(597) /
(598) !
(599) .!
(600) %#.
(601) /% & #
(602) *'8+,-!.
(603) $/ %
(604) ! ! #
(605) % !
(606)
(607) #/!$ %
(608)
(609) $%&F .% !! . 900. ! % *N'5+,
(610) / 7. % % ! /< !
(611) < #., %
(612) > %,%!< .
(613)
(614) /
(615) 7. & $ /%.!
(616) G ! H '() %
(617) %!& *'C+, 2('6 %, %# / !
(618)
(619)
(620) %! % 62NS % &
(621) / shaving %
(622) %!!
(623) !#
(624) % *N+,
(625) % %
(626) %
(627) $# %#
(628) %
(629) & $
(630) /shaving, ! . /!
(631) % ! %
(632) % %
(633) $ # ! !
(634) %#
(635) %
(636) %, .%62NS%
(637) %% % !82%
(638) %!%7 2'
(639) !&
(640) '( %
(641) %!& ! !'%
(642) %! .% ,
(643) %
(644) %
(645) !
(646)
(647) & % % . $
(648)
(649) / . !
(650) 7. ,I/ %
(651) %!.
(652) % #.& !% <&!%
(653)
(654) %%
(655)
(656) /
(657) G'() %
(658) . % H, -& %
(659) % . $
(660) / 7.
(661)
(662) / < ! shaving
(663) $ / $ /< $
(664) / % & #
(665) ! . < #&
(666) / %
(667) & %!< *'6+, !. %, !
(668)
(669) ! %#. !
(670) ./# $ $
(671) #
(672) $ %!S()*N+, !! & % .!
(673) 7. %
(674) . $ <
(675) , !
(676)
(677) % % %
(678) % ! !
(679) / $ < ,
(680) $ ! % %%
(681) $ #. % , ?< . !
(682) ! / #/# %.!
(683) !#
(684) %
(685) <
(686) %
(687) # / /!
(688)
(689) !#
(690)
(691) %
(692) %
(693) # <
(694) !
(695) & !/% %% % % % /, - % % .
(696) &
(697) %
(698)
(699) #& % %
(700)
(701) , M
(702) / < %
(703)
(704)
(705) % !
(706) ,@$ $.%#% <0 !!
(707) % %
(708)
(709) %! %% !/%!.& !#
(710)
(711) *'D'S+, %< # 7 % !
(712) !#
(713) %
(714)
(715)
(716)
(717) ! < % .,I%
(718) $% %
(719) < . %% ,
(720) $ %
(721)
(722) ! %%
(723) %
(724) ! $! . $
(725) *'D'S'N+, /%
(726) %%
(727)
(728) %% . !
(729)
(730) / .
(731) <
(732) %
(733) , ! % %% . ! / !%% .!
(734) !<
(735) !#
(736)
(737) ,
(738)
(739) % %! /
(740) ,. %,% 6% $ / % . $
(741) <0 ! !
(742)
(743)
(744) ! %
(745)
(746) *'D+, /%
(747) %% %% /. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Nr 12/2015.
(748) Ginekol Pol. 2015, 86, 896-901. DOI: 10.17772/gp/59274. P R A C E. O R Y G I N A L N E g i n e kol og i a. Miłosz Wilczyński, et al. Endometrioza przestrzeni odbytniczo-pochwowej – analiza 160 przypadków..
(749) % %%
(750)
(751)
(752) % / !.$ % $
(753) $ . !
(754) ! $
(755) < & /%
(756) ,
(757) ! !%/ .
(758) ! % %
(759)
(760) !2N)% ! 2N)% ,
(761)
(762) #! $ / $ ! %&
(763) !
(764) & % $
(765) ! !
(766)
(767)
(768) ,
(769) #!# % ,
(770)
(771) $#%
(772)
(773)
(774) %
(775) & & % $
(776) % !$ % $ %% $ # % $
(777) < . %% , %!< 0
(778)
(779) / % $ /< % /<0% %
(780) %! .
(781) %#.&
(782) <&!
(783) % *N'8+, !
(784) <! % #
(785) &
(786) % .&
(787) %# ,
(788) #! & % #
(789)
(790) % !.$% $E<!
(791) & C5 , <&! % %
(792) %% E D25 , !
(793) % !/%& $
(794) EN5 , A
(795) !#. $!!
(796) %<
(797) & , %,% 62NS% !$ K. <! % D( ,*N+, %
(798) %! %
(799)
(800) < %% . %, %! <! % '(2 ,G.%68% H*'N+, - ! $ % !
(801)
(802) / 7. , ,%
(803) /#.& !
(804)
(805) &
(806) 'S(DS( ,*'(+, %
(807) %%
(808)
(809) & 6% %!% $%%! & % /
(810)
(811)
(812) ! 0 $! . % , = % % / % %
(813)
(814) & 0 %
(815) %! !
(816) ! #
(817) % ,
(818)
(819)
(820) < &
(821) ! %
(822)
(823) #
(824)
(825) , B 3 ! % %%
(826) %
(827) %
(828)
(829) < %% % !
(830) !
(831) %! < !% % .%# .*2(+, %
(832)
(833) #!
(834) %&F
(835)
(836) &
(837) !%
(838)
(839) #
(840) %% !0 # % . /! & ! . < #&
(841) #
(842) & %
(843) %! <0,. Oświadczenie autorów: 1. Miłosz Wilczyński – napisanie manuskryptu, przygotowanie piśmiennictwa, analiza statystyczna, zebranie materiału, opracowanie wyników, 2. Monika Wiecka-Płusa – zebranie materiału, przygotowanie manuskryptu. 3. Beata Antosiak – zebranie materiału, operator podczas zabiegów. 4. Grażyna Maciołek-Blewniewska – zebranie materiału, operator podczas zabiegów. 5. Dominika Majchrzak-Baczmańska – zebranie materiału. 6. Andrzej Malinowski – autor koncepcji i założeń pracy, zebranie materiału, główny operator podczas zabiegów operacyjnych, korekta i akceptacja ostatecznego kształtu manuskryptu – autor zgłaszający i odpowiedzialny za manuskrypt. Źródło finansowania: Praca nie była finansowana przez żadną instytucję naukowo-badawczą, stowarzyszenie ani inny podmiot, autorzy nie otrzymali żadnego grantu. Konflikt interesów: Autorzy nie zgłaszają konfliktu interesów oraz nie otrzymali żadnego wynagrodzenia związanego z powstawaniem pracy.. Piśmiennictwo 1. Emmanuel KR, Davis C. Outcomes and treatment options in rectovaginal endometriosis. Curr Opin Obstet Gynecol. 2007, 19, 308–313. 2. Nisolle M, Donnez J. Peritoneal endometriosis, ovarian endometriosis, and adenomyotic nodules of the rectovaginal septum are three different entities. Fertil Steril. 1997, 68, 585–596. 3. Koninckx PR, Meuleman C, Demeyere S, [et al.]. Suggestive evidence that pelvic endometriosis is a progressive disease, whereas deeply infiltrating endometriosis is associated with pelvic pain. Fertil Steril. 1991, 55, (4), 759–765. 4. Zanetti-Dällenbach R, Bartley J, Müller C, [et al.]. Combined vaginal-laparoscopic-abdominal approach for the surgical treatment of rectovaginal endometriosis with bowel resection: a comparison of this new technique with various established approaches by laparoscopy and laparotomy. Surg Endosc. 2008, 22 (4), 995–1001. 5. Squifflet J, Feger C, Donnez J. Diagnosis and imaging of adenomyotic disease of the retroperitoneal space. Gynecol Obstet Invest. 2002, 54, 43–51. 6. Drews K, Barlik M, Łukaszewski T. Conservative treatment of endometriosis. Ginekol Pol. 2012, 83 (3), 209-13. 7. Moawad NS, Caplin A. Diagnosis, management, and long-term outcomes of rectovaginal endometriosis. Int J Womens Health. 2013, 5, 753–763. 8. Chapron C, Dubuisson JB, Chopin N, [et al.]. Deep pelvic endometriosis: management and proposal for a “surgical classification”. Gynecol Obstet Fertil. 2003, 31 (3), 197-206. 9. Donnez J, Jadoul P, Colette S, [et al.]. Deep rectovaginal endometriotic nodules: perioperative complications from a series of 3298 patients operated on by the shaving technique .Gynecol Surg 2013, 25, 31-40. 10. Meuleman L, D`Hoore A, Van Cleynenbreugel B, [et al.]. Outcome after multidisciplinary Co2 laser laparoscopic excision of deep infiltraiting colorectal endometriosis. Reprod Biomed Online. 2009, 18 (2), 282-289. 11. Bartos P, Vrany M. Laparoscopic excision of endometriosis of the rectovaginal septum using the Domed laser. Ceska Gynecol. 2000,65, 13-15. 12. William Kondo, Nicolas Bourdel, Kris Jardon, [et al.]. Comparison between standard and reverse laparoscopic techniques for rectovaginal endometriosis. Surg Endosc. 2011, 25, 2711–2717. 13. Donnez J, Squifflet J. Complications, pregnancy and recurrence In a prospective series of 500 patients operated on by the shaving technique for deep rectovaginal endometriotic nodules. Hum Reprod. 2010, 25 (8),1949-1958. 14. Ruffo G, Sartori A, Crippa S, [et al.]. Laparoscopic rectal resection for severe endometriosis of the mid and low rectum: technique and operative results. Surg Endosc. 2012, 26, 1035–1040.. Wnioski %
(844) %!
(845) /% . !
Powiązane dokumenty
Jak już pokrótce donosiliśmy, dnia 10 i 11 lipca br. odbyły się w Pucku V Mistrzo. stwa Polski Polskiego
Pierwsze dwa przedstawione przypadki zaliczyliśmy do ra- kowiaka żołądka typu I, związanego z przewlekłym zaniko- wym zapaleniem żołądka, co potwierdziliśmy w
U wszystkich chorych stwierdzono zmia- ny obustronne, najczęściej (88%) w formie nacie- ków z zachowanym powietrznym bronchogramem. W jednym przypadku widoczne były cienie okrągłe,
While Błaszczykowski’s trajectory is just one example of moving from one destination country to another (onward migration), another example of multiple migration might involve a
seymie Xięstwa Warszawskiego uchwalonego, ani też kompetencye, do hypoteki przylętemi nie bę. dą i rozpoznaniu sądowemu nie ulegaią, niemniey żadne i nne
Pacjentka, lat 17, przyjêta do Kliniki celem diagno- styki i leczenia zmian skórnych o charakterze przeczo- sów, nad¿erek, strupów i drobnych blizenek rozsianych g³ównie w
has shown that cancer rate increases with the duration of endometriosis, the study from the Swedish National Cancer Institute in- cluding 20686 patients (average age 38.8 years) with
Celem pracy jest analiza przypadku jednoczesnego występowania endometriozy w przegrodzie odbytniczo- -pochwowej, bliźnie po cięciu cesarskim oraz w jajniku w aspekcie
