Kontrola gospodarki
odpadami komunalnymi w gminach województwa
warmińsko-mazurskiego w latach 2014-2017
Ryn, 10-11.05.2018 r.
Od roku 2013 kontrole w gminach prowadzone są przez WIOŚ corocznie w ramach ogólnopolskiego cyklu kontrolnego przestrzegania przez gminy przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Do kontroli typowanych jest każdorazowo 10%
gmin z terenu województwa.
Weryfikacja sprawności działania systemu gospodarowania odpadami
komunalnymi opiera się również na kontrolach RIPOK-ów
i instalacji zastępczych.
W 2017 skontrolowano również 11 punktów selektywnego zbierania
odpadów komunalnych.
Charakterystyka województwa
• Na terenie województwa warmińsko- mazurskiego jest 116 gmin.
W zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
• 55 gmin należy do 4 związków międzygminnych.
• 61 gmin samodzielnie wykonuje zadania w zakresie gospodarki odpadami.
Mazurski Związek Międzygminny – Gospodarka Odpadami w Giżycku, ul. Wodna 4, 11-500 Giżycko; związek zrzesza 12 gmin członkowskich położonych na terenie powiatów: giżyckiego, węgorzewskiego, piskiego, gołdapskiego oraz kętrzyńskiego; są to takie gminy jak: Banie Mazurskie (gmina wiejska), Budry (gmina wiejska), Miasto Giżycko (gmina miejska), Giżycko (gmina wiejska), Kruklanki (gmina wiejska), Srokowo (gmina wiejska), Miłki (gmina wiejska), Wydminy (gmina wiejska), Pozezdrze (gmina wiejska), Ryn (gmina miejsko – wiejska), Węgorzewo (gmina miejsko – wiejska), Orzysz (gmina miejsko – wiejska);
Związek Międzygminny „Gospodarka komunalna” w Ełku, ul. Marsz. J. Piłsudskiego 10, 19-300 Ełk; związek zrzesza 12 gmin członkowskich zlokalizowanych na terenie powiatów ełckiego, oleckiego, gołdapskiego i piskiego; są to następujące gminy: Ełk (gmina wiejska), Miasto Ełk (gmina miejska), Kalinowo (gmina wiejska), Prostki (gmina wiejska), Stare Juchy (gmina wiejska), Olecko (gmina miejsko – wiejska), Biała Piska (gmina wiejsko – miejska), Kowale Oleckie (gmina wiejska), Wieliczki (gmina wiejska), Świętajno (gmina wiejska), Gołdap (gmina miejsko – wiejska), Dubeninki (gmina wiejska).
Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego „Czyste Środowisko” ul. Czarnieckiego 28, 14-100 Ostróda wchodzi 19 gmin: Gmina Ostróda, Gmina Łukta, Gmina Grunwald, Gmina Dąbrówno, Gmina Jonkowo, Gmina Małdyty, Gmina Lubawa, Gmina Iława, Gmina Kurzętnik, Gmina Godkowo, Gmina Nowe Miasto Lubawskie, Miasto Ostróda, Miasto Iława, Miasto i Gmina Olsztynek, Miasto i Gmina Miłomłyn, Miasto i Gmina Miłakowo, Miasto i Gmina Morąg, Miasto i Gmina Zalewo, Miasto Nowe Miasto Lubawskie.
Ekologiczny Związek Gmin „Działdowszczyzna” 13-200 Działdowo, ul. Przemysłowa 61 obejmuje 12 gmin: Gmina Działdowo, Miasto Działdowo, Lidzbark, Iłowo-Osada, Płośnica, Rybno, Janowiec Kościelny, Miasto Lubawa, Kozłowo, Grodziczno, Nidzica, Janowo.
Liczba przeprowadzonych kontroli
„w terenie” w latach 2014-2017
ROK LICZBA SKONTROLOWANYCH GMIN
2014 10 + 4 związki gmin
2015 15 (w tym 4 należące do związków gmin)
2016 15 (w tym 5 należących do związków gmin)
2017 13 (w tym 3 należące do związków gmin) + 2 związki gmin
Tematyką cyklu kontrolnego jest m. in:
- organizacja systemu gospodarowania
odpadami komunalnymi w gminach oraz sposób wdrażania i realizacji przepisów
u.c.p.g. (czy gminy uchwaliły wszystkie wymagane przepisami u.c.p.g. uchwały i czy podjęte uchwały zawierają wszystkie elementy, wymienione
w odpowiednich przepisach u.c.p.g.);
- system naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi;
- częstotliwość odbierania odpadów;
- osiąganie wymaganych poziomów gospodarowania odpadami;
- inne obowiązki wynikające z u.c.p.g.
(np. prowadzenie rejestru działalności regulowanej, umieszczanie wymaganych informacji na stronie Biuletynu Informacji Publicznej);
WNIOSKI Z KONTROLI
Stwierdzone nieprawidłowości w roku 2014
• problemy gmin z uzyskaniem wymaganych poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania,
• nie opublikowano na stronie internetowej wymaganych informacji m. in. o osiągniętych przez gminę/związek poziomach i innych wymaganych przepisami ustawy,
• nie wszystkie gminy utworzyły Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK),
• gminy nie prowadziły kontroli podmiotów odbierających odpady, które udokumen- towane były protokołem kontroli
W uzasadnionych przypadkach wobec stwierdzonych nieprawidłowości kierowane były zarządzenia pokontrolne przypominające o podstawowych obowiązkach wynikających z przepisów prawa. Łącznie skierowano 8 zarządzeń pokontrolnych.
ROK 2015
Nieprawidłowości
• gminy nie prowadziły kontroli podmiotów odbierających odpady, które udokumentowane były protokołem kontroli (6 gmin);
• 3 gminy udostępniły na swoich stronach internetowych jedynie częściowe informacje wynikające z art. 3 ust. 2 pkt 9 u.c.p.g, pozostałe gminy wywiązały się z ww. obowiązku.
Wobec Gmin, w których stwierdzono naruszenia skierowano łącznie 9 zarządzeń pokontrolnych.
Nieprawidłowości w kontrolach przeprowadzonych w roku 2016
• w dwóch przypadkach stwierdzono nieosiągnięcie poziomu ograniczenia masy odpadów ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania,
• w trzech przypadkach nieosiągnięcie poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych,
• w jednym przypadku nieosiągnięcie poziomu recyklingu, przygotowania do ponownego użycia frakcji papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła.
Rok 2017 - nieprawidłowości
• brak zapisu dotyczącego zlokalizowania i organizacji PSZOK w Regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie,
• na terenie trzech gmin prowadzona była gospodarka odpadami komunalnymi w oparciu o system segregacji odpadów z podziałem na dwie frakcje: mokrą i suchą,
• jedna gmina nie przeprowadzała kontroli podmiotów odbierających odpady komunalne z jej terenu.
S PRAWOZDAWCZOŚĆ G MIN
Oprócz kontroli gmin i instalacji przetwarzających odpady „w terenie”, WIOŚ weryfikuje we współpracy z Marszałkiem Województwa sprawozdania wójta, burmistrza lub prezydenta miasta z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości właściwe gminy wzywane były do uzupełnienia lub poprawienia danych.
W myśl art. 9z ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gmina która przekazuje po terminie sprawozdanie - podlega karze pieniężnej, w wysokości 100 zł za każdy dzień opóźnienia.
KARY ZA NIETERMINOWE PRZESŁANIE
SPRAWOZDANIA
Terminowość przesyłania sprawozdań – kary nałożone
w latach 2013-2017
Rok
rozliczeniowy 2013 2014 2015 2016 2017
Ilość kar nałożonych przez WIOŚ
16 12 2 1 0
3 4
1 6
62 61 64
59
0 10 20 30 40 50 60 70
2014 2015 2016 2017
Liczba gmin, które osiągnęły poziom recyklingu
i przygotowania do ponownego użycia odpadów papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w latach 2014-2017
nie osiągnięto poziomu osiągnięto poziom
0 5 10 15 20 25 30 35
2014 2015 2016 2017
26,1
32,72
29,74 29,92
Średni poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia: papieru, metali, tworzyw
sztucznych i szkła w latach 2014-2017
20
13
2 2
45
52
63 63
0 10 20 30 40 50 60 70
2014 2015 2016 2017
Osiągnięcie przez gminy poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
kierowanych do składowania w latach 2014-2017
nie osiągnięto poziomu osiągnięto poziom
0 10 20 30 40 50
2014 2015 2016 2017
41,9 % 40,15 %
14,34 %
10,96%
Średni poziom (%) ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
kierowanych do składowania w latach 2014-2017
5 5 3 4
60 60 62 61
0 10 20 30 40 50 60 70
2014 2015 2016 2017
Liczba gmin, które osiągnęły poziom recyklingu,
przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowe
w latach 2014-2017
nie osiągnięto poziomu osiągnięto poziom
0 20 40 60 80 100 120
2014 2015 2016 2017
87,79 90,32 92,83
100,9 Średni poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia
i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowe w latach 2014-2017
Kontrole punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych
(PSZOK)
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt.6) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach, gminy
tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, które zapewniają przyjmowanie co najmniej takich odpadów komunalnych jak: przeterminowane leki i chemikalia, zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, meble i inne odpady wielkogabarytowe, zużyte opony, odpady zielone oraz odpady budowlane i rozbiórkowe stanowiące odpady komunalne.
Wyniki kontroli przeprowadzonych w 2017 roku
• w jednym przypadku stwierdzono, że PSZOK nie posiada uregulowanej strony formalno- prawnej w zakresie zbierania odpadów- brak określonego miejsca zbierania w posiadanym przez zakład pozwoleniu zintegrowanym.
Do czasu uregulowania stanu formalnoprawnego WIOŚ zarządzeniem pokontrolnym nakazał zaprzestania przyjmowania odpadów.
• ujawniono nieprawidłowości związane
z niewłaściwym prowadzeniem ewidencji odpadów oraz z niezgodnym z posiadanymi uregulowaniami formalnoprawnymi
magazynowaniem odpadów
• jednym przypadku ujawniono, iż prowadzący PSZOK nie posiada zawartej umowy na
zagospodarowanie odpadów zielonych z prowadzącym RIPOK
Kontrole regionalnych instalacji przetwarzania odpadów
komunalnych
Regionalne Instalacje Przetwarzania Odpadów Komunalnych
- 8 –instalacji mechaniczno-biologicznego przewarzania odpadów;
- 1- instalacja mechanicznego przetwarzania odpadów;
- 11 – kompostowni;
- 8 – składowisk.
W województwie warmińsko-mazurskim funkcjonuje 28 regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych, w tym:
Kontrole RIPOK w latach 2014-2017
• nie wykonano wszystkich badań automonitoringowych zgodnie z harmonogramem zawartym w decyzji;
• niewłaściwie zaklasyfikowano odpady wytwarzane na linii sortowniczej;
• niewłaściwe funkcjonowanie piezometru i brak badań automonitoringowych w 2015 r.
• przekroczenie w 2014 i 2015 roku progów dot. ilości odpadów dopuszczonych do przetworzenia;
• Żaden z RIPOK-ów w okresie objętym kontrolą nie przyjmował odpadów spoza regionu gospodarki odpadami.
