S tatut
Czytelni we Frysztacie.
Siedziba.
§ 1. Siedzibą Czytelni jest miasto Frysztat.
Cel.
§ 2. Celem Czytelni we Frysztacie jest krze
wienie oświaty wśród ludności polskiej na Szląsku, pielęgnowanie i rozbudzanie poczucia narodowego tu
dzież obywatelska towarzyskość.
Środki.
§ 3. Do osiągnięcia powyższego celu dążyć będzie Czytelnia przez utrzym ywanie stałego lokalu na ze
brania, zaopatrzonego w odpowiednią ilość czasopism polskich i w innych językach, utrzymywanie i powięk
szanie księgozbioru dla użytku członków, urządzanie zabaw, wycieczek, przedstawień teatralnych, koncertów, odczytów i obchodów, pielęgnowanie muzyki i śpiewu, wydawnictwa popularne i t. p.
Fundusze.
§ 4. Fundusze Czytelni są następujące: a) fundusz żelazny, b) dochody bieżące, c) fundusze z pewnem szczególnem przeznaczeniem.
§ 5. Fundusz żelazny tworzyć się będzie przez jednorazow e wkładki członków dożywotnich i wieczy
stych, dary, zapisy, narosłe a na potrzeby Czytelni
2
niezużyte odsetki i inne przygodne dochody. Fundusz ten służyć m a na zapewnienie Czytelni niezależnego bytu i rozwoju w przyszłości.
§ 6. Dochody bieżące składają się z wkładek rocz
nych członków zwyczajnych i założycieli, odsetek z funduszu żelaznego, jeżeli i o ile walne zebranie na ich użycie pozwoli, dochodów ze zabaw, koncertów, przedstawień i t. d.
§ 7. Dla poparcia celów Czytelni może W ydział tworzyć osobne fundusze z pewnem szczególnem przez
naczeniem, wyznaczając im zarazem osobnie źródła dochodu.
Członkowie.
§ 8. Członkiem Czytelni może być każdy, którego moralne i obywatelskie przymioty niesprzeciwiają się jej celom.
§ 9. Członkowie dzielą się na zwyczajnych, za
łożycieli, dożywotnich, wieczystych i honorowych.
§ 10. Członkowie zwyczajni są albo miescowi albo zamiejscowi. Pierwsi płacą roczną wkładkę w sumie 4 złr., drudzy w sumie 2 złr., miejscowi mie- sięcznemi, zamiejscowi kwartalnem i ratam i z góry.
§ 11. Członkiem założycielem może być każdy, kto się zobowiąże płacić roczną wkładkę w sumie 6 złr.
§ 12. Członkiem dożywotnim może być każdy, kto jednorazowo 30 złr. na fundusz żelazny Czytelni wpłaci, albo jej w przeciągu jednego roku przynajmniej 60 złr. dochodu przysporzy.
§ 13. Członkiem wieczystym może być każdy, kto jednorazowo 100 złr. na fundusze żelazny Czytelni wpłaci, albo jej w przeciągu jednego roku przynajmniej 200 złr. dochodu przysporzy.
wkładek przez członków wpłacanych.
§ 15. Członków honorowych m ianuje walne ze
branie za zasługi, szczególnie około dobra Czytelni P° ° § 16. Członków zwyczajnych, założycieli, doży
wotnich i wieczystych przyjmuje W ydział i wydaje im karty przyjęcia.
§ 17. Członkowie Czytelni m ają prawo używ ania lokalu'Czytelni, korzystania z czasopism, biblioteki czy- telnianej, oraz ze wszystkich środków rozrywki i za
bawy, którem i Czytelnia rozporządza, brania udziału w czynnościach walnego zebrania i w tem wszystkiem, co Czytelnia dla swych członków urządza pod w a
runkami przez Wydział wkazanemi, w7prow adzam a obcej osoby jako gościa do Czytelni za przedstaw ie
niem go gospodarzowi łub w razie jego nieobecności, jednemu z członków Wydziału, w reszcie w yrażania Wydziałowi swych życzeń i zażaleń w przeznaczonej na to księdze życzeń, lub innym odpowiednim sposobem.
§ 18. Obowiązkiem zaś każdego członka jest płacić' regularnie wkładkę, przestrzegać przepisów sta
tutu i w ogóle popierać cele Czytelni.
‘ § 19. Wystąpić z Czytelni można każdego czasu, należy jednak uiścić wkładkę do końca tego ćwierć- rocza, w którem wystąpienie do W ydziału zgłoszono.
Członków niepełniących statutem przepisanych obo- wiązków, lub dopuszczających się czynności, celowi Czytelni przeciwnych, może W ydział z Czytelni wy
kluczyć.
Zarząd.
§ 20. W ydział zarządza spraw am i Czytelni i składa się z io członków w ybranych n a dwa lata
bezwzględną większością głosów ; prezes wydziału lub jego zastępca zastępuje Czytelnię wobec władz i osób trzecich.
§ 21. Co rok występuje z W ydziału połowa człon
ków, w miejsce których m a być dokonany nowy wy
bór. Ponowny wybór ustępującego członka jest dozwo
lony. Po upływie pierwszego roku los oznacza tych, którzy ustąpić mają, później starszeństw o w urzędo
waniu.
§. 22. W ydział wybierze ze swego grona prezesa i jego zastępcę, sekretarza, skarbnika, gospodarza i bibliotekarza. Do pomocy w załatw ianiu czynności powyższych funkcyonaryuszów może W ydział przy
bierać innych członków z pośród siebie, a w razie potrzeby zapraszać naw et członków z poza Wydziału.
§ 23. W ydział zgromadza się przynajmniej raz w miesiącu, wszakże może być przez prezesa lub jego zastępcę według potrzeby i częściej zwołany. Prezes a w razie przeszkody jego zastępca przewodniczy w obradach Wydziału. Do prawomocności uchw ał wpi
sanych w osobną księgę, potrzeba jest obecności przy
najmniej 6 członków W ydziału. Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, przyczem prezes gło
suje, jak każdy inny członek Wydziału.
§ 24. Sekretarz prowadzi protokoły obrad i za
łatwia wszelkie korespondencye Czytelni. Te ostatnie muszą być przez niego i przez prezesa podpisane.
§ 25. Skarbnik prowadzi rachunki Czytelni, od
biera wkładki i stara się o regularne wpłacanie ta kowych.
§ 26. Gospodarz m a pieczę o wszelkie potrzeby Czytelni, a przedewszystkiem o ład i porządek wewnątrz.
§ 27. Bibliotekarz ma prowadzić i porządkować 4
całą bibliotekę, w czem mu i inni członkowie Wydziału niemający osobnego zajęcia m ają być pomocni.
Dalszy szczegółowy rozkład czynności może sobie W ydział osobnym regulaminom w razie potrzeby usta
nowić.
Walne zebranie.
§ 28. Corocznie odbywać się ma W alne ze
branie członków Czytelni i to, ile możności, w mie
siącu styczniu, celem wysłuchania sprawozdania z czynności W ydziału za rok ubiegły, zatw ierdzania ra chunków, przeprowadzenia wyborów i roztrząsania oraz uchw alania przedstawionych mu wniosków. Spra
wozdanie roczne z czynności Czytelni może być po W alnem zebraniu ogłoszone drukiem i członkom roz
dane.
§ 29. W alne zebranie zwołuje Wydział, który jest obowiązany zawiadomić o tem władze polityczną
w przepisanym czasie.
§ 30. Do ważności walnego zebrania wystarcza zawiadomienie członków o czasie, miejscu i porządku obrad walnego zebrania przez osobne zaproszenia a to bez względu na ilość przybyłych na zebranie członków.
§ 31. Obradami walnych zebrań kieruje prezes lub jego zastępca. Sekretarz Czytelni prowadzi pro
tokoły obrad. W razie przeszkody powołuje przewod
niczący jednego z obecnych do pisania protokołu. Uch
wały walnego zebrania wpisuje się w tą sam ą księgę, w której uchwały Wyziału są zamieszczone. Podpi
suje je przewodniczący zgromadzenia i sekretarz a względnie zastępujący go, oraz jeden z obecnych do W ydziału nie należący. Uchwały te zapadają bez
względną większością głosów, również taką większością dokonywają się wybory. Wybory odbywają się kartkami.
6
§ 32 Co rocznie wybierze walne zebranie ko- misyę z 3 członków do sprawdzenia protokołu z ostat
niego walnego zebrania i badania w ciągu i z końcem roku rachunków Czytelni. Komisyata przedstawia wal
nem u zebraniu spraw ozdanie ze swoich czynności z wnioskiem o udzielenie lub odmówienie absolutoryum Wydziałowi.
§ 33. Nadzwyczajne walne zebranie zwołane być może i powinno, jeśli to W ydział uzna za potrzebne lub przynajmniej 20 członków, do W ydziału niena- leżących tego n a piśmie zażąda i poda przedmiot obrad.
Zmiana statutu.
§ 34. P raw o zmiany statutu służy walnemu ze
braniu. 0 zamierzonej zmianie zawiadomić należy członków Czytelni naprzód przez umieszczenie tej sprawy na porządku dziennym obrad walnego zebrania.
Do prawomocności zmiany statutu potrzebną jest obec
ność przynajmniej połowy członków na Szląsku za
mieszkałych. Jeśliby jednak z powodu braku dostatecznej liczby członków, obecnych na walnem zebraniu, za
m ierzona zm iana statutu nie mógła przyjść pod obrady, zwołać należy w tym celu powtórne walne zebranie, które już bez względu na ilość członków obecnych, do zmiany statutu jest upoważnione. W obu razach po
trzeba do ważności uchwały 2/3 części głosów, przy czem ułamków się nie uwzględnia.
Załatwianie sporów.
§ 35. Spory między członkami, ze stosunku do Czytelni wynikłe, rozstrzega sąd polubowny, do którego każda strona wybiera jednego lub dwóch sędziów
z pośród członków Czytelni, ci zaś za wspólnem po
rozumieniem cię powołują trzeciego a względnie piątego również członka Czytelni za rozjemcę. Do ważności uchwał sądu polubownego potrzebna jest obecność wszystkich członków sądu. Uchwały zapadają więk
szością głosów; w razie równości głosów rozstrzega rozjemca.
Rozwiązanie Czytelni.
§ 36. Czytelnia może się dobrowolnie za zgodą członków rozwiązać. Do rozw iązania Czytelni i osta
tecznego rozporządzenia jej majątkiem służy prawo walnemu zebraniu, a obowiązują w tej mierze odnośne przepisy, stosujące się do zmiany statutu, z tym do
datkiem, że do ważności powtórnego walnego zebrania potrzebną jest przynajmniej 1/3 część członków na Szląsku . zamieszkałych, a do uchwały rozwiązującej, potrzeba s/4 głosów. Zaproszenia zaś na oba te zgro
madzenia m uszą być rozesłane wszystkim członkom za pokwitowaniem, a względnie listami rekomendowanemi, na 14 dni naprzód.
§ 37. Gdyby Czytelnia przymusowo rozwiązaną została, prawo rozporządzania majątkiem jej przychodzi na Towarzystwo Domu Narodowego w Cieszynie, a względnie już podówczas istniejący sam Dom Naro
dowy — w razie zaś nieistnienia takowego, n a Czy
telnię ludową w Cieszynie z obowiązkiem, użycia go w całości na cel, powyższym statutem wskazany; w żadnym zaś razie nie może być m ajątek Czytelni roz
wiązanej użyty na cel jej statutom przeciwny. — Skoroby jednak powstało Towarzystwo we Frysztacie z takim samym celem jak rozw iązana Czytelnia, ma-
Ih.rCh
jątek jej musi być bezzwłocznie temuż Towarzystwu wydany.
W e Frysztacie dnia 31. grudnia 1891.
L. 463 pr.
Istnienie Czytelni we Frysztacie podług treści powyższego statutu zatwierdza sie w myśl § 9. ustawy z dnia 15. listopada 1867 L. 134 Dz. u. p.
C. k. szląski rząd krajow y.
W Opawie dnia 18. marca 1892.
C. k. Prezydent krajowy:
Jaeger
m . p.B ib lio t e k a
■:/ be a Reger£
Nakładem czytelni we Frysztacie.
Czcionkami Gr. A xtm anna we Frysztacie
_________
