• Nie Znaleziono Wyników

Kreda górna i paleocen dolny okolic Lublina

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Kreda górna i paleocen dolny okolic Lublina"

Copied!
13
0
0

Pełen tekst

(1)

Kwartalnik Geologiczny, t. 30, nr 3/4, 1986 r., str. 559-574

Aleksandra KRASSOWSKA

Kreda g6rna

1

paleocen dolny okolic Lublina

Przedstawiono korelacj~ geofizycznl! osadow w~glanowych gornokredowego cyklu sedymentacyjnego z okolicy Lublina. Do podzijilu geofizycznego stosowanego w tym regionie dla utworow kredy gornej wprowadzono kompleks geofizyczny VI - skorelowany z osadami paleocenu dolnego. Na podstawie . pomiarow geofizyki wiertniczej wydzielono w okolicy Lublina osady gornego albu, wszystkich pi~ter

gornej kredy i dolnego paleocenu oraz omowiono ich litologi~ i stratygrafi~. W wyniku przeprowadzonej analizy zrewidowano profil kredy z gl~bokiego wiercenia w Lublinie, opracowanego przez Z. Sujkowskie- go (1931) i W. Pozaryskiego (1938).

WSTI;j:P

W Lublinie utwory kredy przebito po raz pierwszy w otworze studziennym1,

wykonanym w latach 1926 - 1927 na przedmiesciu miasta - Rury - w dolinie Bystrzycy. Osady z tego otworu, cz~sciowo w pelni rdzeniowanego, a cz~sciowo

przewierconego dlutem, zostaly szczegolowo opracowane petrograficznie przez Z.

Sujkowskiego (1931), a rozpoziomowane przez W. Pozaryskiego (1938, 1956). Ten profil kredy przez dziesi~tki lat byl reperowy i do dzisiaj nie stracil znaczenia. Uzna-

j~c nadal waznosc otworu dla rozwazan nad kred~ lubelsk~ i n21nosz~c go cz~sto jako punkt na mapy geologiczne wprowadzilam dla niego nazw~ - Lublin Z; Suj- kowskiego, w skrocie - Lublin SUJK (fig. 1).

Po drugiej wojnie swiatowej, szczegolnie w latach 70-tych, wykonano w okolicy Lublina liczne, gl~bokie otwory wiertnicze, w ktorych utwory kredy na ogol nie byly rdzeniowane. Podobnie dzieje si~ obecnie w zwi~zku z ponownym rozwojem prac wiertniczych prowadzonych przez ZGN w tym rejonie (fig. 1). W tej sytuacji

podj~lam prob~ opracowania podzialu stratygraficznego kredy gornej l~cznie

z paleocenem dolnym na podstawie otworow w okolicy Lublina. Przeprowadzilam takZe rewizj~ profilu kredy z otworu Lublin SUJK i skorelowalam go z nowymi otwora'mi wiertniczymi: Lublin IG 1 i Lublin IG 2.

W otworach tych tylko miejscami wykonano prawidlowe pomiary geofizyczne, ale ich profile geofizyczne wzajemnie si~ uzupelniaj~. W otworze Lublin I G 2 we

I Otwor wykonala firma Lempicki z polecenia Ulena.

(2)

560 Aleksandra Krassowska

• a

- - - _ Abramow8~. , b

Zyrzyn - -. «,)~

IG 1 0 6, $widnik lubtin1G,

",,~5o

'!Q) LUBLIN 0 0

o !

Zembo-Lublin

..

SUJK . ·3 "'-

rZld

ce;r

2 oJublin IG1

10km

!

Trawniki SW2 Piaski IG1 1 ""

Fig. 1. Szkic sytuacyjny omawianego obszaru Location map of the studied area

1 - waznfejsze otwory wiertnicze i ich nazwy; 2 - otwor wiertniczy Zyrzyn IG 1 lezllcy poza omawianyrn obszarem;

3 - wybrane inne otwory wiertnicze; 4 - linie korelacji osadow kredy

I - major boreholes and their names; 2 - borehole Zyrzyn IG 1, situated outside the studied area; 3 - other selected boreholes; 4 - lines of correlation of Cretaceous strata

wskazanych przeze mnie odcinkach przeprowadzono w 100

%

rdzeniowanie, za co

si~ nalezy szczegolne podzi~kowanie drowi J. Porzyckiemu i jego zespolowi z Pracowni LZW.

Dla okolicy Lublina wykonalam dwie glowne korelacje litologiczno-stratygra- ficzno-geofizyczne: jedn(:! wzdluz rozci(:!glosci warstw (Lublin IG 2 - Lublin SUJK -

~ublin I G I) i drug(:! w poprzek rozci(:!glosci (Zemborzyce 2 - Lublin SU JK - Swidnik 5, 6 - fig. 2, 3) oraz kilka korelacji pomocniczych. Uwzgl~dnilam. row- niez dane z otworow lez(:!cych dalej, jak np. Krasnystaw IG 4 i in.

Dane dotycz(:!ce mastrychtu, ktory jest tu najslabiej zbadany, uzupelnilam korelacj(:! z otworem Trawniki SW 2 (fig. 4) wykonanym do gl~b. 400 m na zle- cenie Zakladu Geologii Zloz Surowcow Skalnych IG. Utwory tego pi~tra byly tu w calosci rdzeniowane i zostaly dokladnie opracowane (K. Wyrwicka, 1983).

Niestety pomiary geofizyczne w tym otworze wykonano fIe z punktu widzenia metodycznego. (Pomiary geofizyczne dla odcinka kredowego powinny bye wyko- nane w skali 1: 500, a nie 1: 200 i z zastosowaniem duzej czulosci skali poziomej wszystkich pomiarow dla wyeksponowania najdrobniejszych roznic).

Profile litologiczne otworow lnstytutu Geologicznego sporz(:!dzilam na podsta- wie nielicznych rdzeni wiertniczych i probek okruchowych, rozszerzaj~c te dane informacjami z wykresow profilowania geofizycznego. Przy rozwazaniach straty- graficznych uwzgl~dnilam dane biostratygraficzne opracowane przez A. Blasz- kiewicza (1983), E. Gawor-Biedow(:! (1981-1985) i E. Witwick(:! (1983).

Podzial kredy przeprowadzilam na podstawie korelacji geofizycznej, jako jedynej metody umozliwiaj(:!cej porownanie nierdzeniowanych' profili, stosuj(:!c

8i~ do modelu stratygraficznego przyj~tego przeze mnie (A. Krassowska, 1981a, b) i obecnie nieco rozszerzonego. Stratygrafi~ kredy z gl~bokich otworow wiertni- czych opadam na korelacji geofizycznej 'popartej w duzym stopniu wynikami badan otwornic, a cz~sciowo amonitow i inoceram6w. Schemat stratygraficzny byl juz niejednokrotnie publikowany (A. Krassowska, 1981a, b, 1982; A. Krassowska, T. Niemczycka, 1984), a w tym artykule przedstawilam go na fig. 2 i 3.

KORELACJA GEOFIZYCZNA

Profile geofizyczne odcinka kredowego, pomimo r6znej jakosci, pozwalaj(:!

na wydzielenie gl6wnych kompleks6w geofizycznych oraz niekt6rych jednostek nizszej rangi.

(3)

A. Krossowsko 1985 r

..

z

«

u

..

G6rna kreda dolny paleocen okolic Lublina

LUBLIN SUJK

WSLIN IG 1

Fig. 2. Korelacja osad6w kredy wzdluz linii Lublin IG 2 - LublinlG 1 Correlation of Cretaceous strata along the line Lublin IG 2 - Lublin IG 1

PS

561

~5

~6

~7

@a

~9

~1O

GIlIIc:::l15

**18

_ 2 4

=-=ti25

::::.-:~ 26

1 - zakres rdzeniowania: a - rdzen wiertniczy (strzalka oznacza rzeczywisU! gl~bokosc rdzenia); probki okruchowe:

b - ze swidra, c - z dluta, d z dluta, ale nie badane; 2 - wapienie; 3 - wapienie inoceramowe; 4 - wapienie margliste; 5 wapienie margliste kredopodobne; 6 - kreda piszl!,ca; 7 kreda piszl!,ca marglista; 8 opoki; 9 - opoki margliste; 10 - gezy; 11 margIe; 12 - margIe piaszczyste; 13 - mulki wapniste; 14 - zlepieniec podstawo- wy; 15 - krzemienie i czerty; 16 - konkrecje fosforytowe; 17 - nieliczny glaukonit; 18 - glaukonit bardzo liczny;

19 - twarde dno; 20 - igly gl!,bek; 21 - amonity, belemnity, inoceramy; 22 - fauna morska charakterystyczna;

23 - wazniejsze powierzchnie rozmyc; 24 - luka stratygraficzna; 25 - linie korelacji: a - pi~ter, b - podpi~ter;

26 - linie kore1acji geofizycznej: a - kompleksow geofizycznych, b podkompleksow geofizycznych, c pozio- mow geofizycznych i jednostek pomocniczych; 27 repery geofizyczne; KG I - KG VI kompleksy geofizyczne;

A - D podkompleksy geofizyczne; 1 - 3 poziomy geofizyczne; a, b - jednostki pomocnicze; J 3 - jura gorna;

Q - czwartorz~d

1 - extent of coring: a - core (arrow shows real depth); core bits from: b - rock drill, c - chisel bit, d - as above, but not analysed; 2 - limestones; 3 - Inoceramus limestones; 4 - marly limestones; 5 - chalk-like marly limestones;

6 chalk; 7 - marly chalk; 8 - opokas; 9 - marly opokas; IO - gaizes; 11 - marls; 12 - sandy marls; 13 - calcareous silts; 14 - basal conglomerate; 15 - flints and cherts; 16 - phosphatic nodules; 17 - scarce glauconite;

18 - very abundant glauconite; 19 - hardground; 20 - sponge spicules; 21 - ammonites, belemnites and ino- ceramids; 22 characteristic marine fauna; 23 - major erosional surfaces; 24 - stratigraphic gap; 25 - lines of correlation of: a - stages, b - substages; 26 - lines of geophysical correlation of: a - geophysical complexes, b subcomplexes, c - horizons and auxiliary units; 27 - geophysical markers; KG I - KG VI - geophysical com- plexes; A - D - geophysical subcomplexes; 1-3 - geophysical horizons; a, b - auxiliary units; J3 - Upper Jurassic;

Q Quaternary

(4)

562 Aleksandra -Krassowska

ZEMBORZYCE 2

- ? -

$WIDNIK5i6

PS PO PG PNG

<t m B 5,7AO,4M

<1:1: N w U >- a::'::

LI-

a

a ; O c:JB

0

Z "-

~~::: s:r,j-_'~;;'~

2sm,t- }-

--~ 0 1600

220\

I 40000

imp min

--- --t--- ----

:.:

aA

:.:2:

w a

Cl, 121

0

""

<{

:.:

<{

0::-0 :z 0

a

'"

I -

:z

:J.

~

<!) a:: B 2

:><.:: 1=1

Fig. 3. Korelacja osad6w kredy i paleocenu dolnego wzdluz linii Zemborzyce 2 - Swidnik 5 i 6 Correlation of Cretaceous and Lower Paleocene strata along the line Zemborzyce 2 - Swidnik 5 and 6 Objasnienia jak na fig. 2

Explanations as given in Fig. 2

1. Kompleks geofizyczny I (KG I) jest reprezentowany tylko przez jego wYZSZq

cz~sc, tj. lB.

2. Kompleks geofizyczny II (KG H) zaznacza si~ szczeg61nie dobrze na wy- kresach profilowania geofizycznego. Podzielilam go na dwa podkompleksy: HA i HB. W srodkowej cz~sci podkompleksu HB wyroinia si~ bardzo charakterystycz- ny, powtarzajqcy si~ w licznych otworach wiertniczych, poziom korelacyjny, zwa- ny poziomem geofizycznym 2. Wyodr~bnienie tego poziomu automatycznie dzieli

(5)

G6rna kreda i dolny paleocen okolic Lublina 563 podkompleks lIB na trzy cz~sci (fig. 2, 3), tj. 3 poziomy geofizyczne: 1 - 3. Charak-

terystyk~ tych poziomow omowi~ przy stratygrafii i litologii. Tu musz~ podkreslie, ze poziom geofizyczny 2, dawniej x, jest dobrym reperem lokalnym, choe rna znacze- nie nieomal regionalne.

3. Kompleks geofizyczny III (KG III) reprezentuj(! 2 podkompleksy: IlIA i IIIB, wyst~puj(!ce we wszystkich otworach wiertniczych, i jest dose latwy do wy-

dzielenia. .

4. Komple!<-s geofizyczny IV (KG IV) jest bardzo wyrazisty i czytelny, szczegol- nie w otworze Swidnik 6, w ktorym zaznacza si~ rownoczesnie na wykresach wszyst- kich pomiarow (taka sytuacja zdarza si~ rzadko), tj. PS, PO, PG - wyrazny wzrost

nat~zenia promieniowania gamma - i PNG - wyraznie obnizone wartosci.

Kompleks ten jest glownym, bardzo waznym, regionalnym reperem geofizycznym o chronostratygraficznej wartosci. Wydzielono w nim dwa poziomy geofizyczne a, b. W jego dolnej cz~sci przebiega biostratygraficzna granica mi~dzy kampanem i mastrychtem, okreslana na podstawie otwornic,a udokumentowana na Lubel- szczyznie w kilku otworach wiertniczych (A. Krassowska, 1981a, 1982). Dla tego kompleksu uzyskalam rdzenie w otworze Lublin IG 2. Kompleks IV wazny jest jeszcze z tego wzgl~du, ze biegnie mniej wi~cej w polowie profilu kredowego i

dzi~ki niemu mozna bylo sporz(!dzie jednoznaczn(! map~ mi(!zszosci mastrychtu obszaru lubelskiego (Atlas geologiczno-surowcowy ... , 1983).

5. Kompleks geofizyczny V (KG V) wyroznia si~ dose dobrze, ale nastr~cza

duzo klopotow interpretacyjnych przy szczegoJowszym podziale. Nie wyodr~bnia si~

tu prawie wcale podkompleks geofizyczny VB, wydzielony na podstawie profilow z Zyrzyna IG 1 oraz z obszaru L~cznej, Cycowa i Rejowca (A. Krassowska, 1981a, b) .. Dolna jego granica jest trudniejsza do wyznaczenia niz gorna. Podkompleks geofizyczny VC dzieli si~ na dwie cz~sci VCa i VCb rozni(!ce si~ szczegolnie tym, ze w cz~sci VCa promieniowanie gamma i neutron gamma jest nieco wi~ksze niz w

cz~sci VCb. Poza,.tym sprawia trudnosci interpretacja gornej cz~sci tego podkomp- leksu w rejonie Swidnika - L~cznej IG 10. Podkompleks VD jest cz~sto trudny do odczytania, poniewaz znajduje si~ zwykle blisko powierzchni i bywa slabo zapisany.

6. Kompleks geofizyczny VI (KG VI) zostal wyodr~bniony przy (fig. 5) zalo- zeniu, ze cykl sedymentacyjny kredy gornej w osiowej cz~sci omawianego obszaru zapocz(!tkowany w albie gornym trwal przez paleocen dolny (dan i mont), oraz ze wzgl~dow czysto praktycznych (w najblizszym czasie b~d~ konstruowae mapy mi(!zszosciowe paleocenu dolnego). Kompleks ten rozni si~ calkowicie od kom- pleksu V omowionego w sporz(!dzonym juz (A. Krassowska, 1981a) schema- cie geofizycznym. Profilem reperowym komp~eksu geofizycznego VI, podobnie jak calego schematu geofizycznego, jest otwor Zyrzyn IG 1, w ktorym ten wlasnie odcinek byl calkowicie rdzeniowa1}Y. Kompleks ten zaznacza si~ tez w innych otworach jak: D~blin, Abram6w, Swidnik oraz Lublin IG 1. Charakteryzuj(! go srednie opornosci pozorne, srednie opornosci pluczki oraz nieco podwyzszone promieniowanie gamma (podobnie jak w podkompleksie VD). Temu komplekso- wi odpowiadaj(! gezy, opoki i margIe piaszczyste. Stratygraficznie jest on kore1o- wany z utworami paleocenu dolnego - danu i montu (W. Pozaryski, K. Pozaryska, 1970). Dolna jego granica w przyblizeniu odpowiada dolnej granicy paleocenu dolnego, a gorna jego granicy gornej. K.ompleks 'geofizyczny VI stwierdzilam m.in.

w otworze Lublin IG I, Abramow 8 i Lublin IG 2.

Na omawianym obszarze wyst~puj(! zatem miejscami wlasciwie wszystkie kompleksy geofizyczne. Pomiary wykazuj(! dose duz(! korelatywnose. Opieraj(!c

si~ na powyzszym schemacie przeprowadzilam korelacj~ wiercen rejonu Lublina.

(6)

564 Aleksandra Krassowska

TRAWNIKI 1 TRAWNIKI SW 2

b km

1 - granica mi~dzy mastrychtem dolnym i gornym na podstawie otwornic wedlug E. Witwickiej (1983); 2 - kompleksy litologiczne wedlug K. Wyrwickiej (1983): ow - opoki, wapienie, om - opoki, margie, k - kreda piszl!ca, km - kreda piszl!ca, margie; pozostale objasnienia jak na fig. 2

1 - Lower-Upper Maastrichtian boundary on the basis of foraminifers, after E. Witwicka (1983); 2 - lithological complexes after K. Wyrwicka (1983): ow - opokas, limestones, om - opokas, marls, k - chalk, km - chalk, marls;

other explanations as given in Fig. 2

REWIZlA PROFILU KREDY GORNEl Z OTWORU LUBLIN SUlK

W swietle powyzszych danych zrewidowalam profil, a szczeg61nie podzial stratygraficzny kredy z otworu Lublin SUlK. W tym celu przeprowadzilam:

- dwie, gl6wne korelacje litologiczno-geofizyczne (fig. 2, 3);

- analiz~ sk~pej w tym rejonie makro- i mikrofauny (z pr6bek z otworu Lub- lin SUlK nie opracowywano mikrofauny pod wzgl~dem stnitygraficznym - inf.

ustna);

:.-.- korelacj~ geochemiczn~ (fig. 2);

.- analiz~ mi~zszosciow~ poszczeg61nych pi~ter.

Z analiz i por6wnan wynika, ze wedlug przyj~tej obecnie koncepcji stratygra- ficznej w otworze Lublin SUlK granice dolnych pi~ter ustalone przez W. Pozarys- kiego (1938, 1956) w zasadzie pokrywaj~ si~ z obecnie przyjmowanymi granicami i dlatego zostaly one zachowane. Granica koniaku z santonem z uwagi na znale- ziony w otworze Lublin IG 2 Inoceramus cf. involutus Sowerby zostala podniesiona

(7)

G6rna kreda i dolny paleocen okolic Lublina

ZYRZYN IG1 ABRAMOW 8

PS PO PG

~rE -' u 0 0

I >- :>

wz :z

- ' UJ t!:i

«U a -:,i

0 . . 0

'"

I f - D

f-::x: >- :> "

Vlu z t!:i

«> 0 0: -:,i C La:: <!l

~~OO ~ ~ ~ ~

10mV 10 20~. 1200 1800

- '---'---Q'm imp/min 25mV B4,5A1,6M M52A08B ~ .

' 5 2 7 ~ - 10 40 " Imp/min,

I ~~g7,O_~~_~ ~=:~.~·~1·~~

Fig. 5. Korelacja osad6w paleocenu dolnego z otwor6w Zyrzyn IG I i Abram6w 8 Correlation of Lower Paleocene strata from the boreholes Zyrzyn IG 1 and Abram6w 8 1 - piaski; 2 - ily piaszczyste kwarcowo-glaukonitowe; pozostale objasnienia jak na fig, 2

1 - sands: 2 quartz-glauconitic sandy clays; other explanations as given in Fig, 2

565

minimalnie. Radykalnie zostaly przesuni~te natomiast granice wyzszych pi~ter

kredy, szczeg61nie kampanu z mastrychtem. Wplyn~l na to fakt naplywu sporej ilosci materialu dokumentacyjnego z licznych otwor6w wiertniczych, g16wnie mikrofaunistycznego. Doln~ granic~ kampanu wyznacza si~ obecnie 0 45 m nizej niz poprzednio (W. Pozaryski, 1938), doln~ granic~ mastrychtu dolnego az 0 75 m nizej i doln~ granic~ mastrychtu g6rnego 0 70 m nizej. G6rna granica mastrychtu g6rnego jest erozyjna, przebiega ona prawdopodobnie w utworach najwyzszej

cz~sci mastrychtu g6rnego.

Na fig. 2 z lewej strony podano gl~bokosci granic poszczeg61nych pi~ter, usta- lonych w wyniku powyzszej analizy materialu. Wrysowano tu r6wniez zmodyfiko- wany, g16wnie dla mastrychtu, profil litologiczny, w kt6rym wykazano, na pod- stawie analogii z innymi otworami, obecnosc margli, kredy pisz~cej i opok.

STRATYGRAFIA I LITOLOGIA

Na omawianym obszarze luka stratygraficzna mi~dzy jur~ i kred(! obejmuje

najwyzsz~ cz~sc jury g6rnej i prawie cal~ kred~ doln~. Bezposrednio na utworach jury g6rnej lez~ z niezgodnosci~ sedymentacyjn~ osady g6rnego albu, a miejscami cenomanu (otwory: Lublin IG 2, Zemborzyce 1, 2~ 4). Brak jest piaszczystych osa- d6w albu srodkowego - g6rnego, korelowanych z podkompleksem geofizycznym IA. W sp~gu kredy tylko miejscami wyst~puje zlepieniec podstawowy. G6rno- alb ski zlepieniec opisal Z. Sujkowski (1931). Mapy mi~zszosci i litofacji albu wyz- szego, cenomanu - kampanu (l~cznie) i mastrychtu oraz sp~gu kredy znajduj~ si~

w Atlasie geologiczno-surowcowym ... (1983).

Alb jest reprezentowany przez piaskowce margliste i margie piaszczyste prze- waznie z drobnymi fosforytami z Aucellina cf. gryphaeoides Sowerby, a miejscami ze skupieniami konkrecji fosforytowych. Stanowi~ one nizsz~ cz~sc podkompleksu geofizycznego IB (cz~sc Ba). Mi~zszosc ich waha si~ od 0 do 5,0 m (otw6r Min- kowice 2).

C e nom a n. W sp~gu jego wyst~puj~ margIe piaszczyste z drobnymi fosfo- rytami przechodz~ce w marglisto-piaszczyste wapienie inoceramowe 0 l~cznej

grubosci okolo kilkunastu centymetr6w. Wi~ze si~ je z wyzsz~ cz~sci(! podkomplek-

(8)

566 Aleksandra Krassowska

su geofizycznego IB (cz~se Bb). Wyzej lez'l: charakterystyczne dla tego pi~tra,

po raz pierwszy opisane przez Z. Sujkowskiego (1931), wapienie inoceramowe o mi'l:zszosci okolo 10m. S'l: one zwi~zle, bardzo twarde, ci~tkie, a zawartose CaC03 wynosi okolo 94% (Lublin IG 2). Wapienie te stanowi'l: wyrazny podkompleks geofizyczny IIA. W najwyzszej cz~sci wyst~pujl:! wapienie z rozsianym detrytem wlokien inoceramow. Pod wzgl~dem wlasnosci fizycznych nalez'l: one juz do pod- kompleksu geofizycznego lIB. Mi'l:zszOSC cenomanu wynosi 12,8 (otwor Lublin SUJK) - 21 m (otwor Zemborzyce 1).

Pozycj~ stratygraficzn'l: utworow cenomanskich na tym obszarze okreslaj'l:

Inoceramus crippsi Mantel, I. scalprum Boehm oraz otwornice: Gavelinella ceno- manica (Brotzen), G. baltica' Brotzen i Cibicides gorbenkoi Akimez.

T u ron. W sP'l:gu jego, podobnie jak w stropie cenomanu, wyst~puje nie- typowy wapi en inoceramowy, co utrudnia scisle wyznaczenie granicy mi~dzy tymi

pi~trami na podstawie litologii. Jednak jak wykazaly ostatnie badania, w strefie przejsciowej mi~dzy tymi pi~trami (otwory: Piaski IG 1, Dorohucza IG 1, Krasny- staw IG 4 i inne Iez'l:ce juz poza omawianym obszarem) wyst~puj'l: wapienie z roz- sianym detrytem wlokien inoceramow, z cz~stymi warstewkami szarozieionego lub szarego marglu. Wsrod nich notuje si~ dwa poziomy smug i warstewek (gru- bosci 5 - 20 cm) margiu lub wapienia marglistego rozni'l:cych si~ minimainie nieco inn'l: barw'l:: nizszy - zlozony z jednej lub kilku warstewek i cz~sto licznych smug oliwkowych - i wyzszy - przewaznie z jednej warstewki i licznych smug szaro- staIowych. Poniewai: wyst~puj'l: one w wielu otworach wiertniczych przyj~lam,

ze mog'l: bye pomocniczym wskaznikiem koreIacyjnym umozliwiaj'l:cym scislejsze sprecyzowanie granicy litologicznej tych pi~ter. Badania otwornic najcz~sciej nie daj'l: definitywnej odpowiedzi, gdyz mikrofauna w tej strefie, a szczegolnie w niz- szym poziomie, jest przewaznie zle zachowana. Zebrane dotychczas fakty prze- mawiaj'l: za tym, ze warstewka J?arwy stalowej jest dolnoturonska, gdyz zawiera charakterystyczny zespol otwornic z Praeglobotruncana oraviensis Scheibnerova (E. Gawor-Biedowa, 1981-1985).

Pozycja warstewek koloru oliwkowego nie zostala jeszcze dokladnie wyjasniona.

N a podstawie najnowszych badan mikropaleontologicznych przeprowadzonych w grudniu 1985 r. na probkach z otworu Lubartow IG 2 (E. Gawor-Biedowa, 1981 - 1985) nalezy przypuszczac, ze S'l: one takze dolnoturonskie. W takim razie doln'l: granic~ turonu naleZy stawiac prawdop,odobnie ponizej warstewek oliw- kowych.

Na wykresach profilowania geofizycznego granica mi~dzy cenomanem i turonem przyjmowana jest w miejscu wyraznego spadku wartosci PS i PO.

Turon, z wyjl:!tkiem cz~sci najniZszych, gdzie wyst~puj'l: nietypowe wapienie inoceramowe, buduj'l: wapienie (w przewadze) i wapienie margliste w zasadzie biomikrytowe w nizszej cz~sci z duz'l: zawartosci'l: oligostegin, biale, twarde, zwi~zle

z czertami oraz z laminami, stylolitami i cienkimi warstewkami szarozielonego marglu. Wedlug podzialu geofizycznego utwory tego pi~tra stanowi'l: prawie caly podkompleks geofizyczny lIB' (bez jego cz~sci najnizszej korelowanej z gorn'l:

cz~sci'l: cenomanu). Podkompleks ten cechuje ujemna anomalia PS oraz wysokie opornosci pozorne. W calym tym podkompleksie obserwuje si~ nieznaczne zailenie i sredni'l: lub duz'l: zwi~zlosc wapieni oraz wodoprzepuszczalnose. W srodkowej

cz~sci podkompleksu geofizycznego lIB wydzielam bardzo charakterystyczny, potwierdzaj'l:cy si~ w licznych otworach wiertniczych, poziom geofizyczny 2 (A.

Krassowska, 1981a), ktory dzieli go na 3 cz~sci (1- 3).

Poziom geofizyczny 1 charakteryzuje zroznicowana pozorna opornose elektrycz- na i zmienne wartosci pluczki swiadcz~ce 0 zroznicowanej przepuszczalnosci skat

(9)

G6rna kreda i dolny paleocen okolic Lublina 567 W tym odeinku obserwuje si~ duz~ zwi~zlose wapieni, wyrazon~ wysokim promienio- waniem neutron gamma - najwyzszym w tym podkompleksie. W poziomie tym

wyst~puj~ wapienie wysokow~gIanowe, zwi~zle, twarde, z licznymi stylolitami, oraz miejscami gromadnie laminami i warstewkami (grubosei 0,4 - 4,0 cm) szarozielone- go marglu i czertami.

Poziom geofizyczny 2 charakteryzuje si~ bardzo wyra.ln~, slabo zroznicowan~, ujemn~ anomali~ PS, wysok~ rowniez malo zroznicowan~ pozorn~ opornosci~

elektryczn~ oraz nizszym w poziomie 1 i 3 promieniowaniem gamma i neutron gamma. Jak wynika z tych danych w poziomie tym wyst~puje skala dose jednolita, slabo marglista, porowata jak okresla.j~ geofizycy, oraz t;nniej zwi~zla niz w po- ziomie nizej i wyzej Iez~cym. W otworach Lublin IG 2 i Zyrzyn IG 1 w poziomie tym wyst~puj~ wapienie biomikrytowe, czyste, wysokow~glanowe, dose zwi~zle,

twarde, z mal~ ilosei~ czertow i stylolitow, z pojedynczymi laminami i warstewkami (grubosci 1-1,5 cm) szarozielonego marglu. Doln~ granic~ tego poziomu moma niekiedy obserwowae w rdzeniowanym profilu litologicznym (otwory: Krasnystaw IG 2 i Krasnystaw IG 5, Parczew IG 3). Charakterystyk~ litologiczn~ tego poziomu

daj~ nam profile z otworow lez~cych poza rejonem Lublina, jak np. Parczew I G 3

i w ktoryeh stwierdzono utwory kredy pisz~cej 0 bardzo wysokiej zawartosei CaCO~

(96 - 98 %), a wi~c skaly porowatej.

Poziom geofizyczny 3 buduj~ skaly 0 zroznicowanej zmiennej porowatosei i zmiennej pozornej opornosei elektryeznej. Wzrasta nieco promieniowanie gamma

i neutron gamma. Skala jest zwi~.llejsza i mniej porowata niz w poziomie 2. Zailenie

skaly jest tu rowniez nieco wi~ksze. Profil litologiczny ceehuje obecnose wapieni przewaznie marglistych, dose zwi~zlych, twardych, z licznymi Iaminami i warstew- kami (grubosei 2 - 13 em) szarozielonego marglu, liczniejszymi niz w poziomie 2, ale nie tak licznymi jak w poziomie 1, oraz pojedynezymi krzemieniami i czertami.

Analiza profilu geofizycznego wskazuje, ze wlasnosei fizyczne skal podkomplek- su lIB s~ ezulsze i daj~ wyra.lniejsze zespoly anomalii niz cechy litologiczne skal, ktore w profilu rozni~ si~ zwi~zlosci~ i zawartosei~ warstewek marglistych. Mi~z­

szose turonu waha si~ od 125 (Lublin SUJK) do 136 m (Zemborzyce 2).

Faunistycznie udokumentowano jedynie poziom .Inoceramus lamarcki (Lublin IG 2), choeiaz wiadomo z bliskiego s~siedztwa (otwory: Niedrzwica IG 1, Doro- hucza IG 1), ze wyst~puj~ tu prawdopodobnie wszystkie eztery poziomy ino- eeramowe. Graniea mi~dzy turonem dolnym i gornym przebiega gdzies w poziomie geofizyeznym 2. Mikrofauna jest tu bardzo nieliczna i .lIe zachowana. Ze znalezio- nego zespolu nalezy wymienie otwornice: Gavelinella berthelini (Keller), G. moni- liformis (Reuss), Marginotruncana coronata (Bolli) i M. linneiana (d'Orbigny).

K 0 n i a k, san ton i k amp a n. Osady tyeh pi~ter mieszez~ si~ w kom- pleksie geofizycznym III (KG III), ceehuj~cym si~ wyra.lnym zespolem anomalii i reprezentowanym przez 2 podkompleksy geofizyczne III A i III B. Podkompleks geofizyezny III A przyporz~dkowany jest osadom koniaku i santonu, a podkompleks III B - kampanu. Graniee biostratygraficzne tyeh pi~ter nie s~ seisle skorelowane z granicami geofizycznymi z powodu braku dokumentacji faunistycznej; s~ przy-

j~te umownie. Granica mi~dzy koniakiem i santonem wyznaczona zostala na wy- kresach geofizycznych na podstawie danyeh z otworu Lublin IG 2 i jest dose latwa do odczytania w innych otworach.

Koniak 0 mi~zszosci okolo 40 m wyksztakony jest

w

postaei wapieni marglis- tych 0 zawartosei CaC03 78 -87%. W wapieniu tym wyst~puj~ ez~sto jasnoszare lub szare plamy i smugi. Pi~tro to dokumentuje Inoceramus ef. involutus, Sowerby.

Santon buduj~ biale wapienie margliste oraz margIe mi~zszosci od 59 (Swidnik 6) do 84 m (Zemborzyce 2). Wyst~puj~ tu liczne smugi i laminy zielonego marglu.

(10)

568 Aleksandra Krassowska

Pi~tro to dokumentuje Inoceramus cf. steenstrupi Loriol (W. Pozaryski, 1938).

Od santonu obserwuje si~ wzrastaj~ce r6znicowanie mi~zszosci osad6w mi~dzy cz~sci~ p61nocno-wschodni~ a poludniowo-zachodni~.

Kampan wyksztalcony jest w postaci bialych wapieni, marglistych, sredniej twardosci (mi~kszych niZ koniaku), 0 mi~zszosci od 116 (Swidnik 6) do 149 m (Zemborzyce 2). Charakterystyczne s~ jasnozielone smugi i laminy. Zawartose CaC03 w tych wapieniach jest dose niska i waha si~ od 75 do 83

%.

Odcinek przyporz~dkowany nizszej cz~sci kompleksu geofizycznego IV (IVa) zostal dobrze zbadany w otworze Lublin IG 2, gdzie buduj~ go wapienie margliste z licznymi i bardzo licznymi smugami i laminami jasnoszarozielonego marglu.

Zawartose CaC03 w wapieniach waha si~ od 78 do 82 %.

Kampan jest udokumentowany mikrofaunistycznie. Wyst~puje tu kampan dolny z Cibicidoides involutus (Reuss), Stensioeina clementiana (d'Orbigny) i Ga- velinella stelligera (Marie) oraz kampan g6rny z dwoma pierwszymi wymienionymi gatunkami oraz Bolivina incrassata Reuss.

Osady mas try c h t u mieszcz~ si~ w kompleksie geofizycznym IV (IVb) oraz V. Obecne s~ tu utworY,dolnego i g6rnego mastrychtu. Mi~zszose tego pi~tra

jest duza i waha si~ od 369 (Swidnik 6) do 467 m (Zemborzyce 2). Dokladniejsze poznanie profilu mastrychtu w okolicy Lublina umozliwily otwory wiertnicze:

Lublin IG 2 i Trawniki SW 2. Dodatkowo wykonalam korelacj~ mastrychtu z otworu Trawniki SW 2 i Trawniki 1 (fig; 4) i z jednostkami surowcowymi opraco- wanymi przez K. Wyrwick~ (1980, 1984).

Mastrycht dolny jest dwudzielny. Dose wyraznie wyr6zniaj~ si~ w nim dwie

cz~sci: nizsza i wyzsza. Osady mastrychtu dolnego nizszego mieszcz~ si~ w wyzszej

cz~sci kompleksu geofizycznego IV (IVb) , zwanego roboczo seri~ marglist~. W otworze Lublin IG 2, w kt6rym ten odcinek rdzeniowano, jest on reprezentowany przez margIe szarobiale lub biale, sredniej twardosci, w kt6rych zawartose CaC03 waha si~ od 56 do 75% i miejscami wyst~puj~ nikle smugi i laminy jasnoszarego lub jasnoszarozielonego marglu. Podobnie w otworze Trawniki SW 2, w kt6rym na wykresach profilowania geofizycznego zaznacza si~ kompleks geofizyczny IV (jest tu tylko jego cz~se wyzsza IVb), jest on wyksztalcony w postaci margli (fig. 4).

Odcinek ten odpowiada g6rnej cz~sci kompleksu litologicznego km wydzielanego przez K. Wyrwick~ (1984). Analizuj~c profil kredy z otworu studziennego Lublin SUJK stwierdzilam, ze na gl~bokosci 401-438 m zawartose CaC03 (w pr6bkach okruchowych) waha si~ od 68 do 61

%

(Z. Sujkowski, 1931). Wskazuje to na obec- nose margli w tej cz~sci profilu. Moim zdaniem margIe te zupelnie dobrze koreluj~

z marglami kompleksu geofizycznego IV (fig. 2) i tak~ interpretacj~ przyj~lam dla otworu Lublin SUJK.

Mastrycht dolny wyzszy (odpowiadaj~cy nizszej cz~sci podkompleksu geo- fizycznego VA czyli VAa) jest wyksztalcony prawdopodobnie w postaci wapieni marglistych cz~sto kredopodobnych oraz kredy pisz~cej marglistej, a w otworze Trawniki SW 2 tylko kredy pisz~cej marglistej.

Mastrycht dolny biostratygraficznie jest udokumentowany w zasadzie tylko mikrofaunistycznie. W utworach mastrychtu dolnego nizszego i w cz~sci dolnej wyzszego wyst~puj~ otwornice: Pseudouvigerina cristata (Marsson), Cibicidoides bembix (Marsson) oraz Angulogavelinella gracilis (Marsson). Makrofaun~ zna- leziono jedynie w otworze Trawniki SW 2 w dolnej cz~sci mastrychtu dolnego wyzszego. Jest to Belemnella lanceolata (Schlotheim). W otworze Lublin IG 2 granica mi~dzy kampanem i mastrychtem przyj~ta na podstawie otwornic w za- sadzie pokrywa si~ z granic~ wyinterpretowan~ na podstawie profilowania geo- fizycznego, tj. z granic~ mi~dzy poziomem geofizycznym IVa i IVb. Dokumentuje

(11)

G6rna kreda i dolny paleocen okolic Lublina 569 j,! pojawienie si~ pierwszych przedstawicieli Pseudo textularia elegans (Rzehak).

Obie granice biostratygraficzne mi~dzy mastrychtem dolnym i gornym nie pokrywaj,! si~ ze sob,!. Granica makrofaunistyczna odpowiada granicy mi~dzy

nizsz,! (VAa) i wyzsz,! (VA b) cz~sci,! podkompleksu geofizycznego V A, mikro- faunistyczna natomiast przebiega nizej (A. Krassowska, 1981a, b), lecz dotychczas nie zostala blizej okreslona na wykresach geofizycznych.

Osady mastrychtu gornego mieszcz,! si~ w kompleksie geofizycznym V z wy- j'!tkiem nizszej cz~sci podkompleksu VA (V Aa). Profil tego podpi~tra jest trudny do odtworzenia w okolicy Lublina m.in. z powodu slabych zapisow geofizycznych oraz cz~stego braku pomiarow geofizycznych w jego gornej cz~sci. Osady mastrych- tu gornego w podziale geofizycznym S,! czwordzielne, z niewielkimi roznicami w zespolach anomalii.

Osady mastrychtu gornego nizszego odpowiadaj,! podkompleksowi geofizycz- nemu V Ab i S,! wyksztalcone, podobnie jak osady podkompleksu V Aa, jako wa- pienie margliste kredopodobne oraz kreda pisz,!ca marglista.

Osady mastrychtu gornego srodkowego przyporz'!dkowane S,! podkomplek- sowi geofizycznemu VB, ktory w rejonie Lublina wyksztalcony jest w przewadze jako kreda pisz,!ca marglista. Trudnosc interpretacji geofizycznej polega m.in.

na tym, ze podkompleks geofizyczny VB, swietnie zaznaczaj'!cy si~ w rejonie Zyrzy- na i L~cznej, gdzie reprezentowany jest przez kred~ pisz,!c,! wysokow~glanow,!

(A. Krassowska, 1981a), tu nie wydziela si~ tak wyraznie. Prawdopodobnie dzieje

si~ to dlatego, ze w tej cz~sci profilu w okolicy Lublina wyst~puje tylko jednolicie wyksztalcona kreda pisz,!ca marglista (jak wynika z otworu Trawniki SW 2), a brak jest kredy pisz,!cej czystej, wysokow~glanowej. W otworze Lublin SUJK powyzej margli wyst~puj,! skaly, w ktorych jak pisze Z. Sujkowski (1931) " ... w

cz~sci wapiennej lepiszcza kokkolity liczne ... ", co potwierdza obecnosc kredy pisz,!cej w tej cz~sci profilu.

Osady mastrychtu gornego wyzszego odpowiadaj,!ce pOdkompleksowi geo- fizycznemu VC i wzgl~dnie dobrze si~ wyrozniaj,!ce podzielilam na cz~sci VCa i VCb. W cz~sci VCa zbudowane S,! nadal z kredy pisz,!cej marglistej, lecz prze- warstwianej marglami, w cz~sci VCb natomiast - z margli i opok cz~sto prze- warstwiaj,!cych si~.

Osady mastrychtu gornego najwyzszego, przyporz'!dkowane podkompleksowi geofizycznemu VD, a zarazem warstwom zyrzynskim K. Pozaryskiej (1965), re- prezentowane S,! przez opoki, margIe, wapienie margliste (otwor Lublin IG 2).

Wyst~puj,! one przypuszczalnie we wszystkich trzech otworach 0 nazwie Lublin (fig. 2). Ich obecnosc w okolicy Lublina i Piaskow Luterskich stwierdzono plytkimi otworami (M. Harasimiuk, 1983), w ktorych S,! one oddzielone od nizszej cz~sci

osadow mastrychtu gornego poziomem twardego dna. W otworze Lublin SUJK w gornej cz~sci profilu pojawiaj,! si~ w osadach liczne igly g,!bek, ktorych liczba ku gorze rosnie i dlatego osady te interpretuj~ jako seri~ opok i margli. W stropie osady mastrychtu S,! cz~sto zdenudowane. W calosci zachowaly si~ jedynie w strefie, w ktorej S,! przykryte paleocenem dolnym. W zapisie geofizycznym mastrych-

tu gornego w rejonie Swidnika obserwuje si~ wyrazn,! zmian~ w zespolach anomalii, przez co interpretacja jest utrudniona. Brak jest jeszcze materialu pozwalaj,!cego na wyjasnienie tych zmian.

W osadach mastrychtu gornego makrofaun~ znaleziono jedynie w otworze Trawniki SW 2 (A. Blaszkiewicz, 1983). W wyzszej cz~sci podkompleksu geo- fizycznego V Ab i w podkompleksie VB wyst~puj,! licznie: Hoploscaphites con- strictus constrictus (Sowerby) i H. tenuistriatus(Kner). W polowie podkompleksu VCa pojawia si~ H. constrictus crassus (Lopuski) i \yyst~puje on w podkompleksie

(12)

572 Aleksandra Krassowska

niu z kred,!: niekt6rych innych obszar6w Polski. Spraw. Panstw. Inst. Geol., 6, p. 484 - 628, z. 3.

WITWICKA E. (1983) - Mikrofauna osad6w kredowych. W: Piotrk6w XX, Bychawa SW 3, Trawniki SW 2. Profile Gl~b. Otw. Wiert. Inst. Geol., z. 58, p. 56 - 59.

WYRWICKA K. (1980) - Stratygrafia, facje i tektonika mastrychtu zachodniej cz~sci Wyzyny Lubel- skiej. Kwart. Geol., 24, p. 805-819, nr 4.

WYRWICKA K. (1983) - Piotrk6w XX, Bychawa SW 3, Trawniki SW 2. Profile Gl~b. Otw. Wiert.

Inst. Geol., z. 58.

WYRWICKA K. (1984) - Litostratygraficzne podstawy podzialu surowcowego kredy g6rnej z obszaru radomsko-lubelskiego. Prz. Geol. 32, p. 333 - 339, nr 6.

AneKcaHApa KPACCOBCKA

IBEPXHIfIH MEn IfI HIfI>KHIfIH nAnEOl4.EH IB OKPECTHOCTflX nl-OSnlflHA

B oKpecTHocTRX nlO6nl1Ha np06ypeHo MHoro rny60KI1x CKBa>KI1H, B KOTOPblX OTnO>KeHI1R BepxHero Mena 11 HI1>KHerO naneo~eHa 6blnl1 npo£1AeHbl 6e3 oT60pa KepHa (¢l1r. 1). AnR YHI1¢I1Ka~1111 B :nOM paHOHe nl1TOCTpaTl1rpa¢I1LfeCKOro npO¢l1nR 6blfla BblnOnHeHa nI1Tonoro-reO¢113I1yeCKaR KoppenR~I1R 3TI1X nopOA no pa3HbiM CKBa>KI1HaM. PCHOBOH AnR Koppeml~1111 nocnY>Kl1nl1 Kpl1Bble reO¢11311yeCKI1X 3eMepOB no cxeMe, pa3pa60TaHHOH A. KpaccoBcKOH (1981 a). B pa60Te npeAnO>KeHbl ABe KoppenR~110H­

Hble cxeMbl: nlO6nl1H IIIr 2 - nlO6nl1H SUJK - nlO6nl1H IIIr 1 - BAonb npOCTl1paHI-1R nnaCTOB (¢l1r. 2) 1-1 3eM60>KI1~e 2 - nlO6nl1H SUJK - CbBI-1AHI1K 5, 6 - nepneHAI1KynRpHo npOCTl-1paHl11O (¢l1r. 3).

npl1HHManHcb BO BHHMaHHe HeMHorHe nHTonorHLfeCKHe 1-1 6HocTpaTHrpa¢HyeCKHe AaHHble, xapaKTepH- 3ylO~He pa3nHYHbie RpyCbl, nonYLfeHHble rnaBHblM 06pa30M 143 CKBa>KHHbl nlO6nHH IIIr 2, a no MaacTpHxTY TaK>Ke 143 CKBa>KHHbl TpaBHHKH CB 2 (¢Hr. 4).

KoppenR~HR BblRBHna conOCTaBHMOCTb reO¢H3HyeCKHX MaTepl1anOB npl1 ycnoBHH I1X KayeCTBeH- HOCTI1. OHI1 cnY>KaT OAHHM 113 MeTOAOB palBeAKH MenOBblX OTnO>KeHI1H. YTOLfHeHO TaK>Ke reO¢11311- yeCKoe paCyneHeHl1e - BBeAeHO nOApa3AeneHI1e reO¢11311yeCKOrO nOAKOMnneKca liB Ha Tpl1 reO¢11311- yeCKI1X ropl130HTa, BblAeneH HOBblH reO¢113I1LfeCKI1H KOMnneKC VI - Koppenl1pyeMblH C HI-1>KHenaneo-

~eHOBbIMI1 OTnO>KeHI1RMI1. AaeTcR xapaKTepl1CTI1Ka reO¢113 .... YeCKI1X 3neMeHOTB (¢I1r. 5). nOAyepKI1- BaeTCR ponb IV reO¢ .... 3I1LfeCKoro KOMnneKca B KayeCTBe penepa, KOTOPblH B CKBa>K .... He nlO6n .... H IIIr 2 6bln npo£1AeH C nonHblM oT60pOM KepHa. OH CnO>KeH MeprenRMI1, a no MI1Kpo¢aYHe - OXBaTblBaeT OTnO>KeHI1R BepxHeH yaCTH KaMnaHa 11 HI1>KHeH LfaCTI1 MaacTp .... xTa. YKa3aHo, LfTO BepXHI1H Men B OKpeCT- HOCTRX nlO6nl1Ha npeACTaBneH BCeMI1 5 reO¢113I1LfeCKI1MI1 KOMnneKCaMI1 BMeCTe C caMblM BepXHI1M reO¢11311yeCKI-1M nOAKOMnneKCOM VD - T.e. CaMblMI1 BepXaMI1 BepxHero MaaCTpHxTa, a MeCTaMI1 Vi

reO¢11311yeCKIoiM KOMnneKCOM - HIoi>KHIoiM naneo~eHOM.

TaKaR KoppenR~IoiR 1103Bonloina nepecMoTpeTb cTpaTloirpa¢1-11O MenOBoro pa3pe3a CKBa>KIoiHbl, npo- 6ypeHHoH B nlO6nl1He B 1926/1927 rr (3. CYHKOBCKIoi, 1931; B. nO>KapbICKI1, 1938, 1956) AO CIoiX nop CYIoiTaaWerOCR penepHblM pa3pe30M. OCTaBneHbl 6e3 113MeHeHI111 rpaHI-1~bl HH>KHI1X RpyCOB Mena, a rpaHI1~bl BblCWIoiX RpyCOB ony~eHbl 11 I-1X nOnO>KeHloie B coapeMeHHOI1 BepC1111 nOKa3aHbi Ha ¢l1r. 4.

B pa3pe3e npl-1BOAIoiTCR HOBaR (rnaBHbiM 06pa30M AnR MaacTploixTa) nl-1TOnorl1R, rAe OTMeyaeTCR HanloiYloie MepreneH, nloicyero Mena 11 onOK.

CornacHo nploiBeAeHHOI1 KoppenR~1oi11 YTpep>KAaeTCR, YTO B oKpecTHocTRX nlO6nloiHa 3aneraeT BepxHIoi£1 anb6 (He BO Bcex CKBa>KIoiHax) Ioi BepXHI1H Men OT ceHOMaHa AO caMblX aepXOB BepxHero MaaCTpI1X- Ta, 11 Bce 3TH OTnO>KeHI1R nOATBep>KAeHbl MI1Kpo¢aYHOI1 a CKBa>KIoiHe nlO6nl-1H IIIr 2. npHBeAeHa nI1TO- noro-CTpaTloirpa¢l1yeCKaR xapaKTeploicTIoiKa OTAenbHblX RpycOB Mena 11 HIoi>KHero naneo~eHa 11 HX MO~-

(13)

Streszczenie 573

HOCTI1 (cpl1r. 2-5). B Koppenll~110HHblX cxeMax OTMeyalOTClI HeKoTopble 113MeHeHI111 MOIJ..IHocTei4 OT- AenbHblX lIPYCOB BepxHero Mena, npOllBnlllOll..Il1eClI BAonb OCI1 nOHI1>KeHl1l1 AHa nlO6nl1HCKOrO 6accei4- Ha, a 60nbwoe 113MeHeHI1e MOIJ..IHOcTei4 MnaAWHX lIPYCOB (caHTOH-MaaCTpI1XT) nepneHAI1KynllpHO OCI1 cy6CI1AeH~1111 npOI1CXOAI1T B HanpaBneHl111 C IOrO-3anaAa Ha ceBepO-BOCTOK.

Aleksandra KRASSOWSKA

THE UPPER CRETACEOUS AND LOWER PALEOCENE IN THE VICINITIES OF LUBLIN

Summary

In the vicinities of Lublin, Upper Cretaceous and Lower Paleocene rocks were penetrated by numerous deep drillings but usually without coring (Fig. 1). Therefore, lithological-geophysical correlations of the strata in individual borehole columns were made in order to establish uniform lithostratigraphic sub- division. The correlations were based on well-logs and a scheme worked out by the Authoress (A. Kras- sowska, 1981a). Two cross-sections show the correlations: one running along the strike of strata (Lublin IG 2 - Lublin SUlK - Lublin IG 1, Fig. 2), and the other, running normal to the strike (Zemborzyce 2 - Lublin SUlK - Swidnik 5, 6, Fig. 3). The analyses were made taking into account scarce lithological and biostratigraphic data for individual stages, mainly from the boreholes Lublin IG 2 and (for the Maa- strichtian) Trawniki SW 2 (Fig. 4).

The analyses showed that the well log data are well correlable (when their quality is appropriate).

The correlations appeared useful for subdivision of the Cretaceous. It appeared possible to establish a more precise geophysical subdivision. The geophysical complex IIB was further subdivided into three horizons, and a new geophysical complex VI (correlatable with the Lower Paleocene) was differentiated.

Figure 5 presents characteristics of the geophysical units. The marker value of the complex IV, fully cored in the drilling Lublin IG 2, is emphasized. The complex comprises marls with microfauna indicative of upper part of the Campanian and lower part of the Lower Maastrichtian.

The studies showed that the Upper Cretaceous is represented by all the five geophysical complexes (including the complex VD - the uppermost Upper Maastrichtian, and, locally, the complex VI - Lower Paleocene) in the vicinities of Lublin.

The correlations made also possible mainly stratigraphic revision of the Cretaceous section of a deep drilling made in the Lublin area in the years 1926 -1927 (Z. Sujkowski, 1931; W. Pozar"yski, 1938, 1956), still treated as the reference one. Position of boundaries of lower stages of the Cretaceous in this section remained unchanged whereas boundaries of the upper ones drawn lower than hitherto accepted (Fig. 4). Moreover, the lithology of the sequence was modified. This is especially the case of the Maastrich- tian, shown to comprise marls, chalk, and opokas.

The correlations showed the presence of the Upper Albian in the vicinities of Lublin (but not in all the boreholes), Upper Cretaceous from the Cenomanian to the uppermost Maastrichtian (locally missing due to erosion) and, in some places, Lower Paleocene (Montian). The Montian with microfaunistic record is known from the drilling Lublin IG 2.

The paper also presents lithological-stratigraphie-thickness characteristics of individual stages of the Cretaceous and Lower Paleocene (Figs. 2 - 5). The studies showed the changes in thickness of indi- vidual stages of the Upper Cretaceous to be minor and mainly marked along the axis of subsidence of the Lublin Basin. The changes are fairly large in the case of younger strata (Santonian-Maastrichtian) in direction transversal to the axis as the strata are thinning out from the south-west to north-east:

Cytaty

Powiązane dokumenty

Nauczyciel zaprasza uczniów do dalszej pracy z wykorzystaniem metody metaplanu, która pozwoli ocenić, dlaczego tak jest w naszym kraju i co należy zrobić, aby zmienić taką

W środkowej części profilu kredy okolic Krzeszowa, od górnej części górnego cenomanu do dolnego turonu, występują skały o znacznie obniżonej zawartości

Na lądzie, po zachodniej stronie antyklinorium pomorskiego, takiego przekraczającego zalega- nia nie dostrzega się z wyjątkiem niewielkiego fragmentu części wyspy

opoki zwięzłe, ldk· alnde margle z rwkładiklSmi opoIk. Na porostałym obszarze spotyka się opoki ilaste, niekiedy lIIla!J.'lgliste. I tak luka znad NE shl'Onu

mar.gleszate, miejscami i odcienie:m: Illi-e'bies-' kawym, 'Z!bite, daść silnie .'zapiaszczoIie, -w c:ł!ęśd stropowej margle o odCie- niu żółtawym, bardzo silnie

zostały sp.owodowane ' zniSzczeniem ' starszych ogniw kredy dolnej przed osadzeniem serii biał.ogórskiej. Dodatkowym, często obserwowanym w niecce tomaszowskiej

A nie lubię, bo osądzanie sztuki jest sprawą bardzo prywatną, tak samo jak tworzenie sztuki, kiedy więc przychodzi mi swoje prywatne sądy uzgadniać z prywatnymi sądami

antagonizm utajony, przy k tó ry m zw ierzęta tylko u nikają się nawzajem.. W w yniku dynam iki tych przeciw staw nych zależności populacja różnicuje się na m