POLITYKA ADMINISTRACYJNA pojęcia podstawowe
Małgorzata Giełda
Zakład Nauki Administracji UWr
POJĘCIA PODSTAWOWE Zagadnienia wykładu
Informacje podstawowe o zajęciach Warunki zaliczenia
Pojęcia podstawowe (polityka, administracja, …) Triada nauk administracyjnych
Pojęcie polityki administracyjnej
dr Małgorzata Giełda
Zakład Nauki Administracji
Instytut Nauk Administracyjnych pok. 404 budynek A
POJĘCIA PODSTAWOWE
Informacje podstawowe o zajęciach
Rodzaj zajęć: wykład
Obecność: nieobowiązkowa Ilość godzin: 10 (5 spotkań)
24.02, 18.03, 18.03, 08.04, 22.04. 2018 r.
Ostatnie zajęcia: 22.04.2018 r.
Rodzaj zaliczenia: test na ocenę
POJĘCIA PODSTAWOWE
Informacje podstawowe o zajęciach
Aktywny udział w zaliczeniu pisemnym w formie testu.
Test jednokrotnego wyboru, ok. 25 pytań w czasie 25 min.
Termin zaliczenia: 22.04.2018 r.
(ostatnie spotkanie).Warunkowe zaliczenia – brak.
Zaliczenie przed terminem – do uzgodnienia.
POJĘCIA PODSTAWOWE
Warunki zaliczenia wykładu
POJĘCIE PODSTAWOWE Warunki zaliczenia wykładu
Zakres materiału do zaliczenia:
Wykłady (prezentacje z wykładów) Artykuł:
Zbigniew Leoński, Polityka administracyjna (próba określenia),
https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/20772/1/004%20ZBIGNIEW%20LEO%C5%83SKI.pdf
Polis – grecka wspólnota duchowo-kulturowo-religijna;
Sfery: polityczna, religijna, państwowa i społeczna:
• przenikają się wzajemnie (nie są traktowane rozdzielnie),
• nierozerwalnie połączone,
• tworzą życie publiczne (życie zbiorowe).
Polítes — obywatele polis, greckiej wspólnoty,
Łączyła ich troska o sprawy wspólne, realizacja zadań zbiorowych.
Politiká – to określony zakres zajęć, takich jak:
uczestnictwo w zgromadzeniach, naradach, wyborach,
wydawanie wyroków sądowych, pełnienie funkcji publicznych...
Ich realizacja była obowiązkiem członków wspólnoty a nie przejawem wolności.
POJĘCIE PODSTAWOWE Etymologia słowa „polityka”
POLITIKÁ (gr.) POLITYKA RÓ ŻN O
RO DN O ŚĆ M ON
OG OŚ Ć
mnogość miasto-państwo różnorodność
POLITYKA
POLITIKÁ
poly (gr.) polis (gr.)
POJĘCIE PODSTAWOWE
Etymologia słowa „polityka”
POLITYKA to SZTUKA
Polityka to sztuka rządzenia państwem, do której niezbędne są:
• wiedza,
• umiejętności
• i predyspozycje psychiczne.
Celem polityki jest dobro wspólne.
Arystoteles (384-322 p.n.e.)
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – pojęcie
POLITYKA to WŁADZA
Polityka to dążenie do:
• udziału we władzy
• (lub) wywierania wpływu na podział władzy, czy to między państwami (polityka zagraniczna), czy też w obrębie państwa (polityka wewnętrzna), między grupami ludzi, jakie to państwo tworzą.
Max Weber (1864-1920)
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – pojęcie
POLITYKA to DZIAŁANIE
Polityka to „roztropne działania na rzecz wspólnego dobra”.
Jan Paweł II (1920-2005)
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – pojęcie
Współcześnie pojęcie polityki jest ujmowane wielowymiarowo.
Podejście do polityki:
• formalno-prawne
• behawiorlane
• funkcjonalne
• racjonalne
• postbehawioralne
W definiowaniu pojęcia polityki należy brać po uwagę wszystkie ujęcia.
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – współczesne ujęcie pojęcia
Podejście formalno-prawne
Dotyczy działalności aparatu państwowego.
Polityka jest łączona z
zarządzaniem i kierowaniem
kwestiami dotyczącymi całego państwa.
Polityka to sieć wzajemnych interakcji
pomiędzy państwem a grupami je tworzącymi .
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – współczesne ujęcie pojęcia
Podejście behawioralne
Dotyczy aspektów
psychologicznych i społecznych.
Polityka to
"dowolny układ stosunków społecznych, w którym występuje wyraźna obecność kontroli, wpływu, władzy lub autorytetu"
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – współczesne ujęcie pojęcia
Robert A. Dahl (1915-2014)
Podejście funkcjonalne
Polityka to pewna szczególna funkcja systemu społecznego, która zapewnia mu samorozwój głownie poprzez:
• rozwiązywanie konfliktów,
• wytwarzanie decyzji regulujących rozdział dóbr,
• artykulację potrzeb,
• agregację i selekcję interesów,
• socjalizację polityczną
• komunikacje społeczną.
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – współczesne ujęcie pojęcia
Podejście racjonalne
Polityka to podejmowanie decyzji w ramach:
• procesu sprawowania władzy
• i gry o władzę,
w których uczestniczą różne podmioty.
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – współczesne ujęcie pojęcia
Podejście postbehawioralne
Polityka to
rozwiązywanie problemów społecznych, które wynikają z deficytu dóbr
i konieczności ich podziału i powodować mogą
deprywację jednostek
lub nawet całych grup społecznych.
Polityka jest służbą, mającą na celu:
• zmniejszanie ograniczeń
• usuwanie ograniczeń w zaspokajaniu potrzeb ludzi.
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – współczesne ujęcie pojęcia
W sferze polityki można wyodrębnić przykładowe zagadnienia:
• partie i ich systemy,
• organy państwowe i ich funkcjonowanie,
• system prawny,
• władza i przywództwo,
• ideologie polityczne,
• podział władzy,
• dziedzina polityki,
• kultura polityczna społeczeństw…
POJĘCIE PODSTAWOWE
Polityka – przykładowe zagadnienia
• administrare (łac.) – być pomocnym, obsługiwać, zarządzać
• ministrare (łac.) – służyć
POMOC, SŁUŻBA, SPRAWOWANIE ZARZĄDU W CZYIMŚ INTERESIE
POJĘCIE PODSTAWOWE Administracja – pojęcie
ADMINISTRACJA
Administrację możemy najogólniej określić jako planową i stałą działalność
dla zaspokojenia potrzeb.
Jeżeli działalność ta będzie miała na celu zaspokajanie potrzeb państwa,
lub innego związku prawa publicznego, to wtedy będziemy mieli do czynienia z administracją publiczną.
POJĘCIE PODSTAWOWE Administracja – pojęcie
Bohdan Wasiutyński (1882-1940)
Administracja publiczna jest to przejęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy,
a także przez organy samorządu terytorialnego
zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli, wynikających ze współżycia ludzi w społecznościach .
POJĘCIE PODSTAWOWE Administracja – pojęcie
Jan Boć (1939-2017)
Organ administracji publicznej
(1) człowiek lub grupa ludzi (w przypadku organu kolegialnego), (2) znajdujący się w strukturze organizacyjnej państwa
lub samorządu terytorialnego,
(3) powołany w celu realizacji norm tego prawa, (4) ze skutkami właściwymi temu prawu,
(5) działający w granicach przyznanych mu przez prawo kompetencji.
POJĘCIE PODSTAWOWE
Administracja – pojęcia podstawowe
Polityka administracyjna
to nauka, której
„przedmiotem jest kwestia optymalizacji skuteczności działalności publicznej,
a więc zewnętrzna sprawność
działalności administracyjnej państwa.”
Wartościowanie zjawisk społecznych następuje ze względu na skutki,
jakie jej działalność rodzi w otoczeniu a nie ze względu na samą administrację.
Hubert Izdebski (ur. 1947) Michał Kulesza
(1948-2013)
POLITYKA ADMINISTRACYJNA
Pojęcie
„Z polityką administracyjną mamy do czynienia (1) we wszystkich tych sytuacjach,
w których aktywnie, kształtująco uczestniczy administracja publiczna,
a ściślej mówiąc – organy administracyjne, (2) oraz w takich sytuacjach w, których
rozstrzyga się o przekształceniach administracji.”
POLITYKA ADMINISTRACYJNA Pojęcie
Jan Jeżewski ur. 1951
„W ten sposób wskazać można
podmiotowy zakres polityki administracyjnej*.
Natomiast treścią tej polityki jest wskazanie, z jednej strony, metody regulacji prawnej,
a z drugiej zaś określenie najbardziej efektywnych
prawem dopuszczonych sposobów działania administracji w osiągnięciu celów publicznych.”
POLITYKA ADMINISTRACYJNA Pojęcie
Jan Jeżewski ur. 1951
* Zakres podmiotowy:
polityka administracyjna jest realizowana przez organy administracji publicznej,
polityka wobec administracji jest realizowana zwykle przez podmioty spoza administracji publicznej.
ASPEKTY
POLITYKI ADMINISTRACYJNEJ
Oba aspekty łącznie tworzą
szeroko rozumianą politykę administracyjną.
POLITYKA ADMINISTRACYJNA Pojęcie
POLITYKA WOBEC ADMINISTRACJI
POLITYKA ADMINISTRACJI
Jan Jeżewski ur. 1951
Polityka wobec administracji
• polityka kształtowania administracji publicznej
(struktur, kierunków funkcjonowania, podstaw ustrojowych, zadań, …);
• inicjatywa zmian w administracji pochodzi:
• od administracji publicznej,
• spoza niej (parlament, partie polityczne, zainteresowane grupy);
• określana zwykle przez podmioty spoza administracji (decyzje o administracji są podejmowana poza nią).
Administracja współtworzy tę politykę i zarazem jest jej przedmiotem.
POLITYKA ADMINISTRACYJNA
Pojęcie
Polityka administracji
Polityka wykonywana przez administrację
w różnych dziedzinach prawnie określonych zadań publicznych,
(wypracowanie celów, priorytetów, projektowanie środków i sposobów działania oraz przewidywanie efektów).
Podstawą tej polityki są zawsze normy prawne,
(które, jak wskazuje praktyka, mniej lub bardziej mogą determinować działanie administracji w poszczególnych dziedzinach).
POLITYKA ADMINISTRACYJNA
Pojęcie
Każde działanie administracji publicznej, w tym polityka wykonywana przez nią musi posiadać podstawę prawną,
co oznacza że każde działanie organów administracji publicznej powinno być oparte na upoważnieniu udzielonym organowi przez normę ustawową.
Istotą swobody organu administracyjnego jest możliwość dokonania wyboru
przyznanego prawem i jednocześnie ograniczonego przez prawo
(miejsce, czas, formy działania, interpretacja pojęcia nieostrego, …).
POLITYKA ADMINISTRACYJNA
Pojęcie – rola normy prawnej
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Małgorzata Giełda
Zakład Nauki Administracji UWr
