ZMIANA IMIENIA I NAZWISKA

(1)

ZMIANA IMIENIA I

NAZWISKA

(2)

Zmiana imienia

■ Zmiana imienia może zostać dokonana na podstawie przepisów:

– Ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska – Ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (możliwość zmiany imienia na podstawie powyższej ustawy została omówiona wcześniej)

– Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy

– Ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym

Prawo o aktach stanu cywilnego oraz Kodeks rodzinny i opiekuńczy regulują szczególne sytuacje, w których możliwa jest zmiana imienia i nazwiska

Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym zawiera pewne gwarancje zmiany imienia i nazwiska

Ustawa o zmianie imienia i nazwiska jest podstawowym aktem regulującym prawo do zmiany imienia i nazwiska

(3)

Zmiana nazwiska

■ Zmiana nazwiska może zostać dokonana na podstawie przepisów:

– Ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska

– Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy – Ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i

etnicznych oraz języku regionalnym

(4)

Zmiana imienia i nazwiska w

trybie przepisów ustawy o

zmianie imienia i nazwiska

(5)

Zmiana imienia

■ Zmiana imienia może polegać na:

– Zastąpieniu wybranego imienia innym imieniem – Zastąpienie dwóch imion jednym imieniem

– Zastąpieniu jednego imienia dwoma imionami – Dodaniu drugiego imienia

– Zmiany pisowni imienia/imion

– Zmiany kolejności imion

(6)

Zmiana nazwiska

■ Zmiana nazwiska może polegać na:

– Zmianie nazwiska na inne nazwisko – Zmianie pisowni nazwiska

– Zmianie nazwiska ze względu na formę właściwą dla rodzaju żeńskiego lub męskiego

■ Zmiana nazwiska może dotyczyć zmiany nazwiska aktualnie

noszonego lub nazwiska rodowego

(7)

Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska

■ Zmiana imienia lub nazwiska następuje na wniosek osoby ubiegającej się o zmianę

■ Zmiana imienia lub nazwiska małoletniego dziecka następuje na wniosek przedstawiciela ustawowego dziecka

■ Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska składa się do wybranego

kierownika urzędu stanu cywilnego (wniosek taki może zostać złożony

za pośrednictwem konsula)

(8)

Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska

■ Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska zawiera:

– dane osoby, której zmiana dotyczy:

■ a) imię (imiona) i nazwisko oraz nazwisko rodowe,

■ b) wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tego aktu,

■ c) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności, zwany dalej

„numerem PESEL”, jeżeli został nadany;

– imię lub nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana;

– wskazanie miejsca sporządzenia aktu urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tych aktów;

– adres do korespondencji wnioskodawcy;

– uzasadnienie;

– oświadczenie wnioskodawcy, że w tej samej sprawie nie złożył wcześniej

wniosku do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana już decyzja odmowna

(9)

Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska - uzasadnienie

■ Ustawowe ograniczenie możliwości zmiany imienia lub nazwiska wyłącznie do ważnych powodów (określenie nieostre)

■ Ustawa zawiera przykładowy katalog, w którym wskazano, że zmiana może zostać dokonana szczególnie, gdy dotyczy zmiany:

– imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka;

– na imię lub nazwisko używane;

– na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;

– na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada

■ Za inne ważne powody można uznać wskazane w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym gwarancje ochrony kultury i języka mniejszości narodowych i etnicznych - prawo do używania i pisowni swoich imion i nazwisk zgodnie z zasadami pisowni języka mniejszości

(10)

Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska - uzasadnienie

■ Odrębne przesłanki zostały określone dla dokonania zmiany imienia lub nazwiska cudzoziemca, który uzyskał w RP status uchodźcy

■ W powyższym przypadku zmiana może być dokonana wyłącznie z ważnych powodów związanych z zagrożeniem prawa do życia,

zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego cudzoziemca, który

uzyskał status uchodźcy na terenie RP

(11)

Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska - uzasadnienie

■ W przypadku zmiany nazwiska poza przesłanką wystąpienia ważnych powodów, koniecznym jest spełnienie dodatkowych warunków.

Zmiana nazwiska nie może nastąpić w przypadku ubiegania się o zmianę:

– Na nazwisko historyczne

– Wysławione w dziedzinie kultury – Wysławione w dziedzinie nauki

– Wysławione w działalności politycznej – Wysławione w działalności społecznej – Wysławione w działalności wojskowej

Chyba, ze osoba ubiegająca się o zmianę nazwiska posiada

członków rodziny o tym nazwisku

(12)

Zmiana imienia i nazwiska

■ Dalsze ograniczenia w zmianie imienia oraz nazwiska:

– Po zmianie imienia można mieć najwyżej dwa imiona

– Po zmianie nazwiska, nazwisko nie może składać się z więcej niż dwóch członów

Wyjątek: kiedy przepisy państwa, którego obywatelstwo (poza

obywatelstwem polskim) posiada osoba, której dotyczy zmiana

zezwala na posiadanie nazwiska składającego się z więcej niż

dwóch członów

(13)

Zmiana nazwiska przez rodziców

■ Zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci,

które zrodzą się z tego małżeństwa (tylko w sytuacji, gdy rodzice są małżeństwem)

■ Zmiana nazwiska lub nazwiska rodowego jednego z rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci, które pochodzą od tych samych rodziców, pod warunkiem, że:

– drugi z rodziców wyraził na to zgodę* (w przypadku braku zgody rodzic może zwrócić się o wyrażenie zgody do sądu opiekuńczego)

– dziecko, które w chwili zmiany nazwiska przez rodzica miało ukończony 13 r.ż.

wyrazi na to zgodę**

* zgoda drugiego rodzica nie jest wymagana w sytuacji, gdy nie ma on pełnej zdolności do czynności prawnych lub jest pozbawiony władzy rodzicielskiej albo nie żyje

** zgodę na zmianę nazwiska dziecko/rodzic wyraża osobiście przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo jego zastępcą lub w formie pisemnej z podpisem

notarialnie poświadczonym. Zgoda może zostać wyrażona przed konsulem (jeżeli dziecko/rodzic mieszka poza granicami RP)

(14)

Forma działania administracji

■ W przypadku, gdy zmiana imienia lub nazwiska następuje na podstawie przepisów ustawy o zmianie imienia lub nazwiska:

– Kierownik urzędu stanu cywilnego lub jego zastępca wydaje decyzję administracyjną o zmianie lub odmowie dokonania zmiany

– Decyzja o zmianie podlega natychmiastowemu wykonaniu

– Organem odwoławczym jest wojewoda (zadania z zakresu zmiany

imienia lub nazwiska realizowane przez kierownika urzędu stanu

cywilnego są zadaniami z zakresu administracji rządowej)

(15)

Zmiana imienia i nazwiska w

trybie Kodeksu rodzinnego i

opiekuńczego

(16)

Zmiana nazwiska na skutek zawarcia związku małżeńskiego

■ Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym nupturienci składają przez kierownikiem USC oświadczenie w sprawie nazwisk noszonych po zawarciu małżeństwa

■ Oświadczenie może być złożone bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo przed sporządzeniem przez kierownika urzędu stanu cywilnego

zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa

■ W razie niezłożenia oświadczenia w sprawie nazwiska, każdy z małżonków zachowuje swoje dotychczasowe nazwisko

■ W wyniku zawarcia związku małżeńskiego małżonkowie mogą:

– Pozostać przy dotychczasowym nazwisku

– Przyjąć wspólne nazwisko będące dotychczasowym nazwiskiem jednego z nich

– Połączyć z dotychczasowym nazwiskiem nazwisko drugiego małżonka

(17)

Zmiana nazwiska na skutek orzeczenia rozwodu

■ W ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie

złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem

powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa

(18)

Zmiana imienia w związku z przysposobieniem

■ Następuje na wniosek przysposabiającego

■ Zmiana dokonywana jest przez sąd opiekuńczy

■ Zmiana może dotyczyć imienia lub imion

■ Zmiana imienia lub imion przysposobionego, który ukończył 13 r.ż.

Wymaga zgody przysposobionego

(19)

Zmiana imienia w związku z ustaniem stosunku przysposobienia

■ Na wniosek przysposobionego

■ W drodze orzeczenia sądu opiekuńczego

■ Zmiana polega na powrocie do imienia lub imion noszonych przed

powstaniem stosunku przysposobienia

(20)

Zmiana nazwiska w związku z przysposobieniem

■ przysposobiony otrzymuje nazwisko przysposabiającego

■ W razie przysposobienia przez małżonków wspólnie lub w razie gdy jeden z małżonków przysposobił dziecko drugiego małżonka,

przysposobiony będzie nosił nazwisko, które noszą albo nosiłyby dzieci zrodzone z tego małżeństwa

■ Na żądanie osoby, która ma być przysposobiona, i za zgodą

przysposabiającego sąd opiekuńczy w orzeczeniu o przysposobieniu postanawia, że przysposobiony nosić będzie nazwisko złożone z jego dotychczasowego nazwiska i nazwiska przysposabiającego.

Jeżeli przysposabiający albo przysposobiony nosi złożone nazwisko,

sąd opiekuńczy rozstrzyga, który człon tego nazwiska wejdzie w skład

nazwiska przysposobionego.

(21)