Ryszard Rżewski, Lesław
Spaltenstein, Stanisław Garlicki
Pytania i odpowiedzi prawne
Palestra 12/5(125), 52-57
Dlatego też w związku z prowadzonym i pracam i kodyfikacyjnym i należy wysunąć n astęp u jące zasadnicze propozycje, k tó re ja k się w ydaje, w prow adziłyby pewną jasn o ść w tym względzie, a m ianow icie:
Po pierwsze — należy w yraźnie powiedzieć, że om aw iana in stytu cja nie je st powództwem cywilnym lecz inną form ą procesu adhezyjnego;
po drugie — należy postulow ać, żeby prokurator w sytu acjach przewidzianych w art. 3 3 1 1 §1 i 2 k.p.k. czynił w te j m aterii w zm iankę w akcie oskarżenia. W ten sposób zostaną przekreślone wolą ustawodawcy w szelkie w ątpliw ości zwią zane z naruszeniem zasady skargow ej czy też z wprowadzeniem do naszego k.p.k. form y procesu inkw izycyjnego;
po trzecie — należy w yraźnie uregulować w pro jekcie zakres uprawnień stro a oraz sądu co do orzekania o zasądzaniu odszkodowania w trybie art. 3311 k.p.k., a w szczególności w in sta n cji rew izy jn ej.
f ODPOWfCDZI n g ł / t W l M E 1 . P Y T A N I E : C z y w ł a ś c i c i e l d o m u m i e s z k a l n e g o , d o s t a r c z a j ą c y l o k a t o r o m c i e p ł a z a p o m o c ą c e n t r a l n e g o o g r z e w a n i a , m a p r a w o — p o w e j ś c i u w ż y c i e r o z p o r z ą d z e n i a M i n i s t r a G o s p o d a r k i K o m u n a l n e j z d n i a 5 s i e r p n i a 1965 r. (D z. U. N r 35, p o z. 227) — u m i e ś c i ć w k o s z t a c h w ł a s n y c h d o s t a w y c i e p ł a o d p i s y a m o r t y z a c y j n e u r z ą d z e n i a c e n t r a l n e g o o g r z e w a n i a , j e ż e l i z p o w o d u z u ż y c i a d o t y c h c z a s o w y c h k o t ł ó w c e n t r a l n e g o o g r z e w a n i a z a k u p i ł w 1 9 6 7 r. n o w e u r z ą d z e - n i e? O d p isy a m o r t y z a c y j n e ta k ie g o u r z ą d z e n ia o p a r t e są n a p r z e p is ie § 2 u s t. 1 l i t . j o k ó ln ik a n r 9 M in is tr a G o s p o d a r k i K o m u n a ln e j z d n ia 3 k w ie tn ia 1962 r . L .M .E . — 746/62 (D z. U r z . M in is te r s tw a G o s p o d a r k i K o m u n a ln e j z d n ia 30 k w ie tn ia 1962 r . N r 6, p o z . 44) i są s to s o w a n e d o t y c h c z a s z a r ó w n o p r z e z M ie js k i Z a r z ą d B u d y n k ó w M ie s z k a l n y c h , j a k i p r z e z p r y w a t n y c h w ła ś c ic ie li. O D P O W I E D Ź :
P ytan ie zasadnicze odnosi się do zagadnienia, czy w łaściciel domu mieszkalnego, d ostarczający lokatorom ciepła za pomocą centralnego ogrzew ania, ma prawo um ieścić w kosztach w łasnych dostawy ciepła odpisy am ortyzacyjne urządzenia centralnego ogrzewania. P ytan ie to zostało nadto skom plikow ane wyrażoną w jego treści w ątpliw ością, czy tak ie naliczanie kosztów w łasnych je s t możliwe po w e j ściu w życie rozporządzenia Min. Gosp. K om unalnej z dnia 5 sierpnia 1965 r. (Dz. U. Nr 35, poz. 227).
Nr 5 (125) P y ta n ia i o d p o w ied zi p ra w n e 53
1> Przede w szystkim należy w yjaśnić, czy przepisy rozp. M GK z dnia 5.V III. 1965 r. rzeczyw iście m a ją znaczenie d la rozstrzygnięcia pytania zasadniczego co do naliczania kosztów i pobierania opłat za centralne ogrzewanie.
Rozporządzenie to zostało wydane na podstaw ie przepisu art. 7 ust. 2 ustaw y z dnia 30 stycznia 1959 r. — Praw o lokalow e (jedn. te k st: Dz. U. z 1962 r. Nr 47, poz. 227) i regu lu je spraw y kosztów ek sp lo atacji i bieżących rem ontów oraz drobnych napraw obciążających najem cę, zasady odnaw iania lokali i w ykonyw a nia przez n ajem cę koniecznych napraw . Z przepisów tego rozporządzenia w yni ka m. in., że napraw y in sta la cji c.o. nie należą do drobnych napraw ob ciążają cych najem ców (§ 3 ust. 2 pkt 3) oraz że n ajem ca w zakresie odnaw iania lokalu m a m. in* obowiązek olejnego m alow ania grzejników (§ 4 pkt 2). Innych postanowień odnoszących się do 'in stalacji c.o. cyt. rozporządzenie nie zaV iera.
Om aw iane zagadnienia były analogicznie uregulow ane w rozp. Min. Gosp. Komun, z dnia 4 m a ja 1959 r. (Dz. U. Nr 30, poz. 179), m ianow icie w przepisach § 1 ust. 2 pkt 3 i § 2 p kt 2. Rozporządzenie to zostało uchylone przez om aw ia ne rozp. M G K z dn. 5.V III.1965 r.
Trzeba wiięc dojść do pierwszego wniosku, że stan praw ny w om awianym zakresie nie uległ m erytorycznym zmianom rów nież po dniu 14 sierpnia 1965 r., tj. po dacie w e jścia w życie rozporządzenia M G K z dnia 5 sierpn ia 1965 r.
Należy przy tym szczególnie podkreślić, że omawiiane rozporządzenie zostało wydane na podstaw ie przepisów art. 7 ustaw y o praw ie lokalowym , które u sta la ją obow iązki n ajem cy w zakresie należytego utrzym ania lokalu, drobnych napraw i odnaw iania lokalu. N atom iast zagadnienie pobierania przez w yn ajm u jącego od najem cy oprócz czynszu rów nież opłat za c.o. zostało uregulowane w art. 5 ustaw y o praw ie lokalowym.
T rzeba zatem dojść do drugiego wniosku, że dla rozstrzygnięcia pytania co do opłat za c.o. rozporządzenie to n ie m a istotnego znaczenia poza omówionymi w yżej dwiem a kw estiam i (tj. napraw in sta la cji c.o. i m alow ania grzejników ). 2) W te j sy tu acji zagadnienie postawione w pytaniu należy rozpatrzyć w św ietle
przepisów art. 5 ustaw y o praw ie lokalow ym , odpowiednich przepisów kodek su cywilnego oraz na podstaw ie postanowień okólnika nr 9 Min. Gosp. Komun, z dnia 3 kw ietn ia 1962 r. (Dz. Urz. M GK Nr 6, poz. 44).
Przepis art. 5 ust. 1 praw a lokalowego stanow i podstawę pobierania przez w yn ajm u jącego od n ajem cy o p ł a t t y t u ł e m z w r o t u k o s z t ó w o g r z e w a n i a l o k a l u (m. in.), dostarczonego n ajem cy przez w ynajm ującego.
Przepis art. 5 ust. 2 tego praw a stanow i, że w razie braku indywidualnych urządzeń pom iarow ych opłaty w ym ienione w ust. 1 powinny być rozłożone na poszczególnych najem ców w stosunku do podstawy obliczania czynszu.
W reszcie przepis art. 5 ust. 4 tegoż praw a lokalow ego d aje radom narodo wym upraw nienia do ustalania g ó r n e j g r a n i c y opłat również za c.o.
O kólnik n r 9 Min. Gosp. Komun, z dnia 3 -kw ietnia 1962 r. wprowadza w y tyczne dotyczące ustalania opłat za ogrzew anie lokali w budynkach pozostają cych w zarządzie jednostek organizacyjnych zarządów budynków m ieszkalnych, podległych organom do spraw gospodarki kom unalnej i m ieszkaniow ej prezy diów rad narodowych. Ju ż z sam ej nazwy tego okólnika w ynika, że m a on za stosow anie do zarządów budynków m ieszkalnych i przedsiębiorstw gospodarki ciep ln ej, a m e do w łaścicieli domów m ieszkalnych, będących osobami fizycz nym i lub innym i podm iotami gospodarki nie uspołecznionej. Postanow ienia tego
okólnika mogłyby w ięc m ieć tylko odpowiednie zastosow anie do domów m iesz kalnych stanow iących w łasność podmiotów gospodarki nie uspołecznionej i osób fizycznych.
Omawiany okólnik zaw iera jed n ak przepisy użyteczne rów nież przy rozw aża niu zagadnienia w yn ikającego z pytania. T ak w ięc, pow ołując się na przepis art. 5 ust. 4 praw a lokalow ego, okólnik wprowadza rozróżnienie dwóch sy tu acji: — wypadku, kiedy odpowiednia rad a narodowa podjęła uchwałę o ustaleniu
górnej granicy opłat za c.o. (§ 1— 6 okólnika), oraz
— wypadku, kiedy rad a narodow a n ie poweźmie ta k ie j uchw ały (§ 7 okólnika). W pierwszym wypadku w yn ajm u jący zarząd budynków m ieszkalnych nie może pobierać od n ajem ców opłat za c.o. w w ysokości w yższej, niż to w ynika z odpowiedniej uchwały rady narodow ej.
W drugim wypadku w yn ajm u jący zarząd budynków m ieszkalnych powinien pobierać opłaty za c.o. według r z e c z y w i s t y c h k o s z t ó w w ł a s n y c h , określonych w § 2, 5 i 13 w ytycznych, które stanow ią załącznik do okólnika {§ 7 okólnika). Należy tu zauważyć, że — stosow nie do § 2 ust. 1 lit. j w ytycz nych — d o kosztów w łasnych w yn ajm u jącego fz.b.m.) zalicza się w ta k ie j sy tu a c ji r ó w n i e ż odpisy am ortyzacyjn e urządzeń c.o.
W pierwszym wypadku, a w ięc gdy rada narodow a podejm ie uchwałę o usta len iu g ó r n e j g r a n i c y opłat za c.o., r ó w n i e ż w ł a ś c i c i e l e d o m ó w m i e s z k a l n y c h (osoby fizyczne) nie m ają praw a pobierać opłat za c.o. wyż szych od ustalonej górnej granicy tych opłat. Zasada ta w ynika wprost z prze pisu art. 5 ust. 4 praw a lokalow ego, a ponadto zn ajd u je ona dodatkowe potw ier dzenie w przepisie art. 659 § 2 w związku z art. 538 kodeksu cyw ilnego z 1964 r. "W ynajm ujący w ięc nie m a praw a w liczania do kosztów w łasnych c.o. żadnych innych kosztów dodatkowych, a zatem także i naliczeń na odpisy am ortyzacyjne urządzeń c.o.
W drugim w ypadku, a w ięc gdy rad a narodow a nie ustali górnej granicy o p łat za c.o., rów nież w y n ajm u jący będący osobą fizyczną ma obowiązek doko nyw ania rozliczeń z n ajem cam i i pobierania od nich opłat za c.o. według r z e c z y w i s t y c h kosztów poniesionych p r z e z niego w związku z dostarczaniem najem com ogrzew ania lokali (z w łasnej kotłow ni). Do kosztów tych należałoby zaliczyć koszty w ym ienione w § 2 ust. 1 w ytycznych stanow iących załącznik do okólnika nr 9; z w yłączeniem jed y n ie narzutów na koszty ogólne (lit. i) i kosz tów zakupu energii z innych źródeł (lit. k). W te j sy tu a cji do kosztów własnych w łaściciel może zaliczyć również odpisy na am ortyzację urządzeń c.o. (lit. j w y tycznych).
3) Należy nadm ienić, że stosow nie do przepisu art. 88 praw a lokalowego staw ki czynszowe i i n n e o p ł a t y ustalone n a podstaw ie przepisów przewidzianych w tym praw ie n i e s ą w i ą ż ą c e przy ustalaniu czynszów n ajm u lokali w y łączonych spod publicznej gospodarki lokalam i na podstaw ie ustaw y z dnia
28 m aja 1957 r. (Dz. U. z 1962 r. Nr 47, poz. 228). Jed n ak że również i w tych
lokalach (domach) w yłączonych będą m iały zastosow anie przepisy praw a lok a lowego do tych najem ców , którzy z mocy art. 8 powyższej ustaw y pozostają n a dal pod ochroną przepisów dekretu o n ajm ie lokali z dnia 28 lipca 1948 r. (jedn. te k st: Dz. U. z 1958 r. Nr 50, poz. 243 z późn. zm ianam i).
4) W celu uzupełnienia powyższych rozważań i w niosków należy w reszcie zwróć i<, uwagę, że kw estia spraw ow ania zarządu budynków przez w yn ajm u jących nie
3№r 5 (125) P y ta n ia i o d pow ied zi p ra w n e 55
będących jed nostkam i gospodarki uspołecznionej została uregulowana prze pisam i rozporządzenia M inistrów Gosp. Komun, i Finansów z dnia 5 sierpnia 1965 r. (Dz. U. Nr 35, poz: 226). Rozporządzenie to przew iduje m. in. nadzór i kontrolę społeczną nad zarządem budynków stanow iących w łasność osób fi zycznych, spraw owane przez samorząd m ieszkańców (kom itety blokowe, do mowe i osiedlowe), oraz tryb gospodarowania w pływ am i ią w ydatkam i związa nym i z zarządem budynkiem.
R y sz a rd R ż e w s k i
2
.
P Y T A N I E : C z y s ą d y p o s t ę p u j ą w ł a ś c i w i e , u z a l e ż n i a j ą c w y d a n i e t y t u ł u o d u p r z e d n i e g o u i s z c z e n i a k o s z t ó w , d o z a p ł a c e n i a - k t ó r y c h n a r z e c z S k a r b u P a ń s t w a s t r o n a z o s t a ł a z o b o w i ą z a ń a?D la p r z y k ła d u p o d a ję , że w to k u s p o r u o r o z w ó d p o z w a n y z o s ta ł z o b o w ią z a n y d o ło ż e n ia n a k o s z ty u tr z y m a n ia d z ie c i, m ia n o w ic ie n a je d n o d z ie c k o p o 600 zł m ie s ię c z n ie , a n a d r u g ie , ju ż d o r a s t a j ą c e i o tr z y m u j ą c e w y n a g r o d z e n ie p r z e w id z ia n e d la u c z n ia s z k o ły z a w o d o w e j o r a z p r a c u j ą c e t r z y d n i w ty g o d n iu — p o 20 0 zł m ie s ię c z n ie . O d w y r o k u t e g o p o z w a n y z a ło ż y ł r e w iz ję . S ą d W o je w ó d z k i u c h y lił o b o w ią z e k ło ż e
n ia n a k o s z ty u t r z y m a n i a s ta r s z e g o d z ie c k a p o 200 zł m ie s ię c z n ie . P o n ie w a ż w y r o k o r z e k a j ą c y r o z w ó d p o d tr z y m y w a ł j e d y n ie w y d a n y j u ż w c z e ś n ie j w y r o k w s p r a w ie o a lim e n ty , z a s ą d z a j ą c y p o 600 i p o 200 z ł, p r z e to e g z e k u c ja łą c z n ie k w o ty p o 800 zł m ie s ię c z n ie j e s t w to k u . W o b e c t e g o ż e od w y d a n ia w y r o k u p r z e z S ą d y W o je w ó d z k i p o z w a n y z o b o w ią z a n y je s t d o p ła c e n ia je d y n i e n a je d n o d z ie c k o p o 600 z ł, z ło ż y ł o n w n io s e k o w y d a n ie m u t y t u ł u w p o s t a c i w y p is u w y r o k u S ą d u w o je w ó d z k ie g o z a o p a tr z o n e g o w k l a u z u lę p o to , b y m ia ł m o ż n o ś ć z ło ż e n ia g o u k o m o r n ik a p r o w a d z ą c e g o e g z e k u c ję , bo w i e r z y c i e l k a n ie j e s t o b o w ią z a n a o g r a n ic z y ć e g z e k u c ji, a n a d to k o r z y s ta o n a z s y t u a c ji i n ie z a m ie r z a s a m a o g r a n ic z y ć e g z e k u c ji z s u m y p o 800 zł m ie s ię c z n ie d o su m y p o 600 zł m ie s ię c z n ie . S ą d P o w ia to w y w z a s a d z ie o f ic ja ln ie n ie o d m ó w ił w y d a n ia t y t u ł u , n ie m n ie j je d n a k , p o w o łu ją c s ię n a z a le c e n ia i r z e k o m o p o w s z e c h n ie s to s o w a n ą n a p o d s ta w ie ty c h ż e z a l e c e ń p r a k t y k ę , o ś w ia d c z o n o p o z w a n e m u w s e k r e t a r i a c i e , że p o z w a n y o t r z y m a t y tu ł, je ż e l i z a p ła c i k w o tę 1 000 z ł, n a le ż n ą S ą d o w i ty t u ł e m r e s z ty o p ła ty s ą d o w e j, d o c z e g o z o s ta ł o n z o b o w ią z a n y w y r o k ie m o r z e k a j ą c y m ro z w ó d .
W y d a je s ię , ż e te g o r o d z a ju u z a le ż n ia n ie w y d a n ia t y t u ł u , c o u m o ż liw iło b y o g r a n i c z e n i e e g z e k u c ji, k t ó r e j w ie r z y c ie l d o b r o w o ln ie n ie c h c e o g r a n i c z y ć , n ie j e s t u z a
s a d n io n e i n o s i w p e w n y m s to p n iu c e c h y p e w n e g o w y m u s z a n ia .
N a le ż a ło b y je s z c z e z a z n a c z y ć , ż e k w e s tia z a p ł a t y r e s z ty o p ła t j e s t d o ś ć o c z y w is ta , b o p o z w a n y a lb o w p ła c i j e d o b r o w o ln ie a lb o te ż S ą d p r z e p r o w a d z i e g z e k u c ję w r a z ie n ie d o k o n a n ia w p ł a t y d o b r o w o ln ie . N ie m n ie j je d n a k n ic n ie m o ż e s t a ć n a p r z e s z k o d z ie d o z r e a liz o w a n ia p r a w a p o z w a n e g o w y n i k a j ą c e g o z p r a w o m o c n e g o w y r o k u . M o g ą b o w ie m z a j ś ć ja k ie ś s z c z e g ó ln e o k o lic z n o ś c i, z p o w o d u k t ó r y c h p o z w a n y (ja k w n in ie js z y m w y p a d k u — z p o w o d u c h o r o b y d o ś ć d łu g o t r w a j ą c e j ) z o s ta je u z n a n y z a n ie z d o ln e g o d o p r a c y i z w o ln io n y z p r a c y o r a z p r z e c h o d z i n a r e n t ę , k t ó r e j m u je s z c z e n ie z a ła tw io n o , i w r e z u l t a c i e n ie m a m o ż n o ś c i z a p ła c e n ia n p . k w o ty 1 000 zł, b ę d ą c z a r a z e m n a r a ż o n y n a p o w s ta n ie z a le g ło ś c i i d a ls z e e g z e k w o w a n ie po 200 zł z r e n ty , j a k ą m a u z y s k a ć .
W y d a je s ię , że n ie ty l k o p r z y k ła d p r z y to c z o n y , a le i s a m a z a s a d a n ie p o z w a la n a u z a le ż n ia n ie w y d a n ia t y t u ł u od z a p ła ty z a le g ły c h o p ła t.
n ie o d p o w ie d z i, z w ła s z c z a że z p r a k t y k ą t e g o r o d z a ju a d w o k a c i s p o t y k a j ą s ię c o r a z c z ę ś c ie j, a w z a s a d z ie n ie m a ją ż a d n y c h m o ż liw o ś c i z a k w e s tio n o w a n ia j e j w d r o d z e d o s tę p n y c h ś r o d k ó w p r a w n y c h .
a d w . L e s ła w S p a lten ste in
O D P O W I E D Ź :
Przede w szystkim należy w yjaśnić, że w podanym w pytaniu wypadku nie wchodzi w ogóle w grę w ydanie tytułu wykonawczego. Zgodnie bowiem z art. 776 k.p.c. tytułem wykonawczym je s t tytu ł egzekucyjny (patrz art. 777 k.p.c.) opatrzony klauzulą w ykonalności. Tytuł wykonawczy je s t podstawą egzekucji* zgodnie zaś z art. 783 klauzula w ykonalności zaw iera stw ierdzenie, że tytuł upraw nia do egzekucji. K lauzulę w ykonalności tytułow i egzekucyjnem u n ad aje sąd na w niosek w ierzyciela, chyba że postępowanie zostało lub mogło być w szczęte z urzędu (art. 782).
W om awianym wypadku Sąd orzekł w w yroku rozwód i zobowiązał pozwanego do ponoszenia kosztów utrzym ania dziecka w kw ocie po 600 zł m ies. Z takiego w yroku egzekucję mogła prow adzić tylko powódka, bo tylko je j przysługuje na d ające się do egzekucji świadczenie. Treść zapadłego orzeczenia n ie upraw niała pozwanego do w szczęcia i prow adzenia egzekucji, wobec czego bezzasadny byłby jego w niosek o wydanie miu tytułu wykonawczego. P a ra g ra f 86 regulam inu czyn ności sądów w ojew ódzkich i powiatowych o spraw ach cyw ilnych i karnych- (Dz. U. z 1953 r. Nr 44, poz. 216) w yraźnie stanow i, że sąd n ad aje klauzulę w ykonalności orzeczeniu tylko wtedy, gdy n ad aje się ono do w ykonania w drodze egzekucji. N atom iast w om aw ianej sy tu a cji pozwany m iał praw o uzyskać na podstaw ie art. 364 k.p.c. wypis wyroku ze stw ierdzeniem jeg o prawomocności.
Praw om ocność orzeczenia stw ierdza sąd I in stan cji na w niosek strony na po siedzeniu niejaw nym , a dopóki akta znajd u ją się w sądzie rew izyjnym — tenże sąd.
Rostrzygnięcie wniosku strony zapada w form ie postanow ienia. W yjaśnił to Sąd N ajw yższy w orzeczeniu z 18.VI.1966 r. I I I CZP 48/66 (O SNCP z 1967 r. zeszyt 2, poz. 67).
Na postanow ienie sądu co do w ydania klauzuli w ykonalności przysługuje za żalenie (art. 795 k.p.c.). Zażalenie to przysługuje m.in. na postanow ienie odma w ia ją ce nadania klauzuli w ykonalności, czyli od m aw iające w ydania tytułu w y konawczego.
Żaden przepis nie norm uje zagadnienia środka odwoławczego od postanow ienia w kw estii stw ierdzenia praw om ocności orzeczenia, w szczególności od odmowy stw ierdzenia te j praw om ocności. J a k w y jaśn ił Sąd N ajw yższy w powołanym orze czeniu, postanow ienie o stw ierdzeniu praw om ocności nie kończy postępowania, przepis zaś art. 394 k.p.c. n ie przew iduje zażalenia w takim wypadku. Mamy tu do czynienia z luką praw ną i zgodnie z powołanym orzeczeniem Sądu Najwyższego należy ją w ypełnić, stosu jąc przez analogię art. 795 k.p.c., dotyczący klauzuli w y konalności.
W brew więc poglądowi zawartem u w końcowym ustępie pytania wniosko dawca żądający stw ierdzenia prawomocności orzeczenia nie je s t byn ajm n iej bez bronny w razie bezzasadnej odmowy uwzględnienia jego wniosku, gdyż na odmo wne postanowienie przysługuje mu zażalenie. P y tający stw ierdza, że „Sąd Pow ia
Nr 5 (125) P y ta n ia i o d p o w ied zi p ra w n e 5 T
— i towy w zasadzie o ficja ln ie nie odmówił w ydania ty tu łu ”, lecz sekretariat sądowy nie chce go wydać. W razie złożenia wniosku m usi zapaść postanow ienie sądu. U chylenie się od wydania postanowienia (pozytywnego czy negatywnego) byłoby niedopełnieniem obowiązku przez przewodniczącego sądu (wydziału) i uzasad n ia in terw en cję w try b ie nadzoru.
Nie ma żadnych podstaw do uzależniania wydania wypisu orzeczenia ze stw ier dzeniem praw om ocności od uiszczenia przez stronę różnicy pomiędzy wpisem ostatecznym a tymczasowym (art. 31 i 33 przepisów o kosztach sądowych — ustaw a z 13.VI.1967 r., Dz. U. Nr 24, poz. 110).
Zgodnie z art. 20 ust. 2 przewodniczący sądu wzywa do uzupełnienia opłaty sądow ej, a w razie bezskuteczności wezw ania zarządza je j ściągnięcie z urzędu. Zgodnie z art. 1080 § 2 k.p.c. ściąganie nie uiszczonej opłaty sądow ej następ u je w tryb ie rozp. Min. Spraw iedl. z dn. 8.X II.1965 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 336), co zresztą obciąży dłużnika kosztam i egzekucji. Je ż e li w ięc sąd wyda postanow ienie stw ierd zające prawomocność orzeczenia (w form ie wzm ianki zamieszczonej na wypisie orzeczenia z podpisem sędziego — § 86 powołanego regulam inu), .a se kre tariat zastosuje sw oiste ius re ten tio n is , to je st to pozbawiona w szelkiej pod staw y w adliw a działalność ad m inistracji sądow ej, nie m ająca nic wspólnego z orzekaniem , przy czym wadliwość ta powinna być usunięta w trybie nadzoru przełożonych nad sekretariatem . Do tego rodzaju re te n cji nie upoważnia także in stru k cja sądowa — zarządzenie M inistra Spraw iedliw ości z dn. 24.IX.1954 r. Nr 104/54/Or (Dz. Urzęd. Wym. Spraw . z. 10/54, poz. 48).
Pom ijam w te j odpowiedzi zagadnienie stosunku wyroku rozwodowego, orze kającego m. in. o alim entach na rzecz dzieci, do zapadłego uprzednio wyroku alim entacyjnego. Zagadnienie to omawia K om entarz do kod. rodz. i op. (Wyd. Praw n. 1966), s. 305 i nast.
Podnieść jed nak należy jedno. P y tający zamierza złożyć wyrok rozwodowy ko mornikowi celem uniem ożliw ienia egzekucji w odpowiedniej części z poprzednie go wyroku w spraw ie o alim enty. Stanow isko takie byłoby słuszne, gdyby w yrok rozwodowy w sw ej sen ten cji, ja k podaje p ytający, uchylił obowiązek łożenia na koszty utrzym ania dziecka starszego po 200 zł m iesięcznie. Należałoby wówczas przyjąć, że w yrok rozwodowy w tym z&kresie pozbawił wykonalności tytu ł w y konawczy wydany w spraw ie o alim enty. T ak zresztą powinna prawidłowo brzm ieć sen ten cja wyroku rozwodowego w te j części (patrz Z. K rzem iński, W. Żyw icki: Zbieg procesu rozwodowego z procesem o alim enty, „P alestra” nr 4/67, s. 34). W tym wypadku kom ornik m iałby podstaw ę do um orzenia egzekucji co do 200 zł (art. 825 pkt 2 k.p.c.). Gdyby jednak wyrok rozwodowy ograniczył się jed ynie do zasądzenia alim entów w kw ocie po 6000 zł m iesięcznie dla młodszego dziecka, bez uchylenia orzeczonego poprzednim w yrokiem w spraw ie o alim enty obowiązku płacenia po 200 zł na starsze dziecko, to kom ornik nie m iałby podstaw do um o rzenia egzekucji i dłużnik m usiałby wytoczyć powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego z poprzedniej sprawy o alim enty w ykonalności co do kwoty 200 zł (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.); dopiero na podstaw ie tytułu wykonawczego z tego ostat niego wyroku mogłoby nastąpić um orzenie egzekucji.