Szkoła Trenerów Polskiego Związku Piłki
Nożnej
Kurs UEFA Elite Youth A 2017 ed.II
Budowanie relacji na linii trener – młody piłkarz na bazie własnych doświadczeń
Piotr Kurzawski
Praca dyplomowa
Biała Podlaska, grudzień 2017
2 Spis treści
Wstęp
……… 3
Rozdział I .……….. 4
Komunikacja interpersonalna 1.1 Na czym polega proces komunikacji? ……… 4
1.2 Sposoby korygowania złe komunikacji ……….. 6
Rozdział II ………. 7
Relacja trener – młody piłkarz 2.1 Budowanie pozytywnej relacji na linii trener – zawodnik ……… 7
2.2 Wpływ dyscypliny na budowanie relacji na linii trener – młody piłkarz .. 11
Rozdział III ………. 12
Motywacja – ważny aspekt w relacjach trener – zawodnik 2.1 Wpływ motywacji na rozwój młodego piłkarza ……… 12
2.2 Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna ……… 13
Podsumowanie ……… 16
Wnioski ……….. 17
Piśmiennictwo ………. 18
3 Wstęp
Budowanie dobrej relacji na linii trener – młody piłkarz to połowa sukcesu do osiągnięcia celu w kwestiach szkoleniowych.
Zawarte w tej pracy kwestie dotyczyć będą komunikacji interpersonalnej na linii trener – młody piłkarz. Znajdzie się w niej również aspekt jak doprowadzić do tego aby zawodnik wierzył w trenera, jak sprawić aby zawodnik zaufał trenerowi i podążał tą ścieżką która została wytyczona przez trenera?
Jak w każdej dziedzinie życia występują plusy i minusy tak w sposobie komunikacji mogą wystąpić jakieś błędy. Budowanie dobrej relacji z młodym piłkarzem to również
odpowiednie komunikowanie się. Przedstawię również sposoby korygowania złe komunikacji tak aby młody piłkarza czuł się ważną częścią życia drużyny.
Budowanie relacji na linii trener – młody piłkarz znajdą się w kolejnym rozdziale który przedstawiać będzie jak zdobyć zaufanie zawodnika i czym go do siebie przekonać.
Każdy trener jest w oczach swoich podopiecznych wzorem i autorytetem. Dlatego każdemu młodemu zawodnikowi zależy na posiadaniu jak najlepszych relacji ze swoim trenerem – przywódcą.
Kolejny rozdział to zwrócenie uwagi na wpływ motywacji u młodego piłkarza.
W jaki sposób taki zawodnik powinien być motywowany i jakie to powinno przynieść efekty w szkoleniu.
Wszystkie wymienione zagadnienia nie będą miały pokrycia jeśli młody zawodnik nie będzie po prostu chcieć być najlepszym. I właśnie tutaj pojawia się rola trenera aby zbudować takiego zawodnika poprzez nawiązanie z nim dobrej relacji.
“Gdy przychodząc na trening trener wita Cię uśmiechem to
wiadomo, że to będzie dobry trening”.
4 Rozdział I
Komunikacja interpersonalna 1.1 Na czym polega proces komunikacji
Jednym z najważniejszych aspektów w sporcie, a szczególnie w szkoleniu dzieci i młodzieży jest relacja pomiędzy trenerem i zawodnikiem. Stanowi ona podstawy efektywnej pracy trenerskiej i zawodniczej.
Istotą dobrych relacji trener – młody zawodnik jest komunikacja. Można śmiało powiedzieć, że skuteczni trenerzy są prawdziwymi mistrzami komunikowania się.
Komunikacja interpersonalna odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka we wszystkich jego dziedzinach, nic więc dziwnego, że ujmowanie tej tematyki w kontekście sportu jest w literaturze zjawiskiem częstym.
Komunikację interpersonalną można zdefiniować w sposób uproszczony jako
„wymianę werbalnych i niewerbalnych sygnałów w celu osiągnięcia porozumienia i współdziałania”
Relacja ta bywa określana jako jeden z czynników decydujących o poziomie wykonania we współczesnym sporcie zarówno amatorskim jak i zawodowym, a także wywierających wpływ na rozwój młodego zawodnika.
W jednym z wywiadów słynny trener skoczków narciarskich A. Tajner, powiedział, że „praca trenera polega na współdziałaniu z innymi osobami. […]. Trener, który nie potrafi stworzyć atmosfery pracy, odpowiedzialności, samodoskonalenia się i zdrowej rywalizacji, wielkich wyników nie osiągnie”
Kluczowymi kwestiami w komunikacji trenera z młodym piłkarzem, poza
uwarunkowaniami osobowościowymi powinny być kwestie umiejętności interpersonalnych.
Umiejętność tłumaczenia, umiejętność perswazji, sposób informowania zawodnika o błędach oraz panowanie nad emocjami to cechy jakie powinien posiadać komunikatywny trener.
Umiejętności interpersonalne obejmują bycie otwartym na emocje, przekonania i wątpliwości własne oraz zawodnika, wrażliwość na różnorodne sygnały wysyłane przez niego, kierowanie się empatią oraz umiejętność aktywnego słuchania.
W ich skład wchodzi również umiejętność rozwiązywania konfliktów, będących zjawiskiem nie do uniknięcia – nie tylko w sporcie, lecz również we wszelkiego rodzaju relacjach społecznych.
5
Bardzo istotne w pracy trenera są umiejętności tłumaczenia i perswazji. Należy zwracać uwagę na to, by stosowane argumenty były odpowiednio dobrane do wieku zawodnika, do jego rozwoju emocjonalnego oraz sytuacji jaka występuję w danym momencie.
Każdy zawodnik jest inny. Każdy zawodnik posiada inny stopień przyswajania informacji. Do jednego trafiają zwykłe słowa, a do drugiego np. przekaz graficzny i czy pokaz. Dopasowanie odpowiedniej formy przekazu wiąże się z tym, iż trener musi
wykazywać się sporą dozą cierpliwości czy też wiedzy z zakresu psychologii aby wszystko przekazać tak by zawodnik zrozumiał i czuł się ważny.
Pozytywny (otwarty) styl przywództwa w sporcie bazuje na włączaniu zawodnika w proces decyzyjny oraz stosowanie pozytywnych bodźców do pracy, co ma go doprowadzić do sukcesów.
6 1.2 Sposoby korygowania złe komunikacji.
Trener jest tylko człowiekiem i jak każdy ma prawo do popełnienia błędu nawet w tak ważnej kwestii jak komunikacja na linii trener – młody piłkarz. Najważniejsze aby trener umiał w jak najszybszy sposób dostrzec błąd jaki popełnił i jeszcze za nim zawodnik się zorientuje naprawić go lub odpowiednio skorygować.
Przejawy, przyczyny i konsekwencje złych sposobów komunikacji trenera z
zawodnikiem objawiać się mogą w postaci używania przez trenera sformułowań typu: jesteś za młody aby się mądrować, nie znasz się na tym więc słuchaj mnie, jesteś
nieodpowiedzialny…wymieniając tego typu zdania sprawiamy, że młody zawodnik będzie bardzo negatywnie i nieufnie nastawiony do trenera. Komunikując się z zawodnikiem nie wolno uogólniać. Należy uważnie koncentrować się na zawodniku, mówić wprost i otwarcie wyrażać swoje potrzeby, uczucia i propozycje.
Poprzez przestrzeganie powyższych standardów polepszy się przebieg komunikacji, zmniejszy się negatywne odczucia zawodnika oraz będzie duża szansa aby doprowadzić do poprawy relacji trener– zawodnik.
W negatywnej komunikacji możemy również dostrzec pozytywne aspekty. Aby miało to pozytywny odbiór ze strony zawodnika należy takie uwagi przekazywać w taki sposób, aby nie słyszał tego nikt postronny, rozpoczynać krytykę od miłego słowa czy komplementu.
Przedstawianie prawidłowego rozwiązania problemu będzie odbierane przez
zawodnika lepiej i „mniej boleśnie”. Trener musi zachęcać zawodnika do współpracy, a nie żądać jej. Jedna nieprawidłowość to jedna krytyka, należy unikać powtarzania krytyki. Aby zawodnik wyszedł ze wspólnej rozmowy pozytywnie nastawiony to krytykę powinno zakończyć się pozytywnym aspektem np. „mimo słabszej dyspozycji w ostatnim czasie, ciągle wierzę w Ciebie gdyż drzemią w Tobie ogromne możliwości”.
Często stosuję w swojej pracy tego typu stwierdzenia w stosunku do zawodników i obserwuję, że przynosi to wymierne efekty. Zawodnik bardziej przykłada się do zajęć i w sposób widoczny robi postępy.
7 Rozdział II Relacja trener – młody piłkarz.
2.1 Budowanie pozytywnej relacji na linii trener – młody piłkarz.
Bycie trenerem to nie praca, to styl życia. Ubiór, wygląd osobisty, kultura słowa to tylko kilka składowych które młody piłkarz dostrzega w swoim trenerze. Trener musi się ciągle rozwijać. Bycie trenerem to godziny spędzone na pogłębianiu wiedzy na temat swojej dyscypliny. To czas spędzony na konferencjach, na kursach, szkoleniach aby pogłębiać wiedzę na temat związany ze swoim zawodem. To nieprzespane noce na analizie treningu - meczu, nauce psychologii, czytaniu i inspirowaniu się historiami wybitnych sportowców i trenerów. Praca trenera to ciągłe poszukiwanie i doskonalenie – po to, aby twoi zawodnicy z dnia na dzień stawali się coraz lepsi, a twoja praca była bardziej przyjemna.
Ważną częścią w nawiązywaniu relacji na linii trener – młody piłkarz musi być pokazany ze strony trenera pełen profesjonalizm pracy. Punktualność, odpowiedzialność, dotrzymywanie słowa to kilka ważnych aspektów które wpłyną pozytywnie na pracę trenera.
Trener dla młodego zawodnika często pełni rolę taką jak rodzic dla dziecka. Dlatego też swoim autorytetem może bardzo mocno zbudować poczucie wartości sportowca. Używając, albo wręcz nadużywając języka negatywnego, może też istotnie obniżyć poczucie
skuteczności, zasiać niepewność w sercu i umyśle sportowca.
Trener jest przewodnikiem młodego piłkarza po świecie sportu, często siłą napędową.
Musi mieć świadomość, jak jego zachowanie, wypowiadane słowa czy mowa ciała mogą wpływać na zawodnika.
Dobre relacje z trenerem mają dla młodego piłkarza ogromne znaczenie. Pozytywnie ukształtowana relacja wpływa na poszczególne zachowania sportowca, zarówno te na boisku, jak i poza nim. Co więcej, relacja ta pozwala skutecznie prognozować sukces sportowy.
Zawodnik chce mieć zaufanie do trenera. Gdy je posiada, zrobi dla niego wszystko podczas codziennych treningów i podczas każdego meczu.
Ważnym aspekty pozytywnej relacji trener – zawodnik jest to aby być
zainteresowanym nie tylko funkcjonowaniem na treningu oraz w momencie brania udziału w meczu - turnieju, ale także życiem pozasportowym. Czym się zajmuje poza uprawianą dyscypliną, jakie ma zainteresowania, z czego jest dobry w szkole, jak układają się jego
8
relacje z rówieśnikami, czy w domu wszystko dobrze. Tego typu zainteresowanie ze strony trenera bardzo pozytywnie wpływa na jego relacje z zawodnikiem, drużyną.
W pracy z młodzieżą osobiście doświadczyłem tego, że poprzez interesowanie się życiem po za boiskiem swoich podopiecznych moja praca była łatwiejsza i bardziej owocna.
Dzięki temu, że interesowałem się zawodnikiem gdy był chory, kontuzjowany (wypadek samochodowy) lub gdy miał problemy w szkole czy nawet przeżywał zawodów miłosny mogłem liczyć na takiego zawodnika na boisku. Wiedziałem, że taki zawodnik wychodząc na boisko da z siebie 100%.
Bardzo często stosuję w swojej pracy regułę wzajemności. Jest to świadome z mojej strony obdarowywanie młodego zawodnika drobnym upominkiem (jakiś owoc, coś słodkiego itd.). Poprzez tego typu działanie dostrzegam, że zawodnik lepiej pracuje na treningach, jest bardziej odpowiedzialny za swoje postepowanie. Taki zawodnik również bardziej ufa trenerowi oraz wzrasta w nim świadomość pracy.
Trener powinien przeprowadzać indywidualne rozmowy z zawodnikiem, przekazywać jasne i zrozumiałe informacje. W takiej rozmowie podkreślać należy progres zawodnika, zwracać uwagę na pozytywne zachowanie i umiejętności zawodnika. Sztuką jest aby wywarzyć proporcję pomiędzy pozytywnymi a negatywnymi informacjami w stosunku do zawodnika.
Bardzo ważną rzeczą jest aby młodego zawodnika oceniać indywidualnie, pamiętając, że każdy zawodnik jest indywidualnością. Osobą z własną historią życiową wywodzącą się ze innego środowiska, oraz z indywidualnym nastawieniem do treningu.
Z własnego doświadczenia wiem, że jeśli w życiu rodzinnym wszystko jest na właściwym miejscu to można spokojnie skupić się na pracy, zarówno jako trener oraz jako zawodnik.
Aby zbudować pozytywną relację z młodym zawodnikiem trener pamiętać musi także, aby oceniając umiejętności zawodnika nie porównując ich z umiejętnościami kogoś innego zarówno z drużyny własnej, jak i przeciwnej.
Uważam, że aby nawiązać dobrą relację z zawodnikiem (zawodnikami – drużyną) należy „nadawać na tych samych falach”. Trener powinien posługiwać się językiem zbliżonym do tego jakim posługują się młodzi zawodnicy, oczywiście z zachowaniem
dystansu. Być na czasie z najnowszymi trendami mody młodzieżowej, nowinek technicznych czy też ogólnie wiedzieć co dzieje się w świeci młodych.
9
Wymienione wyżej kwestie dotyczą zarówno pracy w kategorii junior jak i kategoriach żak, skrzat czy orlik. Odbiór przez zawodnika takiego trenera będzie o wiele cieplejszy i sprawi, że zawodnik nabierze zaufania do trenera. Zawodnik będzie czuł komfort nawiązując rozmowę z takim trenerem. Śmiało będzie mógł porozmawiać o swoich
zainteresowaniach, o swojej sytuacji w szkole czy problemach jakie doskwierają młodemu piłkarzowi.
Szkolenie młodych ludzi, obserwowanie ich sukcesów i rozwoju, to niezwykle krzepiące i nagradzające doświadczenie.
Aby zbudować pozytywną relację z zawodnikiem trener powinien przestrzegać kilku zasad:
1. Musi być uczciwy wobec swoich zawodników
Dotrzymywanie słowa to podstawa w pracy z młodzieżą. Jeśli trener coś obiecał zawodnikowi musi dotrzymać słowa i spełnić obietnicę, mimo czasami wbrew swojej woli. Takim postępowaniem zyska szacunek i uznanie w oczach zawodnika.
2. Wyjaśniać swoje decyzje
Należy być szczerym i prawdomównym aby pomiędzy trenerem a zawodnikiem nie było niedomówień.
3. Myśleć przede wszystkim o tym, co najlepsze dla zawodnika – drużyny.
Trener musi być jak ojciec. Powinien robić wszystko aby jego zawodnicy mieli komfort pracy.
W polskich realiach czasami trener musi „walczyć” o to aby zespół miał jak najlepiej (dobre boisko, dobry sprzęt sportowy, wyżywienie itd.). Świadomy i inteligent zawodnik to doceni i będzie w stanie grać nie tylko dla siebie ale i również dla trenera.
Kolejnym aspektem w budowaniu dobrej relacji na linii trener – młody piłkarz będzie równe traktowanie wszystkich członków drużyny. Zawodnik nr 1 jak i zawodnik nr 18, muszą być na równi w zarządzaniu zespołem. Powiem więcej, zawodnik nr 18 musi być objęty większą troską przez trenera, aby ciągle czuł, że trener w niego wierzy i jest potrzebny drużynie.
Udana relacja pomiędzy trenerem a młodym piłkarzem ma umożliwić mówienie sobie dobrych rzeczy, złych rzeczy i tych które są zwykłe ale w „świecie młodego zawodnika
10
bardzo ważne. Trener musi również umieć wysłuchać zawodnika który chce przekazać dobre rzeczy, złe rzeczy i takie które w oczach trenera są mało istotne a dla młodego zawodnika mają ogromną wartość.
Budując relację z młodym zawodnikiem trener musi wierzyć w swoje umiejętności ale być przy tym skromnym i wrażliwym człowiekiem. Trzeba umieć działać śmiało i odważnie, a jeśli coś nie funkcjonuje jak należy, zareagować błyskawicznie i poprawić relacje z
zawodnikiem.
Czego powinniśmy unikać? Charakterystyka Rozwiązanie Krytykowania Jedna z najsilniejszych barier
komunikacyjnych
Można wskazać jeden lub dwa obszary do poprawy
Rozkazywania
Poprzez rozkaz odbiera się osobie możliwość podjęcia
decyzji
Dawanie przestrzeni osobie do podjęcia decyzji: możliwość wyboru z jasno określonych
opcji
Etykietowania
Jest zamknięciem drogi do poznania drugiego człowieka,
często powstałe na skutek stereotypów
Otwartość w rozmowie, niesugerowanie się wyglądem
czy opinią innych
Wychwalania Ogólne i częste jest odbierane, jako nieszczere
Bardzo szczegółowe pochwały cieszą odbiorcę
Komunikatów ze słowem
„nie”
Podczas silnych emocji nasza podświadomość ignoruje
słowo „nie”
Spróbuj formułować komunikat pozytywnie, by
zwiększyć
prawdopodobieństwo jego skuteczności
Zadawania zbyt wielu pytań
Zadawanie zbyt wielu pytań nie daje możliwości drugiej
osobie do odpowiedzi
Nie zadawaj kolejnego pytania, gdy osoba nie odpowiedziała na poprzedni Tabela 1. Unikanie błędów w komunikacji trener - zawodnik
11
Trener powinien umieć komunikować się z jakąkolwiek osobą na
jakimkolwiek poziomie, od najmłodszego do najstarszego. To, jak się udaje pociągnąć za sobą wszystkich w stronę wspólnego celu, wraz z jego zdolnością planowania i przygotowania się na każdą nieprzywidzianą sytuację, czyni z niego bardzo wyjątkową osobę.
2.2 Wpływ dyscypliny na budowanie relacji na linii trener – młody piłkarz
Uważam, że bez dyscypliny nie osiągnie się niczego nie tylko w piłce nożnej ale ogólnie w sporcie, życiu. Utrzymanie dyscypliny jest jedną z najważniejszych części aby osiągnąć sukcesu.
Najgorszą rzeczą, jaką może zrobić trener jest przymykanie oczu na
niezdyscyplinowanie młodego piłkarza a potem postępowania surowo wobec niego.
Czynniki które charakteryzują dyscyplinę to rygor i porządek. Rygor to określenie niepasujące do szkolenia młodzieży.
W swoim warsztacie pracy posługuje się określeniem porządek. Porządek nie dotyczy tylko tego aby sprzęt w magazynie był poukładany. Porządek powinien obejmować poukładane relacje między trenerem a zawodnikiem – drużyną. Jasno nakreślone sposoby współpracy pozwolą zachować ład i porządek w relacjach z zawodnikiem.
W budowaniu relacji dyscyplina powinna być znana zawodnikowi ale nie może go ograniczać w relacjach z trenerem. Zawodnik musi czuć się swobodnie w otoczeniu trenera. Trener powinien uświadamiać zawodnika, że w piłce nożnej jest czas na wszystko. Jest czas na zabawę np. wspólne wyjście do parku rozrywki czy większa swoboda w trakcie czasu wolnego na obozie sportowym lub czy jest np. luźniejszy trening ale pewne standardy w relacjach muszą być zachowane.
Pracując z dziećmi (młodzieżą) trener buduje takiego zawodnika praktycznie we wszystkich aspektach życia sportowego. Pokazuje mu jak powinien wyglądać świat młodego piłkarza. Zwraca uwagę na aspekty które zawodnik nie jest w stanie dostrzec w życiu codziennym. Zawodnik który jest punktualny, przygotowany do zajęć (piłka napompowana, odpowiednie obuwie, odpowiedni strój sportowy),
prawidłowo się odżywia, a w szkole nie ma zaległości w nauce wtedy możemy mówić
12
o zawodniku zdyscyplinowanym i świadomym, a zarazem dostrzegamy rękę trenera który miał wpływ na takiego zawodnika.
Rozdział III Motywacja – ważny aspekt w relacjach trener – zawodnik 3.1 Wpływ motywacji na rozwój młodego piłkarza.
Motywacja – jako wewnętrzny czynnik, który pobudza, kieruje i scala działalność jednostki. Działania podjęte pod wpływem motywacji ukierunkowane są na zaspokojenie naszych potrzeb.
Motywacja jest kolejnym elementem w układance do osiągnięcia sukcesu w relacji z zawodnikiem. Jeśli motywujemy zawodnika w odpowiedni sposób i przynosi to wymierne efekty w postaci strzelonego gola, dobrej interwencji bramkarskiej, dobrego meczu czy widocznego progresu w rozwoju zawodnika możemy mówić wtedy o skutecznym budowaniu relacji z zawodnikiem.
Poprzez wnikliwą analizę, szczerą rozmowę z zawodnikiem, oraz codzienną obserwację swoich podopiecznych trener jest w stanie ocenić w jaki sposób motywować danego zawodnika. Taki sposób działania zapewni nam komfort pracy aby trafnie
przewidzieć mnóstwo sytuacji. Będziemy w stanie określić, jak gracz reaguje na dany impuls lub zdarzenie.
Każdy piłkarz jest inny. Jeden potrzebuje „poklepania po ramieniu” i ciepłych słów mobilizacji, inny – ostrych, mocnych zdań, bo tylko wtedy jest w stanie pobudzić swój organizm do dodatkowego wysiłku.
Jest to nie lada wyzwanie dla trenera, szczególnie pracującego z dziećmi czy młodzieżą. W swojej pracy szkoleniowej spotkałem się z w/w sytuacją. Obrałem złą formę motywacji w stosunku do danego zawodnika co negatywnie wpłynęło na jego dyspozycję w trakcie meczu . Było to dla mnie bardzo cenne doświadczanie które pokazało mi jak
nietrafiony sposób motywacji może wpłynąć na formę zawodnika.
13
Bliskość i zrozumienie to klucz do sukcesu w relacjach trener-zawodnik.
Każdy trener odpowiedzialny jest za poziom motywacji i pewności siebie u swoich zawodników. Energia, którą „zaraża” na co dzień trener, ma niesamowity wpływ na podopiecznych.
Zdarza się, że po przegranym meczu czy turnieju, a może nawet po prostu z powodu gorszego dnia na treningu młodemu zawodnikowi po prostu brakuje motywacji. To właśnie pozytywne nastawienie, ciepłe słowo i uśmiech trenera potrafią zachęcić do dalszej ciężkiej pracy oraz wydobyć z zawodnika to co najlepsze.
W piłce nożnej nic tak źle nie wpływa na młodego zawodnika jak brak motywacja.
Bez niej zawodnik nie może sprostać wyzwaniom jakie napotyka w drodze na szczyt.
Ze swojego doświadczenia wiem ilu dobrych albo bardzo dobrych zawodników przestawało uprawiać sport – piłkę nożną przez to, że stracili motywację do dalszej ciężkiej pracy. To właśnie w takich chwilach trener musi wykazać się jak największa umiejętnością aby sprawić by taki zawodnik wrócił na właściwą ścieżkę rozwoju.
3.2 Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna.
Motywacja zewnętrzna , bo o niej mowa w relacjach trener – młody piłkarza ma kolosalne znaczenie w szkoleniu młodzieży. Umiejętnością jaką trener powinien posiadać jest to aby poprzez użycie właściwych argumentów sprawić by zawodnik z przyjemnością
przychodził na treningi i oddawał się swojej pasji jaką jest gra w piłkę nożną.
Motywacja zewnętrzna to nie tylko trener, to środowisko otaczające młodego piłkarza.
Środowisko w jakim porusza się zawodnik jest ważnym aspektem motywacyjnym w przygodzie – karierze młodego piłkarza. Bardzo ważną rolę w procesie szkolenia odgrywa najbliższa rodzina zawodnika która ma pośredni a czasem bezpośredni wpływ na motywację zawodnika.
Zawodnik który wolną chwilę spędza na samodoskonaleniu się tzn. idzie na siłownie, na basen, jeździ na rowerze lub po prostu wychodzi z kolegami na podwórko i gra w piłkę wtedy możemy mówić o motywacji wewnętrznej. To właśnie samokontrola zawodnika wpływa pozytywnie na jego rozwój.
Już od najmłodszych lat trener jest w stanie zasiać w zawodniku ziarno motywacji wewnętrznej. Poprzez opowiadanie o sprawach ważnych dla rozwoju młodego piłkarza
14
uświadamia zawodnika co musi robić aby spełnić swoje marzenia. Dzięki takim działaniom młody zawodnik sam będzie się kontrolować aby dobrze się odżywiać, aby odpowiednio się wysypiać, aby samemu przygotować się do treningu – meczu.
Niekończące są sposoby motywacji młodego zawodnika. Najważniejsze aby to on sam był świadomy obranej drogi i podążał nią pod przewodnictwem swojego trenera oraz
najbliższej rodziny.
Aby zawodnik osiągnął sukces musi lubić się spocić, zmęczyć, ubrudzić. Musi chcieć iść spać zmęczonym lub wręcz wyczerpanym aby następnego dnia wstać i z energią iść na kolejny trening.
15 Podsumowanie
W niniejszej pracy starałem się przedstawić podstawy w budowaniu pozytywnej relacji między trenerem a młodym piłkarzem. Działania na rzecz drugiej osoby, której celem jest realizacja własnych marzeń sportowych jest procesem niezwykle trudnym i
wymagającym.
W budowaniu pozytywnej relacji z zawodnikiem trener musi mieć wsparcie
praktycznie ze wszystkich stron. Bardzo wiele czynników wpływa na to aby relacje na linii trener – młody piłkarz były na poziomie mistrzowskim. Inteligencja, elokwencja oraz wyczucie trenera wpływają na to by zawodnik w pełni zaufał trenerowi i podążał za wskazówkami swojego trenera.
Uważam, że bardzo ważnym aspektem pracy z dziećmi – młodzieżą jest naturalność i sposób w jaki trener komunikuje się zawodnikami.
Przedstawienie w pracy sposobów komunikacji z zawodnikiem oraz jakich błędów unikać aby nie zrazić do siebie młodego piłkarza jest tym zjawiskiem które uważam za
kluczowe. Nigdy nie zdobędziemy zaufania zawodnika, drużyny jeśli nie będziemy potrafić w odpowiedni sposób komunikować się.
Z doświadczenia wiem, że odpowiedni sposób komunikowania się pozytywnie wpływa na relacje na linii trener – zawodnik. Czasami trener musi „blefować” w rozmowie z zawodnikiem ale bardzo umiejętnie aby zawodnik nie wyczuł, że trener po prostu kłamie.
Do wypracowania odpowiedniego modelu budowania relacji z zawodnikiem, trenera ogranicza tylko i wyłącznie jego wyobraźnia.
16 Wnioski
Stworzenie atmosfery wzajemnego zaufania i otwartości to trudna sztuka, jaką powinien opanować każdy ceniący się trener. Jest to proces długotrwały, który buduje się przez cały okres szkolenia.
Uczciwa i otwarta komunikacja stanowi podstawę w dążeniu do jednoczesnego sterowania rozwojem, a także potrzebą osiągnięć każdego zawodnika oraz końcowym sukcesem zespołu.
Aby zbudować pozytywną relację na linii trener – młody piłkarz osoba trenera musi spełniać kilka podstawowych warunków:
1. W odpowiedni sposób komunikować się z zawodnikiem.
2. Znaleźć wspólny język z zawodnikiem.
3. Być uczciwym i szczerym w stosunku do zawodnika.
4. Zachowywać dystans w relacjach z młodym piłkarzem.
5. Utrzymywać dyscyplinę na odpowiednim poziomie.
6. W odpowiedni sposób motywować zawodnika.
7. Okazywać empatie w chwilach gdy zawodnik tego najbardziej potrzebuje.
8. Relacje interpersonalne trenera z całym środowiskiem otaczającym młodego piłkarza muszą być na wysokim poziomie.
Nigdy nie znajdziemy złotego środka aby nawiązać nić porozumienia z zawodnikiem kiedy on sam po prostu nie będzie tego chcieć. I w tym właśnie momencie trener musi wykazać się dużymi umiejętnościami komunikowania aby przekonać do siebie młodego piłkarza i zdobyć jego zaufanie.
17 Piśmiennictwo
1. AGNIESZKA ŚWIERCZYŃSKA*, MGR MAŁGORZATA TURSKA**
*Uniwersytet Śląski w Katowicach. Komunikacja trener–zawodnik. Podstawy teoretyczne, przejawy, możliwości interwencji psychologicznej.
2. Motywacja w Sporcie – mgr. Piotr Kotlarski.
3. 90 – minutowy menedżer. David Bolchover, Chris Brady.
4. Mourinho Za Kulisami Zwycięstw. Luis Miguel Pereira, Nuno Luz
5. Matylda Olek, Warsztat komunikacji dla nauczycieli wychowania fizycznego.
Wychowanie Fizyczne w Szkole 5/2016.
6. Matylda Olek, Pozytywna relacja trener-zawodnik. Jak można ją kształtować?, Magazyn Trenera 40/2015.
7. Artur Poczwardowski, Relacje pomiędzy trenerem i zawodnikiem. Jak je doskonalić?, Sport Wyczynowy 3-4/2000.
Inne źródła
