Od redakcji
Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach 15, 11-12
O D R E D A K C J I
P o czyn a ją c od tomu X I I „ R o c zn ik ” w coraz szerszy m zakresie u ż y c z a swych łamów tem atyce m uzealnej. O jego m uzealnym charakterze decydują rów nież osoby autorów . Zjaw iskiem sz c z e gólnym było pojaw ienie się w „ R o czn ik u ” opracowań naukowych określonych zespołów za b ytk ó w ze
zbiorów naszego muzeum i jego o d d zia łó w , a ta k że m uzeum okręgowego sąsiedniego w ojew ództw a. N iektóre prace o tym ch arakterze sta ły się za czą tk iem du żych katalogów naukowych: kolekcji broni, zbiorów polskiej g ra fik i i kolekcji tapiserii. W tomie X V za m ieszc za m y tr z y tego typu prace, d o tyczą ce tym razem za b y tk ó w D z ia łu H istorii i D z ia łu E tnografii kieleckiego muzeum o ra z ciekaw ej, od niedawna tw orzon ej, kolekcji d zie ł sztu k i zw ią za n yc h z W isłą w M u zeum O kręgow ym w S an dom ierzu.
N ie z w y k le cenna je s t dla nas seria p rac poświęconych W zg ó rzu Zam kowem u, jego układow i przestrzen n em u i za b y tk o w ym budowlom, których m uzeum je s t głów nym użytkow n ikiem i konserwa
torem. Po w a żn ym dla ekspozycji w n ętrz zab ytk o w ych X V I I i X V I I I w. — m ieszczącej się w korpusie głów nym pałacu — artyku le (t. X I I I ) i serii p rac do tyczą cych p o zostałych budowli W z g ó rza (t. X I V ) tom X V p rzyn o si próbę ukazania zespolonej z pałacem jedn ostki osadniczej zw an ej rezyden cją, je j g e n e zy , historii, układu przestrzenn ego o ra z ważnego dla d alszych je j losów projektu u żytk o w a n ia i konserwacji.
N a u kow a aktyw n ość środowiska m uzealnego zaow ocow ała w tomie X V kilkom a pracam i, które stanow ią d u ż y w k ła d do badań nad regionem. W ym ienić tu n a le ży rozpraw ę poświęconą dziejom społeczności żyd o w sk iej w latach 1 8 6 2 -1 9 3 9 w K ielcach o ra z pracę om awiającą w y d a rzen ia pierw szego roku I w ojny św iatow ej rozgryw ające się w n aszym mieście, a ta k że kontynuację tem atu fo to g ra fii potraktow an ej ja k o „ m aterialny środek przen o szen ia tra d y cji” w postaci opracowania je j dziejów w guberniach radom skiej i kieleckiej w latach 1 8 3 9 -1 9 1 8 . D o tej gru py p ra c z a lic z y ć te ż m ożna a rty k u ł tra k tu ją cy o X V ll- w ie c z n e j a rchitektu rze kościoła św. Trójcy w K ielcach . C ieszy f a k t, że po d łu żs ze j nieobecności na łam y „ R o czn ik a ” w rócił zn ów tem at architektury za b y tk o w ej.
S zczególne w prow adzen ie n a leży się w tej przedm ow ie dwu pracom z tego tomu, zw ią za n y m z M u zeu m W si K ieleckiej, a w łaściwie ze skansenem w T okarni, p r z e z sw ą dla niego „ p rzyd a tn o ść” . P ierw szą z a lic z y ć trzeb a do prac naukowych, których zadan iem je s t ustalenie najtrafniejszego u rzą d zen ia ek sp o zycji w n ętrz : będzie to j u ż drugie (po ek sp o zycji w n ętrz za b ytk o w ych pałacu ) tego typu opracowanie. T ym razem je s t to próba odtw orzenia X IX -w ie c z n e g o w n ętrza dworu polskiego w dawnej stacji p o czto w ej z Suchedniowa przeniesionej do skansenu. D ruga praca poświęcona osobie i tw órczości J a n a B ernasiew icza — tw órcy ogrodu rz e ź b — stanow i dokumentację jego spuścizny a rty styc zn ej i m oże zo sta ć w yk o rzysta n a p r z y p rezen ta cji rz eź b przeniesionych do P arku E tnograficznego w T okarni z ogrodu a r ty s ty po jego śm ierci.
12 O d R edakcji
A n a liz a zaw artości tomu w skazu je na funkcję integrującą, ja k ą spełnia to w ydaw nictw o w odniesieniu do różnego typu m uzeów w ojew ództw a kieleckiego, j a k te ż sąsiedniego w ojew ództw a tarnobrzeskiego.
W tym miejscu w yp a d a je s z c z e podać C zy te ln ik o w i wyjaśnienie dotyczące układu „ R o c zn ik a ” . O tó ż od tomu X V Zespół R edakcyjn y postan ow ił powrócić do p o d zia łu p ra c , k tóry u trz ym a ł się do tomu V I I I w łącznie. A rty k u ły um ieszczono w kilku grupach ze w zględu na sposób potraktow an ia tem atu. D w ie p ierw sze : „ R o zp r a w y i a r ty k u ły ” o ra z „ Ź ródła i m a te ria ły ” , istn iały ju ż we wcześniejszych tomach „ R o c zn ik a ” ; nowością je s t grupa trze c ia : „ M e to d yk a p ra c y m uzealnej” , w której z n a la z ły się uwagi poczynione na marginesie nowej g a lerii m alarstw a polskiego o ra z omówienie cyklu im prez ośw iatow ych „ W o k ó ł m odela” . P ozostałe m ateriały m ieszczą się w grupach: „N ow e n a b ytk i” (w ydzielone z „ K ro n ik i m uzealnej” ) , „ K ro n ik a ” , „ Z żałobnej k a r ty ” o ra z „ R ecenzje i om ówienia” . Tom X V w p ro w a d za te ż spisy treści w ję z y k a c h obcych, na które przeło żo n o streszczen ia poszczególnych prac.
N a zakoń czen ie niepokojąca refleksja zw ią za n a z ponownie w yd łu ża ją cym się odstępem w w ydaw an iu „ R o c zn ik a ” , czego powodem obok znanych j u ż trudności po lig ra ficzn ych są ta k że kłopoty finansow e w yd a w cy. P ozo sta je jed yn ie ży w ić n adzieję, że uda nam się u trzym a ć to najw ażn iejsze naukowe w ydaw n ictw o M u zeu m N arodow ego w K ielcach.
