Fazy rozwoju grupy w psychoterapii

(1)

PROCESY I ZJAWISKA W ZAMKNIĘTEJ GRUPIE PSYCHOTERAPEUTYCZNEJ

1

Fazy rozwoju grupy

w psychoterapii

(2)

Fazy rozwoju grupy w

psychoterapii

2

1. Faza orientacji

2. Faza konfrontacji i eksploracji różnic

3. Faza pogłębionej eksploracji problemów na

poziomie grupowym i indywidualnym

(3)

Faza orientacji

3

 prezentacja członków grupy,  określenie celów i oczekiwań,

 określenie trudności, wyrażenie obaw i

wątpliwości,

 wyrażenie stosunku do prowadzącego grupę,  ustalenie relacji i miejsca w grupie

(4)

Faza orientacji

4 Role grupowe:  lider dominacji  lider sympatii  błazen grupowy  dobry uczeń  kozioł ofiarny  outsider

(5)

Faza orientacji - cechy

5

 Szukanie podobieństw między osobami w grupie –

niwelowanie różnic

 Nie ujawnianie wzajemnych niechęci i antypatii,  Powierzchowne okazywanie pozytywnych emocji  Wzajemne wsparcie okazywane jest dość

powierzchownie np. w postaci udzielania rad

 Unikanie wzrostu napięcia w grupie  Wstępna identyfikacja z grupą

(6)

Faza konfrontacji i eksploracji

różnic

6

 Pojawienie się konfliktów i buntu

 Ujawnienie negatywnych emocji np. agresji,

złości wobec terapeuty oraz antagonizmów między osobami w grupie

 Badanie bezpieczeństwa

 Opór przed odsłanianiem i poznawaniem

siebie nawzajem

 Ujawnienie różnic między uczestnikami  Walka o pozycję lidera

(7)

Faza konfrontacji i eksploracji

różnic

7

Pod koniec tej fazy następuje wyraźna

destabilizacja ról z fazy I i pojawiają się nowe role:

 Wyraziciel nastrojów grupy

 Stabilizator emocji grupowych  Sumienie grupy

 Dziecko grupowe (biedne lub szalone)  Dobra mama

 Bard grupowy  Opozycjonista

(8)

Faza konfrontacji i eksploracji

różnic

8

Pod koniec tej fazy następuje:

 Ustanowienie norm

 np. prawo wyrażania siebie w formie

niedestruktywnej dla innych; prawo

poszanowanie różnorodności i odrębności innych

 Ustają konflikty i antagonizmy

 Wzrasta poczucie bezpieczeństwa,

wzajemnego zaufania

(9)

Faza pogłębionej eksploracji problemów na poziomie grupowym i indywidualnym

9

 Wyrażanie uczuć w sposób konstruktywny  Współpraca i dzielenie się doświadczeniami  Większa empatia, świadomość siebie i

innych, wzajemne zrozumienie

 Zmiany w postrzeganiu siebie i innych

 Świadomość własnych możliwości i źródeł

wsparcia

 Odpowiedzialność

(10)

Faza kończenia grupy

10

 Omawianie osiągniętych celów i dalszych

planów

 Uświadomienie związku z grupą i

prowadzącym (terapeutą)

 Wyrażanie uczuć,  Wzrost nastrojów

(11)

Czynniki leczące w psychoterapii

grupowej

11

 Wzbudzanie nadziei

 Poczucie bezpieczeństwa

 Dostarczanie informacji zwrotnych  Altruizm

 Korektywne odtwarzanie rodziny pierwotnej  Uczenie społecznych umiejętności

 Naśladowanie i interpersonalne uczenie się  Spójność grupy

 Odreagowanie (katharsis)  Czynnik egzystencjalny

(12)

Bibliografia

12

 _{Kratochvil S., Psychoterapia, PWN, W-wa 1980,}

 _{Czapów G. i Cz., Psychodrama. Geneza i historia. Teoria i praktyka.}

Próba oceny. , PWN, W- wa1969,

 _{Roine E., Psychodrama. O tym jak grać główna rolę w sowim życiu,}

Wyd. Kontakt, Opole 1994.

 _{Grzesiuk L. (red.), Psychoterapia : szkoły, zjawiska, techniki i}

specyficzne problemy, PWN, Warszawa 1994.

 _{Grzesiuk L. (red.), Psychoterapia : podręcznik akademicki. Teoria ,}

t.1, Eneteia - Wydawnictwo Psychologii i Kultury, 2005.

 _{Grzesiuk L. (red.), Psychoterapia : podręcznik akademicki. Praktyka}